Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 6 การบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการระหว่างภาครัฐ…
หน่วยที่ 6 การบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน
องค์การบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ภาครัฐ
ส่วนกลาง
1. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สำนักงานรัฐมนตรี
ส่วนราชการที่ไม่อยู่ภายใต้กลุ่มภารกิจ ได้แก่ สำนักงานปลัดกระทรวง สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร แห่งชาติและสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร
กลุ่มภารกิจด้านพัฒนาการผลิต ได้แก่ กรมการข้าว กรมประมง กรมปศุสัตว์กรมวิชาการเกษตร และกรมหม่อนไหม
กลุ่มภารกิจด้านบริหารจัดการทรัพยากรเพื่อการผลิต ได้แก่ กรมชลประทาน กรมฝนหลวงและการบินเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน และสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
กลุ่มภารกิจด้านส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรและระบบสหกรณ์ ได้แก่ กรมตรวจบัญชีและสหกรณ์กรมส่งเสริมการเกษตร และกรมส่งเสริมสหกรณ์
องค์การมหาชน ได้แก่สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง และสำนักงานพิพิธภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รัฐวิสาหกิจ ได้แก่ องค์การตลาดเพื่อการเกษตร
องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย องค์การสะพานปลา และการยางแห่งประเทศไทย
2. องค์การหรือหน่วยงานในราชการบริหารส่วนกลางที่มีหน้าที่และความรับผิดชอบร่วม หรือเป็นหน่วยสนับสนุนการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
องค์การหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับโครงสร้างพื้นฐาน และทรัพยากรหรือปัจจัยการผลิต ทางการเกษตร ได้แก่
ที่ดินทางการเกษตร เช่น กระทรวงมหาดไทย โดยกรมที่ดิน กระทรวงการคลัง โดยกรมธนารักษ์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยกรมป่าไม้
แหล่งน้ำเพื่อการเกษตร เช่นกระทรวงมหาดไทยโดยกรมการปกครองกรมที่ดินกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น และกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย การประปานครหลวง และการประปาส่วนภูมิภาค
ประชากรและแรงงานภาคเกษตร เช่นกระทรวงแรงงาน กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและกระทรวงศึกษาธิการ รวมทั้งสถาบันทางการศึกษาระดับต่างๆ
แหล่งทุนของเกษตรกร ได้แก่ กองทุนในความดูและของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รวมทั้งสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน
สารเคมีปุ๋ย ยา และเวชภัณฑ์เกษตร
เครื่องจักรกล เครื่องมือ และอุปกรณ์การเกษตร เช่น กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีรวมทั้งกระทรวงอุตสาหกรรม
แหล่งพลังงาน กระทรวงพลังงาน การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่ง
ประเทศไทย
องค์การหรือหน่วยงานที่เกี่ยวกับกระบวนการเกษตรกรรม ได้แก่ การผลิต การแปรรูป การกำหนดและรับรองมาตรฐาน การขนส่งและการคลังสินค้า การตลาด การวิจัยและพัฒนา กระบวนการเกษตรกรรมอื่นๆ
องค์การหรือหน่วยงานภาครัฐอื่นๆ ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ส่วนภูมิภาค
หน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่เป็นราชการบริหารส่วนภูมิภาค ได้แก่
ส่วนราชการที่ไม่อยู่ในกลุ่มภารกิจได้แก่สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัด
กลุ่มภารกิจด้านพัฒนาการผลิต ได้แก่ สำนักงานประมงจังหวัด สำนักงานประมงอำเภอ
