Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CHƯƠNG II: CÁC NƯỚC Á, PHI, MĨ - LATINH TỪ 1945 - Coggle Diagram
CHƯƠNG II: CÁC NƯỚC Á, PHI, MĨ - LATINH TỪ 1945
CHÂU Á
CHUNG
Chiến tranh lạnh: xung đột tranh chấp biên giới, phong trào li khai (Ấn - Pakistan, Sri Lanka, Phil,..)
thế kỷ XXI là thế kỷ của châu Á
(Nhật, Hàn, Trung, Sing, Malay, Thái) - Ấn: cách mạng xanh, CN phần mềm, CN hạt nhân & vũ trụ
Cuối 50s, phần lớn dành độc lập (TQ, Ấn, Indo) >< Nửa sau XX, ĐNA + Tây Á bị xâm lược bởi các nước đế quốc
TRUNG QUỐC
first 10 (1949-59): cải cách ruộng đất, công thương nghiệp, pt VH-GD => thắng lợi, bộ mặt đất nước thay đổi
Thời kỳ biến động (59-78): "Ba ngọn cờ hồng", "
Đại nhảy vọt
" (phát động làm gang, thép nhưng tệ), "
Đại cách mạng VH vô sản
" (5/1966, tranh giành quyền lực gây tình trạng hỗn loạn + thảm họa nghiêm trọng)
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa: 1/10/1949 <-- Kết thúc > 100 năm nô dịch; kỉ nguyên độc lập tự do; hệ thống XHCN lan sang Á
Cải cách - mở cửa (1978-): pt KT làm trung tâm, xây dựng CNXH đặc sắc TQ
CHÂU PHI
1975: hệ thống thuộc địa BĐA tan rã => ra đời các quốc gia độc lập: Ăng-gô-la, Mô-dăm-bích => xóa bỏ pbct
1980 (BẤT ỔN): xung đột, nội chiến; đói nghèo, nợ nần, bệnh tật
1960: Năm châu Phi (17 tuyên bố độc lập)
Cộng hòa Nam Phi
Trước WWII = Liên bang Nam Phi
1961: Rút khỏi khối Liên Hiệp Anh => tuyên bố
Chế độ pbct: A-pác thai (Anh thi hành) => 12/1993, sụp đổ trả tự do cho lãnh tụ ANC (Đại hội dân tộc Phi) sau 27 năm => 1994, Mandela làm 1st black president
Chiến lực KT= pt sx + giải quyết việc làm + cải thiện mức sống
LIÊN MINH CHÂU PHI (AU)
phong trào đấu tranh diễn ra sôi nổi (Bắc Phi): Ai Cập, Angeri
ĐNÁ
TRƯỚC VÀ SAU 1945
SEATO 9/1954 (Mĩ, Anh, Pháp) nhằm đẩy lùi phong trào giải phóng. Thái + Phil tham gia
=> 8/1945, Nhật đầu hàng + ĐNA nổi dậy giành chính quyền (17/8 = Indo, 19/8 = VN, 12/10 = Lào, 7/1946 = Phil, 1/1948 Myanmar, 8/57 = Malay)
TRƯỚC: thuộc địa đế quốc thực dân Anh-Mỹ. TRONG: thuộc địa Nhật ((TRỪ THÁI)
QUÁ TRÌNH: KT hướng nội (50-60), KT hướng ngoại (60-70), KT thị trường (80-90)
ASEAN
2/1976, hiệp ước Ba-li (Indo)
NGUYÊN TẮC: Tôn tọng chủ quyền. Không vũ lực. Giải quyết = hòa bình. Thúc đẩy hợp tác KT, VH
8/8/1967: thủ đô Bangkok, ASEAN ra đời với 5 nước: Indo, Malay, Phil, Sing, Thái; 1984, Brunei gia nhập; 7/1995, VN => 7/1997, Lào, Myanmar => Cambodia 4/1999
MĨ-LATINH
Những nét chung
củng cố độc lập chủ quyền, dân chủ hóa sinh hoạt chính trị, phát triển kinh tế (Mexico, Argentina, Brazil)
60s - 80s TK XX, đấu tranh vũ trang bùng nổ ở nhiều nước Mĩ La-tinh =>
“Lục địa bùng cháy”
, lật đổ chính quyền độc tài phản động, thành lập chính quyền dân tộc - dân chủ (Chile, Nicaragoa với mặt trận Xan-di-nô)
Early 90s, tình hình kinh tế, chính trị ở nhiều nước Mĩ La-tinh gặp nhiều khó khăn do Mĩ tang cường phá chống lại
Trước WWII = lệ thuộc & "sân sau" Mĩ
toàn bộ Trung & Nam Mĩ. Thành phần dân cư đa dạng. Đa số nói TBN, chủ yếu Christianity
Cuba
26/7/1953. 153 thanh niên dưới lãnh đạo luật Phi-đen Ca-xto-rô tấn công pháo đài Môn-ca-đa => Phi-đen bị bắt giam & trục xuất sang Mexico +
thất bại nhưng mở đầu giai đoạn đấu tranh
25/11/1956, Phi-đen + 81 chiến sĩ xây căn cứ ở vùng rừng núi phía Tây Cuba => nhanh chóng lớn mạnh & lan rộng
Sau WWII, Mĩ thiết lập chế độ độc tài quân sự do Batixta đứng đầu, làm tay sai cho Mĩ
1/1/1959, chế độ Batixta bị lật đổ, cách mạng giành thắng lợi hoàn toàn
4/1961, quân nhân Cuba thắng ở bãi biển Hi-rôn =>
1965 Đảng CS Cuba