Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Dinh dưỡng vật nuôi - Coggle Diagram

- - - - Tham gia cấu tạo tế bào
      - Sx thú sản (phát triển bào thai cần dd từ thức ăn)
      - Sinh năng lượng (nhóm nguyên liệu nhiều tinh bột, carbohydrate)
      - Tạo nguồn dự trữ. VD: mỡ ở gan và da, protein ở cơ
    - - Nguyên liệu (thức ăn) ➞ Nhà máy công nghệ sinh học (vật nuôi) ➞ sản phẩm
      - Sử dụng nguyên liệu khác nhau tùy theo bộ máy tiêu hóa: Enzyme hoặc VSV
    - - Thức ăn chiếm 60 - 80% giá thành sx sản phẩm đó
        VD: trong tất cả chi phí sx của 1 con heo thì thức ăn chiếm 60 - 80% chi phí
      - Sử dụng thức ăn không đúng ➞ thiệt hại KT
    - - Đơn vị nhỏ nhất
        
        Protein ➞ amino acid
        
        Carbohydrate ➞ glucid
      - Bổ sung sữa Lactose ➞ kích thích ăn nhiều hơn
- - - - thường sử dụng trong PTN
      - Xác định TPHH và TPDD của thức ăn so với TPHH và TPDD của con thú để sử dụng thức ăn hợp lý
      - Ưu điểm
        
        thấy được điểm giống và khác giữa thức ăn và cơ thể
        
        phân tích số liệu biết được thức ăn tốt xấu
      - Nhược điểm
        
        ko biết thức ăn đó ảnh hưởng thế nào cho thú
        
        chưa đánh giá đầy đủ chất lượng thức ăn
    - - Tiêu hóa thức ăn: biến đổi thức ăn từ chất dd phức tạp thành những chất đơn giản có thể hấp thụ được
      - Mức độ tiêu hóa thức ăn biểu thị bằng Tỷ lệ tiêu hóa (TLTH)
      - Tỷ lệ tiêu hóa (TLTH)
        
        TLTH = [(chất dd ăn vào - chất dd trong phân) / chất dd ăn vào] x 100
        
        Yếu tố ảnh hưởng
        
        Thành phần của khẩu phần
        
        Khối lượng thức ăn
        
        Loài, giống, cá thể, tuổi
        
        Một số yếu tố khác: thời tiết, cách cho ăn
        
        tỷ lệ phần tiêu hóa được so với phần ăn vào
        
        tăng protein: tăng TLTH của protein
        
        ở loài nhai lại, khẩu phần nhiều chất bột đường sẽ giảm TLTH các chất dd khác
        
        chất xơ càng nhiều TLTH càng giảm
        
        mỡ vượt giới hạn: mức tiêu hóa khẩu phần giảm
        
        các chất khác: chất tạo mùi, muối, thức ăn ủ men,...
        
        Lưu ý
        
        Ở gà, ko đánh giá TLTH vì khi đi phân gà tè luôn nên có sai số (áp dụng cho heo, bò)
        
        Bổ sung quá nhiều protein
        
        phát triển VSV có hại ở ruột già
        
        thải qua đường tiểu dưới dạng urê
        
        Dạ múi khế ở bò có hệ enzyme giống thú dạ dày đơn
    - - sự chênh lệch giữa các chất dd vào và chất bài tiết ra
      - chỉ theo dõi protein và lipid
  - - - cần oxy để ocid hóa đường thành năng lượng
      - yếu tố ảnh hưởng
        
        sự hô hấp của thú
        
        máu phải đủ
        
        kk có nhiều dưỡng khí
    - - dung môi hòa tan
      - dịch tiêu hóa: dịch vị chứa 98% nước
      - chiếm 50-80% trọng lượng
      - môi trường cho PƯHH, trao đổi chất
      - bảo vệ mô và cơ quan, giảm ma sát
      - điều hòa thân nhiệt
      - mất 2/10 thì thú sẽ chết
      - Nguồn cung cấp nước
        
        nước có trong thức ăn
        
        củ quả 65-95%
        
        hạt 9-14% nước
        
        cỏ tươi, rau xanh 70-90% nước
        
        nước trao đổi
        
        100g protein tạo 41ml nước
        
        100g glucid tạo 55ml nước
        
        100g lipid tạo 107ml nước
        
        nước uống vào: khoảng 5-10% trọng lượng
    - - những hợp chất chứa N trong thức ăn
      - 2 loại
        
        protein thuần
        
        chất chứa N nhưng ko phải protein
      - Protein thực
        
        HCHC gồm C, H, O, N
        
        cấu tạo từ 20-22 AA (10 thiết yếu, 12 ko thiết yếu)
      - Enzymes
        
        phân giải, xúc tác trao đổi chất
        
        lipase, maltase, trypsin
      - Hormones: tăng trưởng, sinh sản và biến dưỡng
      - Hệ thống
        miễn dịch
        
        kháng thể
        
        IgM, IgG, IgA
      - Vận chuyển các chất: Albumin
      - Thiếu protein thô
        
        nội tiết (tuyến thượng thận, tuyến yên)
        
        sụt và phát triển gián đoạn
        
        ảnh hưởng miễn dịch
        
        xương (1,7-3,5% thì xương ngưng phát triển)
        
        phá trao đổi chất
      - Giá trị sinh vật học: thành phần AA thiết yếu, khả năng tiêu hóa và tỷ lệ tiếp thu
      - Giá trị sinh học
        
        ĐV > TV
        
        cách nâng cao
        
        kết hợp thức ăn
        
        bổ sung AA tổng hợp
      - Chất chứa N nhưng ko phải protein (NPN)
        
        chất đạm phi protein, chứa N nhưng ko phải protein
        
        2 loại
        
        giá trị thấp
        
        giá trị cao
    - - 2 loại
        
        dẫn xuất ko đạm
        
        đường và tinh bột
        
        cung năng lượng và chất dd
        
        thú nhai lại: một phần thành đường đơn ở dạ cỏ, lên men tạo acid béo, một phần xuống ruột non phân giải và hấp thu
        
        dạ dày đơn và gia cầm: phân giải thành glucose và hấp thu máu
        
        Glucose
        
        nguồn gốc: thức ăn
        
        Glucose nội sinh: Glycogen ở gan
        
        Fructose
        
        nguồn gốc: trái, hạt
        
        Hấp thu: chuyển hóa thành Glucose
        
        Saccharose
        
        nguồn gốc: mía, củ cải đường
        
        cơ chế: tiêu hóa và phân giải thành glucose
        
        Galactose
        
        nguồn gốc: sữa, mạch nha
        
        Cơ chế: tiêu hóa và phân giải thành glucose
        
        Tinh bột
        
        nguồn gốc: hạt, củ, quả
        
        cơ chế: tiêu hóa và phân giải thành glucose
        
        Xơ thô
        
        chất xơ
        
        cơ chế: dạ cỏ thú nhai lại nhờ VSV
        
        TLTH ở nhai lại: 35-90%
        
        nguồn gốc: mô bào TV
      - glucid, cấu thành chất khô các loại thức ăn TV
      - chất béo (lipid)
        
        ko tan trong nước, tan trong dung môi
        
        chiếm 3% chất khô trong tb
        
        nguồn gốc: ĐV, TV
        
        2 nhóm
        
        có glycerol
        
        đơn giản: dầu TV, mỡ
        
        phức tạp: acid béo + glycerin + khác
        
        ko glycerol
        
        cấu tạo tb
        
        cung và dự trữ năng lượng
        
        hòa tan vitamin tan
        
        năng lượng dạng mỡ 97%
    - - vi lượng: số lượng nhỏ (ppm, mg/kg)
      - đa lượng: số lượng lớn (%, g/kg)
    - - Tan trong dầu
        
        A
        
        đơn vị: IU
        
        vai trò
        
        phát triển xương
        
        tổng hợp hormone
        
        tăng miễn dịch
        
        màu xanh, đỏ, vàng
        
        thiếu A
        
        giảm sinh sản
        
        thú non yếu, còi cọc
        
        viêm kết mạc mắt
        
        D
        
        xanh và trứng, sữa, dầu gan cá
        
        D2 và D3
        
        TV: ergosterol -> D2
        
        ĐV: 7 - dehydrocholesterol -> D3
        
        lớp màng nhầy ruột non: tạo pro chuyển Ca
        
        Thận: tham gia hấp thu P
        
        thiếu D
        
        non còi xương, trưởng thành xốp xương
        
        nái mất sữa, bại liệt sau sinh, khớp sưng to
        
        giảm Ca huyết
        
        E
        
        8 dạng
        
        chất chống ocid hóa
        
        rau, lá cây, mần hạt, đọt non
        
        thiếu E
        
        tích nước xoang tim
        
        giảm sinh sản
        
        thiếu K: xuất huyết kéo dài, tiểu có máu
      - tan trong nước
        
        H
        
        phân giải Glu trong Krebs
        
        Tham gia Ornithine hình thành urea
        
        Enzyme: tổng hợp acid béo mạch C lẻ
        
        C
        
        thiếu C
        
        rối loạn tạo niêm mạc, hình thành xương ở người, chuột. Gây xuất huyết nướu răng, da, giảm đề kháng ở người
        
        thiếu A, thiếu nhóm B => giảm tổng hợp C
        
        tổn hại tạo hydro - prolin trong liên kết sụn, xương
        
        vai trò
        
        cấu trúc collagen
        
        hoạt hóa acid folic
        
        phản ứng oxh khử