Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การวางแผนการพยาบาลผู้สูงอายุในศูนย์ฯ บางละมุง, อ้างอิง, จัดทำโดย…

- - - - โรคประจําตัวและการรักษา เบาหวาน ความดัน ไขมันในเลือดสูง หลอดเลือดสมองตีบ
      - ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต เคยผ่าตัดต้อที่ตาซ้าย เคยผ่าตัดรักษานิ้วล็อคบริเวณมื้อทั้ง 2 ข้าง เคยผ่าตัดปีกมดลูก เมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้ว เนื่องจากท้องนอกมดลูก
      - ประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัว มารดามีโรคประจำตัวเป็นโรคเบาหวาน บิดาสุขภาพดีบุตรไม่มีความป่วยใดๆ
    - - ระดับการศึกษา: จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
        
        ภาวะสุขภาพ: สุขภาพแข็งแรง ปฏิเสธโรคประจำตัว - ความสัมพันธ์กับผู้สูงอายุ: ผู้ดูแล
        
        ระยะเวลาที่ให้การดูแลต่อวันและกิจกรรม : ดูแลผู้สูงอายุตลอดวัน ไป-กลับ โดยเริ่มงานช่วงเช้า กลับเย็น ช่วยดูแลจัดการเตรียมเรื่องการรับประทานยา คอยอยู่เป็นเพื่อนผู้สูงอายุ พร้อมกับช่วยความสะอาดและดูแลสภาพแวดล้อมภายในบ้าน ทั้งนี้ผู้สูงอายุแข็งรงดีสามารถทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ ด้วยตนเองได้ ทำให้ผู้ดูแลไม่ต้องช่วยเหลือผู้สูงอายุทั้งหมด
- - - - ข้าวเช้าจะทานเป็นธัญพืชรวมต้มและผสมกับปลายข้าวต้มนำมาปั่นละเอียด ทานประมาณครึ่งถุงเล็กทุกวัน
      - ก่อนทานมื้อเย็นจะทานผลไม้ก่อน หลังมื้ออาหารเย็นชอบทานของหวาน (ไม่ได้ทานหมด จะทานแค่นิดเดียว)
  - - - ออกกำลังกายตอนเช้าทุกวัน ออกกำลังกายช่วงหลังตื่นนอนประมาณ 9-10 โมง ใช้เวลาออกกำลังกายในช่วงเช้า 30-45อนาที ออกกำลังกายบนที่นอน โดยขยับขาขึ้นลงข้างละ 5 ครั้ง เกร็งปลายเท่าขึ้นลง หมุนข้อเท้าซ้าย-ขวา 15-20 ครั้ง หมุนคอ ซ้าย-ขวา 5-10 ครั้ง บิดตัวซ้าย-ขวา 5-6 ครั้ง
      - ออกลังกายช่วงเย็นเดินไปกลับประมาณ 30 รอบ และแกว่งแขน ระยะเวลาประมาณ 30-45 นาที อาทิตย์ละ 3-4 ครั้ง
- - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        Subjective data
        
        “เซ็งมากที่ถูกถามว่าจะทานอาหารอะไร เพราะไม่ค่อยอยากทาน เคี้ยวยาก ใส่ฟันปลอม”
        
        “ข้าวเช้าจะทานเป็นธัญพืชรวมต้มและผสมกับปลายข้าวต้มนำมาปั่นละเอียด แบ่งเป็น 15 ถุงเล็กและทานในมื้อเช้าประมาณครึ่งถุงเล็ก ทุกวัน”
        
        “ไม่ค่อยทานเนื้อสัตว์ จะทานได้ก็พวกหมูตุ๋นเปื่อยๆ หรือเนื้อปลา”
        
        “อาหารเที่ยงบางครั้งชอบทานเกี๊ยวซ่า เวฟซ้ำสองครั้งตลอด ชอบให้นิ่มและอุ่นเสมอ”
        
        “ก่อนทานมื้อเย็นจะทานผลไม้ก่อน และตบท้ายอาหารด้วยขนมหวานเสมอ แต่วันละนิดหน่อย เช่น สละลอยแก้ว 3 ชิ้น”
        
        “ชอบทานไอศกรีมกาแฟมาก เลยแบ่งทานทุกวัน วันละ 3-4 คำเล็กพอหายอยาก”
        
        Objective data
        
        ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ วันที่ 24/7/65
        
        Hb = 11.0 g/dL
        
        Hct = 32.4% ↓
        
        RBC = 3.53 x 10^6 ↓
        
        WBC N% = 45 ↑
        
        แบบประเมินภาวะโภชนาการ (MNA) ได้ 23.5 คะแนน แปลผลว่า มีความเสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร
        
        ผลการตรวจร่างกาย
        
        เป็นผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 83 ปี จากการสังเกตรูปร่างผอม ตัวเล็ก หลังค่อมเล็กน้อย สีหน้าสดชื่น ยิ้มแย้ม ให้ความร่วมมือดี
        
        ใส่ฟันปลอมบริเวณฟันบนทั้งหมด และฟันกรามด้านล่างซ้าย
        
        น้ำหนัก 48 กิโลกรัม ส่วนสูง 150 เซนติเมตร BMI = 21.33 kg/m3 (ปกติ)
        
        ผิวหนังเหี่ยวย่น ชุ่มชื่นดี พบปากแห้งไม่ชุ่มชื้น โดยใช้ลิปสติก
        
        Conjunctival สีแดงดี มีคราบน้ำตาที่ไหลง่าย
        
        Capillary refill time = 3 วินาที
      - เป้าประสงค์ทางการพยาบาล
        
        ไม่เกิดภาวะทุโภชนาการ
        
        ผู้สูงอายุมีความรู้และความตระหนักในการรับประทานอาหารได้เหมาะสมต่อร่างกายและโรคประจำตัว
        
        ผู้สูงอายุสามารถปฏิบัติตนได้เหมาะสม โดยปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารได้เหมาะสมต่อร่างกายและโรคประจำตัว
        
        ผู้สูงอายุมีความความรู้และความตระหนักในการดูแลทำความสะอาดช่องปากของตนเองได้ดี
        
        ป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และโรคหลอดเลือดสมองตีบ
      - วิเคราะห์ข้อวินิจฉัย
        
        ภาวะขาดสารอาหาร (under nutrition) เป็นภาวะที่ร่างกายได้รับสารอาหารไม่เพียงพอต่อความต้องการ หรือไม่สามารถดูดซึมไปใช้ได้ตามความต้องการ เป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อย ในผู้สูงอายุมากกว่าวัยอื่นๆ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงตามวัย การทำหน้าที่ของการรับรสและการดมกลิ่นลดลง ผู้สูงอายุมีปัญหาเรื่องการเคี้ยว เนื่องจากไม่มีฟัน ทำให้การเคี้ยวอาหารลดลง ทำให้แบบแผนการรับประทานมีการเปลี่ยนแปลง ส่งผลต่อภาวะโภชนาการ ดัชนีมวลกายเปลี่ยนแปลง จากการประเมินภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ (MNA) ได้ 23.5 คะแนน แปลผลว่า มีความเสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร
        
        การเปลี่ยนแปลงตามวัย
        
        ผู้สูงอายุจะมีความเปลี่ยนแปลงของสภาพร่างกาย คือ สภาพร่างกายมีความเสื่อมเพิ่มมากขึ้น ตามอายุที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากผู้สูงอายุไม่เพียงแต่มีปัญหาในช่องปากเพียงอย่างเดียว แต่ผู้สูงอายุมีโรคประจำตัว ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดสมองตีบร่วมด้วย ยาบางตัวที่ใช้อาจมีผลข้างเคียงเกี่ยวกับความเเข็งแรงของฟัน และความอยากอาหาร อาการคลื่นไส้ อาเจียน การสูญเสียฟันของผู้สูงอายุพบได้มาก เนื่องจากความแข็งแรงของเหงือกและฟันลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น จะพบลักษณะของฟันที่เปลี่ยนไป โดยมีสีเหลืองหรือสีคล้ำขึ้น จากการเปลี่ยนแปลงของความหนา ส่วนประกอบของเนื้อฟัน และสารเคลือบฟัน เนื้อฟันมีความกระด้างมากขึ้น เป็นผลให้รากฟันและเนื้อฟันเปราะ สึกกร่อนได้ง่าย
        
        การทำหน้าที่ของการรับรสและการดมกลิ่นลดลง ต่อมรับรสและ papila ที่ลิ้นลดลง ปลายประสาทรับรสมีความไวในการรับรสลคลง การรับรสหวานจะสูญเสียก่อนรสเปรี้ยว เค็ม ขม จึงเป็นเหตุให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารรสจัดขึ้น หรือรับประทานอาหารไม่อร่อย และเบื่ออาหาร นอกจากนี้ต่อมน้ำลายจะทำงานลดลง การหลั่งน้ำลายลดลง ต่อมน้ำลายอุดตัน ทำให้เกิดภาวะขาดน้ำลาย ปากแห้ง มีผลทำให้ความสามารถของการเคี้ยวและการกลืนลดลง นอกจากนี้ต่อมรับกลิ่นของผู้สูงอายุจะฝอลีบลงและเซลล์ประสาทมีจำนวนลดลง ทำให้การทำหน้าที่รับกลิ่นลดลง ส่งผลให้ความยากอาหารลดลง
        
