Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยที่มีแผล :<3: :<3: - Coggle Diagram

- - - - แบ่งตามสาเหตุ
      - แบ่งตามลักษณะ
      - แบ่งตามลำดับความสะอาด
      - แบ่งตามระยะเวลาการเกิด
      - แบ่งตามการรักษา
    - - แผลที่เกิดจากการผ่าตัด เรียก surgical wound , sterile wound หรือ
        incision wound
      - แผลที่เกิดจากถูกของมีคมตัด เรียก cut wound เช่น แผลจากโดนมีดฟัน หรือถูกเศษแก้วบาด เป็นต้น
      - แผลที่เกิดจากถูกของมีคมทิ่มแทง เรียก stab wound หรือ peneturatingwound
      - แผลที่เกิดจากโดนระเบิด เรียก explosive wound
      - แผลที่เกิดจำกถูกบดขยี้ เรียก crush wound
      - แผลที่เกิดจากการกระแทกด้วยวัตถุลักษณะมน เรียก traumatic wound
      - แผลที่เกิดจากถูกยิง เรียก gunshot wound
      - แผลที่มีขอบแผลขาดกะรุ่งกะริ่ง เรียก lacerated wound
      - แผลที่เกิดจากการถูไถลถลอก เรียก abrasion wound
      - แผลที่เกิดจากการติดเชื้อมีหนอง เรียก infected wound
      - แผลที่เกิดจากการตัดอวัยวะบางส่วน เรียก stump wound
      - แผลที่เกิดจากการกดทับ เรียก pressure sore, bedsore, decubitus ulcer,pressure injury
      - แผลที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพและเคมี
      - แผลที่เกิดจากการปลูกผิวหนัง (skin graft)
    - - แผลลักษณะแห้ง (dry wound)
      - แผลลักษณะเปียกชุ่ม (wet wound)
    - - Class I: Clean wound ประเภทที่ 1 แผลผ่าตัดสะอาด
      - Class II: Clean-contaminated ประเภทที่ 2 แผลสะอาดกึ่งปนเปื้อน
      - Class III: Contaminated ประเภทที่ 3 แผลปนเปื้อน
      - Class IV: Dirty/Infected ประเภทที่ 4 แผลสกปรก/แผลติดเชื้อ
    - - แผลที่เกิดเฉียบพลัน (acute wound) เป็นการเกิดแผล และรักษาให้หายในระยะเวลาอันสั้น
      - แผลเรื้อรัง (chronic wound) เป็นแผลที่เกิดขึ้นเป็นระยะเวลานาน และรักษายาก
      - แผลเนื้อตาย (gangrene wound) เป็นแผลที่เกิดจากการขาดเลี้ยงไปเลี้ยง
    - - การรักษาผู้ป่วยศัลยกรรมกระดูกด้วยวิธีการจัดกระดูกให้อยู่นิ่ง (retention)ด้วยการดามกระดูกด้วยเหล็ก
      - การรักษาแผลด้วยสุญญากาศ (Negative Pressure Wound Therapy:NPWT) เป็นการรักษาแผลที่มีเนื้อตาย
    - - ปัจจัยเฉพาะที่ (Local factors)
        
        1.1 แรงกด (pressure)
        
        1.2 ภาวะแวดล้อมแห้ง (dry environment)
        
        1.3 การได้รับอันตรายและอาการบวม (trauma and edema)
        
        1.4 การติดเชื้อ (infection)
        
        1.5 ภาวะเนื้อตาย (necrosis)
        
        1.6 ความไม่สุขสบาย (incontinence)
      - ปัจจัยระบบ (Systemic factors)
        
        2.2 โรคเรื้อรัง (chronic disease)
        
        2.1 อายุ (age)
        
        2.3 นํ้าในร่างกาย (body fluid)
        
        2.4 การไหลเวียนของโลหิตบกพร่อง (vascular insufficiencies)
        
        2.5 ภาวะกดภูมิคุ้มกันและรังสีรักษา (immunosuppression and radiation therapy)
        
        2.6 ภาวะโภชนาการ (nutritional status)
  - - - การหายของแผลแบบปฐมภูมิ(Primary intention healing)
      - การหายของแผลแบบทุติยภูมิ(Secondary intention healing )
      