Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 4 การวิเคราะห์ผลlabและการตรวจพิเศษ - Coggle Diagram
บทที่ 4 การวิเคราะห์ผลlabและการตรวจพิเศษ
การตรวจเกี่ยวกับเลือด
ค่าวิกฤติ คือ ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการที่มีความแตกต่างจากช่วงค่าปกติมากหรือผลการตรวจที่ผิดปกติ ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่อาจก่อเกิดอันตรายกับตัวผู้ป่วย ถ้าไม่ได้รับการรักษาโดยเร็วจำเป็นจะต้องรายงานแพทย์โดยด่วน
การตรวจ CBC
White blood cell,Leukocyte,Neutrophil,
Lymphocyte,Monocyte,Eosinophil,Basophil
เซลล์ที่มีบทบาทหน้าที่ในการเสริมสร้างภูมิต้านทาน(Antibody) เพื่อปกป้องร่างกาย
ค่าสูงกว่ปกติ: ภาวะติดเชื้อเฉียบพลัน(Acute infection)
ค่าต่ำกว่าปกติ: มะเรง็เม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน(Acute leukemia)
Blood Urea Nitrogen(BUN) ตรวจเลือดเพื่อหาปริมาณ
ของยูเรีย
ค่าปกติทั่วไปของ BUN ในผู้ใหญ่ คือ 10 - 20 mg/dL
ค่าปกติทั่วไปของ BUN ในเด็กคือ 5-18 mg/dL
หากค่าต่ำเกินไป อาจจะเกิดจากยาปฏิชีวนะ หรือตับเสียหน้าที่ จากการกินโปรตีนน้อย
แต่ถ้าค่าสูงกว่าปกติ มีภาวะขาดน้ำ หรือการทำงานของไตผิดปกติ
Creatinine(Cr) ตรวจสอบสมรรถภาพการทํางานของไตจากค่าเครตินีน
ผู้ชาย คือ 0.6 - 1.2 mg/dL ผู้หญิง คือ 0.5 - 1.1 mg/dL
วัยรุ่นคือ 0.5 - 1.0 mg/dL เด็ก คือ 0.3 - 0.7 mg/dL
ทารก (อายุ1 เดือนขึ้นไป) คือ 0.2 - 0.4 mg/dL
ค่าวิกฤติของ Creatinine คือ > 4.0 mg/dL
Estimated glomerular filtration rate : eGFR
ตรวจหาค่าอัตราการไหลของเลือดผ่านตัวกรองไตในหนึ่งนาที
ใช้บอกสถานะของโรคไต
Creatinine clearanceประเมินอัตาการกรองของไตเหมือนการตรวจeGFR แต่จะเป็นการนําค่า Creatinine ได้จากการเจาะเลือดและค่า Creatinineีได้จากการเก็บปัสสาวะที่เก็บรวบรวมทั้งวันหรือ 24 ชั่วโมง
อเิลคโตรไลท์
Cholride(Cl) ค่าปกติ: ผู้ใหญ่ 98-106 mEq/L
เด็ก 90-110mEq/L
ทารกแรกเกิด 96-106 mEq/L
ทารกคลอดก่อนกําหนด 95-110 mEq/L
ค่าวิกฤติCI : < 80 หรอื > 115 mEq / L
Calcium(Ca) ค่าปกติ: ผู้ใหญ่ 9-10.5 mg/dl (2.25-2.75mmol/L)
เด็ก 7.6 -10.8 mg/dl (1.9-2.7 mmol/L)
ค่าวิกฤต : น้อยกวา่ เท่ากับ 7 mg/dl มากกวา่ เท่ากับ 13 mg/dl
Phosphorus(P) ค่าปกติ: ผู้ใหญ่ =2.5-4.5. mg/dl
เด็ก = 4.5-6.5 mg/dl
เด็กเล็กอายุน้อยกว่าปี: = 4.3-9.3 mg/dl
Magnesium(Mg)
ค่าปกติ: ผู้ใหญ่ =1.3-2.1 mEq/L เด็ก = 1.4-1.7 mEq/L
ทารกแรกเกิด = 1.4 -2.0 mEq/L
ค่าวิกฤต : น้อยกว่าเท่ากับ 1 mEq/L มากกวา่ เท่ากับ 5 mEq/L
การตรวจRBC
