Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ที่เป็นโรคจิตเภท (Schizophrenia) image, นางสาวกัญติญา …

- - - - พันธุกรรม (genetic)
        
        สารสื่อประสาทในสมอง (neurotransmitter)
        
        กายวิภาคของสมอง (anatomy of the brain)
        
        ประสาทสรีรวิทยา (neurophysiology)
        
        ปัจจัยที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ (perinatal factors)
    - - จากทฤษฎีจิตวิเคราะห์ และทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการ เชื่อว่าเกิดจากความผิดปกติของ พัฒนาการด้านบุคลิกภาพของบุคคลในวัยเด็ก โดยเฉพาะในขวบปีแรก ทำให้เกิดพยาธิสภาพในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการปรับตัว การควบคุมพฤติกรรม และการมีสัมพันธภาพกับผู้อื่น
    - - รูปแบบการเลี้ยงดู - สภาพครอบครัว - เศรษฐานะ
  - - - 1.1 อาการหลงผิด (delusion) เกิดจากความผิดปกติด้านเนื้อหาความคิด เป็นความเชื่อแบบไม่ถูกต้องที่ฝังแน่น โดยไม่อยู่บนพื้นฐานความเป็นจริง
        
        1) หลงผิดคิดว่าตนเองถูกปองร้ายหรือกลั่นแกล้ง (persecutory/paranoid delusion)
        
        2.หลงผิดคิดว่าถูกพาดพิง หรือเหตุการณ์รอบตัวเกี่ยวข้องกับตนเอง (referential delusion)
        
        3) หลงผิดคิดว่าตนเองมีความสามารถพิเศษ มีอำนาจ มีอิทธิฤทธิ์ มากกว่าคนทั่วไป (grandiose delusion)
        
        4) หลงผิดคิดว่ามีคนมาหลงรัก (erotomanic delusion) โดยคนที่มาหลงรักมักเป็นผู้ที่มีสถานภาพสูงกว่า
        
        5) หลงผิดคิดว่าตนเองเจ็บป่วยด้วยโรคทางกาย (somatic delusion) ผู้ป่วยจะมีความคิดหมกมุ่นอยู่กับอวัยวะบางส่วนที่ทำงานผิดปกติไป
        
        6)หลงผิดคิดว่าอวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายขาดหายไปหรือไม่ทำงาน (nihilistic delusion) เช่น ตนเองไม่มีสมอง ตนเองได้ตายไปแล้ว
        
        7) หลงผิดคิดว่าคู่ครองของตนเองนอกใจ (jealousy delusion)
        
        8) หลงผิดคิดว่าความคิด ความรู้สึก หรือการกระทำของตนเองถูกควบคุมโดยผู้อื่นหรือสิ่งอื่น (delusion of being controlled)
        
        9) หลงผิดคิดว่าความคิดของตนเองกระจายออกมาทำให้ผู้อื่นล่วงรู้ (thought broadcasting delusion)
      - 1.2 อาการประสาทหลอน (hallucination) เป็นการรับรู้จากประสาทสัมผัสทั้ง 5 ที่ไม่ถูกต้องตามสภาพความเป็นจริง
        
        1) ประสาทหลอนทางการได้ยิน (auditory hallucination) หรือที่เรียกว่า หูแว่ว
        ซึ่งเป็นอาการที่พบได้บ่อยที่สุดในผู้ป่วยโรคจิตเภท
        
        2) ประสาทหลอนทางการมองเห็น (visual hallucination)
        เช่น เห็นคนจะมาทำร้ายตนเอง เป็นต้น
        
        3) ประสาทหลอนทางการรับกลิ่น (olfactory hallucination)
        เป็นการได้กลิ่นแปลก ๆ ที่คนทั่วไปไม่ได้กลิ่น
        
        4) ประสาทหลอนทางการสัมผัส (tactile hallucination) เป็นการรับรู้ว่ามีอะไรมา
        ไต่ตามผิวหนังหรือใต้ผิวหนัง
        
