Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ครรภ์แฝดน้ำ (Polyhydramnios) - Coggle Diagram
ครรภ์แฝดน้ำ (Polyhydramnios)
ความหมาย
ภาวะตั้งครรภ์ที่มีจำนวนน้ำคร่ำมากผิดปกติ ผิดปกติ AFI เกิน 24-25 ซม.ถ้าวัดปริมาตรได้โดยตรงจะถือที่มากกว่า 2,000 มล.ตอนครรภ์ครบกำหนดคลอด
จำนวนน้ำคร่ำที่มากมักจะค่อยๆเพิ่มขึ้น เรียกว่า chronic
hydramnios ลักษณะของน้ำคร่ำจะเหมือนกับครรภ์ปกติ
ถ้าเพิ้มมากขึ้นอย่างรวดเร็วภายใน 2-3 วัน เรียกวา่ acute hydramnios
ลักษณะของน้ำคร่ำจะเหมือนกับครรภ์ปกติ
ดัชนีปริมาณน้ำคร่ำ
(amniotic fluid index, AFI)
ผลรวมของค่าที่ได้จากการวัดแอ่งน้ำคร่ำที่ลึกที่สุดจากการแบ่งหน้าท้องมารดาเป็น 4 ส่วน เท่าๆกันโดยอาศัยแนวของสะดือและ Linea nigra
ถ้าน้อยกว่า 5 ชม.ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำน้อย
ถ้ามากกว่า 25 ชม.ถือว่าเป็นครรภ์แฝดน้ำ
พยาธิสภาพ
ความสมดุลของน้ำคร่ำสัมพันธ์กับปริมาณของเหลวที่และออกจากถุงน้ำคร่ำ จะแตกต่างกันตามช่วงอายุครรภ์ในช่วงหลังของการตั้งครรภ์์จะสัมพันธ์กับปริมาณปัสสาวะของทารก การสร้างของเหลวจากปอด การกลืนและการดูดซึมผ่านทางเนื้อเยื่อของทารก ซึ่งจะส่งผลต่อการพัฒนาการเคลื่อนไหวของทารกในครรภ์ ในช่วงครึ่งหลังน้ำคร่ำจะมาจากปัสสาวะร้อยละ 30 ของน้ำหนักตัวจากการกลืน ร้อยละ 20-25 และสร้างจากปอด ร้อยละ 10 ดังนั้นความผิดปกติิของปริมาณน้ำคร่ำจะสัมพันธ์กับความผิดปกติของสมดุลจะมากหรือน้อยยขึ้นกับความรุนแรงที่เกิดขึ้น
สาเหตุ
ทารก
ความพิการของทารก
ความผิดปกติอื่นๆ ๆ เช่น trisomy 18, ทารกบวมน้ำ (hydrops fetalis)
ครรภ์แฝด
มารดา
เนื้องอกของรก chorioangioma
มารดาเป็นเบาหวาน
อาจเป็นความแปรปรวนของครรภ์ปกติ
อาการ
เเน่นอึดอัดมาก
เจ็บท้องเเม้เเต่นั่ง
หายใจลําบาก
ใจสั่น
คลื่นไส้อาเจียน
บวมที่ขา หน้าท้อง อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
การวินิจฉัย
ซักประวัติ
การโตเร็วของมดลูก อาการผิดปกติที่เกิดจากการกดเบียดยด หรือผลจากการตึงตัวของมดลูกจาก over distension ต่ออวัยวะใกล้เคียง เช่น ผลต่อระบบการหายใจทําให้หายใจลําบาก หอบเหนื่อย ือย นอนราบไม่ได้ ้
ต้องนอนหนุนหมอนหลายใบใบ หรือ อยู่ในท่า upright เป็นต้น
อัลตราซาวด์
การวัดแอ่งที่ใหญ่ที่สุด (SDP) P) และ AFI โดยมีเกณฑ์วินิจฉัยจฉัยและแบ่งระดับความรุนแรง ควรตรวจหาความผิดปกติของทารกในครรภ์ ที่สัมพันธ์กับภาวะครรภ์แฝดน้ำ
การตรวจร่างกาย
ขนาดมดลูกใหญ่กว่าอายุครรภ์รภ์ร่วมกับการที่คลําส่วนของทารกในครรภ์ได้ยากยาก ฟังเสียงหัวใจทารกได้
การตรวจวินิจฉัยอื่นๆ
ตรวจคัดกรองเบาหวานในช่วงตั้งครรภ์(glucose challenge test)
ตรวจหาภาวะเลือดออกของทารกในครรภ์เข้าไปสู่กระแสเลือดแม่ (fetomaternal hemorrhage)
ตรวจหาสาเหตุของภาวะซีด
ผลกระทบ
มารดา
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
รกลอกตัวก่อนกําหนด
ตกเลือด จากมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
shock จากความดันในช่องท้องลดลงอย่างรวดเร็ว
ตกเลือด
ติดเชื้อ
ทารก
Fetal distress
IRDS
สายสะดือย้อย
ชนิด
Acute hydramnios
เพิ่ม ใน 2-3 วัน ถึง 2 wks.
GA 20-24 Wks.
Chronic hydramios
เพิ่มช้า พบ GA 30 wks.
การรักษา
หากสงสัยทารกมีความผิดปกติ
อาจต้องมีการเจาะน้ำคร่ำ เพื่อตรวจโครโมโซมของทารกด้วย เพื่อช่วยเป็นแนวทางในการรักษา
bed red
FHS ก่อน/หลัง เจาะ
สังเกต สี กลิ่น จํานวนของน้ำเดิน
นอนท่า knee chest ในรายที่สายสะดือพลันต่ำ
หากมีปริมาณน้ำคร่ำมากจนมีผลต่อการหายใจของมารดา
ให้ยาป้องกันการคลอดก่อนกําหนด
รักษาควบคุมโรคเบาหวาน
การดูดน้ำคร่ำออกเพื่อลดปริมาณน้ำคร่ำ ซึ่งจะช่วยให้มารดาสามารถหายใจได้สะดวกขึ้น
ในกรณีที่มีปริมาณน้ำคร่ำไม่มากและตรวจไม่พบความผิดปกติของทารก
การรักษามักเป็นแบบรักษาคับประคองตามอาการ
ให้ควบคุมน้ำหนัก
ควบคุมอาหาร
ให้พักผ่อนให้มาก ให้ยาลดการสร้างน้ำคร่ำ เช่น ยากลุ่มIndomethacin