Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 84 ปี Dx.DLP HT DM, นางสาววนิดา น้อยฉ่ำ เลขที่ 15…
ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 84 ปี
Dx.DLP HT DM
Dyslipidemia
ระยะเวลาที่เป็น 3 ปี อาการเริ่มต้นคือเวียนศีรษะขึ้นมา
ผู้สูงอายุได้รับยาลดไขมันในเลือด Simvastatin 20 mg. รับประทานต่อเนื่องทุกวัน ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้งก่อนนอน
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ (22/08/65)
HDL-Cholesterol 46 mg/dL
Cholesterol 164 mg/dL
Triglycerides 123 mg/dL
LDL 97 mg/dL
Hypertension
ระยะเวลาที่เป็น 3 ปี อาการเริ่มต้นคือปวดศีรษะ และจะปวดบริเวณท้ายทอย วัดความดันโลหิตแล้วสูงทุกครั้ง
ผู้สูงอายุได้รับยารักษาโรคความดันเลือดสูง Losartan 50 mg ครั้งละ 1 เม็ด
วันละ 1 ครั้ง หลังอาหารเช้า
การเยี่ยมบ้านครั้งที่ 1 (01/11/65) BP 147/96 mmHg. PR 92 /min การเยี่ยมบ้านครั้งที่ 2 (11/11/65) BP 142/94 mmHg. PR 86 /min
Diabetes Mellitus
ระยะเวลาที่เป็นโรคเบาหวาน 3 ปี อาการเริ่มต้นคือ รับประทานมากขึ้นหิวน้ำบ่อย ปัสสาวะบ่อย อ่อนเพลีย
แพทย์วินิจฉัย โรคเบาหวาน
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะ hypo/hyperglycemia เนื่องจากการทำงานของตับอ่อนลดลง
และเซลล์ดื้อยา
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ (22/08/65)
Glucose-IPD 120 mg/dL
HbA1c 6.7 %
Metformin (500) mg ครั้งละ 1 เม็ด
วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น หลังอาหาร
ผู้สูงอายุได้รับยาลดระดับน้ำตาลในเลือด
Glipizide (5) mg วันละ 1 เม็ด
วันละ 1 ครั้ง หลังอาหารเช้า
Aging Theory ทฤษฎีผู้สูงอายุ
ทฤษฎีการสูงอายุเชิงชีวภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับ พันธุกรรม
ทฤษฎีการเชื่อมตามขวาง
(Cross linkage theory)
เมื่อชรา สาร Fibrous Protein จะเพิ่มขึ้น
และจับตัวกันมากขึ้น
collagen Fiber หดตัวขาดความยืดหยุ่นและจับกันไม่เป็นระเบียบ
ผลให้ cell ตาย และเสียหน้าที่
มีการเปลี่ยนแปลงและเสื่อม พบมากที่ผิวหนัง เอ็น กระดูก กล้ามเนื้อและหลอดเลือด หัวใจ
ทำให้สูญเสียความยืดหยุ่น มีลักษณะแข็งและฉีกขาดง่าย
ทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานของหลอดเลือดและอวัยวะต่าง ๆ มีประสิทธิภาพลดลง
2 more items...
เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนเส้นเลือดในสมองแตกเนื่องจากความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เบาหวาน และความเป็นสูงอายุ
ผู้สูงอายุให้ข้อมูลว่า “เป็นโรคความดัน เบาหวาน ไขมัน มา 3 ปีแล้ว”
ผู้สูงอายุ E4M6V5, Motor power แขนทั้ง 2 ข้าง grade 4, Motor power ขาทั้ง 2 ข้าง grade 4
BP 147/96 mmHg. PR 92 /min (01/11/65)
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ (22/08/65)
Cholesterol 164 mg/dL
Triglycerides 123 mg/dL
HDL-Cholesterol 46 mg/dL
LDL 97 mg/dL
Glucose-IPD 120 mg/dL
HbA1c 6.7 %
ทฤษฎีความเสื่อมโทรม
(Wear and tear theory)
การสึกกร่อนหรือเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนของข้อเข่า
บริเวณกระดูกอ่อนที่ปลายกระดูกข้อเข่าหมอนรองกระดูก และเนื้อเยื่อระหว่างข้อต่อกระดูกข้อเข่า
ให้กระดูกอ่อนบางลง
มีการสร้างนํ้าไขข้อลดลง
เกิดแรงเสียดสีต่อกระดูกข้อเข่ามากขึ้น
ปวดข้อเข่า และกล้ามเนื้อ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายตามวัยผู้สูงอายุ
3 more items...
