Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

VẤN ĐỀ 3: CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ VÀ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCNVN (CHƯƠNG IV VÀ…

- - - - Cộng hòa XHCN
      - Thể hiện qua
        
        Chính phủ là cơ quan ... - Điều 94
        
        Tòa án là cơ quan ... - Điều 102
        
        Nguyên thủ quốc gia là cá nhân do QH bầu ra ... - Điều 87
        
        Tòa án và VKS chịu trách nhiệm báo cáo công tác trước QH và UBTVQH
        
        QH là cơ quan quyền lực cao nhất - Điều 69
        
        Nhà nước được tổ chức và hđ theo HP và Pl, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
        
        Quyền lực nhà nước là thống nhất ... - Khoản 3 điều 2
        
        Tổ chức quyền lực nhà nước đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng
  - - - Dân chủ là thuộc tính của nhà nước
      - Là nhà nước thống nhất các dân tộc VN (k1 - d5)
      - Là nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân (k1 - d2)
      - mục tiêu của nhà nước
        
        xây dựng nước VN hòa bình, thống nhất, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh
      - Là nhà nước XHCN, lấy liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức (k2 - d2) làm nền tảng, thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc (k2 - d5) và sự lãnh đạo của ĐCSVN với nhà nước và XH
  - - - Là một lĩnh vực trong đời sống
      - Các chủ thể sử dụng quyền lực có được do sự tương đồng về lợi ích
      - tác động tới sự điều hành của Nhà nước tới xã hội
    - - Dưới quan điểm cấu trúc hệ thống
        
        Là một bộ phận hợp thành chế độ xã hội
        
        Là một hệ thống các thiết chế và hệ thống các mối quan hệ trong lĩnh vực chính trị
      - Góc độ phương pháp tổ chức và thực thi quyền lực nhà nước
        
        Là tổng thể các phương pháp, cách thức, biện pháp tổ chức và thực thi quyền lực nhà nước
      - Góc độ chung
        
        Nội dung và phương thức tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị của một quốc gia, mà trọng tâm là của nhà nước
      - Dưới góc độ LHP
        
        Tổng thể các nguyên tắc, quy phạm của LHP (bao gồm nguyên tắc, quy phạm hiến định và các nguyên tắc, QPPL thể hiện trong các nguồn khác của LHP) để xác lập và điều chỉnh các vấn đề về chính thể và chủ quyền quốc gia, bản chất và mục đích của nhà nước, về tổ chức và thực hiện quyền lực nhà nước và nhân dân, về tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị và chính sách đối nội, đối ngoại của nước CHXHCNVN
      - Góc độ PL nói chung
        
        thể chế chính trị, tổng thể các nguyên tắc, QPPL để điều chỉnh các quan hệ chính trị cơ bản của 1 quốc gia, trọng tâm là cách thức tổ chức và thực hiện quyền lực nhà nước
  - - - là phạm trù thể hiện hình thức tổng quát nhất của chính trị và dân chủ, có nội dung chủ yếu là xác lập cơ chế thực hiện quyền lực chính trị và quyền lực nhà nước
    - - Nhà nước CHXHCNVN
        
        Nhà nước luôn đứng ở vị trí trung tâm của hệ thống chính trị và giữ vai trò quan trọng, là công cụ thực hiện quyền lực nhân dân, giữ gìn trật tự kỉ cương và đảm bảo công bằng XH
        
        ưu thế
        
        Là đại diện chính thức của toàn bộ dân cư
        
        Chủ quyền tối cao trong nhiều lĩnh vực
        
        có PL
        
        đủ tiềm lực để tổ chức và thực hiện quyền lực của mình
        
        Vai trò
        
        quản lí mọi mặt cuả XH
        
        Hiệu quả hoạt động của HTCT phụ thuộc cơ bản vào hiệu lực và sức mạnh của nhà nước
      - mặt trận tổ quốc VN và các tổ chức thành viên
        
        Mặt trận tổ chức VN
        
        Tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức XH và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người VN định cư ở nước ngoài
        
        Vai trò của mặt trận
        
        Là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân
        
        Hoạt động
        
        Khoản 1 điều 9
      - ĐCSVN
        
        Là bộ phận cấu thành và là hạt nhân chính trị lãnh đạo của hệ thống chính trị
        
        điều 4 - Hp 2013
        
        Bản chất - Khoản 1 điều 4
        
        Là đội tiên phong của giai cấp công nhân, là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lenin và tư tưởng Hồ Chí Mnh làm nền tảng tư tưởng
        
