กิจกรรมและความตึงตัวของกล้ามเนื้อ(Activity and Muscle tone)

การผ่าตัดและการตรวจเพื่อการวินิจฉัยต่างๆ
(Surgical and diagnostic procedure)

มักถ่ายปัสสาวะก่อนนอน ตอนเช้าหลังตื่นนอน
ก่อนหรือหลังรับประทานอาหาร

การถ่ายปัสสาวะจะเว้นช่วงห่างประมาณ 2–4 ชั่วโมงในเวลากลางวัน
และ 6-8 ชั่วโมง ในเวลากลางคืน

เวลาที่ใช้ในการถ่ายปัสสาวะแต่ละครั้งมักไม่เกิน 30วินาที

จํานวนปัสสาวะประมาณ 250-400 มิลลิลิตรต่อครั้ง
หรือไม่ควรน้อยกว่า 30มิลลิลิตรใน 1 ชั่วโมง

กรณีอยู่ในภาวะที่ไม่สามารถถ่ายปัสสาวะได้ทันที
ต้องสามารถกลั้นได้ และเมื่อจะปัสสาวะก็สามารถปัสสาวะได้ทันที

Residual urineไม่ควรเกิน 50 มิลลิลิตร ในผู้ใหญ่
และไม่ควรเกิน 100 มิลลิลิตรในผู้สูงอายุ

อยากถ่ายปัสสาวะเมื่อมีปริมาณปัสสาวะอยู่
ในกระเพาะปัสสาวะ100-400มิลลิลิตร

เมื่อตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ ไม่พบ Casts,Bacteria, Albumin
หรือน้ํ้าตาล ไม่พบเม็ดเลือดแดง

ปัสสาวะใหม่มีกลิ่นแอมโมเนียอ่อนๆ ถ้าตั้งทิ้งไว้นานๆ
จะได้กลิ่นแอมโมเนียที่แรง

ปัสสาวะขัด ปัสสาวะลําบาก (Dysuria)
เป็นภาวะที่มีการเบ่งถ่ายปัสสาวะ ผู้ป่วยจะรู้สึกปวดเวลาถ่ายปัสสาวะ
ถ่ายลําบาก ต้องใช้เวลาและใช้แรงในการเบ่งเพิ่มขึ้น บางครั้งมีอาการปวดแสบปวดร้อนขณะถ่ายปัสสาวะ มักปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่สุด
อยากถ่ายปัสสาวะแบบทันทีทันใด อาจมีอาการปวดบริเวณหัวเหน่า
และฝีเย็บ บางครั้งอาจมีเลือดสดออกมาในตอนท้ายหลังจากถ่ายสุดแล้ว

ถ่ายปัสสาวะบ่อยหรือกะปริบกะปรอย (Pollakiuria)
เป็นภาวะที่มีการถ่ายปัสสาวะบ่อยครั้งกว่าปกติ และมีจํานวนปัสสาวะ
ที่ถ่ายออกแต่ละครั้งลดน้อยลง

ปัสสาวะตอนกลางคืน (Nocturia)
เป็นภาวะที่มีการถ่ายปัสสาวะในตอนกลางคืนมากกว่า 2 ครั้งขึ้นไป
ถือเป็นความผิดปกติที่ต้องสังเกต มักพบในผู้สูงอายุชาย
ที่มีต่อมลูกหมากโต ท่อปัสสาวะตีบแคบ

ปัสสาวะรดที่นอน (Enuresis)
เป็นภาวะที่มีปัสสาวะไหลออกมาโดยไม่ได้ตั้งใจในเด็กที่มี
อายุมากกว่า 5 ปีขึ้นไป แต่ถ้าเกิดกับเด็กอายุน้อยกว่านี้ถือว่าปกติ

ปัสสาวะมากกว่าปกติ (Polyuria หรือ Diuresis)
เป็นภาวะที่ไตผลิตปัสสาวะออกมาจํานวนมากกว่าปกติ
(มากกว่า 2,500–3,000 มิลลิลิตรต่อวัน) อาจเป็นภาวะที่เกิดขึ้นชั่วคราว เนื่องจากดื่มน้ํามาก ได้รับยาขับปัสสาวะ ดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน

ปัสสาวะน้อยกว่าปกติ (Oliguria)
เป็นภาวะที่มีปัสสาวะน้อยกว่า 500 มิลลิลิตร ใน 24 ชั่วโมง
หรือน้อยกว่า 30 มิลลิลิตรต่อชั่วโมง
หรือ น้อยกว่า0.5-1 มิลลิลิตร/น้ําหนักตัว 1 กก./ชั่วโมง

ปัสสาวะคั่ง (Urinary retention)
เป็นภาวะที่มีน้ําปัสสาวะคั่งอยู่ในกระเพาะปัสสาวะเป็นจํานวนมากกว่าปกติและไม่สามารถจะถ่ายปัสสาวะออกมาได้ หรือภาวะที่ไม่มีการถ่ายปัสสาวะในระยะเวลา 8–10 ชั่วโมง

ไม่มีปัสสาวะ (Anuria/Urinary suppression)
เป็นภาวะที่มีปริมาณปัสสาวะน้อยกว่า 50 มิลลิลิตรต่อวัน
หรือไม่มีการปัสสาวะเลย

ลั้นปัสสาวะไม่ทัน หรือ ภาวะกระเพาะปัสสาวะไวเกิน
(Urge incontinence/ Urgency/ Overactive bladder)

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ที่เกิดจากภาวะหรือโรคอื่นๆ
(Functional Incontinence)

ปัสสาวะมีสีเหลืองน้ําตาลของบิลิรูบิน(Bilirubinuria หรือ Choluria)

การช่วยเหลือผู้ป่วยในการขับถ่ายปัสสาวะ
กรณีปัสสาวะไม่ออกพยาบาลควรให้การช่วยเหลือผู้ป่วยในการขับถ่ายปัสสาวะด้วยวิธีการต่างๆ

สอนให้นวดกระเพาะปัสสาวะ
การนวดกระเพาะปัสสาวะ
เป็นเทคนิคที่ช่วยทําให้กระเพาะปัสสาวะว่าง

ส่งเสริมให้กล้ามเนื้อทํางานอย่างเต็มที่
ถ้ากล้ามเนื้อภายในอุ้งเชิงกรานและช่องคลอดหย่อนสมรรถภาพ
จะทําให้ปัสสาวะไม่ออกและกลั้นปัสสาวะไม่ได้
การกระตุ้นให้บริหารร่างกายอย่างสม่ําเสมอจะช่วยป้องกัน
กล้ามเนื้อหย่อนสมรรถภาพได้

เสริมสร้างนิสัยของการถ่ายปัสสาวะ
เป็นวิธีที่ใช้สําหรับผู้ป่วยที่มีความบกพร่องเกี่ยวกับความรู้ความเข้าใจในช่วงเวลาถ่ายปัสสาวะที่ยาวนานมาก จนเป็นผลให้เกิดการกลั้นปัสสาวะ วิธีการคือใช้วิธีกระตุ้นให้ผู้ป่วยไปปัสสาวะ ชมเชย
และให้กําลังใจ

ป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นการติดเชื้อที่พบได้บ่อยที่สุดในโรงพยาบาล พยาบาลควรสอนและแนะนําผู้ป่วยในการป้องกันการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ

ส่งเสริมให้ได้รับน้ําอย่างเพียงพอ
ในผู้ใหญ่ควรได้รับน้ําสะอาดอย่างน้อยวันละ 6-8แก้วหรือประมาณ 1,500-2,000 มิลลิลิตรอาจต้องเพิ่มขึ้นให้สัมพันธ์กับจํานวนนํ้าที่สูญเสียออกจากร่างกาย

การช่วยเหลือผู้ป่วยในการขับถ่ายปัสสาวะกรณีที่ไม่สามารถไปห้องน้ํ้าได้
พยาบาลอาจต้องนําหม้อนอน (Bedpan)ในกรณีที่ผู้ป่วยเป็นผู้หญิง
หรือ กระบอกปัสสาวะ (Urinal) ในกรณีที่ผู้ป่วยเป็นผู้ชายมาให้ผู้ป่วยที่เตียง