Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การติดเชื้อระบบขับถ่าย ปัสสาวะระหว่างตั้งครรภ์ - Coggle Diagram
การติดเชื้อระบบขับถ่าย
ปัสสาวะระหว่างตั้งครรภ์
ชนิดของการติดเชื้อ
2. การติดเชื้อเฉียบพลันที่กระเพาะปัสสาวะ
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินปัสสาวะ ร่วมกับมีอาการเจ็บปวดขณะถ่ายปัสสาวะ ปัสสาวะแสบขัดปัสสาวะบ่อย ปวดปัสสาวะจนต้องรีบปัสสาะ ปัสสาวะมีสีขุ่นหรือสีแดงมีไข้สูง อ่อนเพลีย และปวดบริเวณท้องน้อย
3. การติดเชื้อเฉียบพลันที่กรวยไต
เป็นการตรวจพบแบคทีเรียในปัสสาวะมากกว่า 105 cfu/ml ร่วมกับปัสสาวะเป็นหนอง มีไข้ หนาวสั่น และปวดบริเวณบั้นเอว
1. การติดเชื้อในระบบทางเดินสสาวะแต่ไม่แสดงอาการ
พบแบคทีเรียในปัสสาวะมากกว่า105 colony forming unit/ml (cfu/ml) จากการเก็บปัสสาวะอย่าง สะอาด 2 ครั้งติดต่อกัน โดยไม่มีอาการแสดงของการติดเชื้อ
4. กลุ่มอาการโรคไตรั่ว หรือโปรตีนรั่วในปัสสาวะ
เป็นพบโปรตีนในปัสสาวะมากประมาณ 5 กรัมต่อวัน โปรตีนในเลือดต่ำ ไขมันในเลือดสูง และมีอาการบวมโดยไม่ทราบสาเหต
5. ไตวาย
ไตวายเรื้อรัง
มักมีสาเหตุมาจากโรคหลายอย่าง เช่น DM, SLE,glomerulonephritis
ไตวายเฉียบพลัน
มักมีสาเหตุจากการแท้งติดเชื้อ (septic abortion),preeclampsia with severe feature, hemolytic uremia syndrome
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อ Escherichia Coli (E. Coli) ที่อยู่รอบท่อปัสสาวะ
ปัจจัยส่งเสริม
การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนขณะตั้งครรภ์ ทำให้ท่อไตตึงตัว ทำให้การเคลื่อนไหวและการหดรัดตัวของท่อไตลดลง ประสิทธิภาพในการดูดซึมกลับลดลง ทำให้ปัสสาวะค้างอยู่ในทางเดินปัสสาวะมากขึ้น
การที่มดลูกมี การขยายขนาดใหญ่ขึ้นและกดเบียดกระเพาะปัสสาวะทำให้รูเปิดของหลอดไตที่กระเพาะปัสสาวะเกิดการบิดงอ ขับปัสสาวะออกไม่สะดวก ปัสสาวะค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ ส่งผลให้กระเพาะปัสสาวะและกรวยไตอักเสบ เฉียบพลันตามมา
พยาธิสรีรวิทยา
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียบริเวณปากช่องคลอด หรือทวารหนักใกล้ท่อปัสสาวะ ย้อนกลับขึ้นไป ร่วมกับการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและการทำงานของ ระบบทางเดินปัสสาวะขณะ ตั้งครรภ์ จากผลของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน และการขยายตัวของขนาดมดลูก เป็นปัจจัยเพิ่ม ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อระบบทางเดิน ปัสสาวะได้ ร่วมกับการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาขณะตั้งครรภ์ของไต
อาการและอาการแสดง
ติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง
ท่อปัสสาวะอักเสบ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นต้น สตรีตั้งครรภ์จะมีอาการปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะแสบขัด กระปิดกระปรอย กลั้น ปัสสาวะไม่ได้ บางรายอาจพบปัสสาวะเป็นเลือดหรือสีน้ำล้างเนื้อ ปวดบริเวณหัวหน่าว
ติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบน
กรวยไตอักเสบ โดยจะ พบปัสสาวะเป็นสีขุ่น หรือสีน้ำล้างเนื้อ เจ็บบริเวณชายโครง ปวดหลังบริเวณตำแหน่งของไต มีไข้ หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน หากอาการรุนแรงอาจมีอาการของการติดเชื้อในกระแสเลือด และหากไม่ได้รับการรักษาอาจช็อกและ เสียชีวิต
การพยาบาล
ระยะคลอด
ให้การพยาบาลเช่นเดียวกับผู้คลอดทั่วไป และเน้นเรื่องการทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกทุก ครั้งหลังการขับถ่าย เพื่อป้องกันการติดเชื้อ การสังเกตอาการผิดปกติต่างๆ และในกรณีที่คลอดก่อนกำหนดเตรียม อุปกรณ์ในการช่วยเหลือทารกแรกเกิดให้พร้อม
ระยะหลังคลอด
ให้การพยาบาลเหมือนมารดาหลังคลอดทั่วไป และเน้นเรื่อง การป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ และการป้องกันการกลับเป็นซ้ำ ให้คำแนะนำเช่นเดียวกับคำแนะนำเพื่อป้องกันการติดเชื้อในขณะตั้งครรภ์ โดยเน้นการคุมกำเนิด ใน รายที่มีบุตรเพียงพอแล้วหรือเป็นโรคไตติดเรื้อรังควรคุมกำเนิดแบบถาวร
ระยะตั้งครรภ์
แนะนำการปฏิบัติตัวขณะตั้งครรภ์เพื่อป้องกันการติดเชื้อ หรือป้องกันการกลับเป็นซ้ำ พักผ่อนอย่างเพียงพอ ให้นอนตะแคงเพื่อไม่ให้มดลูกไปกดทับท่อไต, ดื่มน้ำวันละ 8-10 แก้ว และไม่กลั้นปัสสาวะ, ดูแลรักษาความสะอาดของร่างกาย
กรณีที่มีการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะและได้รับการรักษา ติดตามการเปลี่ยนแปลงของโรครวมทั้งสังเกตอาการผิดปกติ เช่น อาการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด ไตวาย เป็นต้น
เน้นความสำคัญของการมาตรวจครรภ์ตามนัดอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ เพื่อประเมินภาวะสุขภาพ ของมารดาและทารกในครรภ์ และทุกครั้งที่มากครรภ์ต้องประเมินภาวะสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ เพื่อคัดกรองการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ
กรณีที่ต้องรับเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล ให้การพยาบาลดังนี้ อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์เข้าในถึงความจำเป็น ดูแลให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ แนะนำให้นอนตะแคง ประเมินสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง ประเมินเสียงหัวใจของทารกและการดิ้นของทารก สังเกตและบันทึกปริมาณสารน้ำเข้าและออก ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา ให้การพยาบาลเพื่อบรรเทาความไม่สุขสบาย ดูแลประคับประคองจิตใจ ในรายที่มีอาการรุนแรง
ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการดำเนินของโรค ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับสตรีตั้งครรภ์และทารก และแผนการรักษาพยาบาล เพื่อให้สตรีตั้งครรภ์คลายความวิตกกังวล และให้ความร่วมมือในการดูแลรักษาพยาบาล
ผลกระทบ
ต่อสตรีตั้งครรภ
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะจะกระตุ้นให้มดลูกหดรัดตัว ทำให้เกิดการแท้ง การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด และ/หรือถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด ส่วนในรายที่มีการติดเชื้อในกระแสเลือดอาจเกิด septic shock
ต่อทารก
ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกน้ำหนักตัวน้อย ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ และทารกตายคลอด