เมื่ออวัยวะมีการใช้งานมากย่อมเสื่อมได้ง่ายและเร็วขึ้น
อวัยวะส่วนใดของร่างกายที่ไม่ค่อยได้ทำงาน จะเสื่อมสภาพไปก่อนในขณะที่อวัยวะ ส่วนอื่น ๆ ที่ทำงานกลับขยายใหญ่ขึ้น
จะพบการเปลี่ยนแปลงที่เสื่อมลงของสายตา ได้แก่ เกิดการหนาตัว การขุ่นและแข็งขึ้นของเลนส์ตา มีผลต่อการปรับสายตาเกี่ยวกับความชัดเจน
การที่มวลกล้ามเนื้อของผู้สูงอายุเหี่ยวลีบลง กําลังการหดของกล้ามเนื้อลดลง ระยะเวลาที่กล้ามเนื้อหดตัวใช้เวลายาวนานขึ้น
ทําให้ความสามารถในการเคลื่อนไหวร่างกายของผู้สูงอายุลดลง
เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุพลัดตกหกล้ม เนื่องจากมีปัญหาด้านการมองเห็นและการเคลื่อนไหว
1 more item...
การอักเสบและหนาตัวของเยื่อหุ้มข้อเป็นพังผืด
ทำให้เคลื่อนไหวข้อได้น้อยลง
การใช้งานซ้ำ ๆ ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ๆ หรือท่าทางที่เคลื่อนไหวข้อไหล่ซ้ำ ๆ
ก่อให้เกิดการเสียดสีและอักเสบของเอ็นและกล้ามเนื้อบริเวณหัวไหล่
ส่งผลให้มีอาการปวดไหล่และไม่สามารถเคลื่อนไหวข้อไหล่ได้สุดพิสัยข้อ
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวไหล่ติดมากขึ้น เนื่องจากความสูงอายุ
1 more item...
การที่กล้ามเนื้อรอบ ๆ ท่อปัสสาวะอ่อนแรงปิดไม่สนิท
เกิดความบกพร่องของท่อปัสสาวะที่ทำหน้าที่เป็นหูรูดปัสสาวะจึงรั่วไหลออกมา
เกิดเมื่อมีการไอ จาม หัวเราะ หรือออกกำลัง
ส่วนมากจะมีปริมาณที่น้อยไม่กี่หยด มักจะมีอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
มีภาวะ stress incontinence จากความเสื่อมสภาพตามอายุ และการคลอดบุตร
ผู้สูงอายุให้ข้อมูลว่า “ช่วงกลางคืน ลุกมาปัสสาวะบ่อยมากเลย กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ด้วย”
ผู้สูงอายุ G4P4-0-0-0-4
แบบคัดกรองภาวะกลั้นปัสสาวะ พบว่า
มีอาการปัสสาวะเล็ดราด
หูชั้นนอก ใบหูของผู้สูงอายุจะสูญเสียความยืดหยุ่นและความแข็งแรง ต่อมสร้างขี้หูมีการทำงานมากขึ้น ทำ ให้เกิดภาวะขี้หูอุดตันได้บ่อยขึ้น
มีปัญหาด้านการได้ยินลดลง เนื่องจากความสูงอายุ
ผู้สูงอายุให้ข้อมูลว่า “พูดดังๆ หน่อยนะ ยายหูไม่ค่อยได้ยิน”
การตรวจหูภายนอก ไม่พบการบวม หรือการอักเสบ และไม่พบรอยโรค พบขี้หูเล็กน้อย
จากการสังเกตผู้สูงอายุถามซ้ำหลายครั้ง และต้องใช้เสียงที่ดังมากกว่าปกติในการพูดคุย
ทดสอบการได้ยินได้ด้วยการใช้นิ้วเป็นตัวทดสอบ โดยใช้นิ้ว 2 นิ้วคือ นิ้วชี้ และนิ้วโป้ง ถูปลายนิ้ววนไป โดยจะเริ่มจากระยะใกล้หูจนถึงระยะห่างประมาณ 1 ฟุตเพื่อฟังเสียงว่าได้ยินในระยะไหน พบว่าหูทั้ง 2 ข้างได้ยินไม่เท่ากัน
หูชั้นกลาง แก้วหูของผู้สูงอายุจะมีความยืดหยุ่นน้อยลง และกระดูกเล็ก ๆ ในหูชั้นกลางมีการแข็งตัวมากขึ้น
หูชั้นใน เซลล์ขนบริเวณโคเคลีย (cochlea)การเหี่ยวฝ่อไป, เส้นประสาทที่ทำหน้าที่รับความรู้สึกจากเซลล์ขนบริเวณโคเคลีย ส่งไปยังสมองมีการเสื่อมลง, เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงโคเคลียมีการเปลี่ยนแปลง ทำให้เลือดที่ไปเลี้ยงลดลง
