Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยารักษามาลาเรียและยาถ่ายพยาธิ - Coggle Diagram
ยารักษามาลาเรียและยาถ่ายพยาธิ
ยารักษามาลาเรีย
ยากลุ่ม Quinoline
Primaquine
กลไกการออกฤทธิ์
ยังไม่ทราบแน่ชัด ยาจึงมีฤทธิ์ที่เนื้อเยื่อมากกว่าที่เม็ดเลือด
ข้อบ่งใช้
.เพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อมาลาเรีย
เพื่อป้องกันไข้กลับ
ผลข้างเคียง
อาการคลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร แน่นลิ้นปี่ ปวดท้อง พิษของยาที่รุนแรงคือ การเกิด intravascular haemolysis อย่างเฉียบพลันในG6PD deficiency การแตกของเม็ดเลือดแดงจะค่อยเพิ่มขึ้นจนเกิดมีอาการในวันที่4และ5 เช่นอ่อนเพลีย ปัสสาวะสีโคล่า ดีซาน และอาจถึงตายได้เนื่องจากไตล้มเหลว
ข้อห้ามใช้
ไม่ควรใช้ยานี้ร่วมกับยาอื่นเพราะจะมีผลข้างเคียงทำให้เม็ดเลือดขาวต่ำและเม็ดเลือดแดงแตกง่าย
กรณีที่ไม่สามารถตรวจ G6PD ต้องให้ผู้ป่วยสังเกตสีของปัสสาวะ ถ้ามีสีคล้ำคล้ายน้ำโคล่าให้หยุดยาทันทีและรีบแจ้งแพทย์
ห้ามใช้ในผู้ป่วย G6PD deficiency เพราะจะทำให้เกิด hemolytic anemia
คำแนะนำในการใช้ยา
รับประทานยาพร้อมกับอาหารเพื่อป้องกันอาการท้องไส้ปั่นป่วน
Quinine
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงที่รุนแรงที่พบได้บ่อย คือ ปวดศีรษะและมีเสียงในหู
ไข้ อุจจาระร่วง ท้องผูก คันและหงุดหงิด
อาการร้ายแรงที่อาจเกิดได้ คือ ลมพิษ bronchospasm, angioedema, หูหนวก ตาบอด, hemolytic anemia
หากได้รับยาเป็นเวลานานโดยการฉีด อาจมีอาการชัก แรงดันโลหิตต่ำ
ควินินมีฤทธิ์เป็นสารที่ละคายเคืองเฉพาะที่อาจเกิดอาการอาเจียน คลื่นไส้ และปวดท้อง การฉีดยาเข้ากล้ามเนื้ออาจทำให้เกิด tissue necrosis และฝีไร้เชื้อ
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้ยากับผู้ป่วยที่เป็นโรคของระบบประสาท โดยเฉพาะระบบประสาทตาและหู
ให้โดยการฉีดเข้ากล้ามเนื้อในกรณีที่จำเป็น และอาจมีอาการบวมมาก หรือบางรายอาจเกิดฝีไร้เชื้อได้
ในหญิงมีครรภ์อาจเกิด hypoglycemia
ข้อบ่งใช้
ใช้เพื่อฆ่าปรสิตมาลาเรียที่อาศัยอยู่ภายในเซลล์เม็ดเลือดแดง
ใช้เพื่อรักษาโรคมาลาเรียที่เกิดจากยุงกัด ปรสิตมาลาเรียสามารถเข้าสู่ร่างกายได้จากรอยกัดของยุง
คำแนะนำในการใช้ยา
รับประทานยาพร้อมกับอาหารเพื่อลดอาการท้องไส้ปั่นป่วน หรือ 2-3 ชั่วโมงหรือหลังจากรับประทานยาลดกรด
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ heme polymerase ทำให้เกิดการสะสมของ free heme ในเม็ดเลือดแดงซึ่งมีพิษต่อเชื้อ ยับยั้งการสร้าง DNA/RNA
Chloroquine
กลไกการออกฤทธิ์
ยังไม่ทราบแน่ชัดเกี่ยวกับฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของคลอโรควิน
ข้อบ่งใช้
ใช้รักษาและป้องกันโรคมาลาเรีย และมีฤทธิ์ต้านกระบวนการอักเสบ
ใช้รักษาความผิดปกติจากโรคเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
ผลข้างเคียง
พบได้บ่อย ได้แก่ตาพร่ามัว แน่นท้อง มึนงง มีอาการคัน อาการทางจิต ชัก
ถ้ากินยาเกินขนาดหรือให้ยาทางหลอดเลือดดำเร็วทำให้ระดับยาสูง ทำให้หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ความดันโลหิตต่ำ EKGเปลี่ยนแปลง
ถ้าได้รับยานาน การเห็นภาพจะผิดปกติ อาการเหล่านี้มักพบในผู้ป่วยที่ได้รับยา300มิลลิกรัมทุกวันนาน1ปีอาจตาบอดได้
ข้อห้ามใช้
ห้ามให้ยาโดยฉีดเข้ากล้ามเนื้อต้องระวังอาการแรงดันเลือดต่ำ
ไม่ควรใช้ยาในการป้องกันติดต่อนานเกิน 3-6 ปี
ห้ามใช้ยาในหญิงมีครรภ์ เพราะยาสามารถผ่านรกได้
Mefloquine
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน มึนศีรษะ
ปวดท้อง อุจจาระร่วง
มีผื่นคัน
ข้อห้ามใช้
ไม่ควรใช้กับหญิงมีครรภ์ ทารกและเด็ก เพราะข้อมูลทางด้านพิษของยาไม่เพียงพอ
ไม่ควรใช้ยาเป็นเวลานาน เนื่องจากจะทำให้เกิดรอยแผลในเรติน่า และ epididymis
ข้อบ่งใช้
ใช้เป็นยาใช้ในการป้องกันเชื้อที่ดื้อต่อ chloroquine และรักษาการติดเชื้อ P. falciparum ที่ดื้อต่อ chloroquine
คำแนะนำในการใช้ยา
หากอยู่ในพื้นที่เสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรค ควรรับประทานยาสัปดาห์ละ 1 ครั้ง และควรรับประทานในวันเดียวกัน
เมื่อออกจากพื้นที่เสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรค ควรรับประทานยาสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 4 สัปดาห์
หากจำเป็นที่จะเข้าไปในพื้นที่เสี่ยงต่อการเกิดไข้มาลาเรีย ควรรับประทานยา 1 สัปดาห์ก่อนเข้าพื้นที่เสี่ยง
ควรรับประทานยาหลังอาหารเพื่อลดอาการคลื่นไส้
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ heme polymerase ทำให้เกิดการสะสมของ free heme ในเม็ดเลือดแดงซึ่งมีพิษต่อเชื้อ ยับยั้งการสร้าง DNA/RNA
สารอนุพันธุ์ Artemisnin
Artesunate
เป็นยาที่ทำลายเชื้อระยะที่อยู่ในกระแสเลือดออกฤทธิ์แรงและเร็ว
ออกฤทธิ์
ทำให้เกิด free radical ที่ทำลายเยื่อบุเซลล์ของเชื้อมาลาเรีย
ข้อบ่งใช้
ระบุสําหรับการรักษาครั้งแรกของโรคมาลาเรียรุนแรงในผู้ป่วยผู้ใหญ่และเด็ก
ผลข้างเคียง
มีอาการ คลื่นไส้ อาเจียน อาการเบื่ออาหาร เวียนหัว โรคโลหิตจาง มีการแตกของเม็ดเลือดแดง ระดับสูงของเอนไซม์ในตับ
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้ยา 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์
ห้ามใช้กับผู้ป่วยที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่
