Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

**การรักษาพยาบาลเบื้องต้นด้านปัจจุบันพยาบาล นางสาวสุพัตรา ปุริจันทร์…

- - - - Trauma คือ ผู้ป่วยฉุกเฉินที่เกิดจากอุบัติเหตุและการทำร้ายร่างกาย
      - Non-trauma ผู้ป่วยฉุกเฉินจากสาเหตุอื่นๆ เช่น
        อายุรกรรม ศัลยกรรม สูตินรีเวช ฉุกเฉินทางตา หู คอ จมูก และฉุกเฉินทางจิตเวช
    - - KESI 1 ผู้ป่วยฉุกเฉินวิกฤต (Resuscitation: สีแดง) ต้องให้การช่วยเหลือทันที
      - KESI 2 ผู้ป่วยเจ็บป่วยรุนแรง (Emergent: สีชมพู) ต้องตรวจใน 5-10 นาที
      - KESI 3 ผู้ป่วยเจ็บป่วยปานกลาง (Urgent: สีเหลือง) ต้องตรวจใน 15-30 นาที
      - KESI 4 ผู้ป่วยเจ็บป่วยเล็กน้อย (Less-urgent: สีเขียว) รอตรวจในเวลา 30-60 นาที
      - KESI 5 ผู้ป่วยไม่ฉุกเฉิน (Non-urgent: สีขาว) รอตรวจรักษาในเวลา 1-2 ชั่วโมง
      - 4 จุดในการจำแนกผู้ป่วยตาม ESI algorithm
        
        A : ผู้ป่วยมีภาวะคุกคามแก่ชีวิตที่จำเป็นต้องได้รับการ
        ช่วยชีวิตอย่างเร่งด่วนหรือไม่
        
        B : ผู้ป่วยคนไหนที่ไม่สามารถรอได้
        
        C : ผู้ป่วยต้องใช้ทรัพยากรหรือกิจกรรมกี่อย่าง
        
        D : สัญญาณชีพผู้ป่วยอยู่ในกลุ่มเสี่ยงหรือไม่
      - กิจกรรมที่ต้องทำที่ ER
        
        CBC , electrolye ถือเป็นประเภทเดียวกัน นับเป็น 1 อย่าง
        
        CXR, CBC คนละประเภท ถือเป็น 2 อย่าง
        
        CXR, consult แพทย์เฉพาะทาง นับเป็น 2 อย่าง
        
        Plain KUB, CT-abdomen, UA, CBC คนละประเภท นับเป็น 3 อย่าง
        
        ผู้ที่คาดว่าจะได้รับการ admit ถือเป็น 1 กิจกรรม
        ผู้ป่วยที่มาโดยการ refer ถือเป็น 1 กิจกรรม
- - - - ภาวะที่หัวใจและระบบไหลเวียนโลหิตไม่ทำงาน ทำให้ไม่สามารถส่งเลือดไปสู่ร่างกายได้ทำให้เกิดการตายเฉียบพลัน
      - สาเหตุที่แก้ไขได้ (6H6T)
        
        6H
        
        Hypovolemia
        
        Hypoxia
        
        Hydrogen ion
        
        Hypo-/Hyperkalemia
        
        Hypothemia
        
        Hypoglycemia
        
        6T
        
        Tension pnuemothorax
        
        Tamponade, cardiac
        
        Toxins
        
        Thombosis, pulmonary
        
        Thombosis, coronary
        
        Trauma
      - การรักษาเบื้องต้นหรือการส่งต่อ
        
        ช่วยฟื้นคืนชีพตาม Guideline CPR ของ American Heart Association 2015
        
        อาจต้องใส่ท่อช่วยหายใจ และให้ oxigent ถ้ามีเครื่องมือและบุคลากรได้รับการฝึกฝน
        
        ให้สารละลาย Isotonic ทางหลอดเลือดดำ
        
        ให้ Adrenaline 1:1000 ขนาด 0.3-0.5 ml IV.
        