        ĐCSVN mang bản chất giai cấp công nhân nhưng là Đảng của nhân dân lao động và của dân tộc VN
        
        Lợi ích giai cấp hài hòa, thống nhất với lợi ích của nhân dân và dân tộc
        
        Vai trò - Khoản 1 điều 4
        
        Là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và XH
        
        Lãnh đạo về chính trị và tư tưởng
        
        Tạo khuôn khổ chính trị cho hệ thống chính trị vận hành ổn định
        
        Lãnh đạo thông qua cương lĩnh, đường lối, chủ trương chính sách
        
        nội dung lãnh đạo
        
        vạch ra những phương hướng và nguyên tắc cơ bản làm cơ sở
        
        đề ra quan điểm và chính sách về công tác cán bộ
        
        đề ra đường lối, chủ trương, chính sách lớn
        
        Lãnh đạo thông qua đảng viên và tổ chức Đảng bằng cách giáo dục, nêu gương,...
        
        Kiểm tra việc chấp hành và tổ chức thực hiện đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng
        
        mối quan hệ với nhân dân
        
        Khoản 2 điều 4
        
        Về khuôn khổ cho hoạt động của Đảng
        
        khoản 3 điều 4
- - - - Chính phủ, UBND
    - - Tòa án nhân dân các cấp
    - - Quốc hội, HDND
    - - Viện kiểm sát nhân dân các cấp
  - - - Lần đầu tiên trong HP 1992; khoản 1 điều 2; khoản 1 điều 8 - hp 2013
      - Nguyên tắc hạt nhân, cốt lõi của Nhà nước pháp quyền XHCN
      - Nội dung
        
        PL phải có vị trí tối thượng, tối cao đối với mọi chủ thể, mà trước tiên là các cơ quan nhà nước
      - Điều kiện
        
        PL phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về hình thức để phát huy vai trò thượng tôn đối với Nhà nước
        
        Phải được viết và thể hiện rõ ràng
        
        Phải dễ tiếp cận
        
        Chỉ được áp dụng với các QHXH phát sinh sau khi PL có hiệu lực
        
        Phải có tính ổn định tương đối
        
        Phẩm chất về nội dung
        
        Phải cụ thế hóa được các quyền con người, quyền cơ bản của công dân
        
        phải phù hợp với lợi ích của đa số người dân
        
        Phải có cơ chế pháp lí hữu hiệu để buộc các cơ quan nhà nước tuân thủ PL
    - - tôn trọng
      - bảo vệ
        
        áp dụng biện pháp chế tài pháp lí đối với các hành vi vi phạm quyền con người, quyền công dând
      - công nhận
        
        coi quyền con người, quyền công dân là thiêng liêng và không thể chia tách khỏi con người
      - bảo đảm
        
        đảm bảo các điều kiện để người dân được hưởng thụ quyền của mình
    - - Khoản 3 điều 2
      - Nội dung
        
        Quyền lực nhà nước là thống nhất
        
        Chính trị
        
        thống nhất ở Nhân dân, thể hiện qua nguyên tắc Chủ quyền nhân dân
        
        Tổ chức thực hiện
        
        Thông nhất ở Quốc hội
        
        Trong BMNN có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp
    - - Trong 1 tập thể thì thiểu số phục tùng đa số
      - Cấp dưới phục tùng cấp trên, địa phương phục tùng trung ương
      - Các vấn đề quan trọng thường được quyết định bởi tập thể theo chế độ lãnh đạo, cá nhân phụ trách
    - - Khoản 1, 2 điều 2; điều 6, điều 7
      - Nguyên tắc quan trọng nhất
      - Nội dung
        
        Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện
        
        Cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng Nhân dân, tận tụy phục vụ Nhân dân, liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của Nhân dân
        
        Nước CHXHCNVN do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân
    - - Lãnh đạo HTCT
      - Lãnh đạo Nhà nước
  - - - Phản ánh cơ cấu và cách thức vận hành của Nhà nước trên cơ sở các bộ phận của nó (cơ quan nhà nước) và sự liên hệ giữa các bộ phận đó
    - - Có chức năng, thẩm quyền riêng biệt và có sự độc lập tương đối trong việc sử dụng quyền lực nhà nước