Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจประเมินร่างกายทุกระบบ (4), image, image, image, image, image, image…
การตรวจประเมินร่างกายทุกระบบ (4)
การตรวจท้อง (Abdomen)
การดูโดยทั่วไปแบ่งเป็น4ส่วน
Right upper quadrant (RUQ) คือ ส่วนบนขวา
Left lower quadrant (LLQ) คือ ส่วนล่างซ้าย
Right lower quadrant (RLQ) คือ ส่วนล่างขวา
Left upper quadrant (RUQ) คือ ส่วนบนซาย
การตรวจท้อง นิยมแบ่งออกเป็น 9 ส่วน
Umbilical area
Lumbar region ซ้าย
Lumbar region ขวา
Inguinal region ขวา
Hypochondrium ซ้าย
Hypogastrium หรือ Suprapubic region
Epigastrium
Inguinal region ซ้าย
Hypochondrium ขวา
เทคนิคในการตรวจท้อง
การฟัง
หูฟัง
(diaphragm) ใช้ฟังเสียงที่มีความถี่สูง
bowel sound
(bell) ฟังเสียงที่มีความถี่ต่่า
เครื่องขยายเสียง (doppler)
ช่วยให้ฟังเสียงได้ชัดเจนขึ้นในกรณีเสียงเบา
เสียงท้องที่ผิดปกติ
เสียงท้องที่เงียบหายหรือนานๆ จึงจะได้ยินเสียงสักครั้ง
เสียงท้องที่แหลมชัด
เสียงท้องที่ดังอยู่ตลอดเวลาหรือเกือบตลอดเวลา
การเคาะ
การเคาะท้อง
ภาวะปกติ จะได้เสียงโปร่ง หรือ tympany
ภาวะผิดปกติ ได้เสียง hypertympany ในกรณีมีอากาศมาก ถ้าหากมีสารน้่าหรือก้อน เคาะเสียงโปร่งน้อยลง (hypotvmpany) หรือทึบ(dull)
การตรวจหาสารน้่าในช่องท้อง
shifting dullness
ตรวจการเปลี่ยนที่ของเสียงเคาะทึบ
fluid thrill
การกระเพื่อมของน้่าในช่องท้อง
การเคาะตับ
ภาวะปกติ เคาะได้เสียงทึบของตับตามแนว mid clavicular line
ภาวะผิดปกติ เคาะได้บริเวณตับเล็กกว่าปกติ ซึ่งอาจพบในภาวะถุงลมปอดโป่งพองมากมีก๊าซใต้ กระบังลมมาก เคาะได้บริเวณตับโตกว่าปกติ พบในผู้ที่มีพยาธิสภาพของตับ
การเคาะม้าม
ภาวะปกติ พบเสียงทึบของม้าม (Splenic dullness)
ภาวะผิดปกติ พบเสียงทึบของม้ามมากกว่าปกติ
การเคาะไต (Costrovertebral angle tenderness,CVA)
วิธี
โดยใช้ก่าปั้นด้านนิ้วก้อยสัมผัสกับผู้ป่วย
วางฝ่ามือด้านที่ไม่ถนัดบนต่าแหน่ง CVA แล้วทุบก่าปั้นลงบนฝ่ามือ
การดู
ดูรูปร่าง
เว้าเหมือนเรือ (Scaphoid)
กลม (Rounded)
แบน Flat
ดูผิวหนังหน้าท้อง
เคลื่อนไหวผนังหน้าท้อง
ลักษณะสะดือ
สังเกตบริเวณขาหนีบทั้งสองข้าง
ภาวะผิดปกติ
Ascites ท้องมานหรือท้องบวมน้่า
carput medusae
บริเวณขาหนีบมีก้อนนูน ซึ่งอาจเป็น hernia
สะดือถูกดึงหรือดันที่ ผิดปกติ
การคลำ
มี 2แบบ
การคลำตื้นการคลำเบา (light palpable หรือ superficial palpable)
คลำลึกหรือคลำสองมือ (deep palpable หรือ bimanual palpable)
Abdominal Signs (อาการทางหน้าท้อง)