        การเปลี่ยนแปลงในช่องปาก การใส่ฟันปลอม มีผลต่อการเคี้ยว
        
        การเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนไหวของหลอคอาหารและการฝ่อลงของเยื่อบุ ทำให้เกิดการทำหน้าที่ของกระเพาะอาหารลดลง ผู้สูงอายุจะมีการหลั่งกรดไฮโดรคลอริคและเปปซินลคลง ทำให้ย่อยโปรตีนได้น้อยลง อาหารไม่ย่อย ร่วมกับความเป็นด่างในลำไส้เล็กส่วนต้นเพิ่มขึ้น มีผลทำให้การดูดซึมเกลือแร่ วิตามินและโปรตีน เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ลดลง
        
        ความต้องการพลังงานขั้นพื้นฐานลดลง ผู้สูงอายุทำกิจกรรมลดลง ทำให้การใช้สารอาหารน้อยลง
        
        ด้านจิดสังคม การเปลี่ยนแปลงของสังคมครอบครัว ผู้สูงอายุต้องอยู่ตามลำพัง ก่อให้เกิดความเหงา ว้าเหว่ เบื่อหน่าย ทำให้เบื่ออาหาร รับประทานอาหารได้น้อย
        
        ทฤษฎีการสูงอายุ
        
        ทฤษฎีความสูงอายุเชิงชีวภาพ เป็นทฤษฎีที่พยายามอธิบายความชราทางชีววิทยา ซึ่งเกี่ยวกับกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่เกิดขึ้นภายในร่างกายของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด เมื่อเข้าสู่วัยชรากระบวนการเปลี่ยนแปลงของความชราที่เกิดขึ้นมักจะสัมพันธ์กับอายุของสิ่งมีชีวิต ซึ่งผล กระทบของความชราที่ทำให้ระบบการทำหน้าที่ของอวัยวะในร่างกายทำงานได้ลดลง
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        สามารถเลือกรับประทานอาหารที่มีสารอาหารเหมาะสมกับโรคได้ถูกต้องอย่างน้อย 5 อย่าง จากความรู้และคำแนะนำที่นิสิตพยาบาลให้ไป
        
        แบบประเมินภาวะโภชนาการ (MNA) ได้ 24-30 คะแนน แปลผลมีภาวะโภชนาการปกติ
        
        มีค่าดัชนีมวลกาย (BMI) อยู่ระหว่าง 18.50 - 22.90 แปลผลได้ปกติ (สุขภาพดี)
        
        สามารถบอกแนวทางในการดูแลทำความสะอาดช่องปากได้อย่างน้อย 3 ข้อจากความรู้และคำแนะนำที่ให้
        
        ผลตรวจห้องปฏิบัติการ ปกติดี Hb, Hct, Serum Albumin อยู่ในเกณฑ์ปกติ
        
        ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด รักษาความดันโลหิต และระดับไขมันในเลือดได้ตามเกณฑ์กำหนดในแผนการรักษา
        
        ไม่มีภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และโรคหลอดเลือดสมองตีบ
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ซักประวัติแบบแผนและพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ประเมินภาวะโภชนาการ (MNA) ชั่งน้ำหนัก คำนวณค่า BMI ตรวจร่างกาย เจาะแลป ประเมินภาวะสุขภาพ ประเมินความรู้เกี่ยวกับอาหารสำหรับโรคประจำตัว ประเมินสุขภาพช่องปาก ความสามารถในการเคี้ยวและกลืน
        
        แนะนำ/ให้ความรู้เรื่องการควบคุมอาหารที่เหมาะสมกับโรคเบาหวาน (glycemic Index) (รัชนี คงคาฉุยฉาย, 2561)
        
        กลุ่มข้าว-แป้ง เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่มีผลต่อการเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด แต่ก็เป็นแหล่งของพลังงาน
        ที่ร่างกายจำเป็นต้องใช้จึงไม่ควรลดหรือจำกัดปริมาณมากเกินไป ดัชนีน้ำตาลพลังงานที่จำเป็นต่อผู้สูงอายุประมาณ 1,400-1,900 kcal/วัน เช่น ข้าวหรือแป้ง 2-3 ทัพพีต่อมื้อ
        
        ข้าว-แป้ง ที่ควรรับประทาน : ข้าว-แป้งที่ไม่ผ่านการขัดสีข้าวซ้อมมือ ขนมปังธัญพืช ข้าวโพด ลูกเดือย เผือก
        
        ข้าว-แป้งที่ควรหลีกเลี่ยง : ข้าว-แป้งที่ผ่านการขัดสีข้าวขาว ขนมปังขาว แตงโม มะขาวหวาน ทุเรียน น้ำตาลน้ำหวานชนิดต่างๆ น้ำผลไม้ ขนมหวาน เช่น ทองหยิบ ทองหยุด สังขยา ลอดช่อง
        
        กลุ่มเนื้อสัตว์โปรตีน มีส่วนช่วยในการลดระดับน้ำตาลในเลือด เนื่องจากช่วยในการสร้างอินซูลินและทำให้การทำงานของอินซูลินดีขึ้น ต้องการประมาณ 4 ช้อนโต๊ะต่อมื้อ ควรเลือกเนื้อสัตว์ที่ไม่ติดมัน เช่น ปลา หมูหรือไก่ (ไม่ติดหนัง) ไข่ไก่ เต้าหู้หรือโปรตีนเกษตร ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลากะพง ปลานิล และเลือกปรุงอาหาร โดยไม่ใช้น้ำมันหรือใช้นำมันน้อย เช่น ต้ม นึ่ง ปิ้ง ย่าง อบ
        
        กลุ่มไขมัน/น้ำมัน น้ำมันทุกชนิดให้พลังงานสูง ควรจำกัดปริมาณในการรับประทาน ไม่ควรบริโภคน้ำมันเกิน 6 ช้อนชาต่อวัน หรือประมาณมื้อละ 2 ช้อนชา
        
        น้ำมันที่ควรเลือก : น้ำมันรำข้าว น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันพืชทุกชนิด ยกเว้นน้ำมันปาล์มและน้ำมันมะพร้าว
        
        น้ำมันที่ควรหลีกเลี่ยง : น้ำมันทอดซ้ำ เนยเทียมในขนมต่างๆ อาหารชุบแป้งทอด
        
        กลุ่มผัก เป็นแหล่งวิตามิน แร่ธาตุและใยอาหารที่ดีมีปริมาณน้ำตาล และพลังงานต่ำ ผักมีคุณสมบัติช่วยลดการดูดซึมน้ำตาลและไขมัน จึงควรรับประทานผักให้มากในทุกมื้อ โดยเฉพาะผักใบเขียวและผักอุ้มน้ำ เช่น ผักกาดขาว กะหล่ำปลีบวบ ฟักเขียว และคำนึงถึงสีสันในผักที่มีความหลากหลายใน 1 มื้อด้วย ควรได้รับในแต่ละวันประมาณ 4 ทัพพีต่อวัน
        
        กลุ่มผลไม้ควรจำกัดปริมาณ ไม่รับประทานมากเกินไป มีน้ำตาลสูง ควรรับประทานผลไม้ 1 ส่วน เช่น มะม่วงดิบครึ่งผล ฝรั่งครึ่งผล กล้วยไข่ 1 ผล โดยเลือกผลไม้ที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำและมวลน้ำตาลต่ำ
        
        ผลไม้ที่แนะนำ
        
        ผลไม้ที่ควรหลีกเลี่ยงหรือจำกัดปริมาณ
        
        ควรลดปริมาณน้ำตาลทุกชนิด ขนมหวานต่างๆ เช่น ทองหยิบ ฝอยทอง ขนมชั้น สังขยา เค้ก ช็อกโกแลต ไอศกรีม เป็นต้น ควรดื่มกาแฟดำ ไม่ควรใส่น้ำตาล นมข้นหวาน หรือครีมเทียม ควรใส่นมจืดพร่องไขมัน หรือน้ำตาลเทียมแทน ถ้าดื่มนม ควรดื่มนมจืดพร่องไขมัน นมเปรี้ยวส่วนใหญ่ไม่ใช่นมพร่องไขมันเพราะมีน้ำตาลอยู่ประมาณ 15 % หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มประเภทน้ำอัดลม น้ำเขียว น้ำแดง โอเลี้ยง เครื่องชูกำลัง นมข้นหวาน น้ำเกลือแร่ น้ำผลไม้ ซึ่งมีน้ำตาลประมาณ 8-15% เป็นส่วนใหญ่ ยกเว้น น้ำมะเขือเทศมีน้ำตาลประมาณ 1 %
        ถ้าต้องดื่มน้ำอัดลม ควรดื่มน้ำอัดลมที่ใส่น้ำตาลเทียม เช่น เป๊ปซี่แม็ก ไดเอทโค้ก เป็นต้น
        
        แนะนำ/ให้ความรู้เรื่องอาหารที่เหมาะสมกับโรคความดันโลหิตสูง (DASH) (ชนาธิป สันติวงศ์, 2565)
        
        ควรรับประทานธัญพืชไม่ขัดสีเช่น ข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือ ข้าวโพด ลูกเดือย ข้าวสาลีข้าวฟ้าง
        
        ควรรับประทานผักและผลไม้สด ผักสด ได้แก่คะน้า กวางตุ้ง บัวบก ชะอม ใบยอ ชะพลูแครอท เห็ด หน่อไม้ หัวหอม หอมใหญ่ มะเขือเทศ หน่อไม้ฝรั่ง หัวปลีผักชีมันฝรั่ง ผักบุ้งจีน มะละกอดิบ ถั่วพู พริกหวาน กะหล่ำปลีแตงกวา บวบเหลี่ยม ฟักเขียว ผักกาดขาว ผักโขม ผลไม้ ได้แก่ กล้วย ฝรั่ง แก้วมังกร ชมพู่ มะละกอ ส้ม สับปะรด แอปเปิ้ล อะโวคาโด
        
        1 more item...
        
