Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การประเมินกระดูกและกล้ามเนื้อ, image, image, Cervical Concave, Thoracic…
การประเมินกระดูกและกล้ามเนื้อ
:star:
กระดูก (Skeleton)
กระดูกร่างกายของมนุษย์มีทั้งหมด 206 ชิ้น หน้าที่จะเป็นตัวกําหนด รูปร่างและผิวหน้าของกระดูก เช่น กระดูกยาว (Long bone) จะทําหน้าที่เป็นคาน จึงมีผิวหน้าที่เรียบแบนเพื่อง่ายในการเกาะยึดของเอ็นหรือเส้นประสาท
โครงสร้างของกระดูก โครงสร้างของกระดูกแบ่งเป็น 2 แบบคือ กระดูก ส่วนกลาง (Axial skeleton) และกระดูกรยางค์ (Appendicular skeleton)
:star:
กล้ามเนื้อลาย (Skeletal muscles)
กล้ามเนื้อลายประกอบด้วย เส้นใยกล้ามเนื้อซึ่งยึดจับกับกระดูกเพื่อ ชวยในการเคลื่อนไหว กล้ามเนื้อส่วนใหญ่เคลื่อนไหวตามที่สมองสั่ง (Voluntary control) แต่กล้ามเนื้อบางมัดเคลื่อนไหวเองด้วยรีเฟล็กซ์ (Reflex) ใยของกล้ามเนื้อลายจะถูกจัดเรียงให้วางขนานกับความยาวของกระดูกหรือถูก (Voluntary control) แต่กล้ามเนื้อบางมัดเคลื่อนไหวเองด้วยรีเฟล็กซ์ (Reflex) ใยของกล้ามเนื้อลายจะถูกจัดเรียงให้วางขนานกับความยาวของกระดูกหรือถูก
:star:
ข้อ (Joints)
ข้อ คือ เนื้อเยื่อส่วนที่เชื่อมต่อระหว่างกระดูกตั้งแต่ 2 ชิ้น ขึ้นไป ช่วยให้ มีความมั่นคงของข้อขณะที่มีการเคลื่อนไหว ข้อแบ่งออกได้ 2 แบบดังนี้
แบ่งตามชนิดของส่วนประกอบของข้อได้แก่ เส้นใย (Fibrous) กระดูกอ่อน (Cartilaginous) เยื่อหุ้มข้อ (Synovial)
แบ่งตามระดับของการเคลื่อนไหวได้ 3 แบบ คือ
2.1 เคลื่อนไหวไม่ได้เลย เรียกว่า Synarthrodial
2.2 เคลื่อนไหวได้เล็กน้อย เรียกว่า Amphiarthrodial
2.3 เคลื่อนไหวได้เต็มที่ เรียกว่า Diarthrodial joints
:star:
เอ็น (Ligaments or tendons)
เป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่เชื่อมระหว่างกระดูกและกระดูก หรือ ระหว่าง กล้ามเนื้อและกระดูก ทําหน้าที่ช่วยประคับประคองข้อไม่ให้บาดเจ็บในขณะ เคลื่อนไหว โดยการเรียงตัวในหลายทิศทาง
:star:
กระดูกอ่อนและเยื่อหุ้มข้อ (Cartilage and bursa)
กระดูกอ่อน
เป็นเนื้อเยื่อแผ่นค่อนข้างเรียบลื่นแผ่ปกคลุมรอบๆปลายกระดูก ทําให้บริเวณผิวของข้อเรียบ กระดูกอ่อนจะรับแรงและน้ําหนักที่เกิด ขึ้นกับข้อ กระดูกอ่อนไม่มีเส้นเลือดมาเลี้ยงจึงได้รับอาหารที่ผ่านมาจาก Synovial fluid ในขณะมีการเคลื่อนไหวและรับน้ําหนักของข้อ
ช่องระหว่างเยื่อหุ่มข้อ (Bursa) คือ ถุงเล็กๆ หรือช่องที่อยู่ในเนื้อเยื่อ เกี่ยวพันที่อยู่รอบๆ ข้อเฉพาะบางแห่ง ได้แก่ ข้อไหล่ และข้อเข่า Synovial Fluid ซึ่งทําหน้าที่หล่อลื่นข้อบรรจุอยู่ Bursa จะถูกสร้างขึ้นเองเมื่อมีแรงกดหรือการ เสียดสีของข้อ
:star:
การประเมินระบบกระดูก กลามเนื้อ และข้อ
การประเมินระบบกระดูก กล้ามเนื้อ และข้อ ประกอบด้วยการซัก ประวัติ การตรวจร่างกาย และ การตรวจพิเศษ
การซักประวัติ (History taking) ควรซักประวัติให้ครอบคลุมหัวข้อต่อไปนี้