นุ่ม (Soft)
การกดเจ็บ (tenderness)
การเกร็ง (spasm)
การเจ็บเมื่อกดแรงแล้วปล่อยมือออก (rebound tenderness)
การแข็งเกร็งของกล้ามเนื้อตลอดเวลา (rigidity)
การคล่าท้อง
เริ่มด้วยการคล่าตื้นหรือคล่าเบา (light palpable)
การคล่าลึกจะเน้นการค้นหาก้อนหรืออวัยวะในช่องท้องที่ผิดปกติ
การคล่าตับ
วิธีที่ 1 เริ่มคล่าจากหน้าท้องเคลื่อนขึ้นไปหาชายโครงขวาให้ผู้รับบริการหายใจเข้าเต็มที่ พยาบาลออกแรงกดที่ปลายนิ้วแล้วช้อนมือขึ้น
วิธีที่ 2 Hooking technique กดปลายนิ้วและช้อนขึ้นสู่บริเวณ Costal Margin แล้วให้ผู้ป่วยหายใจเข้าลึกๆ
การคล่าม้าม
ภาวะปกติ คล่าไม่พบขอบม้าม
ภาวะผิดปกติ คล่าพบขอบม้าม ซึ่งต้องโตประมาณ 2-3 เท่าของขนาดปกติ
การคล่าไต
ภาวะปกติ คล่าได้ขอบล่างของไตขวาระหว่างมือทั้งสองระหว่างหายใจเข้า ขอบเรียบ แข็งและไม่เจ็บ ไตซ้ายคล่าไม่ได้
ภาวะผิดปกติ คล่าได้ไตหรือก้อนขนาดใหญ่ หรือได้ลักษณะผิดปกติระหว่างมือทั้งสองขอบไม่เรียบ แข็งมากหรือกดเจ็บ
การตรวจถุงน้่าดี
ผู้รับบริการหายใจเข้า แล้วมีอาการเจ็บบริเวณถุงน้่าดี เรียกว่า Murphy’s sign เป็นบวก
การคล่าขาหนีบ
ภาวะปกติ คล่าชีพจรขาหนีบได้ คล่าไม่พบต่อมน้่าเหลือง หรือก้อนนูนผิดปกติ
ภาวะผิดปกติ คล่าชีพจรขาหนีบได้เบาลง ต่อมน้่าเหลืองโต อักเสบ เป็นฝี หรือ นูน
การจัดท่าการตรวจส่วนท้อง
นอนหงาย
อุปกรณ์ที่ใช้การตรวจส่วนท้อง
ถุงมือสะอาด
สายวัด
หูฟัง (stethoscope)
ผ้าคลุม
การตรวจอวัยวะสืบพันธุ์และทวารหนัก
(Genital organ และ Anus)
เทคนิค
การดู
การคลำ
การตรวจอวัยวะสืบพันธุ์ชาย
ภาวะปกติ ผิวหนังไม่มีรอยโรค การกระจายของขนปกติ คือ เป็นรูปสามเหลี่ยมปลายยอดไปสะดือ ไม่มีแผลและการอักเสบ
ภาวะผิดปกติ ผิวหนังมีรอยโรค มีแผล ก้อน สิ่งคัดหลั่งที่ผิดปกติ และมีการอักเสบ
การตรวจอวัยวะสืบพันธุ์หญิง
ภาวะปกติ ผิวหนังไม่มีรอยโรค การกระจายของขนปกติคือในผู้หญิงเป็นรูปสามเหลี่ยมปลายยอดชี้ลงล่าง ไม่มีแผล ก้อนและการอักเสบ ไม่มีสิ่งคัดหลั่ง ไม่มีอวัยวะอื่นโผล่ ไม่มีก้อนและไม่มี hernia
ภาวะผิดปกติ ผิวหนังมีรอยโรค มีการอักเสบ แผล มีสิ่งคัดหลังผิดปกติ มีก้อน หรือมีการ โผล่ ของอวัยวะอื่นออกมาทางช่องคลอด มี hernia หรือ ก้อนโตผิดปกติ
การตรวจทวารหนัก
เทคนิค
คลำ
มือซ้ายแหวกกันให้เห็นทวารหนักและหล่อลื่นแล้วนิ้วสอดผ่านทวารหนักเข้าไป
ดู
มีริดสีดวงทวาร (external hemorrhoid) หรือไม่ มีส่วนใดยืนย้อยออกมานอกทวารหนักหรือไม่ มีรอยเกา การฉีกขาดหรือมีการอักเสบหรือไม่
จัดท่า
นอนคว่่าเข่างอชิดอก หรือนอนตะแคงซ้าย เข่าและหลังงอ