Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Kimya 5161F82E-6455-4A22-8E28-6247E50AE48E Maddelerin yapısını,…

- - - - Simyacıların Keşfettiği Maddeler
        
        Barut
        
        Seramik
        
        Cam
        
        Esans
        
        Mürekkep
        
        Alaşım
        
        Altın
        
        Gümüş
        
        Bakır
        
        Demir
        
        Kurşun
        
        Kalay
        
        Cıva
      - Simyacıların Keşfettiği Kimyasallar
        
        KNO3, Hint Güherliçesi, Potasyum Nitrat
        
        NaNO3, Şili Güherliçesi, Sodyum Nitrat
        
        Pb3O4, Turuncu Boya, Kurşun Oksit
        
        HCOOH, Karınca Asidi, Formik Asit
        
        NaS, Sarı Zirnik, Sodyum Sülfür
        
        NaOH, Sud Kostik
        
        CH3COOH, Sirke Asidi, Asetik Asit
        
        KOH, Potas Kostik
        
        FeSO4, Kıbrıs Taşı, Demir(II)Sülfat Koyu mavi renk elde etmek için boyar madde olarak kullanılır.
        
        CuSO4.5H2O, Göz Taşı Bitkilerde bulunan mantar ve böcekleri uzaklaştırmada, boyar madde olarak, zehirlenmelerde hastaları rahatlatmak için kullanılmıştır.
        
        HCl, Tuz Ruhu, Hidrolik Asit
        
        SbS, Antimon Sülfür
        
        H2SO4, Zaç Yağı, Sülfürik Asit
        
        CuO, Bakır(ll)Oksit
        
        HNO3, Kezzap, Nitrik Asit
        
        KAI(SO4)2.12H2O, Şap Sarı renk elde etmek için boyar madde olarak, suları arıtmak, hayvan bakımı yapmak için kullanılmıştır.
      - Simaycıların Bulduğu Araç Gereçler
        
        Fırınlar
        
        Damıtma Düzenekleri
        
        Su Banyosu
        
        Kroze
        
        El Kantarı
        
        Su Terazisi
        
        İmbik
      - Simyacıların Buldukları Yöntemler
        
        Kaynatma: Kaynama, sıvının buhar basıncının dış basınca eşit olduğunda, sıvının her yerinden gaz kabarcıklarının çıkması.
        
        Özütleme: Katı veya sıvı bir karışımın eklenen çözücü yardımıyla karıştığı diğer katı ve sıvıdan ayrılması işlemine ekstraksiyon (özütleme, çekme) denir.
        
        Kavurma: Cevheri oksitlemek için uygulanan bir yöntemdir. Genelde ön işlem olarak uygulanan kavurmanın temel amacı; gaz ile tepkimeye sokulan katının, safsızlaştırma ve ileri rafinasyon işlemlerinde daha kolay ve hızlı tepkimeye girmesini sağlamaktır.
        
        Ağartma: Ağartma ya da beyazlatma, tekstil ya da deri malzemelerinin bir ön terbiye işlemi olarak indirgen ya da yükseltgen maddelerle doğal renklerinden arındırılıp beyazlatılması işlemine denir.
        
        Çözme: Çözme işlemi, maddenin çözücü içine azar azar ilavesi ile yapılır. Her ilaveden sonra maddenin çözünmesi için beklenir, bu sırada karışım bir baget yardımıyla karıştırılarak, varsa büyük parçalar ezilir.
        
        Mumyalama: Mumyalama, bedeni kasıtlı olarak kurutarak ya da bedenin bozulmaması için ilaçlayarak, ölümden sonra koruma sürecidir.
        
        İşleme: Günlük yaşamda değerli ürünler elde etmek için ham malzemelerin kimyasal yapısını değiştirmektir.
        
        Buharlaştırma: Buharlaşma, herhangi bir sıcaklıkta yüzeyde olan sıvı moleküllerinden kinetik enerjisi yüksek olan taneciklerin, tanecikler arası çekim kuvvetini yenerek sıvı halden gaz hale geçebilme olayına verilen isimdir.
        
