Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 7การดูแลผู้ป่วยที่ได้รับออกซิเจนและการดูดเสมหะ, EX: หญิงไทยสูงอายุ90…

- - - - อัตราการหายใจอยู่ในช่วง 16-24 ครั้ง/นาที
      - ผลเลือด Hb = 12 -16 g/dl และHct = 37 -47 %
      - ไม่มีพบอาการของภาวะพร่องออกซิเจน
      - ฟังปอด พบ ทางเดินหายใจโล่งไม่มีเสมหะ
      - ผู้ป่วยได้รับO2cannula2 lit/min และปลอดภัย
    - - วางแผนให้การผู้ป่วยได้รับออกซิเจนได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย 2 lit/min ตามแผนการรักษาและมีความปลอดภัยขณะได้รับการออกซิเจนและจัดเตรียมอุปกรณ์การให้ออกซิเจนชนิด cannula
    - - เพื่อส่งเสริมให้ผู้ปุวยได้รับออกซิเจนได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย2 lit/min ตามแผนการรักษาและไม่เกิดภาวะพร่องออกซิเจน
- - - - การให้ออกซิเจนชนิดเขี้ยว (nasal cannula)หรือnasal prongs
      - การให้ออกซิเจนทางหน้ากาก (mask)
        
        Simple mask
        
        Non rebreathing mask
    - - การให้ออกซิเจนชนิด croupette tent
      - การให้ออกซิเจนชนิด hood หรือ oxygen box
      - การให้ออกซิเจนทางท่อหลอดลม (tracheostomy collar)
      - การให้ออกซิเจนทางท่อช่วยหายใจ(endotracheal tube: ET)
      - การให้ออกซิเจนชนิดT-piece
- - - - แนะนำให้หายใจเข้าออกในถุงปิด
      - แนะนำให้กลั้นหายใจเป็นพักๆ
      - ให้ชิมของเปรี้ยวจัด
      - ใช้เทคนิคเบี่ยงเบนความสนใจ
      - ให้ดมสารที่มีกลิ่นฉุน
      - ดูแลความปลอดภัยจากสิ่งแวดล้อม
    - - กินอิ่มมากเกินไปดื่มเครื่องดื่มพวกที่ทำให้เกิดแก๊ส (Carbonate) ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สูบบุหรี่จัดหรือมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของกระเพาะอาหารทันที
  - - - สาเหตุเกี่ยวกับหัวใจ
      - สาเหตุเกี่ยวกับประสาท
      - สาเหตุเกี่ยวกับทางเดินหายใจ
    - - เตรียมอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ สำหรับช่วยเหลือผู้ปุวยฉุกเฉิน
      - ดูแลให้ยาขยายหลอดลม หรือยาขับเสมหะ
      - แลประคับประคองด้านจิตใจ และประเมินสัญญาณชีพตามความเหมาะสม ทุก 1-2 ชั่วโมง
      - ดูแลให้ออกซิเจนชนิดละอองฝอย (nebulizer)
      - ดูแลให้ผู้ปุวยนอนศีรษะสูง และให้ออกซิเจนร่วมด้วย
      - ฝึกให้ผู้ป่วยหายใจและการไออย่างมีประสิทธิภาพ
  - - - การอักเสบ
      - เนื้องอก และมะเร็ง
      - อุบัติเหตุ
      - ความผิดปกติของหลอดเลือดและโรคปอดต่างๆ
    - - ประเมินชีพจร หายใจ และความดันโลหิต
      - ถ้าเสียเลือดมากอาจต้องให้เลือด
      - ให้ผู้ปวยพักผ่อนและให้การหายใจเคลื่อนไหวน้อยที่สุด
      - ผู้ปวยอาจตกใจมาก ทำให้มีอาการหายใจเร็วขึ้น (hyperventilation) พยาบาลต้องคอยปลอบโยน ให้กำลังใจ
    - - ไอจนมีเลือดปนออกมา
