Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Gãy KÍN 2 XƯƠNG CẲNG CHÂN - Coggle Diagram
Gãy KÍN 2 XƯƠNG CẲNG CHÂN
CHẨN ĐOÁN XĐ
Lâm sàng
Cơ năng: rất đau vùng gãy
Toàn thân: có thể sốc
Nhìn: Gập góc ở cẳng chân. Cẳng bàn chân xoay đổ ra mặt giường. Rách da: tình trạng da (bong lóc ngầm, bầm dập, nốt phỏng nước, hoại tử da dẫn đến gãy hở thứ phát), gãy xương hở.
Sờ: thấy đầu xương gãy di lệch ngay dưới da. Bắt mạch mu chân và ống gót. Độ nóng ẩm của bàn chân, bắp chân. Cảm giác vận động bàn/ngón chân.
Mất cơ năng của cẳng chân
Xquang
chẩn đoán được loại gãy (đơn giản hay phức tạp), sự di lệch của các đầu xương
HC chèn ép khoang
ĐIỀU TRỊ
Cấp cứu
Bất động chi gãy bằng nẹp.
Phòng chống sốc dựa vào toàn trạng bệnh nhân và công thức máu.
Giảm đau bằng các loại thuốc: Morphin 0,01g, Feldène 20 mít.
Bảo tồn
BÓ BỘT ngay những trường hợp gãy không di lệch.
NẮN + BỘT những TH di lệch ít và gãy vững (là những trường hợp gãy đơn giản, có răng lược cài nhau).
NẮN KÉO bằng tay/khung Boehler rồi
BÓ BỘT đùi - cẳng - bàn chân để gối gấp nhẹ 20*,
thay bột thẳng sau 3 tuần, bột ôm gối (Sarmiento) sau 6 tuần,
Để bột trong 3 tháng.
KÉO LIÊN TỤC: khi không thể nắn được, kéo được hoàn chỉnh ngay hoặc kéo liên tục trong một số ca gãy vụn sau 3-4 tuần rồi chuyển sang bó bột.
Phẫu thuật
Mở ổ gãy
Đường vào xương chày
Đường trước ngoài:
Cách mào chày 1 cm, đi dọc chiều dài cẳng chân, dưới cân nông là cơ chày trước, vén cơ này để vào KHX.
Đường này an toàn nhất vì có cơ chày trước che xương.
Đường trước trong:
Cách bờ trong xương chày 1cm, đi dọc chiều dài cẳng chân.
Không nên dùng khi chân phù nề nhiều, nhất là khi có nhiều nốt phỏng nước vì dễ gây hoại tử da, lộ xương, lộ dụng cụ kết hợp xương...
Phương pháp KHX
Bắt vít đơn thuần:
Áp dụng cho gãy chéo vát, rắn.
Ít làm tổn thương màng xương.
Thường giữ không thật chắc nên có khi phải bó bột tăng cường.
Buộc vòng các ca gãy chéo vát: soạn. Ngày nay không còn được áp dụng
Đóng đinh nội tuỷ xuôi dòng mở ổ gãy (đinh Kuntcher), đinh có chốt kiểu Sig
Đặt nẹp vít AO:
cố định chắc, nhưng dễ tổn thương màng xương.
Đặt nẹp mặt trong tuy dễ làm nhưng nguy cơ hoại tử da
nơi có nẹp vít.
Đặt nẹp mặt ngoài có cơ che phủ nhưng khó làm.
Không mở ổ gãy
Đinh nội tuỷ đơn thuần dưới màn huỳnh quang tăng sáng có lợi là ít gây tổn thương nuôi dưỡng của xương nhưng không chống được xoay.
Đinh có chốt ngang ưu điểm chắc hơn, chống được xoay
ĐẠI CƯƠNG
Định nghĩa
Là loại gãy dưới nếp gấp gối 5cm và trên nếp cổ chân 5cm.
Giải phẫu
Xương chày có 2/3 trên hình lăng trụ tam giác, khi xuống 1/3 dưới là hình trụ tròn => điểm yếu rất dễ bị gãy.
Mạch nuôi xương càng xuống thấp càng nghèo nàn (1/3 dưới) => gãy vùng này xương khó liền.
Phía trước không có cơ mà ngay dưới da là xương vì vậy khi gãy rất dễ bị lộ xương.
Cấu tạo các khoang hẹp, thành khoang chắc vì vậy khi có phù nề, chảy máu trong khoang dễ gây hội chứng chèn ép khoang cẳng chân.
Cơ chế gãy
Cơ chế chấn thương trực tiếp chủ yếu gây gãy xương hở
Cơ chế chấn thương gián tiếp xương gãy chéo, xoắn.
Giải phẫu bệnh
Tổn thương xương
Gãy đơn giản: gãy đôi ngang, gãy chéo.
Gãy phức tạp: gãy nhiều mảnh, nhiều tầng.
Hay gãy ở vị trí 1/3 dưới (điểm yếu của xương).
Có thể gãy 1 xương chày hoặc 1 xương mác.
Tổn thương mạch máu, TK
Tổn thương đứt mạch máu, thần kinh
Có thể gây ra hội chứng chén ép khoang cẳng chân.