ทฤษฎีภูมิคุ้มกัน
(Immunological theory)
เมื่ออายุมากขึ้น การสร้างสารภูมิคุ้มกันตามปกติจะลดลง
อวัยวะที่มีส่วนช่วยสร้างภูมิคุ้มกัน ต่าง ๆ เช่น ในกระดูก ต่อมไธมัส,ระบบน้ำเหลือง, ตับ และม้ามเสื่อมสภาพ
สร้างภูมิคุ้มกันชนิดทำลายตนเอง (Autoimmune)
มากขึ้น ทำให้ร่างกายอ่อนแอ
โรคที่พบได้บ่อยคือ มะเร็ง, Diabetes Mellitus, atherosclerosis, hypertension, rheumatic heart disease
ผู้สูงอายุเป็นโรคความดันโลหิตสูง และโรคไขมันในเลือดสูงมาประมาณ 3 ปี
ทฤษฎีสะสม (Accumulative theory)
ความสูงอายุของเซลล์จะเกิดจากการคั่งค้างของของเสีย
สะสมในเซลล์เป็นระยะเวลานาน
ทำให้เซลล์เปลี่ยนแปลงรูปร่างและเสียปฏิกิริยาทางเคมี ในการสร้างพลังงานและเซลล์อาจตายได้
จากการตรวจร่างกายผู้สูงอายุมีตกกระ จุดดำ ๆ ตามร่างกาย ได้แก่ แขน ขา
เซลล์ผิวหนังมีอัตราการสร้างเซลล์ใหม่เพื่อทดแทนเซลล์เดิมลดลง
3 more items...
มีภาวะนอนไม่หลับ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงตามวัย
ผู้สูงอายุให้ข้อมูลว่า “ช่วงกลางคืน ลุกมาปัสสาวะกลับมานอนต่อ นอนไม่ค่อยหลับ เป็นประมาณ 2 รอบ”
จากการสังเกตพบว่าผู้สูงอายุมีอาการง่วงเพลียตอนกลางวัน
การประเมินปัญหาจากการนอน พบว่าผู้สูงอายุมีปัญหาด้านการนอนหลับ
1) ระยะการเข้าสู่การนอนหลับที่ใช้เวลามากขึ้นจะเกิดในระยะการเข้าสู่การนอนหลับ (sleep latency) เกิดการล่าช้าในการเริ่มเข้าสู่วงจรการนอนหลับ และ NREM ระยะที่ 1 ทำให้ผู้สูงอายุตื่นง่าย
2) เวลาในวงจรการนอนหลับ NREM ระยะที่ 3 ระยะที่ 4 ลดลงทำให้ช่วงเวลาการนอนหลับลึกลดลงนอนหลับแล้วตื่นง่าย ตื่นบ่อยตอนกลางคืนหลายครั้งหลังจากนั้นไม่สามารถเข้าสู่การนอนหลับได้อีก
3) ระยะ REM ลดลง ทำให้ผู้สูงอายุไม่เข้าสู่การนอนหลับลึกและช่วงการฝันทำให้ตื่นเร็วหรือตื่นเช้ากว่าปกติ
ทฤษฎีความสูงอายุที่เกี่ยวข้องกับสรีรวิทยา
(Physiological theory)
ทฤษฎีเกี่ยวข้องกับระบบประสาทและต่อมไร้ท่อ (Neuroendocrine theory)
การทำงานของระบบสมอง ประสาทอัตโนมัติ
และต่อมไร้ท่อจะทำงานประสานกัน
อายุมากขึ้นจะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงตับอ่อน
ผลิตอินซูลินลดลง
ร่างกายไม่สามารถใช้น้ำตาลได้อย่างเหมาะสม
ทำให้น้ำตาลในเลือดสูง
ต่อมใต้สมองส่วนหน้าเสื่อมหน้าที่ มีฮอร์โมนต่ำ ทำให้ผู้สูงอายุเบื่ออาหาร
ศูนย์กระตุ้นความอยากอาหารทํางานลดลง การมีเหงือกร่อน การยึดติดของฟันกับกระดูกเหงือกไม่แน่น เหงือกอักเสบ
เกิดฟันคลอนขณะเคี้ยวหรือกัดอาหาร มีฟันผุหรือฟันร่วงหลุด ทําให้การบดเคี้ยวอาหารลําบาก ไม่ละเอียด
ปริมาณน้ำลายลดลง ขาดเอนไซม์ในการย่อยแป้ง
ปากและลิ้นแห้ง การรับรส การรับกลิ่นลดลง
การเคลื่อนไหวของหลอดอาหาร การย่อยอาหาร การดูดซึมของกระเพาะอาหารและลําไส้ลดลง
1 more item...