กลุ่มภารกิจด้านบริหารจัดการทรัพยากรเพื่อการผลิต ได้แก่ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัด
กลุ่มภารกิจด้านส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรและระบบสหกรณ์ ได้แก่สำนักงานเกษตรจังหวัด สำนักงานเกษตรอำเภอ สำนักงานสหกรณ์จังหวัด สำนักงานสหกรณ์อำเภอ
หน่วยราชการบริหารส่วนกลางที่มีที่ตั้งสำนักงานหรือมีพื้นที่รับผิดชอบในภูมิภาค
ส่วนราชการที่ไม่อยู่ในกลุ่มภารกิจ ได้แก่ สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 1–12
กลุ่มภารกิจด้านพัฒนาการผลิต ได้แก่ กรมการข้าว กรมประมง กรมปศุสัตว์ กรมวิชาการเกษตร กรมหม่อนไหม
กลุ่มภารกิจด้านบริหารจัดการทรัพยากรเพื่อการผลิต ได้แก่ กรมชลประทาน กรมฝนหลวงและการบินเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน
กลุ่มภารกิจด้านส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรและระบบสหกรณ์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ กรมส่งเสริมการเกษตร
ภาคเอกชน
ลักษณะของการประกอบการ
การแบ่งตามประเภทหรือสาขาของผลิตภัณฑ์การเกษตรประกอบด้วยสาขา พืช ปศุสัต ว์ประมง ป่าไม้
การแบ่งตามประเภทของปัจจัยการผลิตทางการเกษตร ประกอบด้วย ี่ดินทางการเกษตร
แหล่งน้ำทางการเกษตร ประชากร และแรงงานภาคเกษตร แหล่งทุนของเกษตรกร สารเคมีปุ๋ย ยาและ
เวชภัณฑ์การเกษตรและเครื่องจักรกล
การแบ่งตามประเภทของขั้นตอนในกระบวนการเกษตรกรรม ประกอบด้วย ขั้นตอนการผลิต การแปรรูป การกำหนดและรับรองมาตรฐาน การขนส่งและการคลังสินค้า การตลาด การวิจัยและพัฒนา
ตัวอย่างขององค์การ ภาคเอกชน
คณะกรรมการร่วมภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ (กรอ.)
ผู้ประกอบการธุรกิจที่เกี่ยวข้อง เช่น บริษัทสยามคูโบต้าคอร์ปอเรชั่น จำกัด เครือเจริญโภคภัณฑ์ เครือเบทาโกร บริษัทแปซิฟิคเมล็ดพันธุ์จำกัด กลุ่มวังขนาย
ภาคประชาชน
1. ประเภทกลุ่มอาชีพ
กรมส่งเสริมการเกษตร
-กลุ่มส่งเสริมอาชีพการเกษตร
-กลุ่มแม่บ้านเกษตรกร
-กลุ่มยุวเกษตรกร
-วิสาหกิจชุมชน
กรมส่งเสริมสหกรณ์
-กลุ่มเกษตรกร
-สหกรณ์การเกษตร
กรมประมง
-สหกรณ์ประมง
กลุ่มอาชีพอื่น ๆ
2. ประเภทเกษตรอาสาสมัคร
อาสาสมัครเกษตร (อกษ.)
ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบล (ศบกต.)
ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.)
การบริหารงานแบบบูรณาการ
แนวคิด
1. แนวคิดหลักของการบริหารงานแบบบูรณาการ
คือ กระบวนการจัดการเชื่อมโยงองค์ประกอบหรือรวมส่วนองค์ประกอบสำคัญทางการบริหารแบบองค์รวม ได้แก่ แนวความคิด (idea) สรรพกำลัง(people) และทรัพยากร (thing) รวมทั้งการเชื่อมโยงปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ
2. แนวคิดทางการบริหารที่สนับสนุนการบริหารงานแบบบูรณาการ
การบริหารเชิงกลยุทธ์ หรือการบริหารยุทธศาสตร์ซึ่งเป็นหลักการบริหารที่จะทำให้องค์กรมีการกำหนดทิศทางที่ชัดเจน
กรอบแนวคิดด้านการบริหารเชิงกลยุทธ์ ประกอบด้วย
การกำหนดวิสัยทัศน์ การกำหนดพันธกิจ การปฏิบัติ
แผนที่ยุทธศาสตร์
การจัดการโซ่อุปทาน
การมอบหมายให้ดำเนินการแทน
การบริหารแบบมีส่วนร่วม
การสร้างเครือข่าย กระบวนการเชื่อมโยงกลุ่มบุคคลหรือกลุ่มองค์กร
การสร้างแรงบันดาลใจ เป็นกระบวนการสร้างพลังอำนาจในตนเอง ของบุคคลและกลุ่มบุคคล
การบริหารการเปลี่ยนแปลง
ข้อเสนอการเปลี่ยนแปลง
การบริหารความเสี่ยง
การจัดการในภาวะวิกฤต
การจัดการความรู้
การบริหารเวลา
การทดลอง และขยายผล
การทดลองการบริหารงานแบบบูรณาการในการบริหารงานจังหวัด
