Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การส่งเสริมภาวะโภชนาการ - Coggle Diagram
การส่งเสริมภาวะโภชนาการ
8.1 ความหมายของโภชนาการและภาวะโภชนาการ
1.ความหมายของโภชนาการ (Nutrition)
โภชนาการ
วิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับอาหาร สารอาหาร และสารอื่นที่มีอยู่ ในอาหารหรือสารอาหาร ตลอดจนปฏิกิริยาระหว่างกันของสารอาหารที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการที่ สิ่งมีชีวิตย่อย ดูดซึม ขนส่ง
วิทยาศาสตร์แขนงหนึ่งที่ศึกษาถึงการเปลี่ยนแปลงของอาหารทั้ง ทางด้านอินทรีย์เคมี อนินทรีย์เคมี ชีววิทยา
ภาวะโภชนาการ (Nutritional Status)
1) ภาวะโภชนาการดี (Good nutritional status)
2) ภาวะโภชนาการไม่ดี (Bad nutritional status)
(1) ภาวะโภชนาการต่ำกว่าเกณฑ์ (Malnutrition)
(2) ภาวะโภชนาการเกิน (Over nutrition)
8.4 การประเมินภาวะโภชนาการ
การวัดสัดส่วนของร่างกาย (Anthropometric measurement: A
1) ดัชนีมวลของร่างกาย (Body Mass Index ; BMI)
การประเมินทางชีวเคมี (Biochemical assessment: B)
เป็นวิธีการเจาะ เลือด
เพื่อประเมินภาวะโภชนาการ
3 .การตรวจร่างกายทางคลินิก (Clinical assessment: C)
2) สังเกตดูลักษณะเล็บเรียบเป็นมัน มีสีชมพู
1) ตรวจ Conjunctiva ของเปลือกตาล่าง (ปกติจะมีสีชมพูค่อนข้างแดง)
3) ตรวจดูฝ่ามือ ให้เทียบกันทั้ง 2 ข้าง (ปกติจะมีสีชมพู)
การประเมินจากประวัติการรับประทานอาหาร(Dietary assessment: D)
มีประวัติชอบรับประทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ
มีประวัติเลือกรับประทานอาหารประเภททอด และอาหารรสหวาน
มีประวัติรับประทานอาหารเจตลอดชีวิต
8.5 การส่งเสริมภาวะโภชนาการในผู้ป่วยที่มีปัญหาภาวะโภชนาการ
Obesity (ภาวะอ้วน)
Emaciation (ภาวะผอมแห้ง)
1 .Anorexia nervosa
Bulimia Nervosa
3.การพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะ Anorexia nervosa และ Bulimia nervosa
Nausea and vomiting (อาการคลื่นไส้และอาเจียน)
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีอาการคลื่นไส้และอาเจียน
1) การพยาบาลผู้ป่วยขณะอาเจียน
2) สังเกตสิ่งต่าง ๆ
3) การพยาบาลผู้ป่วยหลังอาเจียน
4) การป้องกันและแก้ไขอาการอาเจียน
5) ดูแลความสะอาดร่างกาย ปาก ฟัน เครื่องใช้ สิ่งแวดล้อม
6) เตรียมพร้อมถ้ามีการอาเจียนซ้ำ
Abdominal distention (ภาวะท้องอืด)
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะท้องอืด
2) งดอาหารที่ทำให้เกิดแก๊ส
3) แสดงความเข้าใจและเห็นใจ และยินดีให้การช่วยเหลืออย่างจริงใจ
4) ค้นหาสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะท้องอืดและช่วยเหลือตามสาเหตุ
1) จัดให้นอนศีรษะสูง
Dysphagia and aphagia (ภาวะกลืนลำบากและกลืนไม่ได้)
1 .การพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะกลืนลำบากและกลืนไม่ได้
3) ดูแลการได้รับยาตามแผนการรักษา
4) ระมัดระวังการสำลัก
2) ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับสารน้ำและอาหารอย่างเพียงพอ
5) ดูแลด้านความสะอาดของร่างกาย โดยเฉพาะความสะอาดของปากและฟัน
