Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 3.1 การตรวจประเมินร่างกายทุกระบบ - Coggle Diagram
บทที่ 3.1 การตรวจประเมินร่างกายทุกระบบ
การตรวจร่างกาย
การดู
เป็นการสังเกตโดยใช้สายตาสังเกตภาวะสุขภาพ สารวจอวัยวะต่างๆของร่างกายว่าผิดปกติหรือไม่
การคลำ (Palpation)
เพื่อดูลักษณะผิดปกติ เพื่อตรวจสอบอวัยวะที่อยู่ภายใต้ว่าคืออะไร เพื่อดูว่าอวัยวะน้ันใหญ่หรือเล็กลง เพื่อดูหลอดเลือดต่างๆ
การเคาะ
เป็นการใช้ปลายนิ้ว ฝ่ามือ สันมือหรือกาปั้นทุบ เพื่อ ตรวจดูว่ามีความเจ็บปวดหรือไม่ และฟังเสียงของการเคาะ เพื่อจะหา ตาแหน่ง ขนาด และความหนาแน่นของโครงสร้างของอวัยวะน้ันๆ
การฟัง
เป็นการตรวจโดยอาศัยการได้ยิน ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว จะ มีเครื่องช่วยฟัง เพื่อให้ชัดเจนขึ้นเรียกว่า หูฟัง (Stethoscope) การฟังเป็นการตรวจแยกโรคในระบบหัวใจ หลอดเลือด ระบบ หายใจ และระบบทางเดินอาหาร
ลักษณะท่ัวไป
การรู้สติและสภาวะทางด้านจิตใจ
ภาวะสุขภาพท่ีปรากฎ
อาการแสดงของภาวะผิดปกติไม่สุขสบาย 4. การเจริญเติบโตและพัฒนาการ
กิริยา อารมณ์และความร่วมมือในการตรวจ 6. เสียงและการพูด
ท่าทาง การเคล่ือนไหว และท่าเดิน
การแต่งตัวและสุขวิทยาส่วนบุคคล
กลิ่นลมหายใจและกลิ่นตัว
สีหน้าท่ีแสดงออก
การตรวจผิวหนัง (Skin)
สีผิว (skin color)
ลักษณะผิว (skin texture)
ความตึงตัว (skin turgor)
อุณหภูมิของผิวหนัง (temperature) 5. ความชุ่มช้ืน (moisture)
เม็ดผื่นหรือตุ่ม (skin lesion)
จุดเลือดออก
การบวม (edema)
การตรวจผมและขน
ภาวะปกติ
สีผมจะเป็นธรรมชาติของเชื้อชาติและเผ่าพันธุ์ ปริมาณผม มากในวัยรุ่น ผมควรนุ่ม ไม่หยาบและหักง่าย หนังศีรษะควรสะอาด
ภาวะผิดปกติ
ผมเปลี่ยนสีไป (โดยไม่ย้อม) ผมร่วงมาก ผมหยาบ เปราะ แตกง่าย ผมสกปรก มีรังแค เหา มีกลิ่น มีบาดแผลและตุ่ม
การตรวจเล็บ
ภาวะปกติ
โคนเล็บจะนุ่มหยุ่นเล็กน้อย มุมระหว่างฐานเล็บ (nail base) กับผิวหนังโคนเล็บ ประมาณ 160 องศา เล็บเป็นสีชมพู ผิวเล็บ เรียบแนบสนิทกับเนื้อเย่ือด้านล่าง
ภาวะผิดปกติ
เล็บไม่เรียบ นูนบางไม่เท่ากัน หรือมีลักษณะ นิ้วปุ้ม (clubbing finger) เล็บรูปช้อน(spooning finger)
การตรวจศีรษะ
การดู
ผู้ตรวจยืนเผชิญหน้ากับผู้ใช้บริการ สังเกตดูสิ่งต่อไปน้ี คือ
