Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Industrializazioa eta gizarte aldaketa Espainian XIX. Mendean - Coggle…

- - - - Barne merkatua defendatzen du, hau da herrialde batean ekoizten dena, herrialde berean kontsumitzea
- - - - 1802an debekatu zen kotoia inportatzea, horregatik ehungintza indartu zen. 1830ean lurrun makina sortu zen, honek eragin handia izan zuen mekanizazio prosezuan eta izugarri hasi zen kotoizko ehunen ekoizpena.
    - - Burdina eta burdinkiak izan ziren industrializazioaren oinarri. 1830-1860 labe garai batzuk altxatu Malagan, gutxi ekoitzi zuten, ikatza garraiatzeak kostu handia zuelako. 1860tik aurrera Asturiasen burdin lantegiak ezarri ziren. Bertan, Asturiasen ikatz meategiak zeuden eta honek eragin positiboa izan zuen ikatza garraiatzeko kostuan. 1880an Bizkaiko labe garaiak sortu ziren, euskadiko siderurgiaren oinarri izan ziren hauek. Bizkaiko burdina kanporatzeko itsasadarra zen bide nagusia, normalean Erresuma Batura esportatzen zuten burdina, eta bizkaikoek Galesko ikatza erosten zuten bertan.
- - - - Hezkuntzaren aurrerapenean ere Espainia beste herrialde batzuk baino beranduago garatu zuten. XIX.mendearen erdialdean dirua zuten pertsonek bakarrik ikas zezaketen. Hezkuntza zabaltzeko lehen ekimena Moyano Legea izan zen.
    - - Lehen hezkuntzak, eguneroko bizimoduko nozio orokorrak hartzen ditu. Bigarren hezkuntzak, lehen hezkuntzako ezaguerak sakondu eta goi mailako karrerak ikasteko prestakuntzak hartzen ditu. Goi mailako irakaskuntzak, lanbideetarako gaitasuna ezaguerak biltzen ditu.
    - - Francisco Giner de los Rios jaunak sortu zuen 1876an. Sinesmen askatasunean eta ikasleen prestakuntza integralean oinarritzen da.
- - - - Marxismoa
        
        Paul Lafarguek egindako lanari eske zabaldu zen, zenbait langile taldetara hedatu zen marxismoa. Pablo Iglesiasen gidaritzapenean, grebak erabiltzen zituzten langileen aldarrikapenak defendatzeko
      - Anarkismoa
        
        Giuseppe Fanellik hedatu zuen anarkismoa Espainian. Hauek, greba orokorra babeste zuten gizarte iraultza sustatzeko formula gisa. Espainian talde anarkista batzuk zabaldu ziren.
  - - - Askatasun politikoak, elkartzeko eskubidea eta grebaren zilegitasuna
      - Lan orduak murriztea, bederatzi urte baino gutxiago dituzten umeak ezin dute lan egin, langileen bizitza eta eskubideen legeak eta langileen lanerako baliaezinak direnentzako pentsioak.