Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การติดเชื้อที่มาจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ - Coggle Diagram
การติดเชื้อที่มาจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
การตกขาวผิดปกติ
ติดเชื้อรา
ปัจจัยและปัจจัยเสี่ยง
ทานยาปฏิชีวนะ
ได้รับฮอร์โมนสเตียรอยด์ +ยากดภูมิต้านทาน
ทานยาคุมกำเนิด (high dose)
ได้รับยาเคมีบำบัด
ทานอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลมาก
เครียด พักผ่อนไม่เพียงพอ
อาการและอาการแสดง
ร้อยละ 20 ไม่มีอาการ
คัน ระคายเคือง ปากช่องคลอดผื่นแดง ช่องคลอดอักเสบ บวมแดง
มีอาการเจ็บขณะร่วมเพศ
ปัสสาวะลำบาก แสบขัดตอนสุด (external dysuria)
ผลกกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ติดเชื้อในช่องคลอด
ระคายเคือง คัน
ทารก
เป็นเชื้อราในช่องปาก
ประเมินและการวินิจฉัย
การซักประวัติ
อาการ+อาการแสดง
ระยะเวลาที่แสดงอาการ
อาการตกขาวผิดปกติ
การตรวจร่างกาย
ตรวจภายใน
ช่องคลอดบวมแดง
ตกขาวเหมือนนมตกตะกอน
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
วิธี gram stain
ลักษณะเหมือนเส้นด้าย
รูปร่างเหมือนเส้นด้าย
วิธี wet mount smear
พบเซลล์ของยีสต์
เส้นใยของเซลล์เชื้อรา
แนวทางการรักษา
2% Miconazole cream 5 กรัม
Miconazole 100 มิลลิกรัม 1 เม็ด
Clotrimazole 100 มิลลิกรัม
1% Clotrimazole cream 5 กรัม
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
อธิบายสาเหตุของการติดเชื้อ การดูแลตนเอง
แนะนำการใช้ยาทา+ยาเหน็บ
การทำความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
หากติดเชื้อซ้ำๆ หรือสามีมีอาการ พามารักษาพร้อมกัน
ระยะคลอด
คลอดทางช่องคลอดได้ตามปกติ
ระยะหลังคลอด
ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจ+โปรเจสเตอโรนลดลง
เน้นการดูแลอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกให้สะอาดและแห้งเสมอ
เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาได้
ทารกอาจมีการติดเชื้อในช่องปาก ให้ปรึกษากุมารแพทย์
ติดเชื้อพยาธิ
อาการและอาการแสดง
ร้อยละ 10 ไม่มีอาการ
ตกเขามีสีขาวปนเทา/เหลืองเขียว เป็นฟอง กลิ่นเหม็น
ระคายเคืองปากช่องคลอด บวมแดง อักเสบ
ปัสสาวะแสบขัด/บ่อย
เจ็บขณะมีเพศสัมพันธุ์
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ติดเชื้อพยาธิในช่องคลอด
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
ทารก
คลอดก่อนกำหนด
น้ำหนักตัวน้อย
การประเมิน+วินิจฉัย
ซักประวัติ
ตกขาวจำนวนมาก เป็นฟอง เหม็น คัน
ประวัติการตกขาวจากการติดเชื้อ
ตรวจร่างกาย
ตรวจภายใน
ตกขาวเป็นฟองสีเหลืองเขียว
พบจุดเลือดออก
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
wet mount smear
เม็ดเลือดขาวจำนวนมาก
ตัวเชื้อพยาธิเคลื่อนไหวไปมา
แนวทางการรักษา
ไตรมาสแรก
clotriamazole 100 มิลลิกรัม
หลังไตรมาสแรก
metronidazole 2 กรัม
รักษาสามีโดย metronidazole/tinidazole 2 g./ornidazole 1.5 g
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
แนะนำการเหน็บยา
แนะนำสามีมารับการรักษา
