Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การรักษาโรคเบื้องต้นในกลุ่มอาการที่พบบ่อย, นางสาวจุฑารัตน์ สีบูพิมพา…
การรักษาโรคเบื้องต้นในกลุ่มอาการที่พบบ่อย
ไส้ติ่งอักเสบ (appendicitis)
อาการและอาการแสดง
- ปวดท้องรอบๆสะดือเป็นพักๆ รู้สึกอยากเบ่งถ่าย ไม่ออก ปวดท้องน้อยด้านขวา
การรักษา
- ให้ยาปฏิชีวนะ ผ่าตัด(ส่วนใหญ่) NPO *ห้ามให้ยาแก้ปวด
สาเหตุ
- เกิดจากการอุดตันของไส้ติ่ง
การพยาบาล
- เน้นการบรรเทาปวด ป้องกันการตกของไส้ติ่ง *.ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เฝ้าระวัง
ตับอ่อนอักเสบ (Panreatitis)
อาการ
- เจ็บจุดใต่ลิ้นปี่ นอนงอเป็นก้ง ปวดขึ้นทันที ปวดตลอดเวลา ปวดร้าวไปที่หลังเวลานอนหงาย/เคลื่อนไหว มีไข้ อาเจียน
การรักษา
- ภาวะขาดน้ำ/ช็อค ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ NPO
สาเหตุ
- พบได้ไม่บ่อย เป็นภาวะรุนรง พบบ่อยในผู้ที่ดื่มสุราจัด , พันธุกรรม การรั่วของน่ำย่อยหรือเอมไซม์ของตับอ่อน
ถุงน้ำดีอักเสบ (Cholecystitis)
อาการ
- ไข้สูง หนาวสั่น ปวดบริเวณใต้ชายโครงขวา คลื่ินไส้ อาเจียน
การรักษา
- ให้ยา เฝ้าดูอาการ ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
สาเหตุ
- ติดเชื้อบคที่เรีย เกิดการอักเสบของถุงน้ำดี
*นิ่ว
เกิดจาก Cholesterol การบีบบตัวของถุงน้ำดีลดลง นิ่วในถุงน้ำดีมี 3 ชนิด
70% ไขมัน
20% เกลือแร่
10% mixed
บคทีเรียเป็นสาเหตุของโรค 50-80 %
*เชื้อ E.coli and Klebsiella 70%
อาการ
- ไข้สูงเรื้อรัง มีเหงื่อออก ตัวเหลืองตาเหลือง อุจจาระเป็นสีขาว ปวดท้องบนขวาปวดตลอด ปวดนานป็นชม. ปวดบริเวณสะบัก
การวินิจัย
- U/S CBC X-ray
การรักษา
- ผ่าตัด ให้ยาละลายนิ่ว ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ให้ยาลดปวด ยาปฎิชีวนะ
อาหารไม่ย่อย (Dyspepsia)
สาเหตุ
- แผลในกระเพาะอาหาร กระเพาะอักเสบ มะเร็งกระเพาะอาหาร *แสบหน้าอกมักพบกรดไหลย้อน
ปัจจัยภายนอก คือ ยา แอลกอฮอร์ บุหรี่ อาหารรสจัด
แผลในกระเพาะอาหาร (Peptic ulcer)
สาเหตุ
- การเสียสมดุลของกรดที่หลั่งในกระเพาะอาหาร ติดเชื้อจากอาหาร กลุ่มที่ใช้ยา เช่น แอสไพริน ก้ปวด เนื่องจากมีการระคายเคืองกระเพาะอาหาร รวมถึงพันธุกรรม *การสูบบหรี่และอลกอฮอร์ทำให้แผลหายช้า
อาการ
- ปวดท้องเป็นๆหายๆ ตรงกลางยอดอก /ใต้ลิ้นปี่
การวินิจัย
- การส่องกล้อง X-ray
การรักษา
- ถ้าอาเจียนเป็นเลือด ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ มีอาการปวดสบจุกเสียดตรงใต้ลื้นปี่ก่อน/หลังอาหาร ให้ยาลดกรด ถ้ามีแผลเพ็ปติกทะลุ ผ่าตัด ให้ NPO
เยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Peritionitis)
สาเหตุ
- เกิดจากเชื้อบคที่เรีย เชื้อไวรัส สารเคมี สิ่งแปลกปลอม