        การกำหนดสัดส่วนอาหารในจาน โดยการใช้จานอาหาร (Food plate model) สามารถรับประทานอาหารได้ครบทุกหมู่ และสะดวกในการปฏิบัติในแต่ละมื้อ โดยเริ่มจากการเลือกใช้จานข้าวแบบกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 9 นิ้ว จากนั้นให้แบ่งสัดส่วนของจานกลมออกเป็น 4 ส่วน โดยผักเป็น 2 ส่วน หรือครึ่งหนึ่งของจาน ข้าว/แป้ง 1 ส่วนหรือ 1/4 ของจาน เนื้อสัตว์1 ส่วนหรือ 1/4 ของจาน และมีการเสริมจากผลไม้สด 1 จานรองแก้วกาแฟ และนมวันละ 1-2 แก้ว (เบญจมาศ ศิริกมลเสถียร, 2561)
        
        กระตุ้นให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย เคี้ยวง่าย เช่น ข้าวต้ม ซุปไข่มักกะโรนี ซุปฟักทอง ไข่ตุ๋นทรงเครื่องแกงจืดเต้าหู้หมูสับ ต้มจับฉ่าย เมนูต้ม นึ่งต่างๆ
        
        1 more item...
        
        ผลการประเมิน
        
        สามารถเลือกรับประทานอาหารที่มีสารอาหารครบถ้วนและมีประโยชน์ต่อร่างกายได้ จากความรู้และคำแนะนำที่นิสิตพยาบาลให้ไปได้ถูกต้อง 5 ข้อ คือ ทานผักใบเขียว ทานเนื้อปลา ไม่ทานมัน ปรับเรื่องทานของเวฟ พยายามลดลง ทานเป็นผลไม้ที่นิ่ม
        
        แบบประเมินภาวะโภชนาการ (MNA) ได้ 23.5 คะแนน แปลผลเสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร (11 ตุลาคม 2565) แต่ทั้งนี้ควรต้องวัดซ้ำเนื่องจากต้องติดตามการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการนอนหลังจากให้คำแนะนำ
        
        มีค่าดัชนีมวลกาย (BMI) มีค่า 21.33 แปลผลได้ปกติ (สุขภาพดี)
        
        สามารถบอกแนวทางในการดูแลทำความสะอาดช่องปากได้ 3 ข้อจากความรู้และคำแนะนำที่นิสิตพยาบาลให้ไป โดยบอกหลักการ สูตรแปรงฟัน 2-2-2 ได้ ดังนี้ 1.) แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น 2.) แปรงฟันนาน 2 นาที
        3.) งดทานอาหารหลังแปรงฟันไปแล้ว 2 ชั่วโมง
        
        1 more item...
    - - เป้าประสงค์ทางการพยาบาล
        
        ผู้สูงอายุมีความรู้และความตระหนักในการรับประทานยาได้ครบตามคำสั่งการรักษาของแพทย์ โดยถูกต้องทั้งปริมาณ ตรงตามเวลาในการรับประทานยา และไม่หยุดหรือเพิ่มยาเอง
        
        ผู้สูงอายุมีความรู้และความตระหนักในการเข้าใจถึงผลเสียของการซื้อยามารับประทานเองหรือได้รับคำแนะนำจากบุคคลอื่นที่ไม่ใช่แพทย์
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        สามารถบอกผลเสียของการซื้อยามารับประทานเองหรือได้รับคำแนะนำจากบุคคลอื่นที่ไม่ใช่แพทย์ได้อย่างน้อย 3 ข้อจากคำแนะนำและความรู้ที่นิสิตพยาบาลได้ให้ไป
        
        ผู้สูงอายุสามารถเข้าใจและตระหนักได้โดยสังเกตจากสีหน้า ท่าทาง ความตั้งใจ และการมีปฏิสัมพันธ์กับนิสิตพยาบาลในขณะที่ให้คำแนะนำและความรู้เรื่องยา
      - วิเคราะห์ข้อวินิจฉัย
        
        การเปลี่ยนแปลงตามวัย ผู้สูงอายุมีโอกาสเกิดผลไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงตามวัยที่มีผลต่อเภสัชจลนศาสตร์ คือการเป็นไปของยาเมื่อเข้าสู่ร่างกายหรือการที่ร่างกายจัดการกับยาที่ได้รับ ซึ่งประกอบด้วย 4 กระบวนการ ได้แก่
        
        การดูดซึมยา ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีค่า pH น้ำย่อยในกระเพาะสูงขึ้น ทำให้มีการดูดซึมลดลง
        
        การกระจายตัวของยา การเปลี่ยนแปลงตามวัยเนื้อเยื่อไขมันเพิ่มขึ้น น้ำในร่างกายลดลง มวลกล้ามเนื้อลดลง ระดับโปรตีนในเลือดต่ำ จึงมีผลให้ยากระจายไปยังบริเวณที่ยาออกฤทธิ์ได้ช้าลง ทำให้ยาอยู่ในรูปอิสระในเลือดสูง ผู้สูงอายุจึงมีโอกาสเกิดพิษจากการใช้ยาได้ง่าย
        
        Metaboliam หรือการเปลี่ยนแปลงของยา การเปลี่ยนแปลงตามวัยตับจะมีขนาดเล็กลง เลือดไปเลี้ยงตับน้อยลง จึงทำให้ความสามารถในการเปลี่ยนแปลงของยาและกำจัดยาที่ตับลดลง
        
        การกำจัดหรือขับถ่ายยาออกจากร่างกาย ผู้สูงอายุมีขนาดและหน่วยไตลดลง ปริมาณเลือดไปเลี้ยงไตลดลง และอัตราการกรองที่ได้ลดลง ทำให้ค่าครึ่งชีวิตของยาที่ขับออกทางไตยาวนานขึ้น มีผลให้ยาสะสมอยู่ในร่างกายนานยิ่งขึ้น
        
        ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการใช้ยาไม่เหมาะสม เนื่องจากผู้สูงอายุมักมีปัญหาสุขภาพหลายด้าน มีโรคประจำตัวเป็น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดสมองตีบ ทำให้ได้รับยาหลายตัว ดังนั้นจึงอาจมีความเสี่ยงที่จะได้รับยาเกินความจำเป็น รับยาซ้ำซ้อนจากการรักษาหลายโรงพยาบาลเกิดผลข้างเคียงหรืออันตรายจากยา รวมไปถึงอันตรายจากปฏิกิริยาระหว่างยาได้
        
        ทฤษฎีสูงอายุ
        
        ทฤษฎีอนุมูลอิสระ (Free Radical Theory) ทฤษฎีนี้เน้นถึงความสำคัญของการใช้ออกซิเจนของเซลล์ โดยทฤษฎีนี้กล่าวว่าอนุมูลอิสระ คือโมเลกุลที่มีความไม่เสถียร เป็นโมเลกุลที่มีประจุไฟฟ้ามากกว่าปกติ ดังนั้นจึงมีความไวต่อการเกิดปฏิกิริยาทางเคมีกับสารอื่น ๆ ได้เร็วมาก โดยเฉพาะออกชิเจน อนุมูลอิสระเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเมตาบอลิซึม ซึ่งเป็นกระบวนการทำงานปกติของเซลล์ อนุมูลอิสระนี้เป็นผลิตภัณฑ์ที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีการใช้ออกชิเจน เช่น เมื่อมีการออกกำลังกาย เป็นต้น อนุมูลอิสระจะทำปฏิกิริยากับโปรตีนไขมันที่ไม่อิ่มตัว ดีเอ็นเอ และอาร์เอ็นเอ ซึ่งเป็นเหตุให้เชลล์ถูกทำลาย โดยเฉพาะเยื่อหุ้มผนังเซลล์ ซึ่งการถูกทำลายนี้เกิดขึ้นตลอดเวลา และจะเกิดขึ้นหรือมากขึ้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้น
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินสุขภาพจากการซักประวัติการใช้ยาทั้งหมดรวมถึงยาสมุนไพร อาหารเสริม ประเมินความรู้เบื้องต้นของผู้สูงอายุเกี่ยวกับการ ใช้ยาและความสามารถในการบริหารยา ซักถามอาการข้างเคียงต่าง ๆ เมื่อใช้ยา
        
        แนะนำให้ผู้สูงอายุมาพบแพทย์เพื่อติดตามการรักษาอย่างสม่ำเสมอ ไม่ควรนำยาเดิมไปเป็นตัวอย่างเพื่อซื้อยาจากร้านขายยาใช้เอง เนื่องจากสภาวะของโรคหรือสภาพร่างกายของผู้สูงอายุอาจเปลี่ยนแปลงไปและอาจจำเป็นต้องปรับขนาดยาใหม่หรือเปลี่ยนยาตัวใหม่ าไม่ควรซื้อยาสมุนไพร ยาหม้อ ยาลูกกลอนต่าง ๆ มาใช้เพราะอาจเกิดอันตรายหรือเกิดปฎิกิริยากับยาที่แพทย์สั่ง (วีรศักดิ์ เมืองไพศาล, 2552)
        