        ทำการส่งต่อไปสถานพยาบาลที่มีความพร้อม
    - - ขั้นตอนที่1 การตรวจระดับการรู้สติ (Level of consciousness)
        
        อันดับแรกให้เข้าไปเขย่าตัว พร้อมทั้งปลุกเรียกเพื่อประเมินการรู้สติ เพราะถ้ารู้สติก็ต้องหายใจและหัวใจก็ยังเต้นอยู่ ให้ทำขั้นตอนต่อไป
        
        ถ้าทำการปลุกเรียกแล้วไม่มีการตอบสนอง ให้เริ่มเข้าขั้นตอนที่2 ทันที
      - ขั้นตอนที่ 2. คลำชีพจร (check pulse)
        
        ใช้เวลาไม่น้อยกว่า 5วินาทีแต่ไม่นานเกิน 10วินาที ให้คลำหาชีพจรที่คอ(carotid pulse) โดยใช้นิ้วชี้และนิ้วกลางวางบนลูกกระเดือก(thyroid cartilage) แล้วเลื่อนนิ้วลงมาตามแนวหลอดลมลงไปถึงร่องด้านข้างที่อยู่ระหว่างหลอดลมกับกล้ามเนื้อคอ
      - ขั้นตอนที่ 3. การกดหน้าอก (Chest compression)
        
        C= circulation วางมือกึ่งกลางกระดูก sternum ระหว่างหัวนม กดหน้าอกลึกไม่น้อยกว่า 2 นิ้ว(5 ซม.) และไม่เกิน 2.4 นิ้ว(6 ซม.) อัตราการกด 100-120 ครั้ง/นาที
        
        A= Airway
        
        head tilt-chin lift ไม่ควรใช้กับผู้ป่วยที่สงสัยว่ามีการบาดเจ็บของกระดูกต้นคอ
        
        jaw thrust)
        
        B= Breathing
        
        D=Defibrillation
    - - หมดสติ (Unconscious) หมายถึงภาวะที่ร่างกายไม่รับรู้หรือตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งอาจเป็นผลมาจากการที่สมองส่วนกลางหรือส่วนทาลามัสถูกทำลาย
      - ตรวจผู้ป่วยหมดสติหรือหมดความรู้สึก
        
        การตรวจลูกตา : ใช้สำลี/ ชายผ้าเขี่ยที่ตาขาวหรือขนตา
        
        ตรวจดูลักษณะและขนาดรูม่านตา
        
        การประเมิน GCS
      - การช่วยเหลือและการรักษาพยาบาลเบื้องต้น
        
        ประเมินหาสาเหตุของการหมดสติ
        
        ให้ออกซิเจน และสารนํ้าตามข้อบ่งชี้
        
        จัดท่านอนตะแคงกึ่งควํ่า
        
        งดนํ้าและอาหารทางปาก
        
        คลายเสื้อผ้า และสิ่งรัดตัวให้หลวม
        
        ส่งต่อสถานพยาบาลที่มีความพร้อม
    - - Shock คือสภาวะที่มีการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายไม่เพียงพอ (inadequate tissue perfusion) ทำให้การนำสารต่างๆที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของ cell
      - สาเหตุหลักของภาวะช็อค
        
        ภาวะที่เกิดจาก low perfusion pressure
        
        ภาวะที่เกิดจาก low cellular oxygen
      - การจำแนกประเภทของช็อค
        
        Hypovolemic shock
        
        Septic shock
        
        Cardiogenic shock
        
        Neurogenic shock
        
        Endocrinic shock
        
        Anaphylactic shock
      - อาการ
        
        กระสับกระส่าย ซีด
        
        หนาว กระหายนํ้า อ่อนเพลีย
        
        คลื่นไส้ อาเจียน
        
        ชีพจรเบา เร็ว ความดันโลหิตตก
        
        หายใจเร็วถี่ขึ้น ไม่สมํ่าเสมอ
        
        มือเท้าเย็น เหงื่อออก ปัสสาวะน้อย
        
        หมดสติ ถ้าไม่ได้รับการช่วยเหลืออาจเสียชีวิต
      - การช่วยเหลือและการรักษาเบื้องต้น
        
