Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 8 ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินหายใจ, image, image, image, image,…
บทที่ 8 ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินหายใจ
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินหายใจ ( Respiratory drugs )🧪
โรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ
💉
• โรคหวัด ( Acute Rhinopharyngitis;common cold)
• โรคไข้หวัดใหญ่ ( Influenza)
• คออักเสบ ( Acute pharyngitis)
• โรคปอดอักเสบ (Pneumonia)
• โรคหลอดลมอักเสบ ( Acute Bronchitis)
• โรคหืด (Asthma )
Airway
Hyperresponsiveness
Stimuli :
Reversible airway obstruction
ยาที่ใช้ในการรักษาหอบหืด
💊
1.ยาขยายหลอดลม (Bronchodilators)
1.1 ยากลุ่มกระตุ้นตัวรับชนิดเบต้า-2 (beta-2 agonists)
b.กลุ่มยาที่มีระยะเวลาในการออกฤทธิ์นาน (long-acting)
a.กลุ่มยาที่มีระยะเวลาในการออกฤทธิ์สั้น
(short-acting)
1.2 ยากลุ่มเมทิลแซนธีน (Methylxanthines)
1.3 ยากลุ่มที่มีฤทธิ์ต้านโคลิเนอร์จิก
(Anticholinergic drugs or Muscarinic antagonists)
ยาต้านการอักเสบ
(Anti-inflammatory drugs)
2.1 ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids)
2.2 ยากลุ่มยับยั้งการหลั่งสารสื่อจากเซลล์ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการอักเสบ
👩🔬
Pharmacological therapy
Relievers
Inhaled fast-acting b2-agonists
Controllers
Inhaled corticosteroids
Inhaled long-acting b2-agonists
Oral anti-leukotrienes
Oral theophyllines
Inhaled corticosteroids
โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ( COPD)
• Chronic obstructive pulmonary disease
• คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของปอด ซึ่งเป็นกลุ่มหนึ่งของโรคปอดอักเสบเรื้อรัง ซึ่งเกิดจากการที่ปอดได้รับความเสียหายจนก่อให้เกิดปัญหาทางด้านการหายใจ รวมถึงมีอาการโรคถุงลมโป่งพองและหลอดลมอักเสบเรื้อรังร่วมด้วย เช่น ไอมีเสมหะ เหนื่อยหอบ แน่นหน้าอก เป็นต้น
อาการไอ
🤒
การไอ (cough)
เป็นกลไกอย่างหนึ่งของร่างกายที่ช่วยในการขับสิ่งแปลกปลอมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นฝุ่น ควัน สารคัดหลั่ง หรือเชื้อโรคที่อยู่ในระบบทางเดินหายใจให้ออกไปจากร่างกาย
การไออาจแบ่งได้เป็น 2 แบบ ได้แก่
-ไอแบบไม่มีเสมหะ (dry or nonproductive cough)
-การไอแบบมีเสมหะ (productive cough)
ยาแก้ไอจึงแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ดังนี
1.ยาระงับไอ หรือยากดการไอ (Anti-tussives or Cough Suppressants)
1.1 ยาระงับไอชนิดเสพติด (Narcotic Antitussives)
1.2 ยาระงับไอชนิดไม่เสพติด (Non-narcotic Antitussives)
2. ยาละลายเสมหะ (Mucolytics)
3. ยาขับเสมหะ (Expectorants)
Nasal Decongestants ยาแก้คัดจมูก
😷
• Sympathomimetics are used to reduce nasal congestion
• Stimulate alpha1-adrenergic receptors onblood vessels, which causes vasoconstriction & nasal hence shrinkage of swollen membranes
Nasal Decongestants (Cont’d)
• Topical administration:
– Response is rapid & intense
• Oral administration:
– Response are delayed, moderate & prolonged
ยาแก้แพ้หรือยาต้านฮิสตามิน
เป็นกลุ่มยาที่มีโครงสร้างคล้ายสารฮิสตามีน (Histamine) ที่เมื่อรับประทาน
ยาเข้าไปแล้ว ยาจะเข้าไปจับกับตัวจับกับตัวรับของสารฮิสตามีน (Histamine receptor) ที่อยู่บนผิวของเนื้อเยื่อตามระบบหายใจ ดังนั้น ยากลุ่มนี้จึงนำมาใช้รักษาอาการที่เกิดจากกระบวนการแพ้หรือโรคภูมิแพ้นั่นเอง
โรคภูมิแพ้
• โรคภูมิแพ้ มีหลายประเภทขึ้นอยู่กับว่ากระบวนการแพ้ไปเกิดที่อวัยวะส่วนไหน เช่น
• ถ้าเกิดที่จมูก จะทําให้มีอาการน้ ามูกไหล จาม คัดแน่นจมูก เป็นหวัดภูมิแพ้
• ถ้าเกิดที่เนื้อปอด ถุงลม หลอดลม จะทำให้หลอดลมหดเกร็ง มีอาการหอบเป็นโรคหืด