        แนะนำให้เห็นถึงอันตรายของการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม ผลอันไม่พึงประสงค์ หรือพิษจากยา เช่น อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ได้จากการใช้ยาที่ไม่เฉพาะเจาะจงกับการเจ็บป่วย การแพ้ยา เกิดเชื้อดื้อยา การเกิดภาวะซึมสับสนเฉียบพลัน ภูมิคุ้มกันบกพร่อง ไตวายเฉียบพลัน มียาสะสมในร่างกายมากจึงเกิดเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้
        
        แนะนำให้ผู้ดูแล/ผู้สูงอายุตระหนักถึงการรับประทานยา ควรถูกชนิด ถูกขนาด ถูกวิธี และถูกเวลา ตามแผนการรักษา แนะนำให้ผู้สูงอายุใช้ยาอย่างต่อเนื่อง ไม่ควรหยุดยาเอง หากมีปัญหาการใช้ยา เช่น วิธีการใช้ยามีความยุ่งยากซับซ้อน ราคาแพง เกิดผลไม่พึงประสงค์จากยา ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการหยุดยา (วีศักดิ์ เมืองไพศาล , 2552)
        
        แนะนำให้ผู้สูงอายุมาติดตามการรักษากับแพทย์คนเดิม เนื่องจากแพทย์จะทราบการใช้ยาต่อเนื่อง และควรนำยาทุกชนิดจากทุกแหล่งที่ใช้มาด้วยทุกครั้งที่พบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจสอบ หากผู้สูงอายุจำเป็นต้องพบแพทย์หลายคน แนะนำให้ผู้สูงอายุนำประวัติเก่าและข้อมูลการใช้ยาไปแจ้งให้แพทย์ทุกคนทราบ
        (วีรศักดิ์ เมืองไพศาล, 2552)
        
        1 more item...
        
        ผลการประเมิน
        
        สามารถบอกผลเสียของการซื้อยามารับประทานเองหรือได้รับคำแนะนำจากบุคคลอื่นที่ไม่ใช่แพทย์ได้ 3 ข้อจากคำแนะนำและความรู้ที่นิสิตพยาบาลได้ให้ดังนี้ 1.) อันตรายต่อสุขภาพ 2.) อาจเกิดดื้อยา 3.) อาจเกิดอาการแพ้ยาได้
        
        ผู้สูงอายุสามารถเข้าใจและตระหนักได้โดยสังเกตจากสีหน้า ท่าทาง ความตั้งใจ และการมีปฏิสัมพันธ์กับนิสิตพยาบาลในขณะที่ให้คำแนะนำและความรู้เรื่องยา คือ มีการพยักหน้า ตั้งใจรับฟังในขณะที่ให้ความรู้ และสอบถามเพิ่มเติม โดยมีการทวนซ้ำว่ามีเภสัชกรที่ไว้ใจได้ สามารถสอบถามเรื่องยา และสัญญาว่าจะสอบถามก่อนเริ่มใช้ยาจากที่มีผู้อื่นให้มา
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        Subjective data
        
        “เมื่อเจ็บป่วย จะไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลหรือซื้อยามาทานเอง และทานยาตามที่คนแนะนำ ซึ่งเป็นคนที่ไว้ใจได้ เช่น อาจารย์จากมหาวิทยาลัย”
        
        “ไปซื้อยามาทานเองที่เหมือนกับที่ได้จากโรงพยาบาล โดยเอาตัวอย่างยาไปให้ร้ายขายยา เพราะมันจะถูกกว่า”
        
        “มีโรคประจำตัว เป็นโรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง โรคหลอดเลือดในสมองตีบ รักษาที่โรงพยาบาลพระราม 9 และโรคเบาหวาน รักษาที่คลินิกหมอชัชวาล ศรีราชา”
        
        “มียาที่ใช้ประจำวันมากกว่า 3 ชนิด ซึ่งผู้ดูแลเป็นคนคอยจัดให้ทาน ตนไม่ได้จัดเลยไม่รู้ว่ามีอะไรบ้าง”
        
        “รับรู้ภาวะสุขภาพของตนเองว่ามีโรคประจำตัวเยอะ จึงไปพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง และตรวจร่างกาย/ตรวจเลือดเป็นประจำทุก 3 เดือน ต้องเจาะน้ำตาลปลายนิ้ว และ O2 sat ตรวจดูทุกเช้าด้วยตนเอง”
        
        Objective data
        
        จากการประเมินภาวะสุขภาพ พบว่ามียาที่ใช้ในช่วงระยะเวลานี้ ซึ่งเป็นยาจากที่รับมาจากคนที่ไว้ใจ
        
        KAMILLOSAN M : ผลิตภัณฑ์บรรเทาอาการอักเสบบริเวณช่องปากและลำคอ
        
        ยาแก้ไอ ยาแผนโบราณ สล่ามองโอสถ : แก้ไอ เจ็บคอ อาเจียน สะเลดน้ำลายแห้ง
        
        Urief 4 mg 30 tablets : ยารักษาโรคต่อมลูกหมากโต
        
        จากการสังเกตพบว่า ผู้สูงอายุมีอาการไอบ่อย จึงใช้ KAMILLOSAN M และจิบน้ำบ่อยครั้ง
        
        ผลการประเมินสภาพสมองเบื้องต้นฉบับภาษาไทย MMSE – Thai 2002 ในผู้สูงอายุ 27 คะแนน ไม่สงสัยว่ามีอาการสมองเสื่อม
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินความสามารถเชิงปฏิบัติ (Barthel ADL Index) ได้ 20 คะแนน มีภาวะพึ่งพาเล็กน้อย
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินความสามารถเชิงปฏิบัติดัชนีจุฬาเอดีแอล (Chula ADL Index) ได้ 9 คะแนน สามารถปฏิบัติกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ
    - - เกณฑ์การประเมิน
        
        ไม่มีอาการและอาการแสดงของภาวะขาดน้ำ ได้แก่ หิวน้ำมาก ตาแห้ง ปากแห้ง ผิวแห้ง วิงเวียนศีรษะ หรืออาการรุนแรง ความดันโลหิตต่ำ หอบ หายใจเร็ว และหัวใจเต้นเร็ว ผิวหนังแห้ง ขาดความยืดหยุ่น อ่อนเพลีย สับสน สูญเสียการรับรู้ อาเจียน ปัสสาวะเป็นสีเข้ม ท้องเสียรุนแรง อุจจาระเป็นเลือด
        
        ผู้สูงอายุสามารถเข้าใจและตระหนักได้โดยสังเกตจากสีหน้า ท่าทาง ความตั้งใจ และการมีปฏิสัมพันธ์กับนิสิตพยาบาลในขณะที่ให้คำแนะนำและความรู้เรื่องการดื่มน้ำ
        
        มีผลการตรวจอัตราการกรองไต (eGFR) ไม่เพิ่มขึ้นหรือเท่าเดิม
      - วิเคราะห์ข้อวินิจฉัย
        
        ภาวะขาดน้ำ คือ ภาวะที่ร่างกายมีปริมาณน้ำไม่เพียงพอจนส่งผลต่อการทำงานของระบบไหลเวียนและอวัยวะต่างๆ เช่น หัวใจ ไต สมอง ทางเดินอาหาร กล้ามเนื้อ เป็นต้น อาการของภาวะขาดน้ำขึ้นกับความรุนแรง ช่วงต้นจะมีอาการปากแห้ง คอแห้ง กระหาย อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ มึนงง วิงเวียน หากขาดน้ำมากขึ้นจะเริ่มกระทบต่อระบบไหลเวียนโลหิต เช่น ปัสสาวะออกน้อย ชีพจรเต้นเบาเร็ว ซึมลง หรือความดันโลหิตต่ำ ซึ่งความรุนแรงที่มากจะส่งผลให้การทำงานของอวัยวะต่างๆล้มเหลว โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือ ไตวายเฉียบพลัน หรืออาจถึงแก่ชีวิตได้ด้วยเช่นกัน
        
        การเปลี่ยนแปลงตามวัย
        
        ภาวะขาดน้ำในผู้สูงอายุมักพบได้ง่าย เนื่องจากมวลกล้ามเนื้อที่ลดลงทำให้น้ำในร่างกายผู้สูงอายุลดลง การตอบสนองต่อความกระหายน้ำลดลง ทำให้ดื่มน้ำน้อยลง ร่างกายจึงไม่ได้น้ำชดเชย ประกอบกับความเสื่อมของร่างกาย เช่น กลั้นปัสสาวะไม่ได้ และโรคเรื้อรัง ได้แก่ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และหลอดเลือดสมอง ซึ่งต้องได้รับยาขับปัสสาวะทำให้น้ำในร่างกายน้อยลง
      - เป้าประสงค์ทางการพยาบาล
        
        ผู้สูงอายุมีความรู้และความตระหนักในการรับประทานน้ำว่ามีผลดีหรือผลเสียต่อร่างกายอย่างไร
        
        ผู้สูงอายุรับประทานน้ำได้ประมาณ 1,584 มิลลิตร ตามปริมาณน้ำที่ควรได้รับต่อวัน (สูตรความต้องการน้ำในร่างกายจากองค์การอนามัยโลก (WHO))
        
        ผู้สูงอายุไม่เกิดภาวะขาดน้ำ
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินอาการและอาการแสดงภาวะขาดน้ำ เช่น ปากแห้งง ผิวแห้ง ผมแห้งกราน/หลุดร่วง CRT, Skin turgor ซักประวัติแบบแผนการดื่มน้ำ ข้อจำกัดในการดื่มน้ำ โรคประจำตัวหรือการเจ็บป่วย รวมทั้งยาที่ใช้ กิจกรรม/การออกกำลังกาย
        
        ประเมินความต้องการน้ำของผู้สูงอายุ โดยปกติ จะเสียน้ำจากการปัสสาวะเฉลี่ยวันละประมาณ 0.5-1.5 ลิตร ดังนั้นในแต่ละวันผู้สูงอายุควรได้รับน้ำวันละ 1.5-2.5 ลิตร หรือ ไม่น้อยกว่าน้ำ 1 ขวดใหญ่ หรือแก้วกาแฟของผู้สูงอายุไม่ต่ำกว่า 6 แก้วเต็ม
        
        กระตุ้นให้ผู้สูงอายุตระหนักถึงความสำคัญของการดื่มน้ำ
        
        โทษของการดื่่มน้ำน้อย
        
        ไตทำงานหนักขึ้น และปัสสาวะมีสีเข้ม เพราะน้ำไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
        
        1 more item...
        