ห้ามใช้ยากับผู้ป่วยที่มีอาการแพ้ง่าย
คำแนะนำ
ห้ามขับรถหรือใช้เครื่องจักรกลหนัก
หลังการรักษา Hemolysis: กรณีของการรักษาโลหิตจาง hemolytic หลังการรักษา รุนแรงพอที่จะต้องมีการถ่ายได้รับการรายงาน ตรวจสอบ ผู้ป่วยเป็นเวลา 4 สัปดาห์หลังจากการรักษาสําหรับหลักฐานของโรคโลหิตจาง haemolytic
เป็นปฏิกิริยาภูมิไวเกินอย่างรุนแรงรวมถึง มีรายงาน หยุดหากสัญญาณของร้ายแรงเกิดภาวะภูมิไวเกิน
Artemether
ผลข้างเคียง
พบได้น้อย และไม่มีรางานพิษต่อผู้ใช้มากนัก ที่พบคือ หัวใจเต้นช้าลง เกิดฝีตรงตำแหน่งที่ฉีด ปวดท้องร่วง และมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อมาลาเรียได้ดีกว่าอาติมิซินิน 2-3 เท่าละลายในน้ำมันได้ดีจึงสามารถเตรียมเป็นยาฉีดเข้ากล้าม (IM) ได้
ข้อบ่งใช้
เป็นยาละลายในน้ำมัน (ถั่วลันดิน, เมล็ดงา) และได้รับการฉีดเข้ากล้ามเนื้อเข้าต้นขาหน้า.
การรักษาด้วยการรวมกันของอาร์ทีเมเธอร์ จะแสดงสําหรับการรักษามาลาเรียเฉียบพลันที่ไม่ซับซ้อนที่เกิดจาก Plasmodium falciparum รวมทั้งมาลาเรียที่ได้มาในบริเวณที่ทนคลอโรคคีน
สามารถใช้ในการรักษาไข้มาลาเรียที่ไม่ซับซ้อนเมื่อสายพันธุ์ Plasmodium ยังไม่ได้รับการระบุ
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้ยานี้ ถ้าแพทย์ตรวจสอบพบว่ามี
แมกนีเซียมในเลือดต่ำ
จํานวนโพแทสเซียมในเลือดต่ำ
จังหวะหัวใจผิดปกติ หัวใจเต้นช้า
ผิดปกติ คลื่นไฟฟ้าหัวใจ
คำแนะนำ
สําหรับผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานยาเม็ดได้ เช่น ทารกและเด็ก อาจจะบดและผสมกับน้ำจํานวนเล็กน้อย (1 ถึง 2 ช้อนชา) ในภาชนะที่สะอาด
ในกรณีที่อาเจียนหลังจากรับประทานยา ภายใน 1 ถึง 2 ชั่วโมง ควรรับประทานยาอีกครั้ง หากปริมาณรับประทานยาอีกครั้ง ทำให้ผู้ป่วยอาเจียน ผู้ป่วยควรได้รับ antimalarial ทางเลือกสําหรับการรักษา
ออกฤทธิ์
เป็นกลไกเกี่ยวข้องกับการทำปฏิกิริยากับไอออนเหล็กในแวคิวโอที่เก็บอาหาร ซึ่งส่งผลให้เกิดการสร้างสายพันธุ์ที่เป็นพิษต่ออนุมูลอิสระกลไกที่ยอมรับโดยทั่วไปของการกระทําของสารต้านมาลาเจนเปอร์ออกไซด์เกี่ยวข้องกับการโต้ตอบของยาเสพติดที่มีเปอร์ออกไซด์ที่มี heme, พลอยสลายฮีโมโกลบิน, มาจาก proteolysis ของฮีโมโกลบิน. และทำปฏิกิริยานี้เชื่อว่าจะส่งผลให้เกิดช่วงของออกซิเจนที่เป็นสารอนุมูลอิสระที่เป็นพิษต่อเซลล์
Tetracycline
Tetracycline
กลไกการออกฤทธิ์
ยา Tetracycline เป็นยายับยั้งแบคทีเรียในกลุ่มเตตระไซคลิน ออกฤทธิ์ควบคุมการเจริญของแบคทีเรียโดยเข้าจับกับไรโบโซม เป็นผลให้เกิดการยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีนและหยุดการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
