Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษาและฟื้นฟูสภาพ ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช …
บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษาและฟื้นฟูสภาพ
ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช
“การบำบัดรักษาทางกาย”
จิตเภสัชบำบัดดและการใช้ยาอย่างสมเหตุผล
ยารักษาโรคจิต Antipsychotic drugs or Major transquilizer drugs
Phenothiazine derivatives
ระงับการอาเจียน ปากแห้ง antihistamine
Chlopromazine (Largactil) ลดอาการอาเจียน
Promazine (Sparine)
Trifluoperazine (Stelazine, Triflazine, Triplex)
Thioridazine (Melleril) Perphenazine (Trilafon, Permazine, Perphisil)
Fluphenazing (Anatensol, Permitil, Prolicin)
Butyrophenone derivatives ควบคุมอาการประสาทหลอน หลงผิด ก้าวร้าว
Clozapine บวก ประสาทหลอน หลงผิด
ลบ อารมณ์เฉย คิดและพูดน้อยปกติ
Risperidone
Serotonin Reuptake Inhibitors
Thioxanthene derivatives
Dihydroindolone derivatives
Dibenzoxapine derivatives
อาการข้างเคียง
ฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น ปากแห้ง ตาพร่า
Extrapyramidal symptom เกี่ยวกับการควบคุมกล้ามเนื้อลาย
Other central nervous system effects เช่น ง่วงนอน ชัก
อาการแพ้ Allergic effects เช่น ดีซ่าน ตัวเหลือง ตาเหลือง
ระบบเลือด ผิวหนัง ตา WBC ลดลง ไวต่อแสง
ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine เช่น น้ำนมหลั่ง ประจำเดือนขาดหรือช้า
Neuroleptic Malignant Syndrome (NMS)
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับการตรวจความดันโลหิต การทำงานของตับ
การเตรียมยาฉีดควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับยาโดยตรง ฉีดเข้ากล้ามเนื้อมัดใหญ่ช้าๆ
Short-actingหลังฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ให้นอนพัก วัดความดันโลหิต
Long-acting ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ
ให้ความรู้กับผู้ป่วยและญาติเกี่ยวกับการปฏิบัติตัว
ยารักษาอาการซึมเศร้า Antidepressant drugs
Conventional antidepressant
Monoamine Oxidase inhibitors (MAOI) ระดับ Serotoninและ Catecholamine ในสมองสูงขึ้น
Tricyclic antidepressants ลดอาการซึมเศร้า ไม่เพิ่ม Nor-epinephrine และ serotonin ในสมอง
Secondary generation antidepressants
Bicyclic antidepressants
Tetracyclic antidepressants
การพยาบาล
รวบรวมข้อมูลมุลเกี่ยวกับอารมณ์ซึมเศร้า
สังเกตและบันทึกอาการข้างเคียงต่างๆ
ตรวจสอบและติดตามการมีปฏิกิริยาร่วมกับยาตัวอื่น
ยากลุ่ม TCAs สังเกตผลการรักษา เมื่อรับยา ประมาณ 2 - 3 สัปดาห์