การประเมินผลโครงการจังหวัดทดลองแบบบูรณาการเพื่อการพัฒนาตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดโครงการ (1 ตุลาคม 2544 – 30 กันยายน 2545) มีข้อสรุปที่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน คือ ระบบการบริหารจังหวัดแบบบูรณาการในจังหวัดทดลองมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลที่เกิดขึ้นจากการบริหารงานแบบบูรณาการสูงกว่าจังหวัดเปรียบเทียบที่มีการบริหารตามระบปกติและจากการบริหารงานส่งผลให้เกิดความพึงพอใจของกลุ่มประชาชนและเจ้าหน้าที่ภาครัฐ ในจังหวัดทดลองเพิ่มมากกว่าจังหวัดเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเกือบทุกจังหวัด
การขยายแนวคิด
แผนขั้นตอนการใช้แนวคิด คือ การเปิดกระบวนทัศน์สร้างความรู้และเตรียมความพร้อม การจัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัด การทำความตกลงว่าด้วยผลงาน การประเมินผลการเรียนรู้และประสบการณ์ การประกาศเกียรติคุณและมอบรางวัล
การกำหนดทิศทางและการสนับสนุน
การกำหนดกฎ ระเบียบที่สำคัญที่สนับสนุนการใช้แนวคิดการบริหารราชการแบบบูรณาการ
การสนับสนุนการใช้แนวคิด
การส่งเสริมและพัฒนาการเรียนรู้แนวคิดทางการจัดการภาครัฐแนวใหม่
การสนับสนุนในการอำนวยการและประสานงาน
การบริหารงานแบบบูรณาการระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน
กรอบนโยบาย
การใช้กลไก กฎ ระเบียบที่มีอยู่ให้เกิดประสิทธิภาพ เพื่อให้จังหวัดและกลุ่มจังหวัด เช่น พัฒนาระบบ ประสานเชื่อมโยงการทำงาน
การบูรณาการและประสานเชื่อมโยงการทำงานระหว่างกระทรวง ทบวง กรม หน่วยงานอื่นของรัฐ และภาคส่วนต่าง ๆ กับจังหวัดและกลุ่มจังหวัด คือ สนับสนุนให้กระทรวง ทบวง กรมภาคธุรกิจเอกชนและภาคประชาชนมีส่วนร่วม และเสริมสร้างให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความเข้มแข็ง
การสนับสนุน คือ การจัดทำคำของบประมาณประจำปีของจังหวัดและกลุ่มจังหวัด บูรณาการการทำงานของหน่วยงานกลาง จัดทีมออกไปให้คำปรึกษา แนะนำ ตลอดจน
ให้ความรู้แก่หน่วยงานต่างๆ
ระบบการบริหารงาน
ให้มีการบูรณาการทุกภาคส่วนในพื้นที่
ให้จังหวัดริเริ่มเพื่อแก้ไขปัญหา และพัฒนาพื้นที่
การเตรียมความพร้อม
การเตรียมบุคคล
การปรับปรุงองค์กร
การกำหนดทิศทางการดำเนินงาน
การปฏิบัติการ
การดำเนินการ
ด้านโครงสร้างการจัดองค์การเพื่อขับเคลื่อนแนวคิด
การจัดโครงสร้างการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการตามบทบัญญัติของกฎหมาย
การจัดโครงสร้างการบริหารงานจังหวัด และกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ
การบริหารแบบองค์รวม โดยยึด พื้นที่ - พันธกิจ - การมีส่วนร่วม
การบริหารแนวราบ โดยการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน
ด้านกระบวนการบริหารงานเพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาในพื้นที่
การบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
การนำแนวคิดการบริหารงานแบบบูรณาการมาใช้
นโยบาย
การกำหนดให้ดำเนินการบริหารงานแบบบูรณาการ ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
ฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2540–2544) ให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในสังคมและ “มุ่งให้คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนา”
ฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545-2549) เป็นแผนฯ ที่ได้ “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ควบคู่กับ “คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนา”
ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550-2554) ยังคงน้อมนำ“ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” มาเป็นแนวทางปฏิบัติและให้ความสำคัญกับการพัฒนาที่ยึด“คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนา”
ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559) โดยยังคงยึดหลักการปฏิบัติตาม“ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” และ “คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนา”
ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) “วิสัยทัศน์ภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ20 ปี” มาเป็นกรอบของวิสัยทัศน์ประเทศไทยเพื่อมุ่งสู่ “ความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน”
การกำหนดให้ดำเนินการบริหารงานแบบบูรณาการตามแผนพัฒนาการเกษตรในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
การกำหนดเป็นนโยบายให้ดำเนินการบริหารงานแบบบูรณาการในการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัด
หลักการสำคัญ
ด้านแนวคิดหลักในการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
การแก้ไขปัญหา และพัฒนาแบบบูรณาการเป็นองค์รวมหรือรวมส่วน
การจัดการพื้นที่เชิงบูรณาการ
ด้านระบบการบริหารงานส่งเสริม และพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
การจัดโครงสร้างองค์การในการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
การจัดกระบวนงานในการบริหารงานส่งเสริม และพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
กระบวนการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
ทิศทาง
แนวความคิด
พื้นที่ เป็นการกำหนดพื้นที่ที่เกิดปัญหา หรือที่มีศักยภาพที่จะพัฒนา
พันธกิจ เป็นการระบุหน่วยงานหรือองค์กร รวมทั้งบุคคลผู้รับผิดชอบ
การมีส่วนร่วม
สรรพกำลัง
การจำแนกบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรตามประเภทของกิจกรรมการเกษตร
ตามประเภทและขั้นตอนในกระบวนการเกษตรกรรม
ตามหน่วยงานหรือองค์กร
ทรัพยากร
ที่ดินทางการเกษตร
แหล่งน้ำเพื่อการเกษตร
ประชากรและแรงงานภาคเกษตร
แหล่งทุนของเกษตรกรหรือแหล่งเงินกู้ของเกษตรกร
สารเคมี ปุ๋ย ยา และเวชภัณฑ์เกษตร
เครื่องจักรกล เครื่องมือ และอุปกรณ์การเกษตร
กระบวนการบริหารส่งเสริมและพัฒนการเกษตรแบบบูรณาการ
การเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจแนวคิดในการบริหารงานแบบบูรณาการแก่ภาคีการพัฒนา
การปรับปรุงระบบการบริหารให้สอดคล้องกับแนวคิดการบริหารงานแบบบูรณาการ เช่น การ
ปรับปรุงโครงสร้างการจัดองค์การและกระบวนการบริหารงาน เพื่อให้สามารถเชื่อมโยงองค์ประกอบสำคัญของการบริหาร ได้แก่ยุทธศาสตร์สรรพกำลัง และทรัพยากร
การทบทวนและกำหนดทิศทางการแก้ไขปัญหา และการพัฒนาให้เป็นไปตามแนวคิดหลักการ
ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการบริหารงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรแบบบูรณาการ
ประสิทธิภาพของระบบการบริหารงานส่งเสริม และพัฒนาการเกษตร ได้แก่ การปรับปรุงการจัดโครงสร้างองค์กร ตามพระราชกฤษฎีกา ว่าด้วยการบริหารงานจังหวัด และกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ พ.ศ. 2551 และ การปรับปรุงกระบวนการบริหารงาน
ความสามารถในการเชื่อมโยงองค์ประกอบทางการบริหารงานส่งเสริม และพัฒนาการเกษตร
แนวความคิด ได้แก่การเชื่อมโยงข้อมูลข่าวสารความรู้และประสบการณ์ในการกำหนดยุทธศาสตร์แผนงาน โครงการหรือกิจกรรม
สรรพกำลัง มีหลักการสำคัญ ได้แก่ การมีผู้รับผิดชอบในการปฏิบัติและผลของงานที่ชัดเจน บุคลากรผู้รับผิดชอบในสถานภาพต ่างๆ ต้องมีความเข้าใจ
ทรัพยากร ได้แก่ การเชื่อมโยง หรือระดมทรัพยากร รวมทั้งงบประมาณที่มีอยู่
6