Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การติดเชื้ออื่นๆขณะตั้งครรภ์ - Coggle Diagram
การติดเชื้ออื่นๆขณะตั้งครรภ์
การติดเชื้อไวรัสรับอักเสบชนิดเอ (hepatitis A virus: HAV)
เกิดจากการติดเชื้อ hepatitis A virus
อาการและอาการแสดง
ปวดกล้ามเนื้อ
ไม่มีอาการดีซ่าน
เบื่ออาหาร
ผู้ที่หายจากโรคมักไม่เป็นพาหะและมีภูมิคุ้มกัน
อ่อนเพลีย
ผลกระทบต่อสตรีตั้งครรภ์และทารก
หากติดเชื้อขณะตั้งครรภ์ร่างกายมารดาจะสร้าง antibody ต่อเชื้อ HIV จะสามารถผ่านไปยังทารกได้
ทารกมีผลคุ้มกันทารกไปจนถึงหลังคลอดประมาณ 6-9 เดือนจากนั้นจะหมดไป
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
มีไข้
อ่อนเพลีย
เบื่ออาหาร
อาจมีอาการตัวเหลืองตาเหลือง
ประเมินและวินิจฉัย
รักษาแบบประคับประคองอาการ
พิจารณาให้ immune serum globulin (ISG) ในรายที่สัมผัสเชื้อ
การพยาบาล
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเข้าใจถึงอาการของโรคและวิธีการรักษา
แนะนำการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง
การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบี (Hepatitis B virus)
เกิดจากการติดเชื้อ Hepatitis B virusผ่านทางเลือด น้ําลาย อสุจิ สิ่งคัดหลั่งทางช่องคลอด น้ํานม และผ่านทางรก
พยาธิสรีรภาพ
ระยะแรก
ไม่มีอาการแสดง
ตรวจเลือดจะพบ HBeAg ได้ผลบวก
พบ Hepatitis B virus DNA (viral load) จํานวนมาก
ระยะที่สอง
หลังได้รับเชื้อ 2-3 เดือน
มีอาการคล้ายหวัด
จุกแน่นใต้ชายโครง
ตับโต
ตัวเหลืองตาเหลือง
ตับเริ่มอักเสบ
ตรวจเลือดจะพบ anti-HBe ให้ผลบวก
Hepatitis B virusDNA ลดลง
ระยะที่ 3
HBeAg น้อยกว่า 105 copies/mL
HBeAg ให้ผลลบ
anti-HBe ให้ผลบวก
ระยะที่ 4
ตับอักเสบมากขึ้น
HBeAg ให้ผลลบ และ anti-HBe ให้ผลบวก
เกิดภาวะตับอักเสบเรื้อรัง
เนื้อตับเสียหาย
เกิดพังผืดแทรกจนเป็นตับเเข็ง
มะเร็งตับ
อาการและอาการแสดง
เชื้อฟักตัว 50-150 วัน (เฉลี่ย 120 วัน)
ไข้ต่ํา ๆ เบื่ออาหาร อาเจียน ปวดท้อง
ปัสสาวะมีสีเข้มขึ้นเป็นสีชาแก่
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ติดเชื้อในไตรมาส 3 เสี่ยงคลอดก่อนกำหนด
ทารก
IUGR
ทารกตายในครรภ์
ทารกตายเเรกเกิด
ทารกที่คลอดมีโอกาสติดเชื้อ
การปรพเมินวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
พบอาการแสดงของโรค
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจการทำงานของตับ
ตรวจหา antigen และ antibody ของไวรัส
แนวทางการป้องกันและรักษา
ตรวจคัดกรองสตรีตั้งครรภ์ทุกราย
กรณีที่ติดเชื้อ
แนะนำให้พักผ่อนให้เพียงพอและรับประทานอาหารที่ย่อยง่าย
แนะนำให้พาสมาชิกในครอบครัวมาตรวจและรับวัคซีน
ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา
ดูแลให้คลอดอย่างปลอดภัย
ทารกที่เกิด
ฉีด Hepatitis B immunoglobulin (HBIG) เร็วที่สุด
ฉีด HB vaccineภายใน 12 ชั่วโมงหลังคลอด
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
คัดกรองสตรีตั้งครรภ์ทุกราย
อธิบายเกี่ยวกับสาเหตุและวิธีป้องกันโรคแก่สตรีตั้งครรภ์
ในรายที่ติดเชื้อ แนะนำการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
ระยะคลอด
ให้ผู้คลอดนอนพักบนเตียง
หลีกเลี่ยงการเจาะถุงน้ำคร่ำ
ทำความสะอาดทารกทันทีเมื่อคลอด
ระยะหลังคลอด
สามารถให้นมบุตรได้
ในรายที่หัวนมแตกและติดเชื้องดให้นมบุตร