        ประเมินความรู้สึกตัว CABs ตรวจวัดสัญญาณชีพ
        
        ให้ผู้ป่วยนอนราบและยกปลายเท้าสูงกว่าลำตัว 10-20 นิ้ว
        
        ให้ออกซิเจนและให้ความอบอุ่น
        
        ให้สารนํ้าทดแทนทางหลอดเลือดดำ
        
        ให้งดนํ้าและอาหารทางปาก
        
        ใส่สายสวนปัสสาวะค้างไว้เพื่อดูปริมาณปัสสาวะ
        
        หาสาเหตุของอาการช็อกและแก้ไข
    - - Seizure หมายถึง อาการที่มีการเปลี่ยนพฤติกรรมที่เกิดขึ้นชั่วขณะเนื่องจากมีความผิดปกติในสมอง
      - สาเหตุของการชัก
        
        ไม่ทราบสาเหตุ
        
        รอยโรคของสมองโดยตรง ได้แก่
        สมองได้รับการกระทบกระเทือน
        
        ความผิดปกติทางชีวเคมี ที่พบบ่อย
        ได้แก่ นํ้าตาลในเลือดตํ่า สมองขาดออกซิเจน
        ได้รับพิษตะกั่ว การขาดยาบางอย่าง
      - การช่วยเหลือและการรักษาเบื้องต้น
        
        ประเมินความรู้สึกตัว CABs
        
        ดูแลระบบหายใจ ให้ออกซิเจน ทำทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        นอนในที่ปลอดภัย นอนตะแคงหน้าไปด้านใดด้านหนึ่ง
        
        ให้สารนํ้าทางหลอดเลือดดำเพื่อไว้ฉีดยาเวลาชักซํ้า
        
        ชักจากไข้สูงให้เช็ดตัวลดไข้ และให้ยาลดไข้
        
        ขณะชักให้ Diazepam (Valium) 10 มก.
    - - หมายถึง การมีภาวะหมดสติชั่วคราว เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงสมองลดลงและจะพบว่ามีการสูญเสียการทรงตัว ภาวะดังกล่าวสามารถกลับคืนดีได้เอง บางครั้งอาจมีอาการเตือนมาก่อน
      - สาเหตุ: การอยู่ในที่ๆมีอุณหภูมิสูง เหนื่อยจัด หิวจัด ออกกำลังกายหนัก ความเครียด วิตกกังวล ตกใจกลัว เสียเลือด เสียนํ้า
      - การช่วยเหลือและการรักษาพยาบาลเบื้องต้น
        
        ประเมินความรู้สึกตัว CABs
        
        พาเข้าที่ร่มอากาศถ่ายเทสะดวก
        
        นอนราบไม่หนุนหมอน ยกปลายเท้าสูง
        
        ถอดและคลายเสื้อผ้าให้หลวม
        
        ถ้าอาการไม่ดีขึ้น จนมีภาวะระบบหายใจและระบบการไหลเวียนโลหิตไม่ทำงาน ต้องช่วยฟื้นคืนชีพ
    - - สัตว์กัด
        
        ล้างทำความสะอาดบาดแผล
        
        บาดแผลเล็ก ทำแผล ใส่ยาและปิดแผล
        
        ปวดแผล ให้ยาแก้ปวด
        
        ควรได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยักทุกราย
      - งูพิษกัด
        
        ตรวจหารอยเขี้ยวงูหรือฟันงู
        
        รัดเหนือบาดแผล 2 เปลาะ คลายทุก 15 นาที
        
        เคลื่อนไหวน้อยที่สุด
        
        ทำความสะอาดแผล รีบนำส่งโรงพยาบาล
      - แมลงกัดต่อย
        
        รีบเอาเหล็กในออก
        
        ประคบเย็นเพื่อบรรเทาปวด
        
        ทาบริเวณที่ถูกกัดด้วยแอมโมเนียหรือครีมสเตียรอยด์
    - - การดูแลผู้ป่วยได้รับสารพิษ
        
        การช่วยชีวิตเบื้องต้น(Basic life support)
        
        Airway
        
        Breathing
        
        Circulation
        
        Decontamination
      - การดูแลเบื้องต้น(Early management)
        
        การลดการดูดซึมยาในทางเดินอาหาร (decrease absorption)
        