อาการและการอาการแสด
ง - ปวดท้องรุนรงตลอเวลา ขยับเขยื้อนรู้สึกเจ็บ อาการปวดท้องมักจะเป็นติดต่อกันหลายชั่วโมง มีไข้ คลื่นไส้ อาเจียน หน้าท้องแข็ง *เมื่อกดหน้าท้องลึกๆแล้วปล่อยมือทันที ผนังหน้าท้องกระเด้งกลับทันที ไม่ได้ยินเสียงการเคลื่อนไหวของลำไส้
การรักษา
- ผ่าตัดเปิดหน้าท้อง ให้ยาปฎิชีวนะ
อาการ
- ท้องอืด ปวดท้องส่วนบน แน่นท้อง มีลมในท้อง เรอบ่อย กินนิดหน่อยอิ่ม แสบหน้าอก
พังผืดผนังหน้าท้อง (Bowel Adhesion)
สาเหตุ
- มักเกิดตามหลังโรคไส้ติ่งอักเสบ ขงอวัยวะในช่องท้อง รวมถึงการได้รับอบัติเหตุรุนรงภายในช่องท้อง การผ่าตัดช่องท้อง
อาการ
- ส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีอาการผิดปกติ
การรักษา
- การผ่าตัด
การอุดตันของลำไส้ (Gut/Bowel obstrution)
สาเหตุ
- เกิดจากความผิดปกติของลำไส้เอง ทำให้มีการบิดตัว หรือมีพังพืดไปรัด
*การอุดตันของลำไส่ แบ่งเป็น 2 ส่วน
1.ลำไส้เล็กอุดตัน 2. ลำไส้ใหญ่อุดตัน
Small bowel obstrution *สาเหตุพบบ่อย เช่น พังผืด ไส้เลื่อน เนื้องอก ลำไส้กลืนกัน
-การอุกตันของลำไส้เล็ก จะทำให้เกิดภาวะสูญเสียน้ำและเกลือแร่ในร่างกายมาก
-Dehydration
-Hypovolemia
lเare bowel obstruction *สาเหตุมากกว่า 80% เกิดจากมะเร็ง
อาการและอาการแสดง
- ปวดท้องเป็นพักๆ เห็นการบีบรัดตัวเป็นคลื่นที่หน้าท้อง ปวดตลอดเวลา หน้าท้องแข็ง กดเจ็บ
การรักษา
- ให้ยาปฎิชีวนะ ร่วมกับใส่สาย NG tube เพื่อระบายสิ่งที่ค้างในกระเพาะอาหารละลำไส้ ถ้าอาการไม่ดีขึ้น ผ่าตัด
การพยาบาล
- ก่อน/หลังผ่าตัดเน้นการบรรเทาปวด ป้องกันการเสียน่ำลพเกลือร่ เฝ้าระวังการเกิดภาวะแทรกซ้อน
ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร (Gastrointestial Hemorrhage)
แบ่งออกเป็น 2 ชนิด
1.เลือดออกในทางเดินอาหารส่วนบน Uppergastrointestinal hemorrhage(UGIH)
2.เลือดออกในทางเดินอาหารส่วนล่าง Lower gastrointestinal hemorrhage (LGIH)
ถ่ายเป็นเลือด (Hematochezia)
ถ้าเลือดออกจากระบบทางเดินอาหารส่วนล่างจะแตกต่างจากเลือดออกจากระบบทางเดินอาหารส่วนบน **ถ้าเป็นเลือดสดๆ เป็นหยดๆหลังการเบ่งถ่ายอุจจาระร่วมกับปวดทวารหนัง มักเป็นริดสีดวง ซึ่งเกิดจากเส้นเลือดดำที่ทวาร
แต่ถ้าหากถ่ายเป็นเลือดวันละหลายสิบครั้ง ปวดถ่วง ท้องอืดเป็นๆหายๆ เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลีย อาจจะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่
ริดสีดวงทวาร (hemorrhoids)
สาเหตุ
- ยังไม่ทราบแน่ชัด คาดว่าเกิดจากแรงดันในช่องท้องสูง ปัจจัยที่อาจจะร่วมด้วย คือ พันธุกรรม อาชีพ อาชีพที่ต้องยืนนานๆ เกิดจากโรคแทรกซ้อนจากโรคอื่นๆ
ริดสีดวงทวาร มี 2 ชนิด 1. ภายนอก 2. ภายใน
แบ่งออกเป็น 4 ระยะ
.
