Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 8 ความเป็นครู กระบวนการออกแบบการเรียนการสอน, บทที่ 8 ความเป็นครู -…
บทที่ 8 ความเป็นครู
กระบวนการออกแบบการเรียนการสอน
หลักสูตรและการเรียนการสอน
เป้าประสงค์ของการศึกษาหรืออบรม
การใช้ประสบการณ์การเรียนรู้ อย่างมีแบบแผนต่อผู้เรียน ไม่ว่าจะเป็นในชั้นเรียนระดับประถม หลักสูตรระดับมัธยมหรือสถานบันการศึกษาที่สูงขึ้น หรือแม้แต่การอบรมในบริบททางธุรกิจก็ตาม
การเรียนการสอน
เป็นวิธีการใดก็ตามที่ครูนำมาใช้การถ่ายทอดเนื้อหาวิชา เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ อาจะเรียกได้ว่าเป็นการเรียนการสอนโดยใช้วิธีการบอกให้ทำ ให้จำ ให้จด ให้นำไปท่องจำ ทำการทดลอง เพื่อตรวจสอบทดสอบสิ่งที่ได้รับการเรียนรู้ตามหลักสูตร
หลักสูตร
เป็นโปรแกรมทางการศึกษาที่ผนวกรวมทั้งสาระของวิชาและทักษะ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงแนวคิดที่อยู่เบื้องหลังว่าหลักสูตรนี้ประกอบไปด้วยสิ่งใดบ้าง
คำถามเพื่อช่วยในการออกแบบหลักสูตร
เป้าหมายทางการศึกษาที่จำเป็นต่อภารกิจ และแผนงานคืออะไร?
ต้องจัดกลุ่มหรือจัดแบบแผนการสอนอย่างไร เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์?
เป้าประสงค์หรือภารกิจงาน รวมทั้งแผนกลยุทธ์ขององค์กร หรือโรงเรียนคืออะไร?
จากทฤษฎีสู่การวางแผน
ทฤษฎีการสื่อสาร
ทฤษฎีการสื่อสารทางเดียวเชิงเส้นตรง การสื่อสารเริ่มด้วยผู้ส่งซึ่งเป็นแหล่งข้อมูล ทำหน้าที่ส่งเนื้อหาข่าวสาร เพื่อส่งไปยังผู้รับ โดยผ่านทางเครื่องส่งหรือตัวถ่ายทอดในลักษณะของสัญญาณ ที่ถูกส่งไปในช่องทางต่างๆกัน แล้วแต่ลักษณะของการส่งสัญญาณแต่ละประเภท
ทฤษฎีพัฒนาการ
(Development Theories: Piaget, Vygotsky)
พัฒนาการด้านความรู้ความเข้าใจ ความคิด หรือสติปัญญาออกเป็น 4 ระยะ
ระยะของการใช้ร่างกายและประสาทสัมผัส
ระยะของการเริ่มมีความคิดและเข้าใจ
ขั้นของการใช้ความคิดอย่างมีเหตุผลเชิงรูปธรรม
ขั้นของการใช้ความคิดอย่างมีเหตุผลเชิงนามธรรม
ทฤษฎีระบบ
การออกแบบการเรียนการสอนนำวิธีระบบมาใช้เพื่อยกระดับการจัดการเรียนการสอนให้มีคุณภาพ โดยการเชื่อมโยงการออกแบบการเรียนการสอนปกติกับการสอนด้วยการนำวิธีระบบมาใช้
แนวคิดทฤษฎีการเรียนรู้
เชิงสังคมวัฒนธรรม
แนวคิดของ Vygotsky ที่สำคัญและมีอิทธิพลต่อทฤษฎีการเรียนรู้เชิงสังคมวัฒนธรรม
หลักทั่วไปของพัฒนาการ (General Laws of Development)
Zone of Proximal Development (ZPD)
บทบาทของเครื่องมือ (Tools) ต่อการเรียนรู้
ทฤษฎีการสอน
มีลักษณะเป็นกฎเกณฑ์หรือข้อแนะนำและมีความสอดคล้องตามแต่ละสถานการณ์ ได้นำหลักการและสมมติฐานจากทฤษฎีการเรียนรู้ มาประยุกต์ใช้ออกแบบวิธรการสอนที่สามารถตอบโจทย์ได้จริง โดยมุ่งเน้นที่การออกแบบอุปกรณ์การสอนที่รองรับกับวัตถุประสงค์ในการเรียนรู้
ทฤษฎีการเรียนรู้
ทฤษฎีการเรียนรู้นำเสนอในเชิงพรรณนาโดยเป็นการอธิบายการเกิดขึ้นของการเรียนรุ้ไปจนถึงการบรรลุผลลัพธ์อย่างใดอย่างหนึ่ง
ทฤษฎีการเรียนรู้ตามแบบพฤติกรรมนิยมของ Burhus Frederic Skinner เน้นย้ำที่ผลกระทบจากเงื่อนไขภายนอก รางวัลและบทลงโทษ
ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มปัญญานิยมของ Jean Piaget และ Jerome Seymour Bruner เน้นที่การรับรู้กระบวนการ การเก็บรักษา และนำข้อมูลกลับมาใช้ในสถานการณ์ของแต่ละปัจเจกบุคคล
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมของ Lev Semonovich Vygotsky เน้นการเรียนรู้ของนักเรียนจากบุคคลอื่นในสภาพแวดล้อมเดียวกัน
การออกแบบการเรียนการสอน
5 กรอบทฤษฎี
ทฤษฎีการเรียนรู้: วิธีการเรียนรู้ของผู้เรียน
ทฤษฎีการสอน: วิธีการที่จะให้ผู้เรียนแน่ใจได้ว่าจะเกิดการเรียนรู้ตามเป้าประสงค์
ทฤษฎีระบบ: ระบบที่จะทำให้ผู้เรียนมั่นใจว่าเกิดการเรียนรู้ครบวงจร
ทฤษฎีการสื่อสาร: วฺิธีการสื่อสารที่ชัดเจนและถูกต้อง
ทฤษฎีพัฒนาการ: วิธีการขยายการเรียนรู้ด้วยการปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
วิธีการจัดทำ "การออกแบบการเรียนการสอน"
ผู้เรียนแต่ละคนจะต้องมีความพร้อมในระดับใด เพื่อให้สามารถบรรลุวัตถุประสงค์ในการเรียนรู้
กลยุทธ์การเรียนการสอนใดมีความเหมาะสมที่สุด เมื่อพิจารณาทั้งจากวัตถุประสงค์ และลักษณะของผู้เรียน
สื่อหรืออุปกรณ์ประเภทใดที่เหมาะสมที่สุด
ต้องอาศัยการสนับสนุนใดบ้างเพื่อช่วยให้ประสบความสำเร็จในการเรียนรู้
อะไรคือตัวชี้วัดที่แสดงว่าบรรลุผลตามวัตถุประสงค์
จะต้องปรับปรุงอย่างไรในกรณีที่ผลลัพธ์ของโปรแกรมไม่เป็นไปตามที่คาดหวังไว้
องค์ประกอบสำคัญของกระบวนการออกแบบการสอน
วัตถุประสงค์
วิธีการ
ผู้เรียน
ประเมินผล
แผนการออกแบบการเรียนการสอนที่สมบูรณ์
ต้องกำหนดวัตถุประสงค์ในการสอน
ต้องสร้างเครื่องมือในการประเมินผลเพื่อวัดผลตามวัตถุประสงค์
ต้องระบุเนื้อหา และวิเคราะห์องค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้สอดคล้องกับเป้าประสงค์และวัตถุประสงค์ที่วางไว้
ต้องจัดเกรียงเนื้อหาในหารสอนแต่ละชั้นเรียนตามหลักตรรกะในการเรียนรู้และสอดคล้องกับเครื่องมือในการวัดผลและประเมินผล
ต้องศึกษาลักษณะของผู้เรียน ที่จะมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจในการสอน
ต้องออกแบบกลยุทธ์การสอนที่ทำให้ผู้เรียนแต่ละคนสามารถเรียนรู้ได้ตามวัตถุประสงค์
ต้องระบุปัญหาในการสอนและกำหนดเป้าประสงค์สำหรับการออกแบบโปรแกรมการสอนที่ชัดเจน
ต้องวางแผนข้อมูลที่ต้องการสื่อสารระหว่างการสอน แล้วจึงพัฒนาการสอน
ต้องเลือกอุปกรณ์หรือทรัพยากรต่างๆ ที่สามารถสนับสนุนกิจกรรมการสอนและกิจกรรมการเรียนรู้
รูปแบบการเรียนการสอน
รูปแบบการเรียนการสอนของ Hunter
1.พื้นความรู้ของผู้เรียน- นักเรียนมีความรู้อะไรเกี่ยวกับวิชาที่ครูจะสอน
การเตรียมความรู้พื้นฐานที่จำเป็นให้แก่นักเรียน
วัตถุประสงค์ของหน่วยเรียนรู้หรือสิ่งที่ต้องการให้นักเรียนเรียนรู้
ความรู้ของครูเกี่ยวกับวิชาที่สอน
ความรู้เกี่ยวกับจิตวิทยาการศึกษา
บุคลิกภาพของครู
การประเมินผลนักเรียนเปลี่ยนพฤติกรรมข้อ 3 หรือไม่ ครูเรียนรู้อะไรบ้างจากข้อมูลย้อนกลับ
วิธีการสอนและกระบวนการเรียนรู้ การเตรียมการสอน กิจกรรมเพื่อการเรียนรู้ กระบวนการสอนการเรียนรู้
