Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หลักการและเทคนิคปฏิบัติ การช่วยเหลือด้านโภชนาการและน้ำ - Coggle Diagram
หลักการและเทคนิคปฏิบัติ
การช่วยเหลือด้านโภชนาการและน้ำ
การประเมินด้านร่างกาย
1.1 ประวัติทั่วไป เช่น อายุ เพศ พันธุกรรม
ฐานะทางเศรษฐกิจการศึกษา สิ่งแวดล้อม
สภาพสังคม วัฒนธรรม
1.2 ประวัติการรับประทานอาหาร พฤติกรรมบริโภค
1.3 ประวัติการได้รับสารเสพติด
1.4 ประวัติการเจ็บป่วย เช่น ภาวะผิดปกติเกี่ยวกับ
ระบบทางเดินอาหาร ภาวะสุขภาพ
การตรวจร่างกาย
2.1 การชั่งน้ำหนักและวัดส่วนสูง
หาร้อยละของน้ำหนักตัวที่ลดลง
= น้ำหนักตัวปกติ (เดิม)-น้ำหนักตัวปัจจุบันx100 หาร น้ำหนักตัวปกติ(เดิม)
2.2 การวัดขนาดของร่างกาย
BMI=น้ำหนัก (กก)หาร ส่วนสูง (ม.2)
ตรวจการลดลงของไขมันใต้ผิงหนัง
ตรวจการฝ่อลีบของลก้ามเนื้อ
ตรวจความแข็งแรงของกล้ามเนื้อทั่วไป
ตรวจสมดุลของสารน้ำ ว่ามีการขาดสารน้ำหรือภาวะบวมหรือไม่
การตรวจร่างกายที่เกี่ยวข้องกับภาวะทุพโภชนาการ
ผิวแห้ง มีตุุ่มเล็กๆ บนผิวหนัง มีรอยช้ำ : Vitamin A,C, K
มองเห็นในที่ที่แสงน้อยได้แย่ลง : Vitamin A
ปากนกกระจอก ริมฝีปากแตก แห้ง : Vatamin B2, B3, B6
ลิ้นอักเสบ ลิ้นเลี่ยน บวมเปลี่ยนสี : Vtiamin B2, B3, B6, B9, B12
รับรู้รส หรือได้กลิ่นน้อยลง : Zinc
เหงือกบวม เลิอดออกตามไรฟัน : Vitamin C
เป็นตะคิวได้ง่ายขึ้น : แคลเซียม และ แมกนีเซียม
อ่อนเพลีย ปวดหัว เหนื่อยง่าย อาเจียน : Vitamin B1, B3, B9, B12
2.3 การตรวจทางห้องปฎิบัติการ
ดูการขาดโปรตีน
Serum albumin
Pre albumin
Serum transferrin
Retinol binding protein
24hr urinary nitrogen excretion
การเลือกวิธีการให้อาหารในผู้ป่วย
ทางเดินอาหารใช้ได้หรือไม่
ทำการประเมิน
กินได้ >75%ให้กินเองได้
กินได้ 50-75% ให้กินเอง+Oral Supplement
กินได้ <น้องกว่า 50% ให้อาหารทางสายให้อาหาร Enteral Nutrition
เลือกชนิดของอาหารให้เหมาะสม
อาหารเฉพาะโรค เช่น เบาหวาน ลดเค็ม ลดมัน
ลักษณะของอาหารที่เหมาะสมกับผู้ป่วย เช่น อาหารธรรมดา อาหารอ่อน อาหารเหลว งดน้ำงดอาหาร
จำกัดน้ำดื่ม
การให้อาหาร
ทางสายยางFeeding
จุดประสงค์
ให้อาหาร น้ำและยาแก่ผู้ป่วยที่ไม่สามารถกลืนอาหารได้
ให้อาหาร น้ำและยาแก่ผู้ป่วยที่รับประทานได้บ้างแต่ไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
รูปแบบการให้อาหารทางสายยาง
Intermittent enteral tube feeding
ให้อาหารเป็นครั้งคราววันละ 4-6ครั้ง
คือ เช้า กลางวัน เย็น และ ก่อนนอน
Continuous enteral tube feeding
ให้อาหารอย่างตื่อเนื่องโดยหยดทางสายให้อาหาร
ขั้นตอนการเตรียม
อาหารเหลว
Set ให้อาหารทางสายยาง
สำลีชุบน้ำต้มสุก
จัดท่าให้ผู้ป่วยนอนหงาย ศรีษะสูง 45-90องศา
ตรวจสอบตำแหน่งสาย
