Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Endocrine System, อ้างอิง : ดร.ปุณิกา นามวงค์สะกุล. 2565 Lec Endocrine for…

- - - - insulin
        
        รวบรวมกลูโคสจากกระแสเลือด
        
        นำกลูโคสไปสะสม โดยไปกระตุ้นเอนไซม์ glycogen synthase ให้มีการสร้างไกลโคเจน และสะสมที่ตับ
        
        สนับสนุนให้เซลล์ไขมันมีการสร้าง Glycerol
        
        สนับสนุนให้เซลล์มีการใช้พลังงานโดยการย่อยสลายกลูโคสภายในเซลล์
      - Glucagon
        
        เพิ่มปริมาณน้ำตาลในกระแสเลือด
        
        กระตุ้นการสร้างกลูโคสจากกรดอะมิโน
        
        กระตุ้นการสลายไกลโคเจนจากตับ
        
        กระตุ้นการสลายของโปรตีน เพื่อนำกรดอะมิโนไปสร้างกลูโคส
        
        กระตุ้นการหลั่งไขมันจากเซลล์ไขมันโดยกระตุ้นเอนไซม์ Hepatic lipase
      - Somatostanin
        
        ยั้บยั้งการหลั่ง insulin and glucagon
  - - - Brown adipose tissue (พบในผู้ใหญ่)
      - White adipose tissue (พบในตัวอ่อน)
- - - - หลั่งฮอร์โมน Oxytocin, Vasopressin/ADH
      - หลั่งฮอร์โมนเพื่อไปควบคุมการทำงานของต่อมฮอร์โมนอื่น
      - ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
        
        Anterior hypothalamus lesion = Hyperthermia
        
        Posterior hypothalamus lesion = Hypothermia
      - ควบคุมน้ำหนักและความอยากอาหาร
        
        Ventromedial nucleus lesion = Hyperphagia (ความอยากเพิ่มขึ้น)
        
        Lateral hypothalamus lesion = Hypophagia (ความอยากลดลง)
      - ควบคุมวงจรการนอน
        
        Anterior hypothalamus lesion = Insomnia
        
        Posterior hypothalamus lesion = Hypersomnia
      - ควบคุมอารมณ์
        
        lesion of the ventromedial nucleus = RAGE
      - ควบคุมน้ำและความสมดุลของเกลือแร่
        
        Lesion of the anterior hypothalamus = Diabetes insipidus
      - ควบคุมความดันโลหิต
  - - - Anterior pituitary
        
        Pars distalis
        
        Pars intermedia
        
        Pars tuberalis
        
        Cell type
        
        Acidophil cell
        
        ย้อมติดสีแดง
        
        ผลิต Growth hormone, Prolactin
        
        Basophil cell
        
        ย้อมติดสีม่วงน้ำเงิน
        
        ผลิต ACTH, FSH, LH, TSH
        
        Chromophobe
        
        ย้อมไม่ติดสี
        
        ยังไม่ทราบหน้าที่ของเซลล์
      - Posterior pituitary
        
        Median eminence
        
        Infundibulum
        
        Pars nervosa
        
        โครงสร้าง
        
        Pituicyte
        
        เป็นเซลล์ชนิดเดียวที่พบ มีนิวเคลียสกลมรี
        
        ทำหน้าที่ค้ำจุน
        
        Herring body
        
        เป็นที่เก็บของฮอร์โมน OXYTOCIN, ADH
  - - - Pinealoctye
        
        พบมากที่สุด มีขนาดใหญ่ ย้อมติดสีจาง และพบนิวคลีโอลัสเด่น พบเม็ดไขมันในไซโตพลาสซึม
        
        ผลิต Melatonin
      - Interstitial cells
        
        ขนาดเล็กกว่า ย้อมติดสีเข้ม พบประมาณ 5% มีนิวเคลียสยาวรี
    - - เกิดจากการสะสมของ calcium carbonate, calcium phosphate ซึ่งจะพบมากขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น
      - ใช้เป็นจุดสังเกตในการ x-ray สมอง ปกติจะอยู่กึ่งกลางของสมอง
  - - - ภายใน follicles บรรจุไปด้วยสารที่มีลักษณะคล้ายเจล เรียกว่า Colloid ย้อมติดสีชมพู
      - ประกอบด้วยเซลล์ 2 ชนิด
        
        Follicular cell
        
        ทำหน้าที่สร้างไทรอยด์ฮอร์โมน
        
        Thyroxine (tetraiodothyronine, T4)
        
        Triiodothyronine (T3)
        
        ย้อมติดสีน้ำเงินจางใน ไซโตพลาสซึม และพบนิวคลีโอลัสเด่น
        
        Parafollicular (C) cell
        
        เซลล์มีขนาดใหญ่กว่า follicular cells ไซโตพลาสซึมย้อมไม่ค่อยติดสี
        
        หลั่งฮอร์โมน Calcitonin ทพหน้าที่เกี่ยวกับการควบคุมระดับแคลเซียมในเลือด
  - - - Principal (chief) cell
        
        ย้อมติดสีน้ำเงินจางๆ ในไซโตพลาสซึม ซึ่งสะสมไกลโคเจน และเม็ดไขมัน
        
        ผลิต PTH ทำหน้าที่เพิ่มแคลเซียมในกระแสเลือด
      - Oxyphil cells
        
        พบจกนวนเล็กน้อยมี ขนาดใหญ่ ย้อมติดสีชมพูในไซโตพลาสซึม
  - - - ถูกแบ่งออกเป็น 3 โซน
        
        Zona glomerulosa
        
        อยู่ชั้นนอกสุด พบประมาณ 15%
        
        เซลล์เรียงตัวขดกัน มีรูปร่างเป็น Columnar นิวเคลียสเรียงตัวกัน หนาแน่นและย้อมติดสีเข้ม
        
        หลั่ง Aldosterone
        
        Zona fasciculata
        
        อยู่ถัดเข้ามาตรงกลาง เป็นช้ันที่หนาที่สุด พบประมาณ 80%
        
        เซลล์ polygonal shape มีขนาดใหญ่กว่าชั้นนอก มีการเรียงตัวกันเป็นแถวตรง ระหว่างแถวพบ Sinusoid
        
        หลั่ง Cortisol
        
        Zona reticularlis
        
        ช้ันในสุด พบเซลล์ประมาณ 5-7% แต่หนากว่าชั้นนอกสุด
        
        เซลล์มีขนาดเล็กกว่าเซลล์ช้ันกลาง นิวเคลียสย้อมติดสีเข้ม
        
        Gonadocorticoid (sex hormones)
    - - Chromaffin cell
        
        เซลล์ที่ย้อมติดสีน้ำเงินจาง มีรูปร่าง polygonal
        
        ทำหน้าที่ควบคุมการหลั่งของฮอร์โมนในชั้น cortex ด้วย
        
        หลั่ง Epinephrine (80%), Norepinephrine