ความสัมพันธ์ระหว่างวัตถุประสงค์
วิธีสอน และการประเมินผล
ทำอย่างไรจึงจะให้ผู้เรียน
เปลี่ยนพฤติกรรมได้
จัดกิจกรรม เนื้อหา และวิธีการสอน ที่จะช่วยให้สัมฤทธิ์ผลตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้
จะทราบได้อย่างไรว่าผู้เรียนได้
เปลี่ยนพฤติกรรมหรือถึงเป้าหมายแล้ว
ประเมินผลเพื่อจะทราบว่า วัตถุประสงค์ที่วางไว้สัมฤทธิ์ผลหรือไม่
มีความประสงค์ที่จะให้ผู้เรียน
เปลี่ยนพฤติกรรมอะไรบ้าง (วัตถุประสงค์)
ตั้งวัตถุประสงค์การศึกษาที่สอดคล้องกับเป้าหมายทั่วไปของการศึกษาของประเทศระดับต่างๆ
รูปแบบการเรียนการสอนโดยทั่วไป
1.หัวข้อ
2.วัตถุประสงค์
3.การสอน
4.ทบทวน
5.ประเมิน
การวิเคราะห์เนื้อหาความรู้
1.การวิเคราะห์หัวข้อเนื้อหาวิชา
(Topic analysis)
ความรู้เนื้อหาในรายวิชาเป็นการเรียนรู้ด้านสติปัญญา (Cognitive learning) ภารกิจการกระทำที่ต้องเรียนรู้เป็นการเรียนรู้ด้านทักษะ (Psychomotor learning) และความสำคัญของหัวข้อเรื่องมีอิทธิพลต่อแรงจูงใจ ความรู้สึกแฝง การสร้างเจตคติและค่านิยมของผู้เรียนเป็นการเรียนรู้ด้านจิตตพิสัย (Affective learning) ดังนั้น การจัดหัวข้อเรื่องควรจัดลำดับให้เหมาะสมและง่ายต่อการเรียนรู้และครบทั้ง 3 ด้าน
โครงสร้างของเนื้อหาความรู้
(Structural knowledge)
ควรเป็นระเบียบหรือเป็นแนวทางที่สามารถดำเนินการสอนเรื่องนั้นได้อย่างแจ่มแจ้ง
โครงสร้างเนื้อหา
(Content Structure)
ส่วนใหญ่รูปแบบการออกแบบการเรียนการสอนนำเนื้อหาจากหลักสูตรมาแยกออกตามโครงสร้างเนื้อหา
1) ข้อเท็จจริง (Fact)
2) มโนทัศน์ (Concept)
3) หลักการและกฎ (Principles and rules)
4) กระบวนการ (Procedure)
5) ทักษะการสื่อสารระหว่างบุคคล (Interpersonal skill)
6) เจตคติ (Attitude)
ข้อเท็จจริงภายใต้กระบวนการออกแบบการเรียนการสอน
ข้อเท็จจริงที่ 3 แผนการออกแบบการเรียนการสอนได้รับการพัฒนาขึ้นมาเบื้องต้นเพื่อใช้งานโดยนักออกแบบการสอนและทีมงานวางแผน
ข้อเท็จจริงที่ 4 ขณะที่วางแผนการสอน ต้องแน่ใจว่าแม้ผู้เรียนที่มีระดับการเรียนรู้แตกต่างกันก็สามารถมีผลสำเร็จในขั้นที่น่าพอใจได้
ข้อเท็จจริงที่ 5 ผลสำเร็จของผลการเรียนการสอนขึ้นอยู่กับความถูกต้องแม่นยำของข้อมูลที่ใช้ในกระบวนการออกแบบการเรียนการสอน
ข้อเท็จจริงที่ 6 กระบวนการออกแบบการเรียนการสอนนั้นมุ่งเน้นที่ผู้เรียนมากกว่าเนื้อหาสาระ
ข้อเท็จจริงที่ 2 กระบวนการออกแบบการเรียนการสอนมักจะเริ่มต้นจากระดับการพัฒนาหลักสูตร
ข้อเท็จจริงที่ 7 วิธีที่ดีที่สุดในการออกแบบการสอนไม่ได้มีวิธีเดียว
ข้อเท็จจริงที่ 1 กระบวนการออกแบบการเรียนการสอนต้องใส่ใจทั้งขั้นตอนที่ต้องดำเนินการอย่างเป็นระบบ และรายละเอียดที่จะเพาะเจาะจงในแผนงานที่วางไว้
ประโยชน์ของการใช้กระบวนการออแบบการเรียนการสอน
การเรียนรู้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
เสริมสร้างการเรียนรู้และทักษะต่างๆ
ช่วยนำไปสู่การมีเจตคติในเชิงบวกต่อหัวข้อที่เรียน
นิสัยในการเรียนที่ดีขึ้น
บทที่ 8 ความเป็นครู - กระบวนการออกแบบการเรียนการสอน
นางธนิดา วงศ์สัมพันธ์ 6220160339 (เลขที่ 1)