แนะนําให้นําทารกมารับวัคซีนและนําบุตรมาตรวจตามนัด
หัดเยอรมัน (Rubella/German measles)
พยาธิสรีรภาพ
กลุ่มไม่มีอาการทางคลินิก
ตรวจพบภูมิคุ้มกันหัดเยอรมัน
เป็นพาหะ
กลุ่มที่มีอาการทางคลินิก
มีผื่นใบหน้า
ลำตัวและแขนขา
ผื่นเป็นตุ่ม
เกิด 7-10 วันหลังได้รับเชื้อ
4 สัปดาห์
ปวดข้อ
ต่อมน้ำเหลืองโต
อาการและอาการแสดง
มีไข้ต่ำๆ
ครั่นเนื้อครั่วตัว
เบื่ออาหาร
ไอ เจ็บคอ
ต่อมน้ำเหลืองหลังหูโต
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ไมสุขสบาย
ทารก
เกิดชั่วคราว
ตับม้ามโต
ตัวเหลือง
เกล็ดเลือดต่ำ
ปอดบวม
กระดูกบาง
ความผิดปกติถาวร
หูหนวก
หัวใจพิการ
ตาบอด
สมองพิการ
ปัญญาอ่อน
พบภายหลัง
ภาวะเบาหวาน
โรคต่อมไทรอยด์
สูญเสียการได้ยิน
ลิ้นหัวใจผิดปกติ
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
พบอาการแสดงของโรค
ตรวจห้องปฏิบัติการ
ตรวจ Hemagglutination inhibition test (HAI)
หา titer ของ antibody
การพยาบาล
ให้วัคซีนเพื่อป้องกันการติดเชื้อเยอรมันแก่สตรีวัยเจริญพันธุ์ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน
ตรวจภูมิคุ้มกันในสตรีตั้งครรภ์
แนะนำให้มาฝากครรภ์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ
ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค และเปิดโอกาสให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวได้สอบถาม
ให้สตรีตั้งครรภ์มีส่วนร่วมในการตัดสินใจดำเนินการตั้งครรภ์
สุกใส (Varicella-zoster virus: VZV)
เกิดจากการติดเชื้อไวรัสชื่อ Varicella-zoster virus(HZV)
พยาธิสรีรภาพ
รับเชื้อเข้าสู่ร่างกายผ่านทางเยื่อเมือกบุทางเดินหายใจ
มีระยะฟักตัวนาน 10-20 วัน
congenital varicella syndrome
เกิดโรคในแรกคลอด
อาการและอาการแสดง
มีตุ่มน้ำใสฐานแดง คล้ายหยดน้ำค้างบนกลีบกุหลาบ
dewdrops on a rose petal
ตุ่มลามทั่วตัว
บางรายมีต่อมน้ำเหลืองที่คอและหลังหูโต
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
อาการรุนแรงกว่าเด็ก
อาจเกิดภาวะปอดอักเสบ
ปอดบวม
การหายใจล้มเหลว
ชัก
อาจเสียชีวิต
ทารก
การติดเชื้อในครรภ์
อาจทำให้ทารกเกิดพิการก่อนคลอด
congenital varicella syndrome
การติดเชื้อปริกําเนิด
าจติดเชื้อผ่านทางมดลูก และช่องทางคลอด
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
พบ
dewdrops on a rose petal
มีไข้
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจหาแอนติบอดีชนิด IgM ต่อไวรัสสุกใส ไวรัสงูสวัด (VZV)
ตรวจหาแอนติบอดีชนิด IgG ต่อไวรัสสุกใสไวรัสงูสวัด (VZV)
แนวทางการป้องกันและการรักษา
ไม่สัมผัสโรค
ฉีดวัคซีนป้องกัน
หลังฉีดวัควีน 3 เดือน ห้ามตั้งครรภ์
รักษาประคับประคอง
ใช้ยาต้านเชื้อไวรัสสุกใสAcyclovir 24-48 ชั่วโมง หลังมีผื่นขึ้น
การพยาบาล
ระยะก่อนตั้งครรภ์
ดูแลให้ได้รับวัคซีน
ระยะตั้งครรภ์
แนะนำการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
เปิดโอกาสให้สตรีตั้งครรภ์ได้ซักถาม
ระยะคลอด
เน้นหลัก Universal precaution
ดูดเมือกออกจากปากและจมูกทารกให้ไวที่สุด
ระยะหลังคลอด
หามารดามีอาการให้แยกกับทารก 5 วันแรกหลังคลอด
กรณีมารดาพ้นระยะติดต่อ ตกสะเก็ดทั้งหมดแล้วให้นมบุตรได้
ดูแลให้ทารกได้รับวัคซีน VariZIG หลังคลอดทันที
โรคติดเชื้อไซโทเมกะโรไวรัส (Cytomegalovirus: CMV)
ทารกได้รับเชื้อจากมารดาในครรภ์ในระยะคลอดในระยะให้นมการถ่ายเลือด การปลูกถ่ายอวัยวะเพศสัมพันธ์