1) สังเกตและประเมินอาการเกี่ยวกับการกลืนไม่ได้หรือกลืนลำบากว่าเกิดขึ้น ทันทีทันใดหรือค่อย ๆ มากขึ้น
6) การเตรียมผู้ป่วยเพื่อตรวจหรือรักษา
7) การดูแลด้านจิตใจ ปลอบโยน ให้กำลังใจ
8.6 การส่งเสริมภาวะโภชนาการในผู้ป่วยที่รับประทานอาหารเองไม่ได้
1 .การป้อนอาหาร (Feeding)
2 .การใส่และถอดสายยางให้อาหารจากจมูกถึงกระเพาะอาหาร (Nasogastric intubation)
3 .การให้อาหารทางสายยางให้อาหารจากจมูกถึงกระเพาะอาหาร
4 .การถอดสายยางให้อาหารจากจมูกถึงกระเพาะอาหาร
การให้อาหารทางสายยางให้อาหารที่ใส่เข้าทางรูเปิดของกระเพาะอาหาร
8.8 กระบวนการพยาบาลในการส่งเสริมภาวะโภชนาการ
การวางแผนการพยาบาล (Planning)
การปฏิบัติการพยาบาล (Implementation)
การวินิจฉัยทางการพยาบาล (Nursing diagnosis)
การประเมินผลการพยาบาล (Evaluation)
5.1 ประเมินผลลัพธ์การพยาบาล
5.2 ประเมินผลกิจกรรมการพยาบาล
การประเมินภาวะสุขภาพ (Assessment)
8.2 ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะโภชนาการ
6) ผลจากการดื่มแอลกอฮอล์
7) วิถีชีวิต
5) ความชอบส่วนบุคคล
8) เศรษฐานะ
4) ภาวะสุขภาพ
3) การใช้ยา
2) เพศ
9) วัฒนธรรม ความเชื่อ และศาสนา
1) อายุ
10) ปัจจัยด้านจิตใจ
8.3 ความสำคัญของอาหารต่อภาวะเจ็บป่วยและความต้องการพลังงานของร่างกายใน ภาวะเจ็บป่วย
ความต้องการพลังงานของร่างกายในภาวะเจ็บป่วย
ความต้องการพลังงานหรือพลังงานที่ต้องการใช้ (Energy Expenditure: EE)
ความต้องการพลังงานพื้นฐาน (Basal energy expenditure: BEE)
ความต้องการพลังงานทั้งหมด (Total Energy Expenditure: TEE)
อาหาร
สิ่งใด ๆ ซึ่งรับประทานเข้าไปแล้ว เพื่อเสริมสร้างความเจริญเติบโตและ การมีโภชนาการที่ดีให้แก่ร่างกาย
อาหารได้มาจากพืชและสัตว์ อาหารที่รับประทานเข้าไปจะย่อยได้ สารอาหารสำคัญ
8.7 การล้างภายในกระเพาะอาหาร (Gastric lavage)
อุปกรณ์เครื่องใช้
1) ชุดล้างกระเพาะอาหาร
2) สารละลายที่ใช้ล้างกระเพาะอาหาร ใช้น้ำเกลือ (Isotonic saline)
3) ชามรูปไตหรืออ่างกลม
4) ผ้าเช็ดปาก หรือผ้าขนหนูผืนเล็ก หรือผ้ากันเปื้อน
5) สายยางสำหรับใส่ในกระเพาะอาหาร
6) Ky jelly
7) ถุงมือสะอาด 1 คู่ และ Mask
3 .วิธีปฏิบัติ
3) ล้างมือก่อนจัดเตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้
4) เตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้ให้พร้อม
2) ประเมินสภาพผู้ป่วย
5) ปูผ้าคลุมบนเตียงและตัวผู้ป่วยตรงที่จะปลดสาย
6) ใช้ Toomey syringe ดูดสารละลาย 50 ซซีี
7) หักพับสายไว้ก่อนปลดรอยต่อ
8) ดูดน้ำออกเบา ๆ หรือปล่อยให้สารละลายไหลออกเอง
9) ใส่สารละลายเข้าไปแล้วปล่อยหรือดูดน้ำออกเรื่อย ๆ
10) ถ้ากรณีล้างกระเพาะอาหาร เพื่อห้ามเลือดในกระเพาะอาหาร
11) เมื่อสิ้นสุดการล้างกระเพาะอาหารแล้ว
1) ตรวจสอบคำสั่งการรักษา
12) เก็บเครื่องใช้ทำความสะอาด และเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
13) ลงบันทึกทางการพยาบาล
1 วัตถุประสงค์
2) ทดสอบหรือยับยั้งการมีเลือดออกจำนวนน้อยในทางเดินอาหารส่วนบน
3) ตรวจสอบการอุดตันของสาย
1) ล้างกระเพาะอาหารในกรณีที่ผู้ป่วยกินยาหรือสารพิษ
4) ตรวจหาเชื้อที่เป็นสาเหตุของโรคปอดและหลอดลม