Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

GOUT, ĐIỀU TRỊ, ĐẠI CƯƠNG, TRIỆU CHỨNG 3 giai đoạn, CHẨN ĐOÁN - Coggle…

- - - -  Diclofenac ( Voltaren) 100 – 150mg/ngày
      -  Piroxicam ( Feldene ) 20mg/ngày
      -  Meloxicam ( Mobic ) 15mg/ ngày
      -  Celecoxib ( Celebrex ) 200 – 400mg/ ngày
      -  Etoricoxib ( Arcoxia ) 60 – 120mg/ ngày
  - - - Viêm n` khớp do gout không đáp ứng với NSAIDs hoặc Colchicine
      - CCĐ với colchicine hay NSAIDs do viêm loét DD-TT hay bệnh thận
      - Phụ thuộc corticoid: TD chặt chẽ để đtr ADR của thuốc
    - - Toàn thân
        
        Prednisolon 0.5mg/kg/24h ngày đầu tiên sau đó ↓ liều 5mg/ngày, dùng trong 1,2 tuần; nhìn chung nên dùng liều cao ngắn ngày
      - Tiêm khớp
        
        Depo-medrol, Disprospan, hydrocortison acetat; liều 40mg ở khớp lớn, 5-20mg ở khớp nhỏ
    - - ↑ đường máu, ↑ HA, suy thượng thận, loãng xg, hạ calci, hạ kali máu…
      - ↓ thải AU nên gây ↑ AU máu dễ chuyển sang mạn tính
- - - - ↓ kalo, đạt trọng lượng cơ thể sinh lý
      - +/- ăn trứng, sữa, hoa quả.
      - Ăn n` rau quả xanh.
      - Uống n` nước, đb là nước khoáng kiềm khoảng 2l/d
    - - Ăn chế độ ↓ đạm, thịt ăn không quá 150g/d.
      - Bỏ hoàn toàn thức uống có cồn, tránh café, trà.
      - Tránh lao động quá mức, tránh yt khởi phát cơn gout cấp như chấn thương
      - Tránh thức ăn giàu purin (phủ tạng động vật, tôm cua, cá béo, thịt dê, đậu hạt các loại…)
      - Cố gắng từ bỏ mọi thuốc +/- gây ↑ AU máu,
    - - Không có các cơn thường xuyên
      - AU máu dưới 360 µmol/l ( 60mg/l)
      - Không có hạt tophi và tổn thương thận thì chỉ cần duy trì chế độ trên.
      - Cần dùng thêm thuốc hạ AU máu nên chỉ định sau 1 tuần gout cấp tái phát (khi trch viêm đã thuyên ↓)
- - - - Bia chứa n` nhân purin gây risk cao nhất (1.5 - 2 lần)
      - Thức ăn: nhiều hải sản làm ↑ 50% risk gout, ăn n` thịt ↑ 40% risk gout
- - - - Khởi đầu ở tuổi 40 với nam giới, nữ khoảng 60
      - Khởi phát trc 25 tuổi biểu hiện sự bất thường về sự thiếu hụt enzym
    - - Viêm 1 khớp 85 -90%, hay gặp nhất là ngón chân cái
      - viêm đa khớp chỉ gặp trong 3-14% trường hợp
    - - Thường ưu tiên gặp ở các khớp có tổn thương trc đó
    - - Hoàn cảnh xh
        
        tự phát hoặc sau một bữa ăn nchất đạm hoặc uống n rượu quá mức
        
        một chấn thương
        
        một bệnh gian phát, một can thiệp phẫu thuật
        
        một đợt dùng thuốc : aspirin, lợi tiểu, thuốc gây hủy tế bào, penicilin
      - Tiền triệu
        
        RLTK: đau đầu, trạng thái k.thich, mệt mỏi
        
        RLTH: đau thượng vị, táo bón, ợ hơi
        
        RL tiết niệu: đái nhiều, đái rắt
        
        Đặc biệt là các trch tại chỗ: khó cử động chi dưới, nổi TM, tê bì ngón chân cái
      - Thời điểm khởi phát
        