      - ไอจนมีเลือดออกเป็นสาย
      - ไอจนมีเลือดสดออกมา พบในวัณโรคปอด
      - ไอจนมีเสมหะสีคล้ายสนิม
  - - - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจากเยื่อหุ้มปอดอักเสบ
      - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจาก เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบมักเป็นตรงบริเวณหัวใจ
      - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจากกล้ามเนื้ออักเสบ
      - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจากหัวใจ
      - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจากเส้นประสาท
      - อาการเจ็บหน้าอก สาเหตุจากหลอดลมอักเสบ
    - - ประเมินหาสาเหตุของอาการว่า อาการเจ็บหน้าอกเกิดจากหัวใจหรือ ปอด ถ้าเป็นอาการเจ็บหน้าอกจากหัวใจ เช่น กล้ามเนื้อหัวใจตาย(myocardial infarction) จะมีอันตรายกว่าการเจ็บหน้าอกจากระบบหายใจมาก
      - จัดเตรีมอุปกรณ์การให้ออกซิเจนและพิจารณาให้ออกซิเจนแก่ผู้ป่วย
      - สังเกตอาการ ถ้าผู้ป่วยมีอาการเจ็บปวดที่เยื่อหุ้มปอด ควรแนะนำให้นอนตะแคงทับด้านที่เป็น
  - - - ไอแห้งๆ ไม่มีเสมหะ
      - ไอมีเสมหะ ซึ่งเสมหะที่เป็นหนองมักเกิดจากการติดเชื้อในทางเดินลมหายใจ
    - - ดูแลความสะอาดของปากฟันและสิ่งแวดล้อม
      - กระตุ้นให้ดื่มน้ำอุ่นบ่อยๆ และปริมาณมาก
      - สังเกตและบันทึกลักษณะ เสียง ความถี่และระยะเวลาของการไอ
      - กระตุ้นให้เปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ
      - ประเมินประสิทธิภาพการไอ
      - สอนการไออย่างมีประสิทธิภาพ (effective cough)
    - - ฝุุน ควัน สารเคมี อาหารหรือน้ำที่ส าลักเข้าไป
      - ความร้อน -เย็นของอากาศจะทำให้การไอมากขึ้น
      - การอักเสบหรือการบวมบริเวณทางเดินหายใจ
- - - - SaO2เป็นค่าเปรียบเทียบระหว่าง Hemoglobin ที่มี O2ที่อิ่มตัวกับความสามารถสูงสุดของHemoglobin ที่จะจับกับO2ได้ ค่าปกติอยู่ระหว่าง97-100%
      - การแปลผลภาวะระบบทางเดินหายใจเป็นกรดเฉียบพลัน (Acute respiratory acidosis)
        
        อาการและอาการแสดงที่พบคือ hypoventilation จะมีอาการง่วงเหงาหาวนอน ประสาทสัมผัสเปลี่ยนแปลงไป
      - HCO3เป็นการวัดค่าความเข้มข้นไฮโดรเจนไอออน(HCO3-) ในเลือดที่ช่วยบอกการท างานของไต หรือความเป็นกรดด่างในร่างกายได้ค่าปกติอยู่ระหว่าง18-25 mEg/L
      - การแปลผลภาวะระบบทางเดินหายใจเป็นด่างเฉียบพลัน (Acute respiratory alkalosis)
        
        อาการและอาการแสดงที่พบคือ Hyperventilation หัวใจเต้นเร็ว ประสาทสัมผัสเปลี่ยนแปลงไป ชา หมดความรู้สึก มีอาการชาตามมือตามหน้า
      - PaO2เป็นตัวบ่งชี้ให้ทราบถึงปริมาณของออกซิเจน (O2)ในเลือดที่จับกับHemoglobinค่าปกติอยู่ระหว่าง80-100 mmHg
      - การแปลผลภาวะการเผาผลาญเป็นกรดเฉียบพลัน (Acute metabolic acidosis)
        