อาการและอาการแสดง
ไข้สูงนาน
ปวดกล้ามเนื้อ
ปอดบวม
ตับอักเสบ
มีอาการทางสมอง
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
ภูมิต่ำ
เกิดติดเชื้อซ้ำ
ติดเชื้อใหม่ขณะตั้งครรภ์
เสี่ยงแท้ง
คลอดก่อนกำหนด
รกลอกตัวก่อนกำหนด
ถุงน้ำคร่ำติดเชื้อ
ทารก
IUGR
fetal distress
คลอดก่อนกำหนด
น้ำหนักแรกเกิดน้อย
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
พบอาการแสดงของโรค
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจเลือด
พบ Atypical Lymphocytes
เอ็นไซน์ตับสูงขึ้น
Amniocentesis for CMV DNA PCR
ตรวจPlasma specimen for culture
ตรวจพิเศษ
ตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
แนวทางการป้องกันและการรักษา
การป้องกัน
ให้วัคซีนป้องกันการติดเชื้อ CMV
สตรีที่เคยมีประวัติติดเชื้อ CMV ให้เว้นระยะการมีบุตรอย่างน้อย 2 ปี
แนะนำการมีสุขอนามัยที่ถูกต้อง
การรักษา
ให้ immunoglobulin ของ anti-cytomegaloviral human
ให้ยาต้านไวรัส
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
สร้างควาตระหนักให้สตรีตั้งครรภ์เห็นความสำคัญของการป้องกันการปพร่กระจายเชื้อ
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเข้าใจเกี่ยวกับโรคที่เป็น
เปิดโอกาสให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวได้สอบถาม
ระยะคลอด
ดูแลเน้นหลัก Universal precaution
ดูดเมือกออกจากปากและจมูกทารกโดยเร็ว
ระยะหลังคลอด
ดูแลเน้นหลัก Universal precaution
มารดาหลังคลอดติดเชื้องดให้นมบุตร
ให้ความรู้ในการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง
การติดเชื้อโปรโตซัว (Toxoplasmosis)
มีแมวเป็นพาหะหลัก
อาการและอาการแสดง
ไม่ค่อยแสดงอาการ
มีอาการเล็กน้อย
อ่อนเพลีย
ปวดกล้ามเนื้อ
กลุ่มอาการของ Mononucleosis
พบพยาธิที่สมอง Chorioretinitis
ปอดบวม
กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
อาจมีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
แท้ง
คลอดก่อนกำหนด
ถุงน้ําคร่ําและเยื่อหุ้มทารกอักเสบ
ทารก
ทารกติดเชื้อในครรภ์
ทารกหัวบาตร microcephaly
Cerebral calcification
ตับม้ามโต
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
ไม่พบอาการ
อาจพบภาวะปอดบวม
หัวใจอักเสบ
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจเลือดหา DNA ของเชื้อ
ตรวจเลือดสายสะดือทารกหรือน้ําคร่ํา
ตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
การพยาบาล
ให้ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโรค
ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
แนะนำการปฏบัติตัวที่ถูกต้อง
ดูแลเน้นหลักUniversal precaution
ทารกคลอดเช็ดตาด้วย 0.9%NSS เช็ดตาทันที
ป้ายตาด้วย 1% tetracycline ointment
หลังคลอดเฝ้าระวังการตกเลือดและการติดเชื้อ
ให้รักษาความสะอาดและมาตรวจตามนัดทุกครั้ง
การติดเชื้อไวรัสซิก้า(Zika)
เกิดจากเชื้อฟลาวิไวรัส(Flavivirus)
ยุงลายเป็นพาหะนําโรค
อาการและอาการแสดง
ระยะฟักตัว 3-12 วัน
มีไข้
มีผื่นแดง
ปวดเมื่อยตามตัว
เยื่อบุตาอักเสบ ตาแดง
ทารกที่คลอดอาจมีศีรษะเล็ก
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
มักมีอาการในไตรมาสที่ 3
อาจเกิดผื่นหลังคลอด
ไข้ หนาวสั่นรู้สึกไม่สุขสบาย
อ่อนเปลี้ยเพลียแรง
ตัวตาเหลือง
