Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
gout - Coggle Diagram
gout
đặc điểm dịch tễ
Chủ yếu gặp ở Nam giới (90 – 95%)
Đa số khởi phát ở tuổi 40
Ở những người có bệnh:
Cao huyết áp
Tiểu đường
Rối loạn lipid máu
Bệnh lý tim mạch
Những người dùng thuốc: lợi tiểu, corticoid…
Những người béo phì và ăn nhiều đạm
phân loại
Gút nguyên phát : >95% tăng acid uric
Gút thứ phát: 2-5%: do Suy thận mạn, dung thuốc lợi tiểu, mắc các bệnh ác tính cơ quan tạo máu, vảy nến, suy cận giáp, suy giáp, chấn thương, nhiễm khuẩn..
Bệnh Gút do bất thường một số enzym chuyển hóa: HGPRT (Hypoxanthine guanine phosphoribosyl transferase), PRPP (phosphoribosyl pyrophosphate synthetase)
Nguyên nhân gây tăng acid uric máu: chưa rõ, có thể do di truyền, thức ăn:
Thức ăn: rượu, bia, hải sản (tăng 50% nguy cơ), thịt (tăng 40% nguy cơ)
Các yếu tố di truyền, thức ăn làm:
Giảm thải trừ acid uric trong cơ thể
Kết hợp vừa tăng sản xuất vừa giảm thải trừ acid uric
Tăng sản xuất acid uric
Đường nội sinh: do tăng tổng hợp các purin do quá trình hủy nhân tế bào
Đường ngoại sinh: do phân hủy các thức ăn có chứa purin
Di truyền: 1/3 BN có cha, mẹ bị bệnh, trong gia đình BN Gút có 20% TH có tăng acid uric
Lâm sàng GÚT
Diễn tiến chung của bệnh
Tăng acid máu đơn thuần
Đợt gút cấp, xen kẽ bởi các đợt không triệu chứng - Gout mạn tính: hạt tophi, bệnh khớp mạn
Tổn thương thận do Gút: sỏi thận (10-25%), bệnh thận mạn, suy thận cấp
Cơn Gút cấp
Viêm đau các khớp đột ngột
Các khớp bàn chân
Các khớp bàn tay
Khớp gối
Biểu hiện toàn thân: người bệnh có thể sốt, rét run, cứng gáy, mệt mỏi
Các yếu tố thuận lợi: thường xuất hiện sau khi ăn uống quá mức, rượu bia, gắng sức, lạnh đột ngột, chấn thương, phẫu thuật, nhiễm trùng, hoặc dùng một số loại thuốc khác
Hạt tophi
Không đau, rắn, tròn, da bình thường
➢ Vị trí: vành tai, mỏm khuỷu, bàn chân, bàn tay, coort ay, cạnh các khớp tổn thương, trong gân
➢ Có thể viêm cấp, dò ra chất nhão và trắng
Điều trị Gút
Nguyên tắc điều trị: Gút là bệnh lý đáp ứng tốt với điều trị
nhưng phải liên tục lâu dài và toàn diện nhằm mục đích
Khống chế các đợt viêm Gút cấp
Làm hạ và duy trì mức acid uric máu cho phép
Kiểm soát tốt các bệnh kèm theo
Điều trị Nội khoa
Các loại thuốc cần dùng
Colchicin dùng đầu tiên
Kháng viêm steroid hoặc non-steroid
Các thuốc tăng thải trừ như: probenecid, sulfinpyrazon...
Thuốc giảm tổng hợp acid uric: allopurinol
b. Điều trị ngoại khoa:Phẫu thuật bóc tách lấy cục tophy
trong các trường hợp:
✓ Cục tophy nhiễm trùng;
✓ Cục tophy gây chèn ép mạch máu, thần kinh;
✓ Cục tophy làm mất chức năng;
✓ Cục tophy gây cứng khớp
Chế độ ăn uống và sinh hoạt
Không nên
ăn phủ tạng động vật: gan, lòng, tim, thận,
não...
ăn hải sản như: tôm, cua, nghêu, sò...
uống: rượu, bia, cà phê, trà, nước uống có ga
hạn chế
thịt gà, thịt bò, cá, trứng...
nước cam, nước chanh
nên
ăn
Rau xanh
Củ, quả: bầu, bí, cà chua...
uống
Nhiều nước sôi để nguội (2lit/ngày)
Uống nhiều nước khoáng (không có ga)
Uống nhiều nước rau quả ép
điều chỉnh chế độ sinh hoạt
➢ Giảm cân và tránh béo phì
➢ Vận động thể lực nhẹ nhàng vừa sức
➢ Giữ ấm cho cơ thể
➢ Tránh stress
➢ Điều trị các bệnh lý kèm theo như tăng huyết áp; đái tháo đường, rối loạn lipid máu
Bệnh Gút là một bệnh khớp do rối loạn chuyển hóa các nhân purin, đưa đến tình trạng tăng acid uric trong máu và hậu quả của quá trình trên là sự lắng đọng các tinh thể muối urát ở các mô trong cơ thể.