Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

อริยะสัจ4 - Coggle Diagram

- - - - โลภะ
      - โทสะ
      - โมหะ
    - - ทำให้เสียทรัพย์
      - ทำให้เกิดโรค
      - ทำให้เกิดการทะเลาะวิวาท
      - ทำให้ขาดความละอาย
      - ทำให้เสียชื่อเสียง
      - ทำให้สติปัญญาเสื่อมถ้องลง
    - - เบญจศีล 5
        
        เว้นจากการลักทรัพย์
        
        เว้นจากการประพฤติผืดในสามี ภรรยา บุตร ธิดาของผู้อื่น
        
        เว้นจากการทำลายชีวิตสัตว์
        
        เว้นจากการพูดเท็จ
        
        เว้นจากการดื่มสิ่งมึนเมาและสิ่งเสพติดทั้งหลาย
      - เบญจธรรม 5
        
        กามสังวร
        
        สัจจะ
        
        สัมมาอาชีวะ
        
        สติสัมปชัญญะ
        
        เมตตากรูณา
- - - - ปิสุณาวาจา คือ การพูกส่อเสียด พูกกระทบกระเทียบเหน็บแนม เพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งเจ็บใจ มักเกิดจามความอิจฉา
      - ผรุสาวาจา คือการพูดคำหยาบ ก่อให้เกิดความแตกร้าว ทำให้เรื่องเล็กกลายเป็นเรื่องใหญ่
      - มุสาวาทา คือ การพูดเท็จ พูดสิ่งที่ไม่จริงโดยที่ตนรู้ว่าไม่จริง
      - สัมผัปปลาปะ คือ การพูดเพ้อเจ้อ ไม่มีสาระ ไม่มีประโยชน์แก่ใครไม่ว่าตรเองหรือผู้อื่น
    - - พยาบบาท คือ การคิดร้ายต่อผู้อื่น อยากให้ผู้อื่นเจ็บปวด เสียหาย ประสงค์ร้าย
      - มิจฉาทิฐิ คือ ความผิดจากคลองธรรม เช่น ไม่เชื่อว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว
      - อภิชฌา คือ การคิดเพ่งเล็งอยากได้ของผู้อื่น โดยไม่นึกว่าของใครใครก็หวง แม้ยังลงมือขโมยแต่ก็ทำให้จิตใจเสื่อม
    - - อทินนาทาน คือ การลักขโมยของผู้อื่น หรือเอาสิ่งของโดยที่เจ้าของไม่อนุญาต รวมถึงการฉ้อโกง การยักยอกการหลอกลวง
      - ปาณาติบาตคือ การฆ่าสัตว์ หรือการทำให้สัตว์โลกถึงแก่ความตาย
      - กาเมสุมิจฉา คือ การประพฤติผิดในสามี ภรรยา บุตร ธิดาของผู้อื่น
  - - - ทำให้เกิดการทะเลาะวิวาทบางครั้งถึงกับฆ่ากัน
      - เป็นบ่อเกิดแห่งโรค
      - ทำให้เสียทรัพย์
      - เสียเกียรติยศและชื่อเสียง
      - ทำให้หน้าด้านไม่รู้จักอาย
      - บั่นทอนสติกำลังและปัญญา
- - - - การรับรู้อารมณ์ทางตา (การเห็น) เรียกว่า จักขุวิญญาณ
      - การรับรู้อารมณ์ทางหู (การได้ยิน) เรียกว่า โสตวิญญาณ
      - การรับรู้อารมณ์ทางจมูก (การได้กลิ่น) เรียกว่า ฆานวิญญาณ
      - การรับรู้อารมณ์ทางลิ้น (การลิ้มรส) เรียกว่า ชิวหาวิญญาณ
      - การรับรู้อารมณ์ทางกาย (การสัมผัสทางกาย) เรียกว่า กายวิญญาณ
      - การรับรู้อารมณ์ทางใจ (การคิด) เรียกว่า มโนวิญญาณ