อาการสําคัญที่นํามาโรงพยาบาล (Chief compliant) การซัก ประวัติถึงอาการสําคัญที่นํามาโรงพยาบาลอยางละเอียดและถูกต้อง จะทําให้ได้ข้อมูลที่มีความสําคัญ นําไปสู่การวินิจฉัยและเป็นแนวทางในการรักษาได้ ถึงแม้ว่าจะยังไม่ได้ตรวจร่างกาย
ข้อมูลพื้นฐานของผู้รับบริการ (Basic information of clients) ดังนี้
2.1 อายุ (Age) และเพศ (Gender)
2.2 อาชีพและกีฬาที่เล่นเป็นประจํา (Job and usual exercise)
2.3 กิจวัตรประจําวัน (Activity of daily living)
2.4 ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต (Past history)
2.5 โรคเรื้อรังหรือปัญหาสุขภาพในระบบอื่น (Chronic disease or problem)
2.6 ประวัติการใช้ยา (Drugs history)
2.7 ประวัติครอบครัว (Family history)
ประวัติอาการสําคัญที่พบ (Problem-based history)
:star:
การตรวจร่างกายระบบกระดูก กล้ามเนื้อ และข้อ
การดู (Inspection)
สังเกตโครงสร้างร่างกายโดยสังเกตลักษณะการยืนตรง โดยให้ดูทั้ง ด้านหน้า หลัง และด้านข้าง เปรียบเทียบความสมมาตรของร่างกายซีกซ้ายและ ขวา หลังตั้งตรงและมีความโค้งของกระดูกสันหลังตามปรกติ คือ ส่วนของคอ จะเว้า (Cervical concave) ส่วนหลังจะนูน (Thoracic convex) และส่วนเอวจะเว้า (Lumbar concave)
การคลํา (Palpation) หรือ การวัด (Measurement)
คลําบริเวณ ผิวหนังเพื่อสัมผัสให้ทราบถึงอุณหภูมิ ความรู้สึก ความอ่อนนุ่ม (Texture) และ ความตึงตัว (Tone) คลําดูลักษณะการเจ็บปวด บวม และร่อน ตรวจลักษณะ ขนาดผิดรูปร่างหรือความสั้นยาวของกระดูก
การวัด
เป็นการตรวจวิธีหนึ่งเพื่อให้ได้ทราบขนาดของแขน ขา ความ ยาวของแขน ขาและขนาดมุมของการเคลื่อนไหวของข้อ
การวัดขนาดรอบวง เพื่อให้ทราบขนาดของก่อนเนื้องอกหรือขนาด ของแขน ขา ว่าเท่ากันหรือไม่เท่ากัน โดยการวัดเปรียบเทียบ 2 ข้าง ที่ตําแหน่ง เดียวกัน
การวัดมุมข้อ โดยใช้เครื่องวัดมุมหรือ Goniometer
การวัดความยาวของขาท่อนล่าง,ท่อนบน
:star:
การสังเกตการเคลื่อนไหวเต็มพิกัด (Range of motion)
ลําคอ
แขน
ปลายแขน
นิ้วมือ
ข้อมือ
ข้อสะโพก
ข้อเข้า
เท้า
นิ้วเท้า
การทดสอบความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (Test of muscle strength)
ทดสอบความแข็งของกล้ามเนื้อ โดยการให้ผู้รับบริการเคลื่อนไหวข้อ
นั้นๆ เต็มที่ แล้วออกแรงต้านกบแรงของพยาบาล ั เปรียบเทียบความแข็งแรงของอวัยวะทงั้ 2 ข้าง มกจะพบอวัยข้างที่ผู้รับบริการถนดม ั ักจะมีความแข็งแรง
มากกว่าข้างที่ไม่ถนัด แต่ไม่ควรใช้แรงทดสอบมาก ณ บริเวณทมี่ ีอาการเจ็บปวด
:star:
สรุป
การประเมินภาวะสุขภาพของระบบกระดูก กล้ามเนื้อ และข้อ
พยาบาลจะใชหลักการดู คลาํ และมการว ี ดั เป็นหลักการสําคัญของการตรวจร่างกาย จะไมมีผลการตรวจทางห้องปฏิบตั ิการที่เฉพาะเจาะจงกับการประเมิน
ภาวะสุขภาพระบบกระดูก กล้ามเนื้อ และข้อ และในบางรายอาจจะตองได้รับการตรวจพิเศษเพื่อวนิ ิจฉยแยกโรค ั เพื่อให้ผลการตรวจที่แม่นยํา
Cervical Concave
Thoracic Convex
Lumbar Concave
แสดงการวัดขนาด
เส้นรอบวงของต้นขา
การวัดความยาวของขาทั้งหมด
แสดงการวัดความ
ยาวของขาท่อนล่าง
แสดงการวัดมุมข้อ