        การทำให้อาเจียน (emesis)
        
        การล้างท้อง ( gastric lavage)
        
        การใช้ผงถ่าน activated charcoal
        
        การใช้ยาระบาย(cathatics)
        
        การทำ whole bowel irrigation
        
        การเพิ่มการกำจัดสารพิษ (increase elimination)
- - - - แผลฟกชํ้า ประคบเย็นทันที่ หลัง 24 ชม. ประคบอุ่น
      - แผลถลอก ล้างทำความสะอาด ซับให้แห้ง ใส่ยาฆ่าเชื้อ
      - แผลตัด ทำความสะอาด ห้ามเลือด เก็บชิ้นส่วนที่ขาดใส่ถุงพลาสติกแล้วแช่นํ้าแข็ง refer
      - แผลฉีกขาด ทำความสะอาด ห้ามเลือด
      - แผลถูกยิง นอนนิ่ง NPO เปิดเส้นเลือด ให้ i.v. fluid ก่อนพิจารณา refer
      - แผลไหม้ ประคบเย็น ทำความสะอาดแผล การจัดการความปวด ระวังช็อก
    - - การช่วยเหลือและการพยาบาลเบื้องต้น
        
        ห้ามเลือด
        
        1.ใช้มือที่สะอาด/ ผ้าที่สะอาดกดลงบาดแผลโดยตรง
        
        2.ใช้วิธีกดบนหลอดเลือดแดงใหญ่ที่มาเลี้ยงบริเวณแผล
        
        3.วิธีการขันชะเนาะ คลายและขันใหม่ทุก ½ ชั่วโมง
        
        ถ้ามีอาการเป็นลม หรือช็อก รักษาอาการเป็นลมและช็อก
        
        ถ้ามีวัสดุชิ้นใหญ่ๆปักคาอยู่ อย่าดึงออก
        
        ใช้ผ้าสะอาดปิดแผล และพันให้แน่น
  - - - เจ็บปวดบริเวณข้อนั้นๆ บวม แดง ร้อน
      - เมื่อมีการเคลื่อนไหวจะปวดมากขึ้น เคลื่อนไหวไม่ได้ หรือได้บางส่วน
      - ถ้าเป็นข้อเคลื่อน ข้อนั้นจะมีรูปร่างผิดไปจากเดิม
    - - จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าที่สบายไม่ควรดึงให้เข้าที่เอง เพราะอาจจะทำให้ได้รับอันตรายมากขึ้น
      - ให้ข้อนั้นอยู่นิ่งๆ โดยอาจใช้ผ้าพยุงหรือดามไว้
  - - - การลืมตา (Eye opening)
      - การออกเสียง (Best verbal response) 5 ระดับ
      - การเคลื่อนไหว (Best motor response) 6 ระดับ
    - - Brain Concussionเ
      - Brain contusion
    - - หนังศีรษะ ( scalp:บวม ชํ้า หรือโน ถลอก ( abrasion ) ฉีกขาดหนังศีรษะขาดหาย
      - กะโหลกศีรษะ ( skull ) : กะโหลกแตกร้าวเป็นแนว กะโหลกแตกร้าวแต่ไม่มีหนังศีรษะฉีกขาด ไม่ต้องรักษา หาย เองใน 2 – 3 เดือน แต่ต้องสังเกตอาการ กะโหลกแตกยุบ
      - เนื้อสมอง
        
        Focal brain injury
        
        Cerebral concussion คือ การที่สมองได้รับการบาดเจ็บ
        
        Cerebral contusion (เนื้อสมองชํ้า)
        
        การบาดเจ็บทั่วไปของเนื้อสมองส่วนสีขาว
    - - Hematoma
      - Brain edema
      - IICP( ความดันในกะโหลกศีรษะสูง )
  - - - กรณีเป็นสิ่งมีชีวิต และเยื่อแก้วหูไม่ทะลุ ใช้นํ้ามันมะกอกหรือแอลกอฮอล์ 70% หรือ glycerine boraxหยอดเข้าหู เพื่อให้แมลงลอยขึ้นมา
      - ถ้ามองเห็นตัวแมลงอาจคีบออกได้