Chronic diarrhea
โรคอุจจาระร่วงเรื้อรัง
ความหมาย ❤
ภาวะที่ร่างกายถ่ายอุจจาระเหลวมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน หรือถ่ายมีมูกหรือเลือดปนอย่างน้อย 1 ครั้ง หรือถ่ายเป็นน้ำมีปริมาณมาก ๆ แม้เพียงครั้งเดียวต่อวัน
จำแนกได้หลายกลุ่ม ⭐
1. ตามระยะเวลาที่มีการแสดงอาการของโรค
อุจจาระร่วงยืดเยื้อ
(Persistant diarrhea)
อุจจาระร่วงเรื้อรัง
(Chronic diarrhea)
อุจจาระร่วงเฉียบพลัน
(Acute diarrhea)
อาการแสดงหลายชั่วโมง หลายวันแต่มักจะหายภายใน 7 วัน
มีอาการแสดงนานเกิน 2 สัปดาห์
มีอาการแสดงนานเกิน 3 สัปดาห์
2. ตามบัตรรายงาน (รง.506) จากสถานบรการสาธารณสุขทุกระดับทั่วประเทศ
โรคบิด (Bacillary, Amoebic, dysentery และ Unspecified)
อาหารเป็นพิษ (Food Poisoning และ Enteric ที่ไม่ระบุชนิด)
โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน (Acute diarrhea) เกิดจากการติดเชื้อ
อหิวาตกโรค (Cholera)
3. จากพยาธิสภาพของการเกิดโรค
Non- Invasive Diarrhea หรือ Toxigenic Diarrhea หรือ Secretory Diarrhea เกิดจากแบคทีเรียสร้างสารพิษ เมื่อเกาะติดผนังลำไส้แล้ว สารพิษจะไปกระตุ้นให้เกิดการดปลี่ยนแปลงทางเคมี ในเซลผิวหนังลําไสทําให้เกิดการหลั่งน้ำและเกลือแร่เข้าไปในลําไส้มาก จึงทำให้เกิดการถ่ายเหลว เป็นน้ำและมีการขาดน้ำและเกลือแร่ตามมา
Invasive Diarrhea มีการหลุดลอกตัวของเซลล์ ทําให้เกิดแผลเป็นหย่อม ๆ ดังนั้นลักษณะอุจจาระจึงมีได้หลายลักษณะ คือ เป็นน้ำเหลวมีมูกปนเลือด
สาเหตุการเกิดโรค 🔥
จากการติดเชื้อโรคหรือรับประทานอาหารที่มีเชื้อโรคปนเปื้อน
จากยาหรือสารพิษบางชนิด
จากความผิดปกติของระบบทางเดินอาหารส่วนล่าง
อาการ ⚠
ไข้ขึ้นสูง 38 องศาขึ้นไป
อุจจาระเป็นมูกปนเลือดหรือมีสีดำ
ปวดท้องอย่างรุนแรง
มีอาการภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ เช่น ปากแห้ง ผิวแห้งและกระหายน้ำ
ถ่ายเหลวเป็นน้ำหรือถ่ายเหลวบ่อยครั้ง
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยถ่ายเหลว 10 ครั้ง คลื่นไส้อาเจียน 1 ครั้ง อ่อนเพลีย กินได้น้อย
น้ำหนักลด
กรณีศึกษา 👤
ผู้ป่วยหญิงไทย อายุ 83 ปี
CC:ถ่ายเหลว 10 ครั้ง 2 วัน
PI: 2 วันก่อนมารพ.ถ่ายเหลวกระปิดกระปรอย คลื่นไส้อาเจียน เวียนศีรษะ
1 วันก่อนมารพ. ยังมีถ่ายเหลวอยู่ อ่อนเพลีย จึงมาโรงพยาบาล
Hx: 1/10/65 : Diarrhea
26/10/65-3/11/65 : Diarrhea
7/11/65-10/11/65 : Diarrhea
การรักษา 🖊
- การให้รับประทานอาหารระหว่างที่เกิดโรคอุจจาระร่วง ไม่แนะนำให้งดอาหารในผู้ป่วยที่มีอาการอุจจาระร่วง
เนื่องจากทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหารได้
2.ยาปฏิชีวนะ อาจพิจารณาให้ในร้านยาเฉพาะกรณีผู้ป่วยมีลักษณะอุจจาระเป็นมูกหรือปนเลือดร่วมกับมีไข้มากกว่าหรือเท่ากับ 38.5 C
- ยาบรรเทาอาการอุจจาระร่วง
- ยาต้านอาการอาเจียน
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยได้รับการส่องกล้อง (Colonoscopy) ผล: Lt side colitis, Stool Occult blood: Positive ได้รับสารน้ำ 0.9% NSS 1000 ml iv 120 cc/hr ได้รับยา Losec 40 mg iv stat, Pravacid (30) 1x1 oral ac, Ciprofroxacin (250) 2x2 oral pc และ prasil 10 mg prn q 8 hr
นางสาวณัฏฐนิช กังหัน
มหาวิทยาลัยปทุมธานี