รูปร่างและขนาดของศีรษะ ผม หนังศีรษะ
การคลำ
ผู้ตรวจยืนเผชิญหน้ากับผู้ใช้บริการ ใช้ปลายนิ้ววนเป็น วงกลมและเบาๆไปทั่วศีรษะ
การตรวจใบหน้า
การดู
ผู้ตรวจยืนเผชิญหน้ากับผู้ใช้บริการ สังเกตความ สมมาตรของใบหน้า การเคลื่อนไหวต่างๆบนใบหน้า การกระจาย ของขนคิ้ว ขนตา หนวดเครา สีผิว และลักษณะของผิวหน้า
การตรวจคอ
การดู
กล้ามเน้ือ sternocleidomastoid ให้ผู้ใช้บริการก้มหน้าจน คางชิดอก เอียงศีรษะไปด้านซ้ายและขวา หมุนศีรษะไปด้านซ้ายและขวา
กล้ามเนื้อ trapezius ให้ผู้ใช้บริการแหงนหน้าให้ศีรษะไป ด้านหลังจนสุดให้ยืดคอเต็มท่ี
การตรวจต่อมน้าเหลือง
การดู
สังเกตสามเหลี่ยมบริเวณคอ ทั้งสามเหลี่ยมด้านหน้า (anterior triangel) และ สามเหลี่ยมด้านหลัง (posterior triangel) ว่ามีก้อน นูนโตหรือไม่
การคลำ
ผู้ตรวจยืนเผชิญหน้า กับผู้ใช้บริการ และให้ก้มศีรษะ เล็กน้อย เอียงศีรษะไปด้านที่ ต้องการตรวจเพื่อให้กล้ามเนื้อไม่เกร็ง
การตรวจตา
ตรวจความสามารถในการมองเห็น (visual acuity)
ตรวจลานตา (visual field)
ตรวจเคลื่อนไหวของลูกตา (extraocular movement)
ตรวจรูม่านตา (pupils)
ตรวจความใสของของกระจกตา (cornea)
ตรวจตาขาวและเยื่อบุลูกตา (sclera and conjunctiva)
ตรวจตาแหน่งตา ลูกตา และบริเวณรอบตา
การตรวจหู
การดู
ดูขนาดระดับใบหู 2 ข้าง ลักษณะใบหู
ใช้ไฟฉายส่องในรูหูจนถึง เยื่อแก้วหู (ear drum)
การคลำ
ใช้ปลายนิ้วคลำใบหู สอบถามอาการเจ็บในรูหูและบริเวณ ใบหู
การตรวจจมูกและโพรงอากาศ
การดู
ดูจมูกและปีกจมูกภายนอกว่าพิการหรืออักเสบหรือไม่
การคลำ
ใช้นิ้วมือคลาบริเวณสันจมูก ปีกจมูก และบริเวณข้างเคียง และตรวจโพรงอากาศบริเวณหน้าผาก โหนกแก้ม
การตรวจการได้กลิ่น
ให้ผู้ใช้บริการหลับตา เอาสบู่ให้ดม และให้บอกว่า กลิ่นอะไร จุดสาคัญคือ ต้องไม่ให้เห็นสบู่ก่อนการทดสอบ ปกติจะบอกได้ ถูกต้อง
การตรวจเต้านม
การดู
จัดให้ผู้ใช้บริการนั่ง เปลื้องเสื้อออกจนถึงเอว แขนปล่อย ไว้ข้างลาตัวหรือให้เท้าเอว สังเกตขนาดเต้านมท้ังสองข้าง ดูสีผิว เส้นเลือด และลักษณะการบวม
การคลำ
จัดท่านั่งหรือนอนหงาย วางหมอนเล็กๆใต้ไหล่ท่ีตรวจ แขนวางข้างลาตัว คลาทุกส่วนของเต้านม
การตรวจรักแร้
การดู
สังเกตสีผิวและก้อนบริเวณรักแร้
การคลำ
อาจตรวจในท่านั่งหรือนอน
นิยมในท่านั่ง แขนอยู่ข้าง ลำตัว