เป็นสิ่งสำคัญที่พยาบาลจะต้องปฏิบัติ
ขั้นตอนการให้อาหารทางสายยาง
กรณีใส่ท่อช่วยหายใจ
ให้ดูดเสมหะผู้ป่วยก่อนให้อาหารทุกครั้ง
ล้างมือให้สะอาด
สังเกตตำแหน่งของสายให้อาหาร
ว่าอยู่ในตำแหน่งเดิมหรือไม่
เช็ดปลายสายยางด้วยสำลีชุบน้ำต้มสุก
แล้วต่อปลายสายยางเข้ากับกระบอกให้อาหาร
ทดสอบสาย โดยการดูดดูสิ่งตกค้างในกระเพราะอาหาร ถ้าน้อยว่า 50 ซีซี ให้ดันกลับคืนและให้อาหารต่อไปได้
แต่ ถ้าได้ปริมาณมากกว่า 50 ซีซี และผู้ป่วยมีอาการแน่ท้อง ท้องอืด อาเจียน ให้ดันอาหารกลับ งดอาหารไว้ก่อน 1-2ชั่วโมง จึงไปดูดใหม่ แต่ถ้าพบปริมาณเหมือนเดิมให้ข้ามมื้นนั้นไป
หลักการให้อาหาร ทุกครั้งที่ถอดสาย และนำ Asepto Syringe ต่อเข้กับสายให้อาหาร ควรพับ/หัก สายทุกครั้ง
ระยะเวลาในการให้อาหารแต่ละครั้ง 15-20นาที
สังเกตุอาการขณะให้อาหาร หากมีอาการผิดปกติ
ให้หยุดให้อาหารทันที ดูดอาหารที่ค้างอยู่ออกให้หมด
ให้ยาหลังอาหาร และให้ตามน้ำตาม 50 ซีซี
ยกปลายสายให้สูงขึ้นเพื่อไล่น้ำที่ค้างตามสาย
และปิดจุกสายยางให้อาหารให้แน่น
จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าศีรษะสูง หลังให้อาหารนาน
ประมาณ 30-60 นาที
ให้คำแนะนำผู้ป่วยหรือญาติเกี่ยวกับ
การได้รับอาหารทางสายยางให้อาหาร
การประเมิรผลภายหลังการให้อาหารทางสายยาง
ผู้ป่วยรู้สึกสบาย ไม่แน่นท้อง
การทำงานของกระเพาะอาหารปกติ
ชั่งน้ำหนักได้เท่าเดิมหรืออยู่ในเกณฑ์ปกติ
ระดับอิเลตโตรไลท์ปกติ
ระดับกลูโคสในกระแสเลือดและปัสสาวะปกติ
ภาวะแทรกซ้อนจากการให้อาหารทางสายยาง
ท้องเดิน เป็นผลจากการให้อาหารมากเกินไป
ท้องผูก จากอาหารที่มีกากน้อย ให้น้ำไม่พอ
ภาวะขาดสมดุลของน้ำและอิเลคโตรไลท์
การติดเชื้อในปอด หลอดลมเกิดจากการสำลัก
คลื่นไส้อาเจียน ท้องอืด จากการให้อาหารมากเกินไป
ภาวะทุโภชนาการ ขาดสารอาหาร เนื่องจากไม่สามารถให้ได้
ตามปริมาณและเวลาที่กำหนด เช่น การดูดซึมไม่ดี
หลัการให้อาหารทางปาก
ประเมินสภาพผู้ป่วย
เตรียมอุปกรณ์ให้ครบ
จัดสถานที่และสิ่งแวดล้อม
เปิดไฟให้สว่างพอดี
ไขเตียงให้หัวเตียงสูงทำมุม 90 องศา
ตักอาหารแต่พอคำ ให้เวลาผู้ป่วยเคี้ยวและกลืน อย่าเร่งผู้ป่วย
เมื่ออิ่ม จัดให้ผู้ป่วยนั่งต่อไปอีกระยะหนึ่งประมาณ 30-60 นาที ตามความเหมาะสม
อาหารเหลวถ้าใช้ไม่หมดเก็บไว้ในตู้ได้ไม่เกิน 24 ชั่วโมง
การถอดสายยาง
ให้อาหาร
ขั้นเตรียม และอุปกรณ์
ถุงมือสะอาด
ชามรูปไต
แก้วใส้น้ำสะอาดไว้บ้วนปาก
ก๊อสสะอาด 1-2 ชิ้น
ขั้นตอน การถอดสายยางให้อาหาร
จัดท่าให้ผู้ป่วยนอนศีรษะสูง
แกะปลาสเตอร์ที่สันจมูกออกอย่างนุ่มนวล
ใส่ถุงมือสะอาด
บอกให้ผู้ป่วยหายใจออกยาวๆ แล้วค่อยๆ
ดึงสายางให้อาหารออกอย่างนุ่มนวลและรวดเร็ว
ใช้ก๊อสสะอาด 1-2 ชิ้น เช็ดสิ่งคัดหลังที่ออกมาตามสาย
ให้ผู้ป่วยบ้วนปาก