Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะตัวเหลืองของทารก
( Neonatal jaundice)
64EF9274-09C2-4FAA-ACA0…
ภาวะตัวเหลืองของทารก
( Neonatal jaundice) 
นศพต.สุชิราภรณ์ ทองการ เลขที่ 55
พยาธิสภาพของโรค
- ภาวะตัวเหลืองจากเสรีรภาพ (Physiologic jaundice) หมายถึงภาวะตัวเหลืองที่เกิดจากมีการเพิ่มปริมาณบิลิรูบินในเลือดที่ไปสู่ตับเกิดจากสาเหตุต่างๆดังนี้เกิดจากตับของทารกแรกเกิดทำหน้าที่ในการขับถ่ายบิลิรูบินไม่สมบูรณ์ทารกมีเม็ดเลือดแดงมากกว่าผู้ใหญ่เม็ดเลือดแดงของทารกอายุสั้นกว่าผู้ใหญ่คือ 90 วัน มีบิลิรูบินดูดซึมกลับจากลำไส้เป็นจำนวนมากเนื่องจากระบบการทำงานของลำไส้ยังไม่ดีต้มยังสร้างเอนไซม์กลูโคโรนิกทรานเฟอเรเชได้น้อยบิลิรูบินเกิดจากการแตกตัวของฮีโมโกลบินซึ่งได้มาจากเม็ดเลือดแดงที่หมดอายุขัยหรือแตกจากการถูกทำลายเป็น Unconjugated bilirubin (UB) ซึ่งละลายน้ำไม่ได้ต้องจับกับอัลบูมินในซีรั่มและถูกนำไปที่ตับเกิดการ conjugate ได้เป็น conjugated bilirubin (CB) ซึ่งละลายน้ำซึ่งละลายน้ำได้แล้วถูกขับถ่ายทางน้ำดีและปัสสาวะ แต่เมื่อผ่านลงมาในลำไส้บิลิรูบินที่ละลายในน้ำอาจถูกย่อยสลายในลำไส้กลายเป็นบิลิรูบินที่ไม่ละลายในน้ำใหม่และถูกดูดซึมกลับเข้าสู่กระแสเลือด (entero hepatic circulation)
-
-
-
-
2.ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิสภาพ (Phathologic jaundice) หมายถึงภาวะตัวเหลืองที่เกิดขึ้นเนื่องจากมีความผิดปกติอื่นเข้ามาเกี่ยวข้องทารกจะมีอาการตัวเหลืองให้เห็นเร็วระคับนิลิรูบินเพิ่มเร็วหรือมีตัวเหลืองเป็นระยะเวลานานและถ้าทารกไม่ได้รับการรักษาระดับบิลิรูบินที่สูงเพิ่มขึ้นและขึ้นไปจับที่เซลล์สมองทำให้ทารกมีอาการของ Kernicterus
-
-
-
-
-
-
-
-
อาการและอาการแสดง
อาการตัวเหลืองมักจะเริ่มปรากฎให้เห็นที่บริเวณใบหน้าก่อนถ้ากดลูบบริเวณดั้งจมูกจะเห็นได้ชัดยิ่งขึ้น ทารกที่คลอดก่อนกำหนดมีผิวบางทำให้ดูเหลืองมากกว่าทารถที่คลอดครบกำหนดที่มีระดับ
bilirubin เท่ากันอาการตัวเหลืองจะเห็นชัดมากขึ้น ลามมาที่ลำตัวแขน ขา ซึ่งถ้าพบอาการเหลืองที่บริเวณใบหน้าอกเหนือระดับสะดือจะมีระดับbilirubin ไม่เกิน 12mg/dL ถ้าเหลืองถึงมือและเท้า จะมีระดับbilirubin สูงถึง 15 mg/dL เมื่อระดับbilirubin สูงพอจึงสามารถผ่าน blood brain barrier เข้าสู่สมองได้ง่าย โดยเฉพาะบริเวณbasal ganglia ทำให้เซลล์สมองบาดเจ็บหรือตาย ทารกจะมีอาการที่เรียกว่า Kernicterus ซึ่งทำให้ทารกมีภาวะสมองพิการอย่างถาวร
การวินิจฉัยโรค
การซักประวัติ
-
ประวัติมารดาเป็นเบาหวาน ประวัติการแท้งบุตรบ่อยๆ การติดเชื้อของมารดาขณะตั้งครรภ์ การใช้
ยาของมารดา และภาวะพร่องเอมไซม์ G6PD
การตรวจร่างกาย
ทารกมีจุดเลือดออกตามตัวตับ ม้าม พบว่าเกิดจากการติดเชื้อภายในครรภ์อาการซีดอาจเกิดจากการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดง มีเลือดออกใต้ผิวหนังการเจริญเติบโตช้า ความพิการแต่กำเนิดก็พบอาการตัวเหลืองได้บ่อย
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
-
-
-
-
-
ตรวจพิเศษเฉพาะโรค เช่น ตรวจ rubella titer,VDRL titer(การตรวจเชื้อซิฟิลิส)
หรือระดับ thyroxin ในเลือด
การรักษา
การรักษาโดยการส่องไฟ (Phototheraphy) เป็นการรักษา indirect hyperbilirubinemia
(unconjugated bilirubin)เนื่องจากแสงไฟสามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างของโมเลกุabilirubin ทำให้เกิด isomerization ของ unconjugated bilirubinซึ่งปกติจะละลายน้ำได้ให้กลับกลายเป็นสารที่ละลายน้ำได้ สามารถขับถ่ายสารนี้ทางปัสสาวะและอุจจาระโดยออกมาทางน้ำดี โดยทั่วไปแสงสีขาว (polychromic white light )ใช้รักษา unconjugated hyperbilirubinemia และแสงสีฟ้าเขียว (blue-green light) ซึ่งจะมีความยาวคลื่นในช่วของ450-480 ทm ถูก bilirubin ดูดซับได้ดีที่สุด จึงมีประสิทธิภาพที่ดีที่สุดสำหรับการรักษาแต่ในทางปฏิบัติแสงสีฟ้าทำให้พยาบาลและแพทย์ผู้ดูแลมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนได้ ถ้าต้องดูแลทารกอยู่เป็นเวลานาน ดังนั้นอาจใช้หลอดไฟนีออนสีฟ้าสลับกับสีขาวเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาได้ ยิ่งความเข้มข้นของแสงสูงมากเท่าไร ก็ยิ่งมีประสิทธิภาพในการรักษาเพิ่มขึ้นเท่านั้น ดังนั้นเราต้องการให้การรักษาได้ผลดีควรให้แสงอย่ำใกลัตัวทารกที่สุด โดยไม่ทำให้อุณหภูมิร่างกายสูงเกินไป และเพิ่มจำนวนไฟในการรักษาให้แสงได้ครอบคลุมผิวกายทารกให้ได้มากที่สุด
การเปลี่ยนถ่ายเลือด (blood exchange transfusion) เป็นวิธีการรักษาที่จะช่วยลดระดับBilirubin ลงได้ดีที่สุด มีประสิทธิภาพสูงสุด มักใช้การเปลี่ยนถ่ายเลือดในรายที่มีความเสี่ยงสูงต่อภาวะ Kernicterus โดยทั่วไปในทารกครบกำหนดจะทำการเปลี่ยนถ่ายเลือดเมื่อระดับbilirubinมากกว่า 20 mg/dL ถ้ามีเม็ดเลือดแดงแตกและมากกว่า 25 mg/dL patial exchangeเปลี่ยนถ่ายเลือดบางส่วน ใช้ NSS เจือจาง ดูดเลือดออกtotal exchange เลือดเปลี่ยนเลือด
การรักษาด้วยยา เช่น Phenobarbital ซึ่งช่วยเพิ่มการทำงานของเอนไซม์(glucuronyl transferase) ทำให้ตับสามารถขับbilirubin ได้มากขึ้นแต่เนื่องจากผลข้างเคียงของยา เช่น ทารกซึม ไม่ดูดนมการรักษาจึงไม่เป็นที่นิยม
-