        đột ngột vào nửa đểm
      - Tính chất
        
        Khớp đau ghê gớm, đau rát, đau thường xuyên đến cực độ
        
        Đôi khi sốt 38 – 38*5, +/- kèm theo rét run
        
        Đau ↑ về đêm trong 5.6 đêm liên tiếp đó
        
        Bann ngày đau ↓ dần, +/- hết đau hoàn toàn
      - Khám khớp
        
        Khớp sưng, đỏ. Khớp lớn ± tràn dịch
        
        Đáp ứng với đtr: nhạy cảm với colchicine, thuyên ↓ sau 48h, trch tốt cho CĐXĐ từ n~ đợt gout đầu tiên
    - - BH tại chỗ khá chiếm ưu thế
        
        dễ nhầm với viêm khớp NK
      - BH tràn dịch khớp chiếm ưu thế,
        
        thường ở khớp gối, diễn biến bán cấp, dễ nhầm với lao khớp
      - BH toàn thân là chính:
        
        cơ thể suy nhược, trong khi hiện tượng viêm tại chỗ khồn đáng kể
      - BH bằng viêm n` khớp cấp:
        
        dấu hiệu gợi ý là khởi phát đột ngột, viêm 3-4 khớp, thường là ở chi dưới, thể này thg gặp trong thể tiến triển của bệnh
      - BH cạnh khớp câp tính:
        ± đơn độc hoặc kèm theo cơn gout cấp có trch điển hình:
        
        Viêm gân do gout, nhất là gân Achille
        
        Viêm túi thanh mạc khuỷu tay
        
        Viêm TM: hiếm gặp
  - - - nam > 70mg/l ( 420µmol/l)
      - nữ > 60 mg/l ( 360 µmol/l)
      - Nếu AU bt, cần làm lại trong n` ngày liên tiếp và không nên dùng thuốc hạ AU
    - - Với mục đích hướng dẫn đtr
      - ↑ khi trên 600mg/24h; ↓ khi dưới 600mg/24h
      - Nếu ↑ AU niệu thì không được dùng nhóm thuốc hạ AU máu có cơ chế ↑ đào thải
    - - Dịch khớp viêm rất giàu tế bào BC (> 50.000 BC/1mm3 )
      - Thấy tinh thể urat thì có thê CĐXĐ
      - Tinh thể nhọn 2 đầu, +/- nằm trong hoặc ngoài bạch cầu, bị phân hủy với enzym uricase
    - - Ure, creatinin máu, protein niệu 24h, tế bào niệu, CTM, pH niệu, SA thận
      - Khi nghi ngờ có sỏi thận, chỉ định làm UIV
    - - Tốc độ máu lắng cao (± > 100mm trong giờ thứ 1)
      - BC ↑, NEU ↑ không thoái hóa
    - - chụp khớp tổn thương, +/- chụp cả hai bên để so sánh
      - gđ cấp thường Xquang bt, chỉ có sưng phần mềm
    - - Lipid máu, đường máu, đường niệu
- - - - Xh chậm và ko hằng định, trong thể nặng, thể tiến triển đtr chưa thích đáng
      - Diễn biến nếu ko đc đtr
        
        Cơn thưa: vài tháng hoặc vài năm 1 lần
        
        Hoặc liên tiếp: cơn càng mau thì mức độ cơn càng trầm trọng
      - Vị trí
        
        ± là khớp ban đầu khi tổn thương gout cấp nhưng ± là khớp khác
      - Tính chất đau
        
        Kiều cơ học, tiến triển bán cấp
        
        Khớp sưng + biến dạng (do hủy hoại khớp và hạt tophi)
        
        Cứng khớp
    - - Có các bào mòn xg với bờ xơ và rìa xg mỏng nhô ra, xh cùng với hạt tophi
      - Có khuyết xg ở xa vị trí bám của màng hoạt dịch
      - ± có hình ảnh của hốc xg, +/- rất lớn làm cho các xg ống của đầu ngón có dạng móc câu
      - Có sự tân tạo xg, đôi khi có rất nhiều gai xg, khi đã hình thành các tổn thương KHÔNG thể hồi phục
      - Sưng phần mềm cạnh khớp, hẹp khe khớp, ± gặp hoại tử vô khuẩn đầu xg đùi kết hợp với gout
  - - - Thường 2 bên
      - 10-25% bn gout tiên phát
      - Bh bằng cơn đau quặn thận hoặc chỉ đái máu, các đợt Ntr tiết niệu hiếm khi gặp
      - Sỏi urat không cản quang, chỉ thấy được trên UIV và SA. Kết hợp với Oxalat lại cản quang
    - - Ít gặp
      - GPB lắng đọng tinh thể urat ở kẽ thận bao quanh bởi thâm nhiễm tế bào khổng lồ
      - Trch: protein niệu thường xuyên và vừa phải
    - - Do lắng đọng 1 lượng lớn tinh thể AU trong các ống góp, thận xa và niệu quản.
      - Thường gặp ở bn leucermia, u lympho, đc đtr hóa chất
      - Xn: có ↑ AU máu, toan lactic, ↑ kali máu, ↑ phosphat máu, ↓ calci máu