ยากลุ่ม MAOIs ประสิทธิภาพสูงสุด ใช้นาน 2 - 6 สัปดาห์
ให้คำแนะนำ เช่น
รับประทานยาตามแพทย์สั่ง ไม่ปรับขนาดยาเอง
หลีกเลี่ยงยาหรือสารเคมีมีฤทธิ์มาเสริมกัน
กลุ่ม MAOIs หลีกเลี่ยง Tyramine
ยาควบคุมอารมณ์ Mood-stabilizing drug
ลิเทียมคาร์บอเนต Lithium Carbonate
รักษา Mania
ป้องกันการกลับเป็นซ้ำ Bipolar disorder
อาการข้างเคียง
คลื่นไส้ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย
หากพบลิเทียม ในกระแสเลือด 1.5-2 mEq/L ควรหยุดยาทันที
หากพบลิเทียม ในกระแสเลือด 2-2.5 mEq/L ให้สารน้ำปรับสมดุลร่างกาย
หากพบลิเทียม ในกระแสเลือดมากกว่า 2.5 mEq/L ให้รีบช่วยชีวิตและลดระดับของลิเทียม
การพยาบาล
ให้รับประทานยาระหว่างมื้ออาหาร
ในระยะแรกตรวจหาระดับลิเทียม สัปดาห์ละ 2 ครั้งจนกว่าจะคงที่
ติดตามประเมินอาการข้างเคียง
แนะนำผู้ป่วยและญาติ เช่น
อาหารต้องเป็นอาหารธรรมดา
ดื่มน้ำมากๆ วันละ 3 ลิตร
ห้ามออกกำลังกาย
ตรวจหาระดับลิเทียมแนะนำให้เขียนข้อความว่า “เป็นผู้ใช้ยาลิเทียม”
ยาคลายกังวล Anxiolytic, Antianxiety drug or minor transquilizer drugs
รักษาโรคประสาท Neurosis ทุกชนิด
ใช้เป็นยานอนหลับ
โรคลมชัก แก้อาการชัก
อาการข้างเคียง
ง่วงนอน ความคิดช้า อาจมีสับสน ตื่นเต้น คลื่นไส้อาเจียน ไม่ค วรใช้คู่กับบาบิทูเรตและแอลกอฮอล์
การพยาบาล
ให้ยาเฉพาะก่อนนอน
กรณีฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อให้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อมัดใหญ่และฉีดลึก
สังเกตอาการข้างเคียง
Lorazepam (Ativan) ใช้อมใต้ลิ้น
การรักษาด้วยไฟฟ้า Electro Convulsive (Somatic therapy)
ใช้กระแสไฟฟ้าจำนวนจำกัดผ่านเข้าสมอง ในระยะเวลาจำกัด ทำให้เกิดอาการชักเกร็งทั้งตัว Grandmal Seizaue
ข้อบ่งใช้
ผู้ป่วยอาการเศร้าทุกชนิด เสี่ยงฆ่าตัวตาย
ผู้ป่วย โรคจิตเภทคลั่งหรือซึมเฉย
โรคจิตในวัยเสื่อมในระยะเศร้า
โรคผิดปกติทางอารมณ์ทั้งในระยะคลั่งและระยะเศร้า
ข้อห้าม
Brain tumor
โรคหัวใจและหลอดเลือด
วัณโรครุนแรง
ผู้ป่วยกระดูก เช่น หักเคลื่อน
การติดเชื้อมีไข้สูง
ผู้สูงอายุร่างกายไม่แข็งแรง
เครื่องมือที่ใช้
Electrodes 2 อัน
Temporal lobe วางบริเวณทัดดอกไม้ “Bilateral ECT”
Non- dominant cerebral hemisphere วางบริเวณศีรษะข้างเดียว “Unilateral ECT”
irway
Jelly หรือ น้ำเกลือ NSS หรือ electrolyte
Emergency set
เครื่อง ECT
ปัจจุบันใช้ Brief-pulse
Sine wave
หมอนทราย
ผ้ายาง
Oxygen
เครื่อง Suction
ฉากกั้น
Syring
เตรียมยา
ขนาดของไฟฟ้าที่ใช้
ประมาณ 70 - 30 โวลท์ ในเวลา 0.1 - 0.5 วินาที sine wave
เครื่อง B.P.S. 30 - 50 จูน เวลา 1 - 6 วินาที
จำนวนครั้งที่ใช้