ยา Tetracycline มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อกว้าง เป็นแบคทีเรียทั้งกลุ่มที่ใช้และไม่ใช้ออกซิเจน ทั้งกลุ่มแกรมบวกและแกรมลบ รวมไปถึงฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อโปรโตซัวบางชนิด
ข้อบ่งใช้
เป็นยากลุ่มยาปฏิชีวนะที่ใช้ในการรักษาการติดเชื้อ ได้แก่ เชื้อสิว บรูเซลลา กาฬโรค โรคหนองใน มาลาเรีย และซิฟิลิส
ผลข้างเคียง
มีพิษต่อตับ อาจมีอาการดีซ่าน มีพิษต่อไต ยารับประทานจะระคายเคืองต่อทางเดินอาหารทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดิน เบื่ออาหาร
ข้อห้ามใช้
-ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคตับ และโรคไต
-ห้ามใช้ยานี้ในสตรีมีครรภ์ หรือ สตรีให้นมบุตร
-ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่แพ้ยา Tetracycline หรือยากลุ่ม Tetracycline อื่น
-ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคแพ้ภูมิตัวเอง (SLE)
-ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรค โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Myasthenia Gravis MG)
คำแนะนำในการใช้ยา
ควรรับประทานยาในขณะท้องว่าง ทานยาก่อนทานอาหาร อย่างน้อย 1-2 ชั่วโมง เพื่อให้ยาดูดซึมในกระเพาะได้ดี
Doxycycline
ข้อบ่งใช้
ใช้สำหรับป้องกันและรักษาการติดเชื้อมาราเรีย falciparumแบบเฉียบพลัน ที่ดื้อต่อยาคลอโรควิน
ข้อห้ามใช้
-ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่แพ้ยานี้ หรือมีการแพ้ยาในกลุ่มเตตราไซคลิน (tetracycline)
-ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีการใช้ยาเธอกซีฟลูเรน (methoxyflurane)
-ไม่ใช้ยานี้ในสตรีที่ให้นมบุตร
-ไม่ใช้ยาผู้ที่มีอาการ SLE, myasthenia gravis ก่อนหน้านี้
-ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยโรคตับและโรคไต
-ไม่ใช้ยาในสตรีมีครรภ์
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีน โดยจับกับไรโบโซมซับยูนิต ยามีความสามารถในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียในกลุ่มแกรมบวกและกลุ่มแบคทีเรียแกรมลบที่กว้าง
คำแนะนำ
ยาด็อกซีไซคลินสามารถรับประทานได้ทั้งก่อนหรือหลังอาหาร แต่ถ้าหากผู้ป่วยมีอาการระคายเคืองที่กระเพาะอาหาร ควรรับประทานหลังอาหาร
ผลข้างเคียง
อาจก่อให้เกิดความดันโลหิตต่ำ เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ หายใจลำบาก อาการบวมบริวเณอวัยวะส่วนปลาย หัวใจเต้นเร็ว ผื่นแดง ภาวะโลหิตจางจางเม็ดเลือดแดงแตก ภาวะ thrombocytopenia ปริมาณเม็ดเลือดขาวในเลือดสูง ปวดศีรษะ มองเห็นภาพไม่ชัด หูอื้อ ปวดท้อง กระเพาะอาหารอักเสบ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ดีซ่าน ตับอ่อนอักเสบ ไวต่อแสง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ ผลข้างเคียงที่รุนแรง ได้แก่ การแพ้ยาแบบ anaphylactoid พิษเนื้อตายที่ผิวหนัง อาการท้องเสียที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ Clostridium difficile (CDAD) พิษต่อตับ