แนะนำการมีเพศัมพันธุ์อย่างปลอดภัย
แนะนำการรักษาความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
ระยะคลอด
คลอดทางช่องคลอดได้ตามปกติ
ระยะหลังคลอด
แนะนำให้เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาได้
การติดเชื้อพยาธิในช่องคลอด ต้องรักษาทั้งสามีและภรรยาให้หาย
ติดเชื้อแบบคทีเรีย
อาการ+อาการแสดง
คัน ปวดแสบปวดร้อนปากช่องคลอด
ปัสสาวะลำบาก แสบขัด เจ็บขณะร่วมเพศ
ตกขาวสีขาว เทา/เหลือง ข้นเหนียว เหม็นเน่าเหมือนคาวปลา
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
หากไม่ได้รับการรักษา อาจติดเชื้อรา
เกิดแท้งติดเชื้อ ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
มีไข้ ปวดท้องมาก
ทารก
น้ำหนักตัวน้อย
คลอดก่อนกำหนด
อาจติดเชื้อแบคทีเรียในหลอดลม
หายใจลำบาก
มีแบคทีเรียในเลือด
รักษาด้วยยาปฏิชีวนะ
การประเมิน+วินิจฉัย
ซักประวัติ
มีตกขาวจำนวนมาก
ปวดแสบปวดร้อนบริเวณปากช่องคลอดและในช่องคลอด
เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
ตรวจร่างกาย
ตรวจทางช่องคลอด+ทำ pap smear
พบเชื้อแบคทีเรีย
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจ wet smear
เพาะเชื้อ (culture)
แนวทางการรักษา
metrodazole 250 มิลลิกรัม
ampicillin 500 มิลลิกรัม
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
รับประทานยาตามแพทย์สั่งให้ครบ
รักษาความสะอาดของอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
พาสามีไปตรวจและรักษาโรคพร้อมกัน
แนะนำการใช้ถุงยางงอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
หากมีอาการผิดปกติ ปวดท้อง ท้องแข็งบ่อย เลือดออกทางช่องคลอด รีบไปพบแพทย์ทันที
ระยะคลอด
คลอดทางช่องคลอดได้ตามปกติ
ระยะหลังคลอด
สามารถเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาได้
เน้นทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
หากมีอาการผิดปกติ รีบมาพบแพทย์ทันที
ซิฟิลิส (syphilis)
พยาธิสภาพ
10-14 วัน ร่างกายสร้าง antibody ต่อเชื้อชนิด IgM และ IgG
เชื้อแบ่งตัว ทำให้บริเวณผิวหนังเกิดการระคายเคือง
เกิดปฏิกิริยา lymphocyte และ plasma cell reaction
ทำให้เนื้อเยื่อที่มีการอักเสบมีเลือดมาเลี้ยงน้อยลง
เกิดการขาดเลือดกลายเป็นเนื้อตาย
ลักษณะแผลเป็นตุ่มแข็ง กดไม่เจ็บ
อาการ+อาการแสดง
ระยะแรก
หลังได้รับเชื้อ 10-90 วัน เกิดแผลกลม นิ่ม ขอบนูนแข็ง ไม่เจ็บ เรียกว่า chancre
ระยะสอง
ขณะแผลหาย พบผื่นกระจายทั่วร่างกาย ฝ่ามือฝ่าเท้า
มีไข้ ต่อมน้ำเหลืองโต เจ็บคอ ผมร่วงเป็นหย่อมๆ
3-12 สัปดาห์ เข้าสู่ระยะแฝง
ระยะที่สาม
ทำลายระบบหัวใจและหลอดเลือด
เกิด aortic aneurysm และ aortic insufficiency
ถ้าเชื้อเข้าสู่ระบบประสาทจะเกิดผิวหนังอักเสบ กระดูกผุ เยื่อบุสมองอักเสบ อาจเสียชีวิตได้
ระยะแฝง
ไม่มีอาการแต่การติดเชื้อยังดำเนินอยู่และสามารถแพร่กระจายได้
หากไม่ได้รับการรักษาจะพัฒนาไปเป็นระยะที่สาม
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ผิวหนังและเนื้อเยื่ออักเสบ
คลอดก่อนกำหนด
แท้ง
ทารก
คลอดก่อนกำหนด
ตายคลอด
ติดเชื้อซิฟิลิส
พิการแต่กำเนิด
การประเมินและการวินิจฉัย