ทฤษฎีความสูงอายุเชิงจิตสังคม
(Psychosocial Theories of Aging)
ทฤษฎีการถดถอยจากสังคม
(Disengagement theory)
ยอมรับว่าตนเองมีความสามารถลดลง
ยอมรับว่าสุขภาพเสื่อมลง
ผู้สูงอายุและสังคมจะลดบทบาทซึ่งกันและกัน
ผู้สูงอายุยอมรับว่าตนเองมีความสามารถลดลง สุขภาพไม่แข็งแรงเหมือนเมื่อก่อน ให้คนรุ่นหลังเขาเข้าสังคมกันดีกว่า เราแก่แล้ว
ทฤษฎีการมีกิจกรรมร่วมกัน
(The Activity theory)
มีการทำกิจกรรมอยู่เสมอ ไม่ถอนตัวออกจากสังคมและสิ่งแวดล้อม
การทำกิจกรรมจะช่วยส่งเสริมผู้สูงอายุให้มีอัตโนทัศน์ที่ดี
ส่วนหนึ่งของสังคมและสามารถดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมอย่างมีความสุขได้
ผู้สูงอายุยังคงมีปฏิสัมพันธ์และกิจกรรมทางสังคม เช่น การไปวัด งานประจำปีตามหมู่บ้าน การออกไปเยี่ยมญาติ บอกว่าได้ออกไปเจอคนอื่นบ้าง ทำให้ไม่น่าเบื่อ
ดัชนีบาร์เธลเอดีแอล (Barthel ADL Index) ได้ 19/20 คะแนน
ทฤษฎีอีริกสัน
(Erikson, s Epigenetic theory)
ขั้นที่ 8 เป็นช่วงอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป
บุคคลจะต้องพัฒนาความรู้สึกได้ว่าตนได้กระทำกิจต่างๆ ที่ควรทำเสร็จสิ้นตามหน้าที่ของตนแล้ว
ยอมรับได้ทั้งความสำเร็จสมหวังและผิดหวัง
มีความพอใจในชีวิตของตน
ผู้สูงอายุ อายุ 84 ปี เป็นขั้นที่ 8 ให้ข้อมูลว่า “อายุมากขึ้น ที่ผ่านมาก็ใช้ชีวิตไปกับการทำงาน ตอนนี้ไม่อยากกลับไปแก้ไขอะไรแล้ว อดีตไม่มีอะไรดีขึ้น อยากใช้ชีวิตที่เหลืออยู่คิดแต่ในแง่ดี พอใจในชีวิตบั้นปลายของตนเอง คิดว่าความตายเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ต้องเกิดกับทุกคน”
ทฤษฎีของเพค
(Peck, s theory)
1) Ego differentiation and work-role preoccupation เป็นความรู้สึกเกี่ยวกับงานที่ทำอยู่ โดยจะรู้สึกว่าตนยังมีคุณค่าอยู่ต่อเมื่อบทบาทลดลง
2) Body transcendence and body preoccupation เป็นความรู้สึกที่ผู้สูงอายุยอมรับว่าสภาพร่างกายของตนถดถอยลงและชีวิตจะมีสุข
3) Ego transcendence and Ego preoccupation เป็นความรู้สึกที่ยอมรับกฎเกณฑ์และการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและยอมรับความตายได้โดยไม่รู้สึกหวาดวิตก
ผู้สูงอายุยอมรับว่าสภาพร่างกายของตนถดถอยลง ไม่แข็งแรงเหมือนเมื่อก่อน เปลี่ยนแปลงไปตามเวลา ไม่กลัวความตาย เพราะถือว่าเราสิ้นอายุขัย
พร่องความรู้ในการเตรียมตัวระยะสุดท้ายของชีวิต (Palliative care)
ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 84 ปี มีโรคประจำตัวเป็น โรคไขมันในเลือดสูง (Dyslipidemia) โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) และโรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus) มาเป็นเวลา 3 ปี รับประทานยาต่อเนื่อง
การดูแลผู้ป่วยระยะท้ายแบบประคับประคอง
1 more item...
พิจารณาความเป็นผู้สูงอายุจากอายุจริง
ที่ปรากฏจากปฏิทิน
(Chronological aging)
ผู้สูงอายุกรณีศึกษา อายุ 84 ปี
ตามวันที่เกิด คือ 1 มกราคม พ.ศ. 2481
พิจารณาตามลักษณะการแบ่งช่วงอายุ
(ตอนต้น/ ตอนกลาง/ตอนปลาย)
ผู้สูงอายุวัยปลาย (อายุ 80 ปีขึ้นไป)
พิจารณาตามลักษณะเปราะบางของผู้สูงอายุ
(Frailty aging/pre-Frail aging/ Healthy aging)
Pre-Frail aging ก่อนเปราะบาง
นางสาววนิดา น้อยฉ่ำ เลขที่ 15 ห้อง 4B กลุ่ม 13B
รหัส 62106301089