ยาถ่ายพยาธิ
ยาขับพยาธิใบไม้
Praziquantel
กลไกการออกฤทธิ์
ทำให้ cell ของพยาธิมี permeability เพิ่มมากขึ้นทำให้มีการสูญเสียCa2+ออกนอกเซลล์ มีผลให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงกำลังลง เกิดอัมพาตและตายในที่สุด ยานี้สามารถออกฤทธิ์ผ่านทางน้ำนมและ blood brain barrier ได้
ผลข้างเคียง
ยา Praziquantel อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่พบได้ทั่วไป แต่ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์หากผลข้างเคียงเหล่านั้นรบกวนการใช้ชีวิต หรืออาการไม่ดีขึ้นแม้เวลาผ่านไป เช่น วิงเวียน ปวดศีรษะ ปวดท้อง คลื่นไส้ เป็นต้น
แพ้ยา เช่น มีผื่นคันที่บวม แดง หรือตกสะเก็ดขึ้นตามผิวหนัง ซึ่งอาจเกิดขึ้นร่วมกับมีไข้ด้วยหรือไม่ก็ได้ อาการหายใจมีเสียงหวีด หายใจลำบาก แน่นที่หน้าอกและลำคอ เสียงแหบผิดปกติ มีอาการบวมที่ลิ้น ริมฝีปาก ใบหน้า หรือลำคอ เป็นต้น
วิงเวียนศีรษะอย่างรุนแรง หรือเป็นลมหมดสติ
ชัก
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้กับผู้ที่แพ้ยานี้
ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่ติดเชื้อตัวตืดหมูที่ลูกตา (Ocular Cysticercosis)
ห้ามใช้กับผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรหรือผู้ที่ต้องขับขี่ยานพาหนะ ด้วยยานี้อาจทำให้ เกิดอาการวิงเวียนหรือง่วงนอนได้ ควรเว้นกิจกรรมดังกล่าว 24 ชั่วโมงหลังรับประทานยา
ห้ามใช้ยาในผู้ป่วยโรคตับขั้นรุนแรง
ห้ามใช้ยานี้ในหญิงตั้งครรภ์
คำแนะนำ
การใช้ยากับหญิงในช่วงให้นมบุตร ควรเว้นระยะเวลา 72 ชั่วโมง เพื่อให้ร่างกายกำจัดยาจนหมดก่อนที่จะให้นมบุตรในครั้งถัดไป
ห้ามเคี้ยวยา และควรรับประทานยาทั้งเม็ดหลังอาหารพร้อมทั้งดื่มน้ำตามมาก ๆ
หากลืมรับประทานยาตามกำหนด เมื่อนึกขึ้นได้ให้รับประทานยาทันที หากเป็นเวลาใกล้กับการรับประทานยาครั้งถัดไป ให้ข้ามไปรับประทานยาตามเวลาและตามปริมาณปกติ ไม่ต้องเพิ่มปริมาณยาเพื่อทดแทนมื้อที่ขาดไป
ข้อบ่งใช้
เป็นยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อจากพยาธิบางชนิด เช่น พยาธิใบไม้ในเลือด พยาธิใบไม้ตับ พยาธิใบไม้ปอด พยาธิใบไม้ลำไส้ และพยาธิตัวตืดต่าง ๆ เช่น พยาธิตืดหมู พยาธิตืดวัว เป็นต้น
Piperazine citrate
กลไกการออกฤทธิ์