        Mayalama: Fermantasyon ya da mayalanma, bir maddenin bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek kimyasal olarak çürümesi olayıdır.
        
        Dinlendirme: Sıvı içinde dağılmış bulunan katı maddeler dinlendirilerek dibe çökmesi sağlanmaktadır.
        
        Kristallendirme: Kristalleştirme veya kristalizasyon, katı bir maddenin uygun bir çözücü içinde çözünmesi sonrasında çöktürülmesi yoluyla katı ve sıvı fazlarının birbirinden ayrılmasını sağlayan işlem.
        
        Akıcı Hale Getirme: Sıvı ekleyerek akışkan hale getirmek.
        
        Süzme: Bir katıyı bir sıvıdan ayırmak için en çok kullanılan yöntemdir.
        
        Damıtma: İki veya daha fazla bileşen içeren bir karışımın ısıtılıp, buhar ve sıvı faz oluşturmak suretiyle daha uçucu bileşence zengin karışımların elde edilmesini sağlayan ayırma işlemidir.
      - Simyacılar
        
        Heraklit: Hey şey ateşten meydana gelmiştir.
        
        Robert Boyle: Elementi daha basit maddelere ayrılamayan saf madde olarak tanımlamıştır. Böylelikle Aristo kuramının iptal olmasını sağlamıştır. Aristo kuramında suyu element olarak ele almıştır. Gazların basınç ve hacmi arasındaki ilişkinin belirlenmesinde katkısı vardır.
        
        Anaximenes: Hey şey havadan meydana gelmiştir.
        
        Robert Hooke: Mikroskobu icat etti.
        
        Thales: Her şey sudan meydana gelmiştir.
        
        Joseph Priestley: Oksijen gazı elde etti. Bu gazı filojistonsuz hava olarak adlandırdı. Sabit
        oranlar kanunu bulmuştur.
        
        Ebu Bekir El Razi: Elementleri sınıflandırmanın temelini atmıştır. Karıncaları damıtarak formik asidi bulmuştur. Kostik soda, etil alkol ve gliserini keşfetmiştir. Kroze, fırın gibi laboratuvar malzemelerini bulmuştur.
        
        Antoine Lavoiser: Modern kimyanın öncüsüdür. Kütlenin korunumu yasasını bulmuştur. Deneylerinde teraziyi kullanmıştır. Yanma olayını ilk defa bilimsel olarak açıklayarak filojiston teorisini çürütmüştür.
        
        Aristo: Ateş, hava, su ve toprak elementlerini ikili ilişki kurarak ilişkilendirmiştir
        
        John Dalton: Atom teoremi ve katlı oranlar kanunu buldu.
        
        Cabir Bin Hayyan: Nitrik asit(HNO3, tuz ruhu (HCl), sülfürik asit(H2SO4) ve kral suyunu (HCl+HNO3) elde etmiştir. Sülfürik asit ile altın ve gümüşü saflaştırma işlemi yapmıştır. Çalışmalarında imbik de denilen saflaştırma aparatını kullanmıştır. Damıtma yöntemini keşfetmiştir.
        
        Berzelius: Elementlerin isimlendirilmesi ve sembol sistemini ele aldı.
        
        Demokritus: Maddenin bölünemeyen en küçük taneciğine atom (atamos) adını vermiştir.
        
        Moseley: X ışınları spektrumunu keşfetti.
        
        Empedokles: Maddelerin ateş, su ,hava ve toprak öğelerinden oluştuğunu dile getiren ilk düşünürdür.
        
        Van Helmont: Deneylerinde ilk teraziyi kullanan kişidir.
        
