Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิดพื้นฐานทางเภสัชวิทยา - Coggle Diagram
แนวคิดพื้นฐานทางเภสัชวิทยา
ความหมาย
เภสัชวิทยา คือศาสตร์ที่ว่าด้วยเรื่องของยา ซึ่งจะมีความรู้ตั้งแต่ความเป็นมาของยา แหล่งที่พบ คุณสมบัติ ผลของยาต่อร่างกาย กลไกการออกฤทธิ์ การดูดซึม วิธีบริหารยา ขนาดยา
เภสัชพลนศาสตร์
ผลของยาที่มีต่อร่างกายทั้งการเปลี่ยนแปลงทางชีวเคมีและสรีรวิทยา
ชนิดของการออกฤทธิ์ของยา
อาการข้างเคียง
พิษของยา
การออกฤทธิ์ของยา
เภสัชจลนศาสตร์
ขบวนการตั้งแต่ยาเข้าสู่ร่างกายจนถึงตำแหน่งที่ออกฤทธิ์
การกระจายยา
การเปลี่ยนแปลงยา
การดูดซึม
การขับถ่ายยา
แหล่งที่มาของยาและการพัฒนายา
การเรียกชื่อยา
Chemical Name
Trade Name
Generic Name
แนวคิด/ขั้นตอนในการผลิตยา
Preclinical trial
Clinical trial
แหล่งที่มาของยา
สารกึ่งสังเคราะห์
สารสังเคราะห์
ยาที่ได้จากธรรมชาติ
ยาที่ได้จากพืช
ราก ลำต้น ใบ เปลือก แก่น ผล เมล็ด
ยาที่ได้จากสัตว์
น้ำมันตับปปลา เซรุ่มจากเลือดม้า
ยาที่ได้จากแร่ธาตุ
Iodine tincture , O.R.S
ยาที่ได้จากเทคโนโลยีชีวภาพ
รูปแบบยา การบริหารยา และการแบ่งประเภทยา
ยาเตรียม
ยาเตรียมรูปแบบของเหลว
ยาอิมัลชัน
ยาน้ำแขวนตะกอน
ยาน้ำเชื่อม
ยาเตรียมรูปแบบกึ่งแข็ง
ยาขี้ผึ้ง
เพสต์
ยาครีม
ยาเตรียมรูปแบบของแข็ง
ยาเม็ดอม
ยาเม็ดอมแบบนิ่ม
ยาเม็ด
ยาเตรียมรูปแบบอื่นๆ
ยาฝัง
ยาเม็ดออกฤทธิ์เนิ่น
ยาเหน็บทวาร/ยาสวนทวาร
ยาปราศจากเชื้อ
ยาเตรียมกัมมันตรังสี/เภสัชรังสี
ชีวผลิตภัณฑ์
ยาเคมีบำบัด
สารที่ใช้ป้องกันการแข็งตัวของเลือด
ยาสำหรับใช้เฉพาะที่ เช่น สำหรับตา หู จมูก
สารอาหารที่ให้ทางหลอดเลือดดำ
ยาฉีด
ยาปราศจากเชื้ออื่นๆ
น้ำยาที่ใช้สำหรับการล้างไต
น้ำยาทำความสะอาดแผล
รูปแบบของยา
คือ ยาเตรียมที่เตรียมขึ้นมาให้เหมาะสมกับการใช้ โดยอาจจะมีาเพียงตัวเดียวหรือมากกว่า1ตัว เพื่อให้ผลิตได้ง่ายและอยู่ในรูปแบบที่เหมาะสมกับการใช้
วิธีบริหารยา
Systemic
Parenteral administration
Enteral administration
Sublingual
Rectal administration
Oral
Topical
ยาครีม
ยาป้ายปาก
ยาหยอดตา
ยาสูดพ่น
ยาเหน็บทวาร
ปัจจัยที่มีผลต่อการบริหารยา
คุณสมบัติทางเคมีและฟิสิกส์ของตัวยา
ตำแหน่งของยาที่จะออกฤทธิ์
วัตถุประสงค์ของการรักษา
สภาวะของผู้ป่วย
ประเภทของยา
ยาแผนปัจจุบัน
ยาอันตราย
ยาควบคุมพิเศษ
ยาสามัญประจำบ้าน/ยาตำราหลวง/ยาบรรจุเสร็จ
ยาเสพติด/วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท
ยาแผนโบราณ
หลักการใช้ยาที่ถูกต้อง
การเสื่อมสภาพของยาและวิธีการป้องกันรักษาคุณภาพยา
การเสื่อมสภาพของยา
อายุการใช้งานของยามีความแตกต่างกัน ยาเม็ดไม่ควรเก็บเกิน5ปี
หากไม่มีวันหมดอายุให้ดูวันที่ผลิต จะระบุMFD,Mfg Date และตามด้วยวันเดือนปีที่ผลิตและควรดูว่ายามีการเปลี่ยนสีหรือไม่ มีความชื้น ขึ้นรา หรือยาน้ำเขย่าแล้วเข้ากันหรือไม่ ถ้าไม่เข้ากันก็ไม่ครใช้
วิธีการป้องกันรักษาคุณภาพยา
เก็บให้ปลอดภัย
เก็บเป็นระเบียบ
เก็บให้ถูกหลักวิชาการ
หลักการใช้ยาให้ปลอดภัย
right dose
right route/right method
right drug
right time
right patient
ฉลากยา
วันผลิต
วันหมดอายุ
ข้อบ่งใช้
เลขขอขึ้นทะเบียน
ความแรง/ส่วนประกอบ
เลขที่ผลิต
ชื่อทั่วไป
ประเภทของยา
ชื่อการค้า
ชื่อ-ที่อยู่
เครื่องหมายการค้า