Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาต้านจุลชีพ - Coggle Diagram
ยาต้านจุลชีพ
จำแนกตามกลไกการออกฤทธิ์
-
-
3.ยับยั้งการสร้างโปรตีนยับยั้งการทำงานของไรโบโทรมทำให้เกิดการยับยั้งการสร้างโปรตีนมีฤทธิ์เงียบยังการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
4.ขัดขวางกระบวนการเมแทบอลิซึมมีผลไปยับยั้งกระบวนการเมแทบอลิซึมของกดโฟลิกทำให้แบคทีเรียไม่สามารถเจริญเติบโตและแบ่งตัวได้
5.ยับยั้งการสร้างกรดนิวคลิอิกทำให้เซลล์ไม่สามารถสร้างDNAซึ่งจำเป็นต่อการเจริญเติบโตของการแบ่งตัวของแบคทีเรียจึงมีฤทธิ์ยับยั้งต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
-
ขอบเขตการออกฤทธิ์
1.ยาที่มีผลต่อเชื้อแบตทีเรียชนิดแกรมบวก
Penicillin,cephalosporins,macrolides,carbapenems
chloramphenicol,tetracycline,vancomycin
ยาที่มีผลต่อเชื้อแบคทีเรียชนิดแกรมลบ
cephalosporin รุ่นที่2,3,4 macrolides
ยาที่มีผลต่อแบคทีเรียที่ไม่ใช้ออกซิเจน
cephalosporins คุ่นที่3,4
-
-
-
-
หลักการเลือกใช้ยาปฏิชีวนะ
•หาเชื้อที่เป็นสาเหตุ
• ในกรณีที่ต้องเลือกการรักษาก่อนที่จะทราบผลเพาะเชื้อ
• พยายามเลือกใช้ยาปฏิชีวนะให้ตรงกับเชื้อที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ
การเลือกยาที่ใช้มีอันตรายต่อระบบต่างๆของร่างกายน้อยที่สุด
1.Penicillins
ประโยชน์ทางคลินิกของPenicillin
📍เป็นยาที่เลือกใช้เป็นอันดับแรกเพื่อรักสาโรคติดต่อเชื้อแกรมบวกและแกรมลบ
📍ไม่ควรใช้พูดในผู้ป่วยที่มีประวัติการแพ้ยาเป็นเลือกเป็นอันดับแรกในหญิงตั้งครรภ์แต่ควรระวังอาการข้างเคียงเช่นผื่นคันอุจจาระร่วงและเลือดไหลหยุดได้ยาก
2.Cephalosporins
1stเป็นยาที่มีประสิทธิภาพดีสำหรับเชื้อแกรห์มบวก สามารถฆ่าเชื้อแกรมลบได้บางชนิด
2secondเป็นยาที่มีฤทธิ์กว้างกว่ายาชนิดหนึ่งสามารถฆ่าเชื้อโรคได้มากชนิดกว่า
3rdมี มีผลออกฤทธิ์กว้างกว่าสองกลุ่มแรกและฆ่าเชื้อ
4มีผลออกฤทธิ์กว้างและลึกที่สุดโดยเฉพาะเชื้อที่มีแกรมลบและดื้อยาในสามกลุ่มแรกและยากลุ่มอื่น
3.carbapenems
📍ยากลุ่มแรกในกลุ่มนี้คือเป็นยาที่มีประสิทธิภาพสูงและมีขอบเขตการทำลายเชื้อค่อนข้างกว้างฆ่าเชื้อแกรห์มลบและแกรมบวก
4.Monobactams
ยากลุ่มนี้คือastreonamได้รับการสังเคราะห์มาเพื่อให้มีความคงทนต่อการทำลายของเบต้า -lactamase มีประสิทธิภาพในการทำลายเชื้อเฉพาะเเกรมลบ anaerobic
5.Polymyxins B,E
ยากลุ่มนี้มีพิษต่อร่างกายสูงที่สุดเพราะในคนหรือแบคทีเรียต่างก็มีเยื่อหุ้มเซลล์ซึ่งจะถูกทำลายโดยยาทั้งคู่ถ้าให้ยาทางปากจะมีประโยชน์ในการรักษาลำไส้อักเสบและท้องเดินจากเชื้อแบคทีเรีย
6.Aminoglycoside
📍เป็นยากลุ่มที่มีขอบเขตในการต้านเชื้อจุลชีพค่อนข้างกว้างฆ่าเชื้อแกรมบวกและเชื้อแกรมลบหลายชนิด
7.Chloramphenicol
📍เป็นยายับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่มีฤทธิ์กว้างได้ผลทั้งเชื้อแกรมบวกและแกรมลบแต่อาจออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียบางชนิด
8.Tetracycline
📍เป็นยายับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่มีฤทธิ์กว้างได้ผลทั้งเชื้อแกรมบวกและแกรมลบหลายชนิด
9.Macrolides
📍เป็นยายับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียเหมาะสำหรับการใช้กรณีที่ผู้ป่วยมีประวัติการแพ้ยาเพนนิซิลลินมาก่อน
10.Sulphonamide
ออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียทั้งแกรมบวกและแกรมลบแต่ใช้ได้ผลดีกับโรคที่ติดเชื้อไม่รุนแรงและไม่มีหนอง
📚 ฤทธิ์ไม่พึงประสงค์ของยาต้านจุลชีพ
📍ระบบทางเดินอาหาร เบื่ออาหารคลื่นไส้อาเจียนระคายเคืองทางเดินอาหารท้องเดิน
📍ระบบเลือด โลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตกอาจเกิดปฏิกิริยาการแพ้ยาหรือเกิดการขาดเอนไซม์
📍ตับ ระดับเอมไซม์aminorransferaseได้เเกาAST,ALT ในซีรั่มเพิ่มมากขึ้น ยารักษาวัณโรคยิ่งมีโอกาสเป็นอันตรายต่อตับมาก
📍 ระบบขับถ่ายปัสสาวะ เกิดการเน่าตายของหลอดไตฝอย เกิดการอักเสบของเซลล์ไต
📍ระบบประสาท มีไข้ปวดศีรษะง่วงซึมวิงเวียนสับสนนอนไม่หลับกระวนกระวายและซัก
📚คำแนะนำทั่วไปในการใช้ยาต้านยาจุลชีพ
📍 ควรรับประทานยาติดต่อกันทุกวันตามแพทย์สั่งจนยาหมดเพื่อให้ได้ผลตามรักษาและป้องกันการดื้อยา