        แนะนำให้สังเกตภาวะขาดน้ำด้วยตนเอง ได้แก่ กระหายน้ำ ง่วงซึม อ่อนเพลีย ผิวแห้ง ตาแห้ง ปากแห้ง ปัสสาวะน้อยกว่าปกติ ปัสสาวะสีเข้ม ท้องผูก หัวใจเต้นเร็วและแรง หายใจเร็วและหอบ เมื่อมีอาการควรดื่มน้ำอย่างเพียงพอ หากไม่ดีขึ้นควรรีบไปพบเเพทย์
        
        แนะนำดื่มน้ำตาม National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine 7 ช่วงเวลา ดังนี้
        
        2 more items...
        
        ข้อดีของการดื่มน้ำอย่างเพียงพอ
        
        การดื่มน้ำสะอาดช่วยลดอาการอ่อนเพลีย และทำให้ร่างกายสดชื่นขึ้น
        
        1 more item...
        
        ผลการประเมิน
        
        ไม่มีอาการและอาการแสดงของภาวะขาดน้ำ ได้แก่อาการทั่วไป หิวน้ำมาก ตาแห้ง ปากแห้ง ผิวแห้ง วิงเวียนศีรษะ หรืออาการรุนแรง ความดันโลหิตต่ำ หอบ หายใจเร็ว และหัวใจเต้นเร็ว ผิวหนังแห้ง ขาดความยืดหยุ่น อ่อนเพลีย สับสน สูญเสียการรับรู้ อาเจียน ปัสสาวะเป็นสีเข้ม ท้องเสียรุนแรง อุจจาระเป็นเลือด
        
        จากการสังเกตในวันที่ 11/10/65 ผู้สูงอายุยังคงดื่มน้ำในปริมาณน้อย โดย ดื่มน้ำเพียง 1 แก้วเล็ก ขนาดประมาณ 200-240 ml ภายในเวลา 3 ชั่วโมง
        
        ผู้สูงอายุสามารถเข้าใจและตระหนักได้โดยสังเกตจากสีหน้า ท่าทาง ความตั้งใจ และการมีปฏิสัมพันธ์กับนิสิตพยาบาลในขณะที่ให้คำแนะนำและความรู้เรื่องการดื่มน้ำ คือ มีการพยักหน้า ตั้งใจรับฟังในขณะที่ให้ความรู้ และสอบถามเพิ่มเติม
        
        มีผลการตรวจอัตราการกรองไต (eGFR) = 54.03 ml/min/1.73mm2 ↓ แปลผลค่าไตระยะที่ 3 มีการทำงานของไตระดับปานกลาง (24 กรกฎาคม 2565)
        เพิ่มเติม ไม่มีผลตรวจเนื่องจากยังไม่ถึงรอบของการนัดตรวจ
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        Subjective data
        
        “ปัสสาวะบ่อย ช่วงเช้าทุกๆ 2 ชั่วโมงและหลังนอนไปแล้วต้องตื่นมาปัสสาวะอยู่บ่อยครั้ง ประมาณ 3-4 ครั้ง/คืน”
        
        “ดื่มน้ำประมาณวันละไม่ถึง 1 ขวดใหญ่ หรือแก้วกาแขนาดใหญ่ 3 แก้ว รวมแล้วประมาณ 1,000 ml/day”
        
        “ใส่ผ้าอ้อมสำหรับผู้ใหญ่ทุกครั้งที่ออกไปมีกิจกรรมนอกบ้าน”
        
        มีโรคประจำตัวเป็นเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดสมองตีบ
        
        Objective data
        
        ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 83 ปี พบผิวหนังตามร่างกายเหี่ยวย่น
        
        จากการสังเกตในระยะเวลาประมาณ 2 ชั่วโมงที่ได้ประเมินภาวะสุขภาพ พบว่าผู้สูงอายุดื่มน้ำน้อยมาก
        
        ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ วันที่ 24 กรกฎาคม 2565
        
        อัตราการกรองไต (eGFR) = 54.03 ml/min/1.73mm2 ↓ แปลผลว่าค่าไตระยะที่ 3 มีการทำงานของไตระดับปานกลาง
        
        ผลการตรวจร่างกาย
        
        ผู้สูงอายุมีอาการปลายขาบวม กดแล้วบุ๋ม (Pitting edema) 1+ ไม่มีอาการกดเจ็บ
        
        สีผิวหนังบริเวณที่บวมมีสีขาวเหลือง และซีดเล็กน้อย
        
        Capillary refill time 3 วินาที
        
        Skin turgor 3 วินาที
        
        สัญญานชีพ BP = 127/50 mmHg BT = 36.5 °C HR = 73 bpm RR = 20-24 bpm และ O2 sat 98%
  - - - หกล้ม (FALL) หมายถึง การที่บุคคลหกล้มลงไปอย่างกะทันหันอย่างไม่ตั้งใจจากผิวหนึ่งไปพื้นผิวด้านล่างโดยที่มีหรือไม่มีการบาดเจ็บ เมื่อเกิดการหกล้มจะส่งผลกระทบทั้งด้านร่างกาย ได้แก่ การบาดเจ็บตั้งแต่เล็กน้อย ฟกช้ำบริเวณที่ถูกกระแทกรุนแรงขึ้นอาจกระดูกหัก และเลือดคั่งในสมองได้ ด้านจิดใจ ได้แก่ ผู้สูงอายุจะกลัวการหกล้ม สูญเสียความมั่นใจในการเดินหรือการทำกิจวัตรประจำวัน และด้านเศรษฐกิจ ส่งผลให้มีค่าใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้น ขณะที่รายได้ของผู้สูงอายุลดลง เนื่องจากต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาล
        
        ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการหกล้มในผู้สูงอายุ มีดังนี้
        
        ปัจจัยเสี่ยงภายในบุคคล เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงตามวัยที่เป็นไปในทางที่เสื่อมลง
        
        อายุที่เพิ่มขึ้นมีโอกาสหกล้มได้มากขึ้น
        
        โรคประจำตัว เป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้หกล้มที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคเส้นเลือดในสมองตีบตัน ความเจ็บป่วย ได้แก่ อาการมึนงง เวียนศีรษะ สับสน นอนไม่หลับ ทำให้ผู้สูงอายุมีอาการอ่อนเพลีย กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ต้องเร่งรีบลุกไปเข้าห้องน้ำ หรือการเคลื่อนไหวลดลง
        
        การใช้รองเท้าที่ไม่เหมาะสม ส่งผลให้การเดินผิดปกติและเสี่ยงต่อการหกล้ม
        
        ประวัติการหกล้ม ผู้สูงอายที่มีประวัติการหกล้มมากกว่า 1 ครั้ง มีโอกาสหกล้มซ้ำ
        
        การใช้ยา เป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาเนื่องจากผู้สูงอายุมีการเปลี่ยนแปลงของกระบวนการดูดซึม การกระจายตัว การเผาผลาญ และการขับยาออกจากร่างกาย ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีโอกาสเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากฤทธิ์ของยา
        
        ปัจจัยเสี่ยงภายนอก
        
        แสงสว่างไม่เพียงพอ มืดหรือแสงจ้ามากเกินไป
        
        พื้นทางเดินไม่เรียบ มีลวดลายหลอกตา มีพรมเช็ดเท้าที่ลื่น มีสิ่งของวางขวางทางเดิน พื้นห้องน้ำเปียก
        
        ไม่มีราวบันไดให้ยึดเกาะ ขั้นบันไดชันเกินไป
        
        อุปกรณ์ของใช้เฟอร์นิเจอร์จัดเรียงไว้ไม่เป็นระเบียบ
        
        การเปลี่ยนแปลงตามวัย
        
        เมื่ออายุมากขึ้นร่างกายเปลี่ยนแปลงไปในทางที่เสื่อมสมรรถภาพในระบบประสาทและประสาทสัมผัสเชลล์ประสาทมีจำนวนลดลง ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของสมองลดลง ความเร็วในการส่งสัญญาณประสาทลดลง เป็นเหตุให้ความไว้และความรู้สึก การตอบสนองต่อปฏิกิริยาต่างๆ ลดลง อวัยวะที่ช่วยในการเคลื่อนไหวทำงานไม่สัมพันธ์กัน มีผลต่อการเคลื่อนไหวและการทรงตัวที่ไม่ดี ทำให้เสี่ยงต่อการหกล้ม อีกทั้งกระดูกมีความเสื่อมมากกว่าการสร้างแคลเซียมมีการสลายออกจากกระดูกมากขึ้น
        
