Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ประวัติและพัฒนาการของวิชาชีพการพยาบาล, images, images, images, images -…

- - - - คิดค้นแนวคิดทางการพยาบาลและนำการวิจัยมาใช้เพื่อตรวจสอบและรองรับทฤษฎีเพื่อหาองค์ความรู้และแก่นแท้ทางการพยาบาล
    - - พยาบาลพยายามพัฒนางานวิจัยเพื่อสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนทางการพยาบาลจึงก่อตั้งวารสารวิจัยทางการพยาบาลขึ้นในปี 1952
    - - อภิปรายความคิดเพื่อพัฒนาวิชาชีพในประเด็นต่างๆทั้งโครงสร้าง การศึกษา ทฤษฎีทางการพยาบาล และการตรวจสอบทฤษฎี สร้างความคิดริเริ่มในการปฏิบัติการดูแลผู้ป่วย
    - - เนื่องจากมีการตั้งคำถามเกี่ยวกับขอบเขตทางการพยาบาลจึงมีการก่อตั้งโรงเรียนทางการพยาบาลและพัฒนาการเรียนการสอนทางการพยาบาล
    - - พยาบาลมีการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารกับสหสาขาวิชาชีพ
        เพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ร่วมกัน
    - - สมัยมิสไนติงเกล สงครามไครเมียเน้นการดูแลเพื่อให้เกิดความสุขสบายคือดูแลสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสมในการดูแลผู้ป่วยโดยใช้หลักเกณฑ์จากประสบการณ์และปฏิบัติตามกันมา
    - - เครื่องมือเเละเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาททางการพยาบาล เช่น เครื่องมือทางการแพทย์เทคโนโลยีต่างๆ คอมพิวเตอร์ช่วยในการบันทึกผลทางการพยาบาล
    - - พยาบาลเป็นนักคิดทฤษฎีทางการพยาบาลพยายามหาคำตอบจากค้นหาความจริงให้สอดคล้องกับฐานความเชื่อเพื่อนำมาพัฒนางานวิจัยและพัฒนาความรู้ทางการพยาบาลต่อไป
  - - - ยุคก่อนประวัติศาสตร์(ก่อนอารยธรรมเมโสโปเตเมีย)
        
        ศูนย์กลางการรักษา
        
        เชื่อในเรื่องไสยศาสตร์
        
        เวทมนต์
        
        ลัทธิศาสนา
        
        พิธีกรรม
        
        ผู้ประกอบพิธี คือ หมอ
        
        ผู้ชาย
        
        หมอผี - ใช้เวทมนต์ไสยศาสตร์
        
        หมอพระ - ประกอบพิธีกรรม
        
        หมอยา - ใช้สมุนไพรรักษา
        
        ผู้หญิง
        
        แม่มด -ทักษาการทำแผลและลดไข้
        
        ลักษณะการพยาบาลลักษณะการพยาบาล
        
        ดูแลกันเองภายในครอบครัว
        
        อดอาหาร
        
        อาบน้ำให้เหงื่อออก หรือ ใช้เครื่องมือให้ความร้อน
        
        ขับไล่ภูติผีปีศาจวิญญาญร้ายออกจากตัว
    - - ยุคประวัติศาสตร์ตอนต้น (อารยธรรมเมโสโปเตเมีย —ค.ศ.500)
        
        สาเหตุความเจ็บป่วย
        
        เชื่อว่าเกิดจากพระผู้เป็นเจ้าไม่พึงพอใจต่อตน
        
        ความเชื่อทางศาสนาและอำนาจของจิต
        
        ความเชื่อสองขั้ว
        
        เชื่อโรคเกิดจากธรรมชาติ
        
        วิธีการรักษา
        
        ผสมผสานจากไสยศาสตร์+ พิธีกรรมทางศาสนา+โหราศาสตร์
        
        เริ่มพูดถึงการวินิจฉัย การรักษา การผ่าตัด
        
        สถานที่ทำการรักษา
        
        โรงพยาบาล
        
        วัด
        
        ศาสนสถาน
        
        การพยาบาล
        
        ผู้ให้การรักมักเป็นหมอตำแย ทาส แม่นม
        
        ความสำคัญในแต่ละชาติ
        
        อียิปต์
        
        เทคนิคการใช้ผ้าพันแผล - ทำมัมมี่
        
        Ebers papyrus -ตำรายาที่สมบูรณ์และเก่าแก่ที่สุดในโลก
        
        อินเดีย
        
        พระเจ้าอโศกมหาราช
        
        ค้นพบการผ่าตัดและโรคต่างๆ
        
        กำหนดคุณสมบัติของผู้ให้การพยาบาล
        
        สร้างโรงพยาบาลแห่งแรก
        
        จีน
        
        ใช้การจับชีพจรเพื่อวินิจฉัยโรค
        
        ใช้เกลือในการนวดรักษาเรียกว่าแบบ “ไนจิง”
        
        กรีซ
        
        บิดาแห่งการแพทย์ คือ Hippocratis
        
        วางรากฐานวิทยาศาสตร์การแพทย์ เช่น สรีรวิทยา
        
        ผู้รักษา
        
        หมอตำแย
        
        หมอพระ
        
        หมอผ่าตัด
      - ยุคกลางประวัติศาสตร์
        
        กลางประวัติศาสตร์ตอนต้น (ค.ศ.500-1000)
        
        ยุคโรมันเสื่อมมีการกดขี่แบ่งชนชั้นกัน
        
        ศาสนาคริสต์เข้ามาเผยแพร่สอนให้คนมีความรักความเมตตากรุณา
        
        การพยาบาล
        
        พัฒนาการฝึกแบบ apprenticeship คือการที่พยาบาลเป็นลูกมือฝึกหัด ไม่ต้องมีความรู้ก็สามารถประกอบอาชีพได้โดยการค่อยเรียนรู้ไปทีละนิดๆ
        
        มีการสอน basic nursing การดูแลขั้นพื้นฐาน
        
        ปลูกฝังให้พยาบาลมีเมตตา กรุณา เห็นอกเห็นใจเข้าใจในสถานการณ์ที่ยากลำบากของผู้ป่วย
        
        ผู้ให้การพยาบาล
        
        พระ
        
        นักบุญ
        
        กลางประวัติศาสตร์ตอนปลาย (ค.ศ.1000-1500)
        
        สภาพสังคม
        
        มีการปกครองแบบศักดินา
        
        ศาสนาอิสลามเข้ามาเผยแพร่ในแหลมอาราเบีย
        
        เกิดสงครามครูเสดเพื่อแย่งพื้นที่บริเวณเยรูซาเลม
        
        ผู้ให้การพยาบาล
        
        สตรี(มารดา)
        
        ทหารที่ว่างจากศึกสงคราม
        
        การพยาบาล
        
        มีโรงพยาบาล
        
        ถ่ายทอดวัฒนธรรมของทหารสู้พยาบาลเรื่องความมีระเบียบวินัยทำงานเป็นระบบ
    - - สมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาการ (ค.ศ.1500-1600)
        
        เป็นยุคสมัยที่บ้านเมืองรุ่งเรืองไม่มีสงคราม
        
        กำเนิด ฮาร์วี่ บิดาของการแพทย์สมัยใหม่
        
        การพยาบาล
        
        เน้นการดูแลความสะอาดทั้งร่างกาย สภาพแวดล้อม และสร้างกำลังใจให้ผู้ป่วย
        
        วิธีการพยาบาล
        
        ปรับเปลี่ยนวิธีการรักษาเพื่อพัฒนาความรู้ให้ทันสมัยและมีคุณภาพตามยุคองค์ความรู้ที่เพิ่มมากขึ้นตามยุคสมัย
      - ยุคมืดของพยาบาล (ค.ศ.1600-1850)
        
        สาเหตุ
        
        ศาสนาคริสต์เสื่อมถอยและแตกแยก
        
        มีสงคราม สังคมวุ่นวาย
        
        ผลที่ตามมา
        
        ไม่บริจาคเงินให้โรงพยาบาลของชาวคาทอลิกและศาสนสถาน
        
        สตรีไม่ให้ความสำคัญต่อวิชาชีพพยายาล
        
        ขาดแคลนพยาบาล
        
        การพยาบาลตกต่ำเพราะต้องจ้างนักโทษมาเป็นพยาบาล
        
        สตรีไม่มีการศึกษาไม่มีจิตในอยากช่วยเหลือ
        
        วิธีแก้ไข
        
        มีการจัดตั้งสถาบันเพื่อพัฒนาทักษะทางการพยาบาล (Deaconess institute)
        เปิดรับอาสาสมัครเด็ก สตรี ผู้ใหญ่ และคัดเลือกผู้ที่เหมาะสมมาฝึกอบรมให้ความรู้เรื่องการดูแลผู้ป่วย แต่ไม่ค่อยได้การตอบรับ
      - การพยาบาลสมัยใหม่ (modern nursing)
        
        สถาบันเดคอนเนส
        
        การพยาบาล
        
        ปรับปรุงพัฒนาความรู้ด้านการพยาบาลให้มีประสิทธิภาพและคุณภาพตามความรู้และทฤษฎีที่พัฒนาขึ้นตามยุคสมัยที่พัฒนา
        
        ตั้งโรงเรียนพยาบาลไนติงเกลเป็นโรงเรียนพยาบาลแห่งแรก
        
        เป็นต้นแบบและรากฐานของทฤษฎีการพยาบาลที่ใช้ในปัจจุบัน
        
        ให้การรักษาอย่างมีระบบเเบบแผนด้วยเหตุผลและคุณธรรม อ้างอิงหลักความเป็นจริงตามทฤษฎีการพยาบาล
- - - - จารึกการรักษาพยาบาลไว้ในไตรภูมิพระร่วง
      - ใช้ยาไทย ยาพื้นบ้าน
      - รักษาตามความเชื่อของกลุ่มชน เช่น การกราบไหว้ “กงจักรแก้ง”
      - มีความรู้เรื่องการตั้งครรภ์และการคลอด
      - หากเจ็บป่วยจะได้รับการดูแลตามเพศ
  - - - สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
        
        มิชชันนารีช่วยรักษาผูเจ็บป่วยตามบ้าน
        
        สร้างสถาพยาบาลโดยบาทหลวงฝรั่งเศส
        
        มีการพยาบาลแบบใหม่เกิดขึ้น เช่น การเย็บแผล การทำแผล
        
        แพทย์ชาวฝรั่งเศส ชื่อ เมอซิเออปูมาต์ เป็นแพทย์ประจำราชสำนัก
      - ระยะเริ่มต้น
        
        ผสานการรักษาบแบบอินเดีย จีน และความเชื่อดั้งเดิม
  - - - การรักษาไม่ต่างจากรูแบบเดิมในสมัยอยุธยาตอนต้น
  - - - คล้ายกับการรักษาในยุค
        สมัยอยุธยาตอนต้น
      - การสุขาภิบาลไม่ดี เกิดอหิวาตกโรคอย่างรุนแรง
      - มีพิธี อาฎานาติยสูตร ยิงปืนรอบพระนคร
    - - มีการระบาดอหิวาตกโรค ประชาชนเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก
      - มีพิธี อาฎานาติยสูตร แห่พระแก้วมรกต และพระบรมธาตุ แต่ไม่สามารถหยุดโรคระบาดได้
    - - ยังมีความเชื่อโชคลางและไสยศาสตร์
      - เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงด้านการรักษาพยาบาล เมื่อมิชชันนารีเข้ามาเผยแพร่ศาสนาและนำการแพทย์ปัจจุบันเข้ามา
      - นายแพทย์แดน บีบ บลัดเลย์ และภรรยาชาวอเมริกัน เปิด โอสถศาลา ที่บ้าน รักษาผู้ป่วย และถวายการรักษาแก่พระราชวงศ์ และมีการรักษาโรคแบบใหม่
    - - เกิดการระบาดของไข้ทรพิษ
      - นายแพทย์ แซมมวล เรยโนลด์ เฮ้าส์ ปลูกฝีให้ประชาชน
      - นางรอด ประทีป สตรีไทยคนแรกที่จบการศึกษาพยาบาลผดุงครรภ์แผนปัจจุบันจากอเมริกา
    - - สร้างโรงพยาบาลศิริราชพยาบาล
      - สมเด็จพระศรีพัชรนิทราบรมราชินีนาถ พระราชทานทรัพย์ให้ตั้งโรงเรียนหญิงแพทย์ผดุงครรภ์และการพยาบาลไข้ เมื่อพ.ศ. 2439 สตรีในวังมาเรียนทำให้ยกระดับวิชาชีพพยาบาล
      - หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มีโรงเรียนพยาบาลศิริราช สภาชาดไทย โรงพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัย โรงพยาบาลแมคคอร์มิคเชียงใหม่
      - กระทรวงสาธารณสุขได้ตั้งโรงเรียนพยาบาลและผดุงครรภ์แห่งแรกของกรมแพทย์ ใช้หลักสูตรของศิริราช ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีกรุงเทพ
      - เกิดอหิวาตกโรค ประชาชนเสียชีวิตจำนวนมาก มีการให้จัดตั้งสถานบำบัดชั่วคราว 48 แห่งทั่งกรุงเทพมหานคร
      - ปีเตอร์ เกาแวน ทำคลอดให้หม่อมและธิดาของกรมหมื่นปราบปรปักษ์ด้วยวิธีการตามแบบแผนปัจจุบันไม่ต้องอยู่ไฟ
      - สมเด็จพระพัชรินทราบรมราชชนชี ได้ประสูติสมเด็จเจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธด้วยวิธีแบบสากล
      - สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชชนนี อนุญาติให้นายแพทย์ ปีเตอร์ เกาแวน เข้ารักษาไข้ และยกเลิกการอยู่ไฟ
      - สมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ทรงจัดตั้ง โรงเรียนแพทย์ผดุงครรภ์และหญิงพยาบาล ณ โรงพยาบาลศิริราช เรียกว่า โรงเรียนหมอตำแย
    - - เป็นผลกระทบจากสงครามต่างๆ ( สงครามจีนกับญี่ปุ่น สงครามอินโดจีน สงครามโลกครั้งที่ 2 - พ.ศ. 2482 ) และอุทกภัยครั้งใหญ่เมื่อ พ.ศ. 2485
      - มีผลกระทบต่อโรงพยาบาลและการเรียนของพยาบาลมาก
      - ทำให้การพัฒนาประเทศและการศึกษาพยาบาลหยุดชะงัก
      - เกิดความหวาดกลัว ขาดอุปกรณ์และเครื่องใช้ต่างๆ
    - - หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 งานพยาบาลขยายภารกิจความรับผิดชอบมากขึ้น (วัดปรอท ทำรายงาน ให้ฉีดยา ทำแผลและการปลูกฝี เป็นผู้ช่วยแพทย์ในการตรวจต่าง ๆ และขยายขอบเขตออกสู้ชุมชน
      - มีการเปฺิดโรงเรียนพยาบาลเพิ่มขึ้นในกระทรวงสาธารณสุข คือ โรงเรียนพยายาลผดุงครรภ์และอนามัยโรงพยาบาลหญิง เมื่อ พ.ศ. 2489 เพื่อรับนักเรียนมัธยมปีที่ 3 เรียนหลักสูตร 4 ปี(รวมผดุงครรภ์)
      - พ.ศ. 2499 โรงเรียนพยาบาลผดุงครรภ์ศิริราช ได้รับการอนุมัติให้เปิดสอนหลักสูตร ปริญญาตรี วิทยาศาสตร์บัณฑิต(พยาบาล) เรียนการพยาบาล 4 ปี และเรียนวิชาผดุงครรภ์อีก 6 เดือน นอกจากนี้ยังได้มีการเปิดโรงเรียนและหลักสูตรการพยาบาลเพิ่มขึ้น
    - - ได้ริเริ่มโครงการครอบคลุมทั้งด้านการป้องกันโรคต่างๆ การส่งเสริมสุขภาพ และการฟื้นฟู จนองค์กรอนามัยโลกทูลเกล้าถวายเหรียญทองสุขภาพดีถ้วนหน้าแด่พระองค์ในปี พ.ศ. 2535
- - - - 2.การพยาบาลสมัยประวัติศาสตร์
        
        2.1การพยาบาลสมัยประวัติศาสตร์ยุคต้น (400ปี ก่อนคริสตกาล)
        
        มีการหาสาเหตุการเจ็บป่วยซัก ประวัติ สังเกตอาการ บันทึก เร่ิมมีแนวคิดว่า
        
        “ให้รักษาผู้ป่วยทั้งคน”
        
        เร่ิมบัญญัติคำปฏิญาณแพทย์
        
        2.1การพยาบาลสมัยประวัติศาสตร์ยุคต้น (200ปี ก่อนคริสตกาล)
        
        โรม อิตาลี การสุขาภิบาลก้าวหน้า มีระบบถ่ายเทส่ิงสกปรก มีสถานท่ี อาบน้ำสาธารณะ แต่การรักษาโรค ยังใช้พิธีทางไสยศาสตร์ โรงพยาบาลมีไว้สำหรับทาสและทหาร หลักฐานทางการพยาบาล ในโรงพยาบาลมีผู้หญิงและผู้ชายสูงอายุที่จิตใจดี ใจบุญ เป็นผู้ให้การดูแล
        
        กรีซ Hippocrates แพทยค์นแรกของโลกที่นำแนวทางวิทยาศาสตรม์าใช้ให้เหตุผลว่า การเจ็บป่วยไม่ใช่การกระทำของภูตผี ปี ศาจ
        
        2.1การพยาบาลสมัยประวัติศาสตร์ ยุคต้น (2,000ปี ก่อนคริสตกาล)
        
        อินเดียเป็นแหล่งความเจริญของ ศาสนาพราหมณ์ฮินดู
        
        มีโรงพยาบาล มีการผ่าตัดเอาเด็กออกทางหน้าท้อง ผู้ทำการพยาบาลจะถูกคัดเลือกจากผู้ที่มีคุณสมบัติ ฉลาด เอาใจใส่ จิตใจดี
        
        มีการปลูกฝีป้องกันฝีดาษ ใช้ยาชา ฝิ่น กัญชา
        
        ส่วนใหญ่เป็นทางการแพทย์ จึงไม่พบหลักฐานเก่ียวกับการพยาบาล
        
        วินิจฉัยโรคจากการดู ฟัง ถาม และการสัมผัสชีพจร จำแนกชีพจร
        ได้ถึง 200 ชนิด
        
        จีน มีหลักฐานการผ่าศพเพื่อดูระบบไหลเวียนเลือด
        
        2.1 การพยาบาลสมัยประวัติศาสตร์ยุคต้น (3,000ปี ก่อนคริสตกาล)
        
        อียิปต์ เร่ิมมีการแพทย์ และอาจมีโรงพยาบาล
        
        มีหลักฐานการชำแหละร่างกายมนุษย์ เรียนรู้กายวิภาค
        
        มีการห่อศพด้วยวิธีพิเศษ เพราะเช่ือว่าถ้าร่างกายไม่เน่าเปื่อยวิญญาณจะกลับเข้าร่าง
        
        2.2การพยาบาลยุคกลางประวัติศาสตร์
        
        เป็นยุคที่ศาสนามีความสำคัญ
        
        พระและแม่ชีมีบทบาทมากเก่ียวกับโรงพยาบาล
        
        ผู้ป่วยอยู่กันแออัด ทำให้ดูแลไม่ทั่วถึง ไม่สะอาด เกิดแผลกดทับ
        
        ผู้ศรัทธาในศาสนาจะอุทิศตนเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยร่วมกับแม่ชีและพระรวมถึงสตรีท่ีอย่ในราชสกุล
        
        2.3 ยุคมืดของการพยาบาล
        
        ไม่มีกิจกรรมอะไรที่เรียกได้ว่าเป็น การพยาบาล
        
        สตรีที่อยู่ในราชสกุลไม่ได้เข้ามามีส่วนร่วม
        
        งานพยาบาลกลายเป็นของสตรีที่ไม่มีการศึกษา ไม่มีใจอยากช่วยเหลือ ทำงานเพื่อเงิน ละทิ้งผู้ป่วย ทะเลาะวิวาท
        
        ไม่มีประวัติของการพยาบาล
        
        นับตั้งแต่ ค.ศ.1600 จนถึง ค.ศ. 1820
  - - - ค.ศ..1853 เกิดสงครามไครเมียจึงต้องขอความช่วยเหลือจากไนติงเกล
      - มิสไนติงเกลและคณะดูแลรักษาทหารจนหาย
      - มิสไนติงเกลกลายเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียง ในฐานะสุภาพสตรีแห่งดวงประทีปผู้ก่อกำเนิดการพยาบาลใหม่
    - - แรกเริ่มมาจากแม่ชีของศาสนาคริสที่มาเป็นพยาบาล
      - รายได้พยาบาลต่ำ ประชาชนที่ไม่มีงานทำหรือหางานไม่ได้จึงมาเป็นพยาบาล
      - ประชาชนเรียกโรงพยาบาลว่า”บ้านของสัตว์”
      - ค.ศ.1873 เริ่มมี่โรงเรียนพยาบาลและเกิดการพัฒนาคุณภาพพยาบาลและมีนักทฤษฎีการพยาบาลเกิดขึ้นมากมาย
    - - พยาบาลได้รับการยกย่องว่าเป็นนักรบเคียงบ่าเคียงไหล่ของทหาร
      - มีการยกระดับการศึกษาขั้นต่ำของพยาบาลให้เป็นปริญญาตรี
      - เป็นช่วงสงครามที่การพยาบาลของอเมริกาก้าวหน้ามากขึ้น
- - - - ระดับบุคคล
      - ระดับครอบครัว
      - ระดับชุมชน
  - - - ได้แก่ ดูแลครอบคลุมแบบองค์รวม ดูแลให้พ้นทุกข์
        และดูแลด้วยความเอื้ออาทร คำนึงถึงความเป็นมนุษย์
    - - ได้แก่ การให้ที่ตรงตามความต้องการของผู้รับ
        และการให้ด้วยความเต็มใจ ไม่หวังผลตอบแทน
    - - ได้แก่ รู้สึกอิ่มใจ เหมือนได้ทำบุญ และ ที่สุดของความภูมิใจ
  - - - ปฎิบัติหน้าที่โดยใช้ความรู้จากศาสตร์ทั้งทางด้านการพยาบาลและความรู้ที่เกี่ยวข้องในศาสตร์สาขาอื่นๆ ตัดสินใจวางแผนเพื่อให้การดูแลผู้เจ็บป่วย ป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ช่วยฟื้นฟูและสร้างเสริมสุขภาพ อย่างเป็นอิสระภายใต้ขอบเขตของการพยาบาล
    - - ปฎิบัติหน้าที่โดยทำงานร่วมกับแพทย์และทีมสหสาขา โดยนำแผนการรักษาของแพทย์สู่การปฏิบัติดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยเพื่อให้หายจากโรค หรือควบคุมโรคได้