ยาออกฤทธิ์ทำให้พยาธิขาดพลังงานจากไกลโคเจนจากผลการยับยั้งดูดซึมน้ำตาลกลูโคสจากลำไส้ของพยาธิ ยาจะแทรกซึมเข้าไปในตัวพยาธิอย่างรวดเร็ว ทำให้ผิวหนังพยาธิเกิดเม็ดพองแล้วแตก เกิดแผลบริเวณผิวหนังของพยาธิทำให้ Proteolytic enzyme เข้าไปในตัวพยาธิทางแผลนี้และย่อยทำลายเนื้อเยื่อของพยาธิ ทำให้พยาธิไม่มีแรงเกาะกับผนังลำไส้ โดยทำให้กล้ามเนื้อพยาธิหดเกร็งตลอดเวลาแบบ Tetanic Contraction จนกระทั่งพยาธิหลุดออกจากลำไส้แล้วถูกขับออก
ข้อบ่งใช้
ใช้สำหรับการรักษา, ควบคุม, ป้องกันและรักษาอาการและสภาพของโรคต่อไปนี้ให้ดีขึ้น
การติดเชื้อพยาธิเข็มหมุด
การติดเชื้อเส้นด้าย
การติดเชื้อพยาธิตัวกลม
ผลข้างเคียง
ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ ปวดท้อง ท้องเป็นตะคริว ง่วงซึม คลื่นไส้ อาเจียน หรือเกิดผื่นจากการแพ้สารบางอย่างจากพยาธิที่ตายแล้ว เป็นต้น
ยาถ่ายพยาธิตัวกลม
ยาในกลุ่ม benzimidazoles
Albendazole
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการนำน้ำตาลกลูโคสเข้าเซลล์ลดการสร้างพลังงาน ATP
ข้อบ่งใช้ยา
ใช้ถ่ายพยาธิชนิดต่าง ๆ ไดแ้ก่พยาธิตัวกลม
พยาธิตัวกลม
พยาธิชนิดเดียวหรือหลายชนิด (Mixed infection)
ขนาดและวิธีการใช้
ผู้ใหญ่และเด็กอายุ2 ปีขึ้นไป
1.การรักษาโรคพยาธิตัวกลม ให้รับประทานยาในขนาด 400 มิลลิกรัม ( 2 เม็ด ) เพียงครั้งเดียว
2.การรักษาพยาธิตัวตัวตืด และพยาธิสตรองจิลอยดีส์ ยาขนาด 400 มิลลิกรัม วันละ1 ครั้ง ติดต่อ3 วัน
3.การรักษาพยาธิใบไม้ตับ ยาขนาด 400 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร เช้า เย็น ติดต่อกัน 3 วัน
รูปแบบ
เคี้ยว
กลืนทั้งเม็ด
บดแล้วนำ มาผสมกับอาหาร
ผลข้างเคียง
พบบ่อย
คลื่นไส้อาเจียน
ปวดท้อง
ปวดศีรษะ
ผมร่วงชั่วขณะ
แพ้ยาลมพิษมีอาการบวมที่ลิ้นริมฝีปากใบหน้าหรือลำคอ
ข้อห้ามใช้
แพ้ยาอัลเบนดาโซล
เด็กทารก
หญิงตั้งครรภ์และหญิงให้นมบุตร
คำแนะนำ
ปัญหาเกี่ยวกับตับและผู้มีเกร็ดเลือดต่ำเม็ดเลือดขาวต่ำควรแจ้งให้แพทย์
กำลังใช้ยา Albendazole และต้องเข้ารับการผ่าตัดควรแจ้งให้แพทย์
ตรวจเลือดทุก 2 สัปดาห์
ระวังอย่าให้เกิดการตั้งครรภ์เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 1 เดือน
Mebendazole
กลไกการออกฤทธิ์
ออกฤทธิ์ฆ่าพยาธิโดยทำให้พยาธิไม่สามารถนำกลูโคสไปใช้ได้จึงทำให้ปริมาณไกลโคเจนและการสร้าง ATP ของพยาธิลดลง
ข้อบ่งใช้
ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลมพยาธิเส้นด้าย พยาธิปากขอ พยาธิแสม้า พยาธิไสเ้ดือน
การบริหารยา
พยาธิเส้นด้าย 100 มิลลิกรัม ครั้งเดียวและให้ซ้ำอีกครั้ง ใน 2 สัปดาห์
พยาธิตัวกลมอื่นๆ 100 มิลลิกรัมเช้า-เย็น เป็นเวลา 3 วัน ถ้าไม่หายซ้ำอีกใน 3-4 สัปดาห์
ผลข้างเคียง