เม็ดเลือดแดง (Red blood cell หรือ RBC หรือ Erythrocyte) เป็นเซลล์เม็ดเลือดที่มีปริมาณมากที่สุด ทำหน้าที่สำคัญคือการขนส่งออกซิเจน (Oxygen) จากปอดไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกาย โดยในการขนส่งออกซิเจนนั้น จะทำโดยโมเลกุลของโปรตีนชนิดหนึ่งที่อยู่ภายในเซลล์เม็ดเลือดแดงซึ่งมีชื่อว่าฮีโมโกลบิน (Hemoglobin; Hb) ฮีโมโกลบินมีส่วนประกอบย่อยที่สำคัญ 2 อย่าง คือฮีม (Heme) เป็นโมเลกุลที่มีธาตุเหล็กเป็นองค์ประกอบ กับโกลบิน (Globin) ซึ่งเป็นโมเลกุลของโปรตีน เม็ดเลือดแดงถูกสร้างที่ไขกระดูก มีอายุอยู่ในร่างกายประมาณ 120 วัน เมื่อเสื่อมสภาพจะถูกนำไปทำลายที่ม้าม
การตรวจ WBC
ในเลือดของคนจะประกอบไปด้วยประกอบไปด้วยน้ำเหลือง เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด แม้จะมีปริมาณเพียงประมาณ 1 เปอร์เซ็นต์ของน้ำเลือด แต่เม็ดเลือดขาวก็มีบทบาทในการต่อต้านโรคร้ายต่างๆ และโรคติดเชื้อเม็ดเลือดขาวมีหน้าที่ป้องกันโรคเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทั้งการต่อต้านโรคที่ไม่ใช่การติดเชื้อ เช่นโรคมะเร็ง โรคภูมิแพ้ และการติดเชื้อทั้งเชื้อไวรัส เชื้อรา และเชื้อแบคทีเรีย เม็ดเลือดขาวจะสร้างที่ไขกระดูกและลำเลียงไปสู่ร่างกายทางหลอดน้ำเหลือง และเลือด เม็ดเลือดขาวแต่ละชนิดจะทำหน้าที่ต่างกันออกไปแต่อาจจะทำงานร่วมกัน เช่น เม็ดเลือดชนิด Neutrophils จะทำหน้าที่ต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย และทำให้เกิดการอักเสบ Eosinophils และ Basophils จะทำหน้าที่เกี่ยวกับภูมิแพ้ ส่วน Monocytes และ Lymphocytes จะทำหน้าที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน
ค่า Hemoglobin
ฮีโมโกลบิน คือ ประกอบไปด้วยโมเลกุลของโปรตีน globin 4 โมเลกุล คือ2 alpha-globulin chains และ 2 beta-globulin chain sและธาตุเหล็กที่เป็นองค์ประกอบของเซลล์เม็ดเลือดแดง มีหน้าที่พาออกซิเจนจากปอดไปสู่ยังเนื้อเยื่อทั่วร่างกาย และรับคาร์บอนไดออกไซด์ซึ่งเกิดจากการเผาผลาญอาหาร(เลือดดำ)มาส่งให้ปอดเพื่อทำการฟอกให้เป็นเลือดแดง
ค่าปกติของ Hb = เด็ก10 – 15.5 gram/dl ผู้ใหญ่(ชาย)=14 – 18 gram/dl ผู้ใหญ่(หญิง)=12 – 16 gram/dl
ค่า Hematocrit
เฮมาโตคริต( HCT หรือ Hct) หรือความเข้มข้นของเลือดเป็นการตรวจเพื่อหาปริมาตรเม็ดเลือดแดงในเลือด มักเรียกทับศัพท์ว่าเฮมาโตคริต (haematocrit หรือ hematocrit) หรือ ปริมาตรเซลล์อัดแน่น (packed cell volume, PCV) หรือเข้าใจกัน ง่าย ๆ ก็คือเป็นการวัดว่าร่างกายมีเม็ดเลือดแดงพอหรือไม่ หากไม่พอก็เกิดภาวะโลหิตจาง
ค่าปกติของ Hct
ผู้ชาย:42%–52% or 0.42–0.52 volume fraction
ผู้หญิง:36%–48% or 0.36–0.48 volume fraction
เด็ก:29%–59% or 0.29–0.59 volume fraction
ทารก:44%–64% or 0.44–0.64 volume fraction
ค่าวิกฤติ (ยกเว้นทารก) Hct < 15% หรือ > 60%