ชา อัมพาตครึ่งซีก
เลือดออกตามผิวหนัง
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
พบอาการแสดงของโรค
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจหาพันธุกรรมของเชื้อ
การตรวจหาภูมิคุ้มกัน (IgM)
แนวทางการป้องกันและการรักษา
การป้องกัน
ใช้มาตรการด้านการเฝ้าระวังคัดกรองโรค ตามกระทรวงสาธารณสุข
การรักษา
รักษาประคับประคองตามอาการ
การพยาบาล
ให้คำแนะนำในการป้องกันการเกิดโรค และการวังเกตุอาการและอาการแสดงของโรค
ติดเชื้อในระยะตั้งครรภ์
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเข้าใจถึงโรคและแผนการรักษา
ประเมินภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์
ยึดหลัก universal precaution ในการดูแล
ตรวจร่างกายทารกหลังคลอดทันที
โรคโควิด-19 กับการตั้งครรภ์ (COVID-19 during Pregnancy)
อาการและอาการแสดง
อาจไม่มีอาการ
มีอาการ
อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 37.5 องศาเซลเซียส
มีประวัตมีไข้ร่วมไอ น้ามูกเจ็บคอ หายใจติดขัด หรือหายใจลําบาก
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
เสี่ยงคลอดก่อนกำหนด
มีการติดเชื้อในเยื่อหุ้มทารก
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
รกเสื่อม
รกรอกตัวก่อนกำหนด
ทารก
IUGR
ทารกแรกเกิดติดเชื้อ covid-19
น้ำหนักตัวน้อย
คลอดก่อนกำหนด
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 37.5 องศาเซลเซียส
อ่อนเพลีย
หายใจติดขัด
เจ็บคอไอเป็นเลือด
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจเลือด
พบเม็ดเลือดขาวต่ําโดยเฉพาะ lymphocyte
C-reactive protein สูง
เกล็ดเลือดต่ํา
เอนไซม์ตับสูง
creatine phosphokinase สูง
การตรวจยืนยันการติดเชื้อ
ตรวจหา viralnucleic acid
ตรวจพิเศษ
อกซเรย์ปอด
เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ช่องอก
พบปอดอักเสบ
การดูแล
สตรีตั้งครรภ์ที่สงสัยจะติดเชื้อโรคโควิด-19
ถ้ามีไข้ห้ามใช้ยากลุ่ม NSAIDs
เลื่อนการนัดผ่าตัดคลอดหรือการกระตุ้นคลอดออกไปอย่างน้อย 14วันหรือจนกว่าผลตรวจเชื้อไวรัสเป็นลบ
สตรีตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อแต่อาการไม่รุนแรง
ให้ยาต้านไวรัส
สตรีตั้งครรภ์ที่มีอาการรุนแรง
ห้ออกซิเจนทาง cannula
On EFMถ้าอายุครรภ์ 28 สัปดาห์ขึ้นไป
ให้ยาต้านไวรัส
ยุติการตั้งครรภ์ตามขอ้บ่งชี้ด้านสูติศาสตร์หรือกรณีที่จะเป็นประโยชน์ต่อการกู้ชีพมารดา
การดูแลรักษากรณีฉุกเฉิน
รักษาเช่นเดียวกับผู้ป่วยที่เข้าข่ายการสืบสวนโรค
บุคลากรใส่ชุด full PPE
ดูแลขณะเจ็บครรภ์คลอด
On EFMถ้าอายุครรภ์ 28 สัปดาห์ขึ้นไป
พิจารณาคลอดตามความเหมาะสม
การระงับความรู้สึกหลีกเลี่ยง general anesthesia
กรณีเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
ให้ corticosteroids
ยับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก
ไม่ควรใช้ยา indomethacin
ให้ magnesium sulfate สําหรับ neuroprotection ได้
การดูแลมารดาหลังคลอด
หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้หรือการสัมผัสผู้ป่ย
ให้การพยาบาลโดยสวมใส่ชุด full PPE
การดูแลด้านจิตใจ
เฝ้าระวังและประเมินความเครียดและอาการซึมเศร้า
เปิดโอกาสให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวทราบข้อมูลอาการและแผนการรักษา
ดูแลประคับประคองด้านจิตใจ ให้กำลังใจ