เบื่ออาหารปวดท้องท้องอืดท้องไส้ปั่นป่วนท้องเสียคลื่นไส้อาเจียนง่วงซึม
ข้อห้ามใช้
คนท้อง 3 เดือนแรกอย่างเด็ดขาด
เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
ผู้ป่วยโรคตับ
คำแนะนำ
สามารถรับประทานยา Mebendazole พร้อมอาหารหรือไม่ก็ได้ โดยทั่วไปควรเคี้ยวยาก่อนกลืน หรือใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์
ระหว่างใช้ยาในผู้ป่วยต้องเข้ารับการตรวจเลือดตามที่แพทย์สั่ง
ห้ามลืมรับประทานยา
ใช้ยาจนครบกำหนดตามที่แพทย์สั่ง
หากลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ หากใกล้กับเวลาที่ต้องใช้ยาในรอบถัดไป ให้ข้ามไปใช้ยารอบต่อไป และห้ามเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า :warning:
Thiabendazole
กลไกการออกฤทธิ์
ยามีผลไปรบกวนenzyme ในตัวพยาธิคือenzyme fumarate reductase ทำให้พยาธิที่เป็นตัวอ่อนและไข่พยาธิไม่สามารถเจริญเติบโตได้และขับออกมาจากอุจจาระนอกจากนี้ยายังมีผลต่อพยาธิที่ทำให้เกิด Creeping eruption (พยาธิไชเป็นทางตรงหรือคดเคี้ยวใต้ผิวหนัง)
ข้อบ่งใช้
พยาธิไส้เดือนกลม พยาธิปากขอ พยาธิแส้ม้า พยาธิเข็มหมุด และพยาธิเส้นด้าย
ผลข้างเคียง
พบบ่อยที่สุด อาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ ตาแห้ง หูอื้อ สัญญาณอื่น ๆ ที่อาจปรากฏขึ้นรวมถึงการสูญเสียความกระหายคลื่นไส้หรือท้องเสียอย่างรุนแรงและรู้สึกเสียวซ่าของเท้าและมือ
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้หญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ห้ามใช้ในเด็กอายุต่ำกว่า 4 ปี
คำแนะนำ
ไม่ควรรรับประทานร่วมกับแอลกอฮอล์ เพราะอาจจะทำให้เมาง่าย ใจสั่นเวียนหัว คลื่นไส้อาเจียน
ยาขับพยาธิตัวแบน
Niclosamide
กลไกการออกฤทธิ์
โดยยับยั้ง ขบวนการ oxidative phosphorylationใน mitochondriaของพยาธิและยับยั้งการmetabolism ของพยาธิทำให้พยาธิตายในที่สุด
เป็นยาถ่ายพยาธิที่ออกฤทธิ์ได้ดีกับพยาธิตัวตืด(ตัวแบน)* ได้แก่ พยาธิตืดหมูและพยาธิตืดวัว พยาธิตืดปลา
ข้อบ่งใช้
ยาถ่ายพยาธิตัวแบน เช่นพยาธิตัวตืดหมู และพยาธิตัวตืดวัว
ผลข้างเคียง
รู้สึกไม่สบายในช่องท้อง มีอาการคลื่นไส้ ปวดท้อง เวียนศีรษะหากมีอาการเหล่านี้รุนแรงหรือติดต่อกันเวลานานควรปรึกษาแพทย์
ข้อห้ามใช้
ห้ามใช้กับผู้แพ้ยานิโคลซาไมด์
ห้ามใช้ยานี้ใน หญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร เด็กเล็ก (โดยเฉพาะเด็กแรกเกิด) และผู้สูงอายุ ซึ่งการใช้ยาในบุคคลกลุ่มนี้ควรเป็นการสั่งใช้ยาจากแพทย์เท่านั้น
คำแนะนำ
• ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานนิโคลซาไมด์ร่วมกับแอลกอฮอล์
• ควรให้ยาถ่ายภายใน 2 ชั่วโมงถัดมา เพื่อถ่ายพยาธิและไข่พยาธิออก