        Richter: Asit-baz nötralleşmelerinde miktar oranları ile hesaplamaları keşfetmiştir.
- - - - Proton sayısı aynı olan tek tür atomlar topluluğudur.
      - Saf maddedir.
      - Homojendir.
      - Erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk gibi belirli ayırt edici özellikleri vardır.
      - Kimyasal ve fiziksel yöntemlerle ayrıştırılamaz.
      - Sembollerle gösterilir.
      - Bilinen 118 element vardır. 92 tanesi doğal, diğerleri ise yapaydır.
      - Doğada atomik (He, Ar), diatomik (N2, O2) ve poliatomik (P4, S8) yapıda bulunabilirler.
      - Elementlerin çoğu doğada bileşikleri (NaCl, CaCO3, NO2) halinde bulunur.
    - - Krom: Cr
      - Mangan: Mn
      - Demir: Fe
      - Kobalt: Co
      - Nikel: Ni
      - Bakır: Cu
      - Çinko: Zn
      - Brom: Br
      - Gümüş: Ag
      - Kalay: Sn
      - İyot: I
      - Baryum: Ba
      - Platin: Pt
      - Altın: Au
      - Civa: Hg
      - Kurşun: Pb
      - Hidrojen: H
      - Helyum: He
      - Lityum: Li
      - Berilyum: Be
      - Bor: B
      - Karbon: C
      - Azot: N
      - Oksijen: O
      - Flor: F
      - Neon: Ne
      - Sodyum: Na
      - Magnezyum: Mg
      - Alimünyum: Al
      - Silisyum:Si
      - Fosfor: P
      - Kükürt: S
      - Klor: Cl
      - Argon: Ar
      - Potasyum: K
      - Kalsiyum: Ca
  - - - H2O: Su
      - HCl: Tuz Ruhu
      - H2SO4: Zaç Yağı
      - HNO3: Kezzap
      - CH3COOH: Sirke, Asetik Asit
      - CaCO3: Kireç Taşı, Kalsiyum Karbonat
      - CaO: Kalsiyum Oksit, Sönmemiş Kireç
      - Ca(OH)2: Kalsiyum Hidroksit, Söndürülmüş Kireç
      - NH3: Amonyak
      - NaCl: Sodyum Klörür, Tuz
      - NaOH: Sodyum Hidroksit, Kostik Soda
      - KOH: Potasyum Hidroksit, Potas Kostik
      - KNO3: Güherliçe
      - CuSO4: Göztaşı
      - NaHCO3: Sodyum Bikarbonat: Kabartma Tozu
      - FeSO4: Kıbrıs Taşı
    - - Saf ve homojendir.
        
        Farklı cins atom, aynı cins moleküllerden oluşur.
        
        Bileşiği oluşturan elemenler sabit kütle oranında birleşir.
        
        Bileşiğinde H atomunun O atomuna oranı: 2/1 Formüllerle gösterilirler.
        
        Belirli ayırt edici özellikleri vardır.
        
        Kimyasal yöntemlerle ayrıştırılabilirler. ayrıştırılamazlar.
        
