Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Postpartum Psychosis โรคจิตหลังคลอด - Coggle Diagram
Postpartum Psychosis โรคจิตหลังคลอด
ความหมาย
เป็นปัญหาทางจิตที่เกิดขึ้นในระยะหลังคลอด ส่วนใหญ่เป็นอาการรุนแรงต่อเนื่องมาจากภาวะอารมณ์เศร้า และภาวะซึมเศร้าหลังคลอดที่ให้การดูแลรักษาล่าช้าเกินไป
อุบัติการณ์
พบ 1-2 ต่อ 1000 ราย ปกติมักเกิดใน 3 เดือนแรกหลังคลอด ซึ่งโดยทั่วไปเกิดขึ้นได้ยาก และร้อยละ 10 ของมารดาที่มีภาวะโรคจิตหลังคลอดจะมีการฆ่าตัวตายหรือทำร้ายบุตร
สาเหตุส่งเสริมที่ทำให้เกิดโรคจิตหลังคลอด
1.มารดาที่มีประวัติเป็นโรคจิตหลังคลอด
2.มีประวัติ manic depressive อาการวิกลจริตสลับกับอาการเศร้าซึม
3.มารดาที่มีภาวะเครียดจากการตั้งครรภ์ เช่น ขาดการสนับสนุนทางสังคม ขาดคู่ชีวิตคนสนิท และสถานภาพทางสังคมต่ำ
4.มารดาที่มีบุคลิกภาพแปรปรวนอยู่ก่อนการตั้งครรภ์
5.มีประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัวด้วยโรคทางจิตเวช
6.มีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย ตลอดระยะการตั้งครรภ์และการเปลี่ยนแปลงของรอบประจำเดือน
อาการและอาการแสดง
รู้สึกยุ่งยากใจ กระสับกระส่าย นอนไม่หลับ อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย สับสน ไม่มีเหตุผล สมาธิสั้น ความจำเสีย ตัดสินใจไม่ได้ หลงผิดและหวาดระแวง ประสาทหลอน ถ้าไม่ได้การรักษาจะเริ่มมีอาการโรคจิตประเภทใดประเภทหนึ่ง ได้แก่ จิตเภท(schizophrenia) โรคจิตซึมเศร้า (psychotic depressive reaction) โรคจิตเนื่องจากสมองพิการ(toxic psychosis)
การรักษา
1.การรักษาทางกาย ได้แก่ การให้ยา antipsychotics และยา sedative การช็อคไฟฟ้า
2.การรักษาทางจิต ได้แก่ การทำจิตบำบัด
3.การรักษาโดยการแก้ไขสิ่งแวดล้อม ได้แก่ การให้มีการสนับสนุนทางสังคม โดยเฉพาะสามีและญาติช่วยในการดูแลแบ่งเบาภาระ
การพยาบาล
1.ประเมินสภาพปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะโรคจิตหลังคลอด ตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์และระยะคลอด
2.ประเมินสภาพประวัติครอบครัว หรือประวัติการป่วยเป็นโรคทางจิตเวช
3.ประเมินปัจจัยในระยะคลอดที่อาจทำให้เกิดภาวะโรคจิตหลังคลอด เช่น ภาวะวิกฤตต่างๆ ที่ทำให้ปรับตัวในระยะหลังคลอดไม่ได้ การตกเลือด การคลอดล่าช้า เป็นต้น
4.ประเมินความรุนแรงและระยะเวลาของการเกิดอาการและอาการแสดงโรคจิตหลังคลอด