ระยะที่1
เวลาเบ่งมีเลือดออกมา
ระยะที่2
หัวเริ่มโผล่ออกมาพ้นทวารหนักพอสมควร
ระยะที่3
หัวริดสีดวงโผล่ออกมามากว่าแต่ก่อน แล้วก็กลับเข้าไปไม่ได้
ระยะที่4
ริดสีดวงโตมาก มองเห็นได้ชัดเจน บวม อักเสบ
แนวทางการรักษา-
อย่าให้ท้องผูก ออกกำลังกาย ดื่มน้ำมากๆ กินผักผลไม้ ทาอาหารที่มีกากใย พิจารณาตามอาการ อาจต้องผ่าตัด ให้สารน้ำ NPO
ไส้เลื่อน (Hernia)
สาเหตุ
- เกิดจากความอ่อนอของผนังหน้าท้อง เมื่อมีความอ่อนแอขแงพังผืด ลำไส้จะเลื่อนที่ออกจากช่องท่องมาสู่ภายนอก เช่นบริเวณขาหนีบ
อาการ
- มีก้อนบริเวณขาหนีบ
การวินิจัย
- ซักประวัติ ตรวจร่างกาย
การรักษา
- ขึ้นอยู่กับอาการ รักษาโดยการผ่าตัด
ท้องผูก (Constipation)
สาเหตุ
- อุปนิสัยไม่ถูกสุขลักษณะ ขาดการเคลื่อนไหว การกลั้นอุจจาระเป็นประจำ รับประทานอาหารที่มีเส้นใยน้อย
การรักษาพยาบาล
- พิจารณาตามสาเหตุละอาการ ทานอาหารที่มีกากใย ออกกำลังกาย ดื่มน้ำมากๆ ฝึกการขับถ่ายให้เป็นนิสัย ให้เป็นเวลา
อุจจาระร่วง (Diarrhea)
อาการ
- ท้องเสียถ่ายอุจจาระมากกว่าปกติตั้งแต่ 3 ครั้ง/วัน ถ่ายเป็นน้ำ มูกเลือด จะบ่งออกเป็น 2 ชนิด ร่วงเฉียบพลันและเรื้อรัง
สาเหตุ
- จากการติดเชื้อทั้งเชื้อไวรัสละแบคที่เรีย โปรโตซัว ปรสิตและหนอนพยาธิ
การป้องกัน
- ล้างมือให้สะอาด ดื่นน้ำสะอาด ทานอาหารปรุงสุก
ข้อควรปฏิบัติ
- ให้สารน้ำเพิ่มขึ้น สารละลายน้ำตาลเกลือแร่ *เด็กที่กินนมแม่ให้กินนมแม่ต่อไม่ต้องหยุด เด็กที่กินนมผสม ให้แบ่งกินครึ่งหนึ่งสลับกับสารละลายน้ำตาลเกลือแร่
โรคนิ่วในไต
สาเหตุ
- ปัจจัยเสี่ยงด้านสิ่งแวดล้อม วิถีชีวิต อุปนิสัยการกิน *ก้อนนิ่วเป็นผลึกร่ธาตุ เช่น แคลเซียมออกซาเลต แคลเซียมฟอตเฟต ยูเรต แมกนีเซียมแอม โมโนฟอสเฟต
อาการ
- ปัสสาวะขัดปริกระปรอย ปวดแสบขัดอาจมีเลือดออกปนกับปัสสาวะ
การรักษา
- ใช้คลื่นเสียงกระแทกเพื่อสลายนิ่ว ผ่าตัดเปิด นำนิ่วออกโดยการใช้กล้อง ใช้ยาสลายนิ่ว
นางสาวจุฑารัตน์ สีบูพิมพา รหัสนักศึกษา 601410066-0