        ทฤษฎีสูงอายุ
        
        ทฤษฎีความเสื่อมโทรม (Wear and Tear Theory) กล่าวว่า การสึกหรอหรือการเสื่อมโทรมของเซลล์ เป็นผลมาจากการใช้งานที่มากเกินไปและการใช้งานที่ผิดๆของเซลล์อย่างต่อเนื่อง การทำงานของเซลล์ต่างๆ ถูกจำกัดตามอายุ และการตายของเซลล์เกิดจากการที่เซลล์เสื่อมลงและไม่สามารถซ่อมแซมตัวเองเพื่อให้กลับคืนสู่ภาวะปกติหรือเพื่อให้สามารถทำงานต่อไปได้ จึงทำให้ผู้สูงอายุเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม
        
        ในวัยผู้สูงอายุจะมีการเปลี่ยนแปลงทางด้านการมองเห็น คือ หนังตามีความยืดหยุ่นลดลงทำให้หนังตาตก ลูกตามีขนาดเล็กลง รูม่านตาเล็กลงและปฏิกิริยาตอบสนองต่อแสงลดลงทำให้การมองเห็นได้ไม่ดี และผู้สูงอายุจะได้ยินเสียงทุ้มได้ดีกว่าเสียงแหลม ทำให้มีการสูญเสียการได้ยินตามทฤษฎีความเสื่อมโทม คือเมื่ออวัยวะที่ใช้งานเป็นเวลานานจะทำให้ร่างกายมีความเสื่อมโทรมเมื่อมีอายุมากขึ้น ดังนั้นผู้สูงรายนี้จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติทางรถยนต์
    - - เพื่อป้องกันการเกิดการพลัดตกหกล้มและอุบัติเหตุทางรถยนต์
        
        เพื่อลดการเกิดอุบัติเหตุ และการพลัดตกหกล้ม
        
        เพื่อส่งเสริมความรู้ในการจัดสิ่งแวดล้อมที่บ้านให้เหมาะสม และตระหนักรู้ในการดูแลตนเองให้ปลอดภัย
    - - ผู้รับบริการสามารถบอกถึงแนวทางการการสภาพแวดล้อมภายในบ้านและนอกบ้านที่เหมาะสม ได้ 5 ข้อ
        
        สามารถบอกการระวังอุบัติเหตุจากการใช้รถยนต์ได้ 3 ข้อ
        
        ผู้สูงอายุสามารถบอกหมายเลขโทรติดต่อในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉินได้ 1-2 หมายเลข
        
        ไม่เกิดการพลัดตกหกล้ม ไม่มีรอยฟกช้ำ ไม่มีกระดูกแตกหัก
        
        สามารถบอกแนวทางการดูแลสายตาได้เหมาะสม
        
        อธิบายท่าและขั้นตอนการออกกำลังกาย เพื่อรักษาสมดุลร่างกาย การทรงตัวได้ถูกต้องอย่างน้อย 3 ท่า
        
        1 more item...
    - - Subjective data
        
        “เมื่อ 1 เดือนก่อน เคยล้มที่สวน เพราะสะดุดเครือไม้ ไม่บาดเจ็บมาก”
        
        “ ปัจจุบันขับรถไปไหนมาไหนเอง”
        
        “สายตายาว ใส่แว่นแล้วยังรู้สึกภาพไม่ชัด บางครั้งต้องเพ่งขณะมอง”
        
        “ ที่บ้านเป็นบ้าน 2 ชั้น พื้นเป็นไม้ปาเก้ เลี้ยงสุนัข 2 ตัว”
        
        “ เคยผ่าตัดลอกต้อ เมื่อประมาน 2 ปีก่อน”
        
        “ตอนกลางคืนลุกมาปัสสาวะบ่อย 3-4 ครั้งต่อคืน”
      - Objective data
        
        ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 83 ปี ใช้ยามากกว่า 3 ชนิด
        
        จากการสังเกต ตาดำทั้ง 2 ข้างมีสีขาวขุ่น บริเวณกระจกตามีฝ้าขาว มีน้ำตาไหลซึมอยู่ตลอด
        
        จากการสังเกต เคลื่อนไหวลำบาก เคลื่อนไหวช้า ต้องมีคนคอยช่วยประคอง ขณะตรวจร่างกายเดินต่อเท้ามีเซ ทรงตัวได้ไม่ดี
        
        มีโรคประจำตัวเป็นโรคเรื้อรัง คือเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดสมองตีบ
        
        ผลการประเมินภาวะเสี่ยงต่อการหกล้มของผู้สูงอายุ 3 คะแนน ผู้สูงอายุมีภาวะเสี่ยงต่อการหกล้มอยู่ในระดับสูง
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินความสามารถเชิงปฏิบัติ (Barthel ADL Index) ได้ 20 คะแนน มีภาวะพึ่งพาเล็กน้อย
        
        ผลการตรวจสายตาโดยใช้ Snellen chart ได้ผลดังต่อไปนี้ ตาซ้าย 6/9 =7 ตัว 6/6 = 2 ตัว ตาขวา 6/9 = 7ตัว 6/6 = 2ตัว
    - - ประเมินความเสี่ยงต่อการหกล้ม ซักประวัติการหกล้ม โรคประจำตัว ยาที่ใช้ ตรวจร่างกาย ตรวจการมองเห็น ตรวจการได้ยิน ตรวจรยางค์ร่างกาย ตรวจระบบประสาท ตรวจการทรงตัว ตรวจความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และใช้แบบประเมิน Thai-FRAT ประเมินกิจวัตรประจำวัน สอบถึงการช่วยเหลือตนเองเมื่อเกิดพลัดตกหกล้ม ประเมินสิ่งแวดล้อม
        
        แนะนำผู้สูงอายุจัดบ้านและสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัย (CDC, 2016) ได้แก่
        
        ภายในบ้านไม่ควรวางสิ่งของเกะกะทางเดิน และไม่ควรวางข้าวของที่จะทำให้เกิดการสะดุดล้ม เช่น การวางหนังสือ รองเท้า หรือสิ่งของอื่นๆ บนขั้นบันได
        
        หลีกเลี่ยงการใช้พรมเช็ดเท้าที่ไม่มีกันลื่นที่พื้นพรม รวมทั้งไม่ควรใช้เศษผ้าเก่าแทนพรมเช็ดเท้า เพราะอาจทำให้สะดุดและลื่นล้มได้
        
        ควรจัดวางสิ่งของที่ผู้สูงอายุใช้บ่อยไว้ในที่ๆหยิบใช้ได้สะดวก เพื่อหลีกเลี่ยงการเอื้อมหยิบของจากที่สูง ซึ่งอาจทำให้เสียหลักและหกล้มได้
        
        ห้องนอน มีความกว้างเพียงพอต่อการรับความช่วยเหลือ ติดตั้งเตียงนอนแบบยกสูงจากพื้น ประมาณ 40 - 45 ซม. หรือระยะข้อพับเข่าของผู้สูงอายุ มีราวจับช่วยพยุงตัวเมื่อลุกขึ้นจากเตียงนอน หัวเตียงติดตั้งสัญญาณบอกเหตุหรือโทรศัพท์ มีหน้าต่างมองเห็นทิวทัศน์ภายนอก และระบายอากาศได้ดี
        
        1 more item...
        
        แนะนำให้ตรวจวัดสายตาเป็นประจำทุกปี เพื่อตรวจการมองเห็น ตรวจคัดกรองโรคทางตา เช่น ต้อกระจก ต้อหิน ซึ่งมีผลให้การมองเห็นแย่ลง หากแว่นตาเดิมทำให้การมองเห็นไม่ชัดเจน ควรเปลี่ยนแว่นตาใหม่ ควรตรวจตาและตัดแว่นโดยจักษุแพทย์ ไม่ควรไปซื้อแว่นตามท้องตลาดมาใช้เอง (CDC, 2016)
        
        แนะนำแนวทางในการป้องกันอุบัติเหตุ เช่น แต่งกายให้รัดกุม สวมรองเท้าที่มีดอกยาง รองเท้าหุ้มส้น รองเท้าไม่คับและไม่หลวมจนเกินไป (อรวรรณ แผนคง, 2559) ใส่แว่นสายตาช่วยในการมองเห็น เดินหรือเคลื่อนไหวด้วยความระมัดระวัง ไม่ควรลุก เดินเร็วจนเกินไป
        
        ให้คำแนะนำในการขับขี่ยานพาหนะ (วีรศักดิ์ เมืองไพศาล, 2558) ดังนี้
        
        แนะนำและส่งเสริมการออกกำลังกายที่สามารถช่วยป้องกันการหกล้มได้ เช่น การรำมวยจีนไทจิ หรือไทเก๊ก รำไท้ฉี (ชฏาพร คงเพ็ชร์, 2562) การออกกำลังกายแบบโอทาโก ออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องรวมกันอย่างน้อย 30 นาที – 1 ชั่วโมง 3 ครั้ง/สัปดาห์ นาน 4 เดือน หรือ 2 ครั้ง/สัปดาห์ นาน 6 เดือน โดยการค่อยๆ เพิ่มความหนักของการออกกำลังกายขึ้นเรื่อยๆ (วะนิดา น้อยมนตรี, 2561)
        
        2 more items...
        
        ปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความพร้อมของร่างกายในการขับขี่รถที่สำคัญคือ การมองเห็น กำลังกล้ามเนื้อ ความสามารถของสมอง และกระดูกและข้อต่อ
        
        1 more item...
      - ผลการประเมิน
        
        สูงอายุสามารถบอกแนวทางการการจัดสิ่งแวดล้อมภายในบ้านและนอกบ้านให้เหมาะสมได้ถูกต้อง จัดบ้านไม่ให้รก ไม่วางของเกะกะ ไม่ย้ายตำแหน่งสิ่งของบ่อยๆ มีไฟที่ทางเดินในสวน
        
        สามารถบอกหมายเลขฉุกเฉินของโรงพยาบาลได้ 1669 เมื่อเกิดอุบัติเหตุพลัดตกหกล้ม
        
        3 วันก่อนเกิดการพลัดตกหกล้มที่บ้าน สะดุดสายพัดลมเนื่องจาก ย้ายที่ตั้งพัดลมใหม่ มีอาการเจ็บและเขียวช้ำที่สีข้างด้านซ้าย ไม่มีกระดูกแตกหรือหัก ไม่ได้ไปโรงพยาบาล ใช้ยาทาบรรเทาปวด
        
        สามารถบอกแนวทางการดูแลดวงตาได้ โดยผู้สูงอายุบอกว่า จะไปวัดสายตาใหม่ เพื่อตัดแว่นใหม่ และดูแลถนอมสายตาโดยการทานอาหารที่ประโยชน์ เช่น ฟังทอง ฝักใบเขียวเป็นต้น
        
        เข้าใจและสามารถปฏิบัติตามคำแนะนำเรื่องการออกกำลังกายที่ส่งเสริมการทรงตัวและความสมดุลของร่างกายได้ พร้อมทั้งให้ใบความรู้เพื่อนำไปปฏิบัติเมื่ออยู่บ้าน
        
        1 more item...
  - - - การนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ อาจเกิดจากปัจจัยด้านสุขภาพ เช่น โรคที่เป็นอยู่ ปัจจัยการใช้ยา เช่น ยาที่มีผลต่อการนอนหลับ คาเฟอีน ปัจจัยด้านจิตใจ อารมณ์ สังคม เช่น ความเครียด ภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เช่น เสียง อุณหภูมิ ปัจจัยด้านพฤติกรรม เช่น การออกกำลังกาย แบบแผนการนอนหลับการนอนกลางวัน การจัดการความเครียด เสียงรบกวน
        
        การเปลี่ยนแปลงตามวัย
        
        ระยะเข้าสู่การนอนหลับใช้เวลามากขึ้น เกิดการล่าช้าในการเริ่มเข้าสู่วงจรการนอนหลับ
        
        การนอนหลับระยะ REM stage 3&4 ลดลงทำให้ช่วงเวลาการหลับลึกลดลง
        
        นอนหลับแล้วตื่นง่าย ตื่นกลางดึกแล้วไม่สามารถนอนได้อีก
        
        ระยะ REM ลดลง ทำให้ไม่มีการหลับลึก และไม่มีช่วงการฝัน
    - - เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถพักผ่อนนอนหลับได้อย่างมีประสิทธิภาพ
        
        เพื่อสร้างความตระหนักในพฤติกรรมที่มีผลกระทบต่อการนอนหลับ
    - - Subjective data
        
        “ตื่นเข้าห้องน้ำตอนกลางคืนวันละ 3-4 ครั้ง”
        
        “เข้านอนเวลา 00.00 น. และตื่นนอน 09.00 น. ระยะเวลาในการนอน 7-8 ชม.”
        
        “ก่อนเข้านอน จะดูซีรี่ย์และละครเป็นเวลานาน”
        
        “มีการใช้ยานอนหลับ ไม่เกินเดือนละ 2 ครั้ง”
      - Objective data
        
        ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 83 ปี จากการสังเกตไม่มีสีหน้าง่วงนอน งัวเงีย ไม่อ่อนเพลีย
        
        ผลของแบบประเมินคุณภาพการนอนหลับ (PSQI) ประเมินได้ 6 คะแนน แปลผลว่า ผู้สูงอายุมีคุณภาพการนอนหลับไม่ดี
    - - ไม่มีอาการที่บ่งชี้ว่านอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เช่น หาวบ่อย อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ มีนงง ขอบตาเขียวคล้ำ
        
        งีบหลับในช่วงกลางวันก่อนเวลา 14.00 น ไม่เกิน 30 นาที - 1 ชั่วโมง
        
        สามารถนอนหลับลึก 6-8 ชั่วโมง มีสีหน้าสดชื่น ไม่มีง่วงนอนหรือหาวนอน ไม่อ่อนเพลีย
        
        สามารถตอบคำถามเกี่ยวกับวิธีการส่งเสริมและปฏิบัติตน เพื่อให้สามารถนอนหลับได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยได้คะแนนอย่างน้อย 3 ข้อขึ้นไปในจำนวนเต็ม 5 ข้อ
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินคุณภาพการนอนหลับ (PSQI) ได้ น้อยกว่าหรือเท่ากับ 5 คะแนน
    - - ซักประวัติแบบแผนการนอนหลับ การรับรู้และความพึงพอใจต่อการนอนหลับ ประเมินพฤติกรรมที่มีผลต่อการนอนหลับ การใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ การใช้สื่อโซเซียล ประเมินเมินสิ่งแวดล้อม/สิ่งรบกวน ความไม่สุขสบายขณะนอนหลับ ประเมินภาวะสุขภาพ ยาที่ใช้ และใช้แบบประเมินคุณภาพการนอนหลับ (PSQI)
        
        แนะนำให้เข้านอนและตื่นให้เป็นเวลา หากเวลาในการนอนและตื่นของผู้สูงอายุเปลี่ยนแปลงไป จะส่งผลรบกวนการนอนหลับในคืนต่อไปได้ (ปราณี กาญจนวรวงศ์, 2550) สามารถงีบหลับระหว่างวันได้ แต่ไม่ควรนอนหลับในระหว่างวันเกิน 30 นาที และไม่ควรนอนหลังเวลา 15.00 น. เรื่องจากการนอนกลางวันจะส่งผลต่อสมดุลการหลับ-ตื่น และทำให้นอนหลับยาก เมื่อเริ่มเข้านอนและรบกวนความต่อเนื่องของการนอนหลับในช่วงกลางคืน (กัลยา ปัญจพรผล และคณะ,2561)
        
        ปัญหาเรื่องถ่ายปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน แนะนำให้หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำปริมาณมากๆหลังอาหารเย็น และควรถ่ายปัสสาวะก่อนเข้านอน หรือจัดที่นอนให้อยู่ใกล้ห้องน้ำ มีหม้อถ่ายหรือกระบอกปัสสาวะในห้องนอน
        
        ส่งเสริมการนอนหลับในด้านจิตใจและอารมณ์ (ช่อผกา พืชพันธุ์ไพศาล, 2550) ดังนี้
        
        การนวดตามร่างกาย ทำให้เกิดการผ่อนคลายทั้งด้านจิตใจและอารมณ์ ช่วยลดความเครียด ร่างกายจะมีการตอบสนองต่อความเครียดโดยการกระตุ้นการทำงานของระบบประสาทซิมพาเธติด ทำให้ตื่นตัว ม่านตาขยาย หัวใจเต้นเร็ว และหลอดลมขยาย การนวดไทยประยุกต์ สามารถลดอาการปวดศีรษะจากความเครียดได้ ส่งผลให้เกิดการผ่อนคลายและนอนหลับได้มากขึ้น
        
        การสวดมนต์และการอ่านหนังสือที่ชอบ เพื่อช่วยผ่อนคลายความเครียดและความวิตกกังวลก่อนนอน
        
        1 more item...
        
        ส่งเสริมการนอนหลับด้านสิ่งแวดล้อม
        
        จัดเครื่องนอนให้สะอาด เตียงนอนควรเป็นเตียงที่นอนสบาย ไม่แข็งและไม่นิ่มเกินไป เพราะอาจ ส่งผลให้เกิดอาการปวดหลัง หมอนควรมีขนาดกว้างและนุ่มพอเหมาะที่จะรองรับศีรษะ เครื่องนอนทุกชิ้นต้องสะอาด รวมทั้งไม่มีกลิ่นอับขึ้น เช่น กลิ่นขยะ กลิ่นน้ำเสีย กลิ่นอาหาร กลิ่นปัสสาวะ กลิ่นอุจจาระ กลิ่นสารเคมีต่างๆ เป็นต้น
        
        1 more item...
        
        สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
        
        2 more items...
      - ผลการประเมิน
        
        ไม่มีอาการที่บ่งชี้ว่านอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เช่น หาวบ่อย อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ มีนงง ขอบตาเขียวคล้ำ และมีสีหน้าสดชื่นหลังตื่นนอนตอนเช้า
        
        สามารถตอบคำถามเกี่ยวกับวิธีการส่งเสริมและปฏิบัติตน เพื่อให้สามารถนอนหลับได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยได้คะแนน 3 ข้อในจำนวนเต็ม 5 ข้อ
        
        ไม่มีผลการประเมินคุณภาพการนอนหลับตาม PSQI เนื่องจากต้องติดตามการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการนอนหลังจากให้คำแนะนำ
  - - - Subjective data
        
        “ตอนเช้าตื่นมาจะออกกำลังกายเท้า ขา และคอทุกเช้าประมาณ 30-45 นาทีและออกกำลังกายตอนเย็นอาทิตย์ละ 3-5 วัน โดยการเดินแกว่งแขน เดินไปกลับประมาณ 30 รอบ”
        
        “ใส่แพมเพิสตลอดวลาออกมาข้างนอก เพราะกลัวมาปัสสาวะเล็ด”
        
        “ปัจจุบันมีหลงลืมบ้าง จึงต้องมีการจดการนัดหมายไว้บ้างเพื่อป้องกันการลืม”
      - Objective data
        
        ผู้สูงอายุเพศหญิง อายุ 83 ปี
        
        แบบประเมินสภาพสมองเบื้องต้นฉบับภาษาไทย MMSE – Thai 2002 ในผู้สูงอาย ข้อที่ 1 Orient for time ไม่สามารถระบุปีได้ และข้อ 5 Recall สามารถจำของได้แค่ 1 ใน 3 ชนิด
    - - ผลการประเมิน
        
        สามารถบอกและสาธิตท่าในการออกกำลังกายที่แนะนำเพิ่มเติมได้ ให้ความสนใจในการออกกำลังกายที่แนะนำ พร้อมทั้งมอบใบความรู้ในการออกกำลังกายไปปฏิบัติตนที่บ้านให้แก่ผู้สูงอายุ
        
        ไม่มีมีปัสสาวะเล็ดขณะไอหรือจาม สามารถกลั้นปัสสาวะได้ สามารถบอกท่าบริหารอุ้งเชิงกรานและระยะเวลาที่ควรปฏิบัติได้ถูกต้อง
        
        สามารถบอกแนวทางการป้องกันสมองเสื่อมได้ โดยการฝึกคววามจำ การเล่นไพ่ เกมจับคู่ การคิดเลข
        
        ผู้สูงอายุสามารถลบเลขอย่างง่ายได้ โดยให้ลบเลขที่ละ5 ออกจากจำนวน100 ซึ่งสามารถทำได้ดี ไม่คิดนาน สามารถบอกเทคนิกการจำได้เหมาะสม สูงอายุบอกว่ามักจะจดข้อมูล หรือจดนัดแทนการจดจำ โดยให้เหตุผลว่า “บางที่มันจำไม่ค่อยได้ละเริ่มหลงๆลืม เลยใช้วิธีการจดข้อมูลดีกว่า”
        
        ผู้สูงอายุมีหน้าสดใส ไม่มีอาการเครียด พูดคุยได้ดี ไม่พบอาการเศร้า หรือเก็บตัว แต่งกายสีสันสดใส เหมาะสม ให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมในโครงการ และการให้การพยาบาลดีเยี่ยม โดยทุกครั้งที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการออกกำลังกายผู้สูงอายุมักจะลุกขึ้นทำตามและมีความสนใจอย่างมาก
      - ประเมินความสามารถในการทำกิจกรรมต่างๆ การเคลื่อนไหว ความรู้และพฤติกรรมการออกกำลังกาย
        
        ประเมินสภาพผู้สูงอายุ เช่น การซักประวัติทั่วไป ประวัติการคลอด อาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต การใช้ยา และใช้แบบประเมินภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ในผู้สูงอายุ ประเมินสุขอนามัย
        
        ประเมินสภาพสมองเบื้องต้นฉบับภาษาไทย MMSE – Thai 2002 ในผู้สูงอายุ
        
        ส่งเสริมการออกกำลังกายสำหรับผู้สูงอายุ 4 ชนิด (ชฎาพร คงเพ็ชร์,2562)
        
        การออกกำลังกายเพื่อกระตุ้นการเต้นของหัวใจ การหายใจและการไหลเวียนเลือดให้ดีขึ้น ระยะเวลาในการออกกำลังกาย ต้องทำติดต่อกันนาน 20-30 นาที จึงมีผลต่อกล้ามเนื้อหัวใจ เช่น การเต้นแอโรบิก กระโดดเชือก จ๊อกกิ้ง ว่ายน้ำ
        ขี่จักรยาน เต้นรำ เดิน รำมวยจีน ยืนแกว่งแขน
        
        การออกกำลังกายเพื่อรักษาสมดุลร่างกาย การทรงตัว การฝึกการทรงตัว (Balance training) ควรทำสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 15 นาที วันละ 2 รอบ
        
        5 more items...
        
        แนะนำให้ขณะออกกำลังกายควรมีผู้แลอยู่ด้วย เพื่อป้องกันการหกล้มและอุบัติเหตุต่างๆ ข้อควรระวังในการออกกำลังกาย มีดังนี้ (ปิยะพันธุ์ นันตา, 2550, ปิยะภัทร เดชพระธรรม, 2552, วิไลพรรณ ทองเจริญ, 2554, วรางคณา ผลประเสริฐ, 2008)
        
        ไม่ออกกำลังกายขณะเจ็บป่วย หรือหายจากการเจ็บป่วยใหม่ๆ
        
        1 more item...
        
        แนะนำให้ออกกำลังกายอย่างช้าๆ โดยไม่มีการแข่งขัน และมีช่วงพักขณะออกกำลังกาย พักผ่อนให้หายเหนื่อยหลังออกกำลังกาย ไม่ควรนอน ดื่มน้ำเย็น อาบน้ำทันที
        
        1 more item...
    - - ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่เกิดจากกลไกที่สำคัญ 2 ประการ คือ ความผิดพลาดของหูรูดและกระเพาะปัสสาวะบีบตัวโดยยับยั้งไม่ได้และในขณะที่บีบตัวทำให้หูรูดคลายตัวโดยอัตโนมัติ เพราะมีการทำงานประสานกัน ซึ่งภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ชนิดปัสสาวะเล็ดขณะไอหรือจาม เกิดจากอวัยวะภายในอุ้งเชิงกรานที่เคยรับการพยุงหรือยึดไว้โดยกล้ามเนื้อและเอ็นยึดต่างๆ ขาดความเเข็งแรง เนื่องตากการคลอดบุตรหรือน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ทำให้ท่อปัสสาวะและส่วนคอคลอดเปลี่ยนตำแหน่งไปจากเดิม หรืออาจมาจากความบกพร่องของท่อปัสสาวะ ซึ่งทำหน้าที่เป็นหูรูด มีสาเหตุมาจากขาดฮอร์โมนเอสโตรเจน ทำให้เยื่อเมือกฝ่อเหี่ยว เป็นสาเหตุทำให้ท่อปัสสาวะปิดไม่สนิท ทำให้ความดันในท่อปัสสาวะลดลง
        
        ภาวะปัสสาวะเล็ดขณะไอจาม เป็นความผิดปกติของการขับถ่ายในระยะเก็บกัก ระยะผัดผ่อน และระยะถ่ายปัสสาวะ เพราะขณะไอหรือจามจะเพิ่มเเรงดันในช่องท้องอย่างกระทันหัน กระตุ้นให้กล้ามเนื้อหูรูดหย่อนหรือคลายตัวโดยไม่ต้องมีการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ หรือกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไร้เสถียรภาพ ก็ทำให้กล้ามเนื้อหูรูดคลายตัวได้
        
        เมื่อมีอายุสูงขึ้นจะมีการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ในทางเสื่อมของร่างกาย ทั้งในระบบของทางเดินปัสสาวะเองและในระบบที่เกี่ยวข้อง เช่น กระเพาะปัสสาวะที่ผ่านการใช้งานมานานจะมีการทำงานที่แปรปรวนได้ฮอร์โมนที่ลดลง มีการหย่อนตัวของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน การบีบรัดของกล้ามเนื้อหูรูดไม่แข็งแรง เป็นต้น และน้ำหนักตัวมากหรืออ้วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อน้ำหนักเกินค่าเฉลี่ยสำ หรับความสูงมากกว่าร้อยละ 20 โดยในเพศหญิงพบว่าเพิ่มความเสี่ยงต่อทั้งอวัยวะอุ้งเชิงกรานหย่อนและภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ขณะมีแรงเบ่ง เนื่องจากกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันในอุ้งเชิงกรานต้องรับแรงดันที่สูงมากขึ้นจากร่างกายส่วนบนจึงส่งผลให้การทำงานของหูรูดและท่อปัสสาวะบกพร่องจนอาจเกิดภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ได้
    - - สามารถบอกและสาธิตท่าในการออกกำลังกายที่แนะนำเพิ่มเติมได้อย่างน้อยชนิดละ 3 ท่า และระยะเวลาที่เหมาะสมในการออกกำลังกายได้ถูกต้อง
        
        ไม่มีมีปัสสาวะเล็ดขณะไอหรือจาม สามารถกลั้นปัสสาวะได้ สามารถบอกท่าบริหารอุ้งเชิงกรานและระยะเวลาที่ควรปฏิบัติได้ถูกต้อง
        
        ผู้สูงอายุสามารถบอกแนวทางการป้องกันการเสื่อมถอยของกระบวนการคิดคำนวณและประสิทธิภาพความจำได้
        
        ผู้สูงอายุสามารถคำนวณเลขอย่าง่ายได้ถูกต้อง สามารถบอกเทคนิกการจำได้เหมาะสมกับตนเองได้
        
        มีสีหน้าสดใสไม่เครียด ไม่วิตกกังวล ไม่เก็บตัว ให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรม
    - - มีความตระหนักและความรู้ในการออกกำลังกาย
        
        ป้องกันการเกิดภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่หรือป้องกันภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ในระดับที่รุนแรงขึ้น ลดผลกระทบด้านจิตใจ และส่งเสริมคุณภาพชีวิต
        
        เพื่อให้คงไว้และชะลอการเสื่อมถอยของประสิทธิภาพความจำและกระบวนคิดคำนวณ เพื่อให้ส่งเสริมการรับรู้และเห็นคุณค่าในตนเอง
        
        เพื่อให้มีความรู้และสามารถดูแลตนเองในการป้องกันการเสื่อมถ่อยของกระบวนการคิดและความจำ