        อาการและอาการแสดงที่พบคือ อาการปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ประสาทสัมผัสเปลี่ยนไป
      - PaCO2เป็นการวัดความดันของคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2)ในเลือด ถ้าระดับของ CO2ในเลือดสูงเพิ่มขึ้นอัตราการหายใจจะเร็วขึ้นเพื่อให้ปอดสามารถขับ CO2ที่คั่งออก ค่าปกติอยู่ระหว่าง35-45 mmHg
      - การแปลผลภาวะการเผาผลาญเป็นด่างเฉียบพลัน (Acute metabolic alkalosis)
        
        อาการและอาการแสดงที่พบคล้ายกับ metabolic acidosis แต่ไม่มีอาการปวดศีรษะ
      - pH เป็นตัวชี้วัดภาวะความเป็นกรดด่างของร่างกาย ค่าปกติ อยู่ระหว่าง7.35-7.45ถ้าค่าต่ ากว่า 7.35แสดงว่าเกิดภาวะเป็นกรด และถ้าค่าสูงกว่า 7.45แสดงว่าเกิดภาวะเป็นด่าง
    - - โรคเลือดโดยเฉพาะเม็ดเลือดแดงน้อย
      - ระบบเผาผลาญเมตาบอลิซึมผิดปกติต่าง ๆ
      - ระบบหัวใจและหลอดเลือด
      - ระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลาย
      - ระบบทางเดินหายใจ
      - ผู้ปุวยที่ได้รับการผ่าตัดโดยเฉพาะการผ่าตัดส่วนอกและช่องท้อง
    - - ค่าการอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือดปกติอยู่ระหว่าง98-99%หากวัด SPO2ได้น้อยกว่า 90% จ าเป็นต้องได้รับการรักษา ยกเว้นผู้ปุวยโรคปอดอุดตันเรื้อรัง(Chronic obstructive pulmonary disease: COPD)
- - - - ทำความสะอาดช่องจมูกทั้งสองข้างและทุก 8 ชั่วโมงเพื่อให้ช่องจมูกโล่งทำให้ได้รับออกซิเจนปริมาณถูกต้อง
      - สวมเขี้ยวเข้าในช่องจมูกทั้ง 2 ข้างโดยให้ส่วนโค้งแนบไปกับโพรงจมูก คล้องสายกับใบหู2ข้าง ปรับสายให้พอดีไว้ใต้คาง หรืออ้อมรอบศีรษะ
    - - simple mask ครอบหน้ากากบริเวณสันจมูกและปากให้แนบสนิทปรับสายคล้องทัดเหนือใบหูรอบศีรษะ จัดให้พอดีปูองกันการรั่วของออกซิเจน
      - ชนิดมีถุง เปิดออกซิเจนไหลผ่านถุง 10 -20 ลิตร/นาที จนถุงโปุงเต็มที่เพื่อไล่ก๊าซอื่นที่ค้างในถุงออกรวมทั้งทดสอบถุงไม่รั่วแล้วจึงใส่เหมือน simple mask
    - - ต่อท่อออกซิเจนเข้ากับกล่อง
      - วางครอบเฉพาะศีรษะและไหล่ ระวังไม่ให้สายอยู่ใกล้หน้าเด็ก ให้ออกซิเจนในปริมาณพอเพียงและไม่ให้ออกซิเจนระคายเคืองตาเด็ก
    - - ควรดูดเสมหะออกก่อนเพื่อให้ออกซิเจนไหลผ่านหลอดลมคอได้สะดวก
      - ต่อสาย T –piece ครอบท่อหลอดลมคอ จัดสายไม่ให้เกิดภาวะดึงรั้งกรณีผู้ป่วยที่ได้รับยาในรูปการสูดละอองยาเข้าทางเดินหายใจโดยตรง (aerosol therapy)