• ถ้าเกิดที่ผิวหนังจะมี ผื่นขึ้น คัน เป็นลมพิษ
• ถ้าเกิดที่เยื่อบุตา จะทําให้มีอาการ คันตา เคืองตา น้ำตาไหล ตาแดง ที่เรียกว่า เยื่อบุตาอักเสบจากการแพ้
ประเภทของยาแก้แพ้ หรือ ยาแอนติฮิสตามีนเราแบ่งยาแก้แพ้ ออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ
กลุ่มที่ 1 ยา แอนติฮิสตามีน
กลุ่มที่ 2 ยาแอนติฮิสตามีน กลุ่มไม่ง่วง
อาการข้างเคียงของแอนติฮิสตามีน
ท าให้ง่วงซึม แอนติฮิสตามีนโดยส่วนใหญ่มักมีฤทธิ์กดระบบประสาท ทําให้เกิดอาการง่วงซึม
จนถึงหลับได้ ผู้ป่วยที่ใช้ยาแอนติฮิสตามีนทุกคน ถึงแม้จะใช้ยากลุ่มไม่ง่วง ให้ระมัดระวังในขณะที่ใช้ยา
Autocoids drugs
• The word autacoids comes from the Greek
“ Autos” ( self ) and “ Acos ” ( relief,i.e.drug)
• Autacoids are biological factors which act likelocal hormones,have a brief duration,act nearthe site of synthesis,and are not blood borneThe major autacoids involved in Allergy
pain,fever and inflammation arehistamines and prostaglandins
Stopping pain,fever and inflammation
There are two main groups of pain killers
Autacoids antagonists
CNS acting nerve blockers ( alpha 2 adrenergic drugs)
ยาที่มีผลต่อระบบภูมิคุ้มกันโรค (Immunomodulation drugs)
• Immunomodulatory drugs represent a new class of antineoplastic drugs with anti-inflammatory, antiangiogenicand immunomodulatory properties, and they target tumor cells through direct cytotoxicity and indirect interference with several components of the bone marrow microenvironment.
Generations
• First generation - Thalidomide
• Second generation - Lenalidomide and pomalidomide
• Third generation - Apremilast
Thalidomide
Thalidomide ใช้รักษามะเร็งได้หลายชนิด เช่น melanoma,multiple myeloma, renal cell และมะเร็งรังไข่
Lenalidomide
ยา Lenalidomide เป็นยาที่ปรับเปลี่ยนภูมิคุ้มกันตัวใหม่ โดยไม่ต้องใช้วิธีรักษาด้วยคีโมบำบัด ยารักษาโรคมะเร็งซึ่งมีสรรพคุณการรักษาคล้ายคลึงกับยา thalidomide ความสามารถในการบำบัดมากกว่าและมีอาการข้างเคียงน้อยกว่ายา thalidomide
Apremilast
ยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้ง PDE4 (PDE4 inhibitor) คือ apremilast ยานี้ลดการสร้าง proinflammatory mediators ชนิดต่างๆ จึงมีบทบาทในการรักษาโรคที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบเรื้อรัง
ได้แก่ เพร็ดนิโซโลน (Prednisolone), เมโธเทรกเซท (Methotrexate), เอซาไธโอพรีน (Azathioprine), ไซโคลฟอสฟาไมด์ (Cyclophosphamide) และ ไซโคลสปอริน (Cyclosporin)
โรค Auto immune
• ออโตอิมมูน (Autoimmune)” หมายถึงการที่ภูมิคุ้มกันร่างกายเข้าทําร้ายเนื้อเยื่อร่างกายของตัวเอง
เพร็ดนิโซโลน (Prednisolone)
เพรดนิโซโลน (Prednisolone)จัดเป็นสารสังเคราะห์กลุ่ม Glucocorticoid นำมาใช้ทางการแพทย์โดยมีวัตถุประสงค์ต้านการอักเสบ ผลข้างเคียงเหล่านี้เช่น อ้วน น้ำหนักเพิ่ม ความอยากอาหารเพิ่มขึ้น บวม หน้ากลม
เป็นสิว ผิวแตกลาย เป็นต้น
เมโธเทรกเซท (Methotrexate)
methotrexate เป็นยาเคมีบำบัดชนิดหนึ่ง ออกฤทธิ์ยับยั้งการแบ่งตัวของเซลล์ร่างกายเป็นยาที่มีประสิทธิภาพดีและนิยมใช้ในการรักษาโรคสะเก็ดโรคและข้ออักเสบรูมาตอยด์ (rheumatoid arthritis)ที่ไม่สามารถควบคุมได้โดยใช้ยาอื่นมีข้อควรระวังเป็นพิเศษ
เอซาไธโอพรีน (Azathioprine)
Azathioprine เป็นยา immunosuppressants มีฤทธิ์กดการทํางานของภูมิคุ้มกัน มีข้อบ่งใช้ร่วมกับยาอื่นเมื่อมีการเปลี่ยนถ่ายอวัยวะเพื่อป้องกันการปฏิเสธการเข้ากันได้ของเนื้อเยื่อ ใช้บรรเทาอาการในผู้ป่วยโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ และรักษาโรคแผลอักเสบในลำไส้ azathioprine และ เมตาบอไลท์ที่ออกฤทธิ์ของมัน
Spirometry post bronchodilator FEV1/ FVC <70%