การซักประวัติ
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ติดเชื้อซิฟิลิส
ประวัติเคยป่วยด้วยโรคซิฟิลิส
การตรวจร่างกาย
ไข้ต่ำๆ ครั่นเนื้อครั่นตัว
ตรวจอวัยวะสืบพันธ์ภายนอก
พบแผลมีลักษณะขอบแข็ง กดไม่เจ็บ
ผื่นบริเวณฝ่ามือฝ่าเท้า
ต่อมน้ำเหลืองขาหนีบโต
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจหาเชื้อ T.Pallidum จากแผล chancre หรื่อผื่น
หากพบเชื้อ T.Pallidum ถือว่าเป็น definition diagnosis
หากไม่มีแผลหรือผื่น ตรวจหา antibody ที่ไม่จำเพาะต่อเชื้อ
ตรวจหา antibody เพื่อยืนยันการติดเชื้อที่จำเพาะต่อเชื้อ
คัดกรองด้วยวิธี VRDL
แนวทางการรักษา
ให้ยา Penicillin G
รักษาด้วย Benzathine Penicillin G Sodium 2.4 ล้านยูนิต ฉีดเข้ากล้ามเนื้อสะโพกครั้งเดียว
ระยะ Primary
secondary
early latent syphilis
รักษาด้วย Benzathine Penicillin G Sodium 2.4 ล้านยูนิต ฉีดเข้ากล้ามเนื้อสะโพก 3 สัปดาห์ติดต่อกัน
ระยะ late latent syphilis
หนองใน (Gonorrhea)
ผลกระทบ
มารดา
มีบุตรยาก
ถุงน้ำคร่ำอักเสบและติดเชื้อ
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
แท้งบุตร
เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
ทารก
ติดเชื้อหนองในที่ปากมดลูก ช่องคลอด หรืออวัยวะสืบพัธุ์ภายนอก
ตาอักเสบ
พยาธิสภาพ
เมื่อเชื้อ Neiseria gonorrhea เข้าสู่ร่างกาย เข้าไปเกาะติดกับเซลล์เยื่อบุและเซลล์ขับเมือก ส่งผลให้เนื้อเยื่ออักเสบเป็นหนอง
อาการและอาการแสดง
ปากมดลูก+ช่องคลอดอักเสบ
ตกขาวเป็นหนองข้นปริมาณมาก
กดเจ็บบริเวณต่อมบาร์โธลิน
ประเมินและวินิจฉัย
ตรวจร่างกาย
ตรวจช่องคลอด
พบหนองสีขาวขุ่น บางรายพบเลือดปนหนอง
ซักประวัติ
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ติดเชื้อหนองใน
มีประวัติเคยป่วยด้วยโรคหนองในมาก่อน
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
เก็บน้ำเหลือง/หนอง
หากผล Positive ต่อ Neiseria gonorrhea แปลผลว่า มีการติดเชื้อ
แนวทางการรักษา
ตรวจคัดกรอง VDRL
หากมีเชื้อให้ยา ceftriaxone,
azithromycin,penicillin
ทารกแรกเกิดทุกรายควรได้รับยาป้ายตา
ทารกที่มีการติดเชื้อ ให้ยา ceftriaxone
การรักษาในสตรีตั้งครรภ์ควรคำนึงว่ามีการติดเชื้อ HIV,ซิฟิลิสหรือไม่
การติดเชื้อเริม (Herpes simplex)
พยาธิสรีรภาพ
หลังจากเชื้อเข้าสู่ร่างกาย ผิวหนังเป็นตุ่มน้ำใสเล็กๆจำนวนมาก
เมื่อตุ่มน้ำแตก หนังกำพร้าจะหลุดพร้อมเกิดแผลตื้น
ปวดแสบร้อนที่แผล
เชื้อไปแฝงตัวที่ปมประสาท กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ
อาการ+อาการแสดง
มักเกิด 3-7 วันหลังการสัมผัสเชื้อ
ปวดแสบปวดร้อน และคันบริเวณที่สัมผัสโรค
เป็นตุ่มน้ำใสๆ แล้วแตกกลายเป็นแผล 2 สัปดาห์ ก่อนจะตำสะเก็ด
ผลกระทบ
มารดา
เสี่ยงต่อการแท้ง
เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
ทารก
เจริญเติบโตช้าในครรภ์
คลอดก่อนกำหนด
ประเมิน+วินิจฉัย
ซักประวัติ
การติดเชื้อเริม
เคยมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่เป็นเริมที่อวัยวะสืบพันธ์
ตรวจร่างกาย
พบตุ่มน้ำใส หากตุ่มน้ำแตกพบแผลอักเสบ แดง ปวดแสบปวดร้อน