ทั่วไป แพทย์สั่งทำตั้งแต่ 3-10 ครั้ง ทำ สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง
Affective disorder
Major depression 6-8 ครั้ง
Mania 8-10 ครั้ง
Schizophrenia 12-18 ครั้ง
Schizophrenia affective disorder 10-12 ครั้ง
บทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบของพยาบาลในการรักษาด้วยไฟฟ้า
ก่อนทำ
ญาติเซ็นใบยินยิม
เตรียมด้านจิตใจ
เตรียมด้านร่างกาย
ขณะทำ
ให้ผนอนหงายบนที่นอนแข็ง ใช้หมอนทรายรองส่วนโค้งของกระดูก
ตรวจดูฟันปลอม
ทาjelly ที่ขมับ 2 ข้าง สื่อนำไฟฟ้า
ทาjelly ที่ขมับ 2 ข้าง สื่อนำไฟฟ้า
วาง electrode ที่ขมับ2ข้าง
แพทย์กดปุ่มปล่อยกระแสไฟฟ้าจะมีอาการชักตามมา
หมดสติทันที (Unconscious) 1-2 s
ระยะกระตุก (Clonic phase) 15-30 s
ระยะกระตุก (Clonic phase) 15-30 s
ระยะโคม่า (Coma)
ระยะหลับ (Sleep) 5-10 min จนถึง 30 min
ตื่นจะมีอาการงง (Confusion) บางรายหยุดหายใจ ไม่เกิน 40s
หลังทำ
จัดท่านอนหงายราบ
สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด ระวังการหยุดหายใจ
ดูแลผูที่มีอรการงุนงงหลงลืม
ให้ผู้ป่วยอาบน้ำ รับประทานอาหาร หากอ่อนเพลียให้นอนพัก
ถ้าปวดศีรษะ ให้นอนพักอาการปวดทุเลา
ลงบันทึกอาการ ก่อนทำ ขณะทำและ หลังทำ ระยะชัก
การผูกยึดและการจำกัดพฤติกรรม
เป็นการป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับตัวผู้ป่วยและผู้อื่น
พฤติกรรมที่ต้องผูกยึด
พฤติกรรมในรูปของการทำลาย (Destructive behavior)
พฤติกรรมสับสนวุ่นวาย พฤติกรรมแปลก ๆ อาจเป็นพฤติกรรมถดถอย (Disorganized behavior)
พฤติกรรมแสดงออกมาจากผลของความขัดแย้งในใจ Acting out
พฤติกรรมที่แสดงออกถึงความไม่สบายต่างๆ Dysphoric behavior)
พฤติกรรมที่ต้องยึดผู้อื่นเป็นที่พึ่งพิง (Dependent behavior)
การใช้ยาและการจำกัดขอบเขต (Medical restrain and room seclusion)
ฉีดยาให้ผู้ป่วยสงบก่อนนำผู้ป่วยเข้าห้องแยก (Room seclusion)
ใช้ในผู้ป่วยควบคุมตนเองไม่ได้ (Uncontrolled)
พฤติกรรมรูปแบบการทำลาย (Destructive)
ผู้ป่วยพฤติกรรมรุนแรง
การผูกมัด (Physical restrain)
ใช้เจ้าหน้าที่ 3-5 คน
1คน พูดให้ผู้ป่วยสนใจ
เมื่อผู้ป่วยเผล เจ้าหน้าที่ 2คนจับแขนผู้ป่วยคนละข้างนำผู้ป่วยไปไว้ในห้องพัก
กรณีผู้ป่วยไม่ยอม เจ้าหน้าที่อีก 2 คนยกตัวผู้ป่วยให้เท้าลอยจากพื้นแล้วผูกยึด
การพยาบาล
ทีมรักษามีทัศนคติที่ดีต่อผู้ป่วยสม่ำเสมอทั้งคำพูดและท่าทาง
ให้ความนับถือผู้ป่วยในฐานะบุคคล
การจำกัดพฤติกรรมควรใช้คำพูดก่อน ถ้าไม่ได้ผลจึงผูกมัด กักบริเวณ
ขณะควบคุมผู้ป่วยต้องไม่แสดงกริยาหรือพูดดูถูกว่าผู้ป่วยไม่รู้เรื่อง
ดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดไม่ทอดทิ้ง
นางสาวธิปชนก ถาวระ เลขที่ 25