Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUTAZIOAK - Coggle Diagram
MUTAZIOAK
Definizioa
Zelulen DNAk duen informazioan gertatzen den aldaketa bat da. Mutazioek aldaketak egin ditzakete DNAren base bakar batean, ADNaren base batzuetan edo kromosomen segmentu osoetan.
Agente mutagenikoak
Agente mutagenikoa material genetikoaren aldaketa edo kromosomen alterazioa eragiten duen edozein gauza da. Mutagenoak jatorri biologiko, fisiko edo kimikokoak izan daitezke.
Agente fisikoak: x izpiek, gamma izpiek edo uhin-luzera 260 nm-tik gorakoa duten erradiazio ultramoreek, esaterako, aldaketak eragin ditzakete material genetikoan.
Agente kimikoak: bentzenoa bezalako espezieek, disolbatzaile industrial gisa eta sendagaien, plastikoen eta kautxuaren edo pestiziden ekoizpenean aitzindari gisa erabiltzen denak, kalteak eragiten dituzte material genetikoan. Beste agente kimiko mutageniko bat tabakoaren kea da.
-
-
Adibideak
Trisomia 21 edo Down Sindromea, 47 kromosoma dituena: Alterazio genetiko hori haurtxoaren zelulek beren nukleoan kromosoma gehiago edo kromosoma estra bat izatean datza, hau da, 46 kromosomaren ordez 47 kromosoma.
Adibidez: narriadura kognitiboa dute, arinetik moderatura.
Monosomia X edo Turner SÃndromea: Zelulak ezin badio enbrioiari kromosoma sexuala eman, eta, beraz, fetuan X kromosoma sexual bakarra badago, emaitza Turner sindromea da.
Adibidez: atzerapena hazkundean.
Trisomia 13 edo Patau Sindromea: Nahasmendu genetiko bat da, non pertsona batek 13 kromosomaren material genetikoaren 3 kopia dituen, 2 kopia normalen ordez.
Adibidez: adimen-atzerapena.
XXY trisomia sexuala edo Klinefelter Sindromea: Haur bat gutxienez X kromosoma estra batekin jaiotzen denean agertzen da. Hau XXY bezala idazten da.
Adibidez: Pubertaroa ez dago, atzeratu egin da edo osatu gabe dago.
Mutazioaren ondorioak
Izaki zelulabakarretan, mutazioek organismoari eragiten diote, oinordetzan hartzen dira eta populazioen aldakuntza areagotzen dute. Zelula anitzetan, mutazioek ondorio desberdinak dituzte
hozi-zeluletan gertatzen badira edo zelula somatikoetan eragiten badute.