        5) ประสาทหลอนทางการรับรส (gustatory hallucination) เป็นการรับรู้รสแปลก ๆ ทางลิ้น เช่น รสชาติอาหารแปลกไป
      - 1.3 ความคิด/การพูดที่ไม่เป็นระเบียบแบบแผน (disorganized thinking/speech)
        เป็นอาการที่ผู้ป่วยไม่สามารถรวบรวมความคิดให้ต่อเนื่องเชื่อมโยงได้
        
        1) พูดไม่ต่อเนื่องหรือเชื่อมโยงเป็นเรื่องเดียวกัน ขึ้นต้นด้วยเรื่องหนึ่งแต่ลงท้ายด้วย
        อีกเรื่องหนึ่งที่ไม่สัมพันธ์กัน (loosening of association)
        
        2) พูดตอบไม่ตรงคำถาม หรือไม่เกี่ยวข้องกับคำถามเลย (tangentiality)
        
        3) พูดเป็นคำ ๆ ไม่ต่อเนื่อง หรือเป็นประโยคที่ไม่สัมพันธ์กัน ทำให้ฟังแล้วไม่เข้าใจ/ จับใจความไม่ได้ (incoherence)
        
        4) การพูดอ้อมค้อม ไม่ตรงประเด็น มีรายละเอียดมากเกินไป แต่สุดท้ายได้ใจความตามต้องการ (circumstantiality)
        
        5) การพูดหรือทำซ้ำ ๆ โดยไม่มีความหมาย ถึงแม้จะเปลี่ยนเรื่องพูดไปแล้วผู้ป่วย ยังคงพูดหรือกระทำซ้ำ ๆ อยู่อย่างนั้น (preservation)
        
        6) ความคิดหยุดชะงัก ขาดหายไปเฉย ๆ นึกไม่ออกว่ากำลังพูดเรื่องอะไรอยู่ (blocking)
      - 1.4 พฤติกรรมการเคลื่อนไหวที่ไม่เป็นระเบียบแบบแผน
        (grossly disorganized or abnormal motor behavior)
        เป็นพฤติกรรมการเคลื่อนไหวที่ไม่สมเหตุสมผล ไม่มีจุดมุ่งหมาย
        
        1) พฤติกรรมตัวแข็งนิ่ง ตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมช้า (catatonic behavior)
        
        2) การทำตรงข้ามคำสั่ง (negativism)
        
        3) การไม่ตอบสนองต่อสิ่งเร้าภายนอกเลย (stupor)
        
        4) การเคลื่อนไหวแบบตื่นเต้นที่มากเกินไปแบบไม่มีสาเหตุ (catatonic excitement)
        
        5) การอยู่ไม่นิ่ง ผุดลุกผุดนั่ง (agitation)
        
        6) การค้างอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งเป็นเวลานานผิดปกติ ถึงแม้ว่าเป็นท่าที่ไม่สุขสบาย (waxy flexibility)
    - - 2.1 ด้านอารมณ์ที่รู้สึก (mood) และอารมณ์ที่แสดงออก (affect)
        
        1) การมีสีหน้าอารมณ์เฉยเมย (blunt affect)
        2) เฉื่อยชาขาดแรงจูงใจ (avolition)
        3) ไม่ยินดียินร้ายหรือสนใจสิ่งแวดล้อม (anhedonia)
        4) สีหน้าเรียบเฉย การแสดงออกทางอารมณ์ลดลงมาก (affective flattening)
      - 2.2 การแสดงออกทางด้านพฤติกรรม
        
        1) แยกตัวออกจากสังคม สัมพันธภาพกับผู้อื่นลดลง (asociality)
        2) ไม่พูด หรือพูดน้อย (alogia)
        3) ขาดสมาธิและความสนใจ (attention impairment)
        4) ขาดแรงจูงใจในการทำกิจกรรมต่าง ๆ และกิจวัตรประจำวัน
        (poor motivation)
- - - - 1.1 การประเมินสภาพด้านร่างกาย ประเมินสุขอนามัยส่วนบุคคล
      - 1.2 การประเมินด้านความคิด ประเมินอาการหลงผิด (delusion)
      - 1.3 การประเมินด้านการรับรู้ อาการประสาทหลอน (hallucination)
      - 1.4 การประเมินด้านพฤติกรรม ประเมินอาการทางจิตที่สามารถสังเกตเห็นได้ เช่น การแยกตัว การหลบซ่อนตัว
      - 1.5 การประเมินด้านสัมพันธภาพ สังเกตได้จากพฤติกรรมการอยู่ร่วมกับผู้อื่น
      - 1.6 การประเมินความรู้เกี่ยวกับการเจ็บป่วย ประเมินความรู้ของทั้งผู้ป่วยและญาติเกี่ยวกับโรคจิตเภท วิธีการรักษา และโอกาสในการกลับเป็นซ้ำ
      - 1.7 การประเมินด้านอื่น ๆ ที่อาจเป็นปัญหาที่มีความยุ่งยากซับซ้อนของผู้ป่วยและผู้ดูแล เพื่อนําไปสู่การวางแผนการพยาบาลได้อย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพ
  - - - 1) การจัดสิ่งแวดล้อมเพื่อการบำบัด
        1.1) ให้การพยาบาลด้วยท่าทีที่สงบ ให้การยอมรับ ไม่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกว่าถูกคุกคาม เพิกเฉย หรือถูกควบคุม
        1.2) ลดสิ่งเร้า หรือปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้ผู้ป่วยมีอาการกำเริบ
        1.3) การจำกัดพฤติกรรมเพื่อควบคุมพฤติกรรมของผู้ป่วย ได้แก่ การผูกมัด การจัดให้อยู่ห้องแยก และการใช้ยา
        1.4) จัดเก็บสิ่งที่จะสามารถนำมาใช้ในการทำร้ายตนเองและผู้อื่นและเฝ้าระวังเป็นพิเศษในผู้ป่วยที่มีแนวโน้มจะทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น
        1.5) ดูแล ช่วยเหลือการทำกิจวัตรประจำวันในกรณีที่ผู้ป่วยยังไม่สามารถดูแลด้วยตนเองได้
      - 2) การจัดการกับอาการทางจิต
        2.1) สร้างสัมพันธภาพเพื่อให้เกิดความไว้วางใจ รับฟังอย่างตั้งใจ
        และใช้ภาษาพูดที่ชัดเจน ตรงไปตรงมา เข้าใจง่าย
        2.2) ประเมินเนื้อหาของอาการหลงผิด ประสาทหลอน ความรุนแรง ความถี่
        ช่วงเวลาที่มีอาการ ผลกระทบที่เกิดจากการมีอาการ
        และการตอบสนองเมื่อมีอาการ
        2.3) ประเมินปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้เกิดอาการหลงผิด ประสาทหลอน
        เพื่อให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงปัจจัยเหล่านั้น
        2.4) ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษาของแพทย์ บริหารยา
        ติดตามผลการรักษา และสังเกตอาการข้างเคียงจากยาที่ผู้ป่วยได้รับ
    - - 1) สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัดเพื่อให้เกิดความไว้วางใจ
        2) ติดตามประเมินอาการของโรค บริหารยา ประเมินการออกฤทธิ์ของยาในการ
        บรรเทาหรือควบคุมอาการของโรค และสังเกตอาการข้างเคียงจากการได้รับยา
        3) กระตุ้นและส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีทักษะในการดูแลตนเองในการรักษาด้วยยา เช่น
        การจัดยารับประทานเอง การจัดการกับอาการข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการได้รับยาเป็นต้น
    - - 1) สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
        เพื่อให้ผู้ป่วยเกิดความไว้วางใจและให้ความร่วมมือในการรักษา
        2) ให้สุขภาพจิตศึกษา (psychoeducation) โดยเนื้อหาการสอนต้องชัดเจนเข้าใจ
        ง่าย เป็นรูปธรรม สามารถนำไปปฏิบัติได้จริงตามบริบทของผู้ป่วยและครอบครัว
        3) ส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถสังเกตอาการเตือนของตนเอง เช่น แยกตัว ท่าทางไม่
        เป็นมิตร ตาขวาง เสียงดัง นอนไม่หลับ อยู่ไม่นิ่ง เป็นต้น