        Bileşikler kendisini oluşturan bileşenlerin özelliklerini göstermezler.
- - - - Laboratuvarlarda oluşması en muhtemel tehlikelerden biri, kimyasal maddelerin çalışanların üzerine sıçrayarak yakıcı ve delici etkileri ile zarar vermesidir. Bu gibi tehlikelerden korunmanın en basit ve etkili yolu önlük kullanmaktan geçmektedir.
      - • Çalışmanın niteliğine göre gerektiğinde eldiven kullanılmalıdır.
      - • Çalışma niteliğine göre maske kullanılmalıdır.
      - • Rahat ve düz ayakkabı giyilmeli
      - • Özellikle açık ayakkabı giyilmemeli
      - • Çalışmanın niteliğine göre gerektiğinde koruyucu gözlük kullanılmalıdır.
      - • Laboratuvar dışına laboratuvarda kullanılan önlük, eldiven vb. ile çıkılmamalı
      - • Laboratuvarda kozmetik kullanılmamalı
      - • Çalışma esnasında saçlar uzun ise mutlaka toplanmalı
      - • Laboratuvarda yiyecek/ içecek tüketilmemeli
      - • Laboratuvarda sigara içilmemeli
      - • Gıda malzemeleri bulundurulmamalı
      - • Laboratuvar ekipmanları gıda muhafaza vb. amaçla kullanılmamalı
      - • Laboratuvarda bulunan hiç bir kimyasal madde koklanmamalı veya tadılmamalı
      - • Laboratuvarda çalışılırken ağız yoluyla sıvı çekilmemeli
      - • Laboratuvarda başkalarının da çalıştığı düşünülerek gürültü yapılmamalı, asla şaka yapılmamalı
      - • Laboratuvarda çatlak ve kırık cam eşyalar kullanılmamalı
      - • Kimyasallar taşınırken iki el kullanılmalı, bir el kapaktan sıkıca tutarken, diğeri ile şişenin altından kavranmalı
      - • Isıtıcılara dokunmadan önce soğuması beklenmeli, eğer ısı kontrol edilecekse elin tersi ile yakından temas etmeden kontrol edilmeli
      - • Cam malzemeler kuru ise ısıtılmalı aksi takdirde önce kurutulmalı sonra ısıtılmalı
      - • Cam malzeme ısıtılırken elde tutulmamalı yuvarlak bir spor üzerine tutturularak ısıtılmalı
      - • Çözelti konulan şişelerin etiketlenmesi gerek görünüş ve gerekse yanlışlıklara meydan verilmemesi için gereklidir.
      - • Laboratuvar çalışması sonunda tüm elektrikli ekipmanlar prizden çekilmeli
      - Deri yoluyla hastalıkların bulaşma riskinden dolayı laboratuvar ortamında çalışılırken açık yaralar mutlaka yara bandı ile kapatılmalı
      - • Katı haldeki maddeler şişelerden daima temiz bir spatül veya kaşıkla alınmalı, aynı kaşık temizlenmeden başka bir madde içine sokulmamalı
      - • Şişe kapakları hiçbir zaman alt tarafları ile masa üzerine konulmamalı, aksi takdirde, kapak yabancı maddelerle kirleneceği için tekrar şişeye yerleştirilince bu yabancı maddeler şişe içindeki saf madde veya çözelti ile temas edip, onu bozabilir.
      - • Kapaklı ve tıpa ile kapatılmış kaplardaki madde kesinlikle ısıtılmamalı, üzerinde ateşe dayanıklı işareti taşımayan kaplarda ısıtma ve kaynatma yapılmamalı
      - • Şişelerden sıvı akıtılırken etiket tarafı yukarı gelecek şekilde tutulmalı, aksi halde şişenin ağzından akan damlalar etiketi ve üzerindeki yazıyı bozar. Şişenin ağzında kalan son damlaların da şişenin kendi kapağı ile silinmesi en uygun şekildir.
      - • Çözelti konulan şişelerin etiketlenmesi gerek görünüş ve gerekse yanlışlıklara meydan verilmemesi için gereklidir.
      - Organik çözücüler lavaboya dökülmemeli
      - • Civa herhangi bir şekilde dökülürse vakum kaynağı ya da köpük tipi sentetik süngerlerle
      - • Termometre kırıklarının civalı kısımları ya da civa artıkları asla çöpe ya da lavaboya atılmamalı
      - • Asit, baz gibi aşındırıcı-yakıcı maddeler deriye damladığı veya sıçradığı hallerde derhal bol miktarda su ile yıkanmalı
      - • Sülfürik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, hidroflorik asit gibi asitlerle bromür, hidrojen sülfür, hidrojen siyanür, klorür gibi zehirli gazlar içeren maddeler ile çeker ocakta çalışılmalı
      - • Kimyasallar büyük kaplardan küçük kaplara aktarılmalı
      - • Her zaman önce SU sonra ASİT eklenmeli
      - • Sıcak cam kaplar, eldiven veya maşa ile tutulmalı
      - • Doğru kimyasalı kullandığınızdan emin olmak için etiketler tekrar tekrar okunmalıdır.