อาจพบต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบโต กดไม่เจ็บ
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
นำของเหลวที่ได้จากตุ่มน้ำหรือจากก้นแผลมาทำการเพาะเชื้อ
ขูดเนื้อเยื่อจากแผลมาทำการย้อมและดูด้วยกล้องจุลทรรศน์
ทำให้ตุ่มน้ำแตกแล้วขูดบริเวณก้นแผลมาป้ายสไลด์แล้วย้อมสี
แนวทางการรักษา
รักษาแบบประคับประคองตามอาการ
ให้ Acyclovir
รักษาในระยะคลอด
เคยติดเชื้อ ให้คลอดทางช่องคลอด เฝ้าระวังทารก เพื่อดูอาการติดเชื้อเริม
กรณีพบรอยโรคขณะคลอด ให้คลอดโดยการผ่าตัดคลอด เฝ้าระวังทารก เพื่อดูอาการตอดเชื้อเริม
หูดหงอนไก่
(Condyloma acuminate)
อาการและอาการแสดง
มีรอยโรคเป็นติ่งเนื้อสีชมพูคล้ายหงอนไก่ เกิดบริเวณอับชื้น
ติดเชื้อขณะตั้งครรภ์รอยโรคจะขยายใหญ่ ผิวขรุขระคล้ายดอกกะหล่ำและยุ่ยมาก
ผลกระทบ
มารดา
หากรอยโรคใหญ่อาจขัดขวางช่องคลอด
เกิดการตกเลือดหลังคลอด
มีโอกาสเกิดมะเร็งปากมดลูก
ทารก
ติดเชื้อหูดหงอนไก่ระหว่างตั้งครรภ์และขณะคลอด
บางรายอาจเกิด laryngeal papillomatosis
เกิดการอุดกั้นของระบบทางเดินหายใจส่วนบน
เสียงเปลี่ยน
เสียงร้องไห้แหบผิดปกติ
การประเมินและการวินิจฉัย
ซักประวัติ
เคยติดเชื้อหูดหงอนไก่มาก่อน
เคยมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่เป็นหูดหงอนไก่
ตรวจร่างกาย
พบรอยโรคเป็นติ่งเนื้อสีชมพูคล้ายหงอนไก่
ผิวขรุขระคล้ายดอกกะหล่ำบริเวณปากช่องคลอด
ในช่องคลอด หรือบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ควรวินิจฉัยแยกโรคออกจากซิฟิลิสและ genital cancer (CA vulva)
ตัดชิ้นเนื้อส่งตรวจพยาธิวิทยา
แนวทางการรักษา
ทาบริเวณรอยโรคด้วย 85% trichlorracetic acid หรือ bichlorracetic acid ทุก 7-10 วัน
ใช้ยาทาร่วมกับการจี้ laser
แนะนำการรักษาความสะอาด หลีกเลี่ยงการอับชื้นบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
การติดเชื้อ HIV ในสตรีตั้งครรภ์
อาการและอาการแสดง
ระยะเริ่มแรก
1-6 สัปดาห์หลังติดเชื้อ เริ่มมีไข้ เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามตัวมีผื่นขึ้น ต่อมน้ำเหลืองโต
ระยะติดเชื้อโดยไม่มีอาการ
ร่างกายแข็งแรงปกติ แต่ตรวจเลือดพบ HIV สามารถแพร่ผู้อืนได้
ระยะติดเชื้อที่มีอาการ
พบอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น มีอุณหภูมิร่างกายสูงเป็นพักๆ ท้องเดินเรื้อรัง พบเชื้อราในปากหรือฝ้าขาว
ระยะป่วยเป็นเอดส์
มีไข้ ผอม ต่อมน้ำเหลืองโต ซีด ลิ้น/ช่องปากเป็นฝ้าขาวจากเชื้อรา
ผลกระทบ
เด็ก
เจริญเติบโตช้าในครรภ์
คลอดก่อนกำหนด
น้ำหนักตัวน้อย
ตายคลอด
มารดา
CD4 ต่ำ
มีโอกาสเกิดโรคแทรกซ้อน
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ติดเชื้อ
ตรวจร่างกาย
ตรวจร่างกายทั่วไป
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจเชื้อเอชไอวี
ตรวจหา antibody ต่อเชื้อ HIV
ตรวจนับเม็ดเลือดขาวชนิด CD4 lymphocyte
ตรวจพิเศษ
ตรวจเสมหะและ X-ray
การป้องกันและรักษา
ให้ยาต้านไวรัส
ให้ยาป้องกันโรคติดต่อฉวยโอกาส
พิจารณาระยะเวลาที่จะให้คลอดและวิธีการคลอด
หลังคลอดหลีกเลี่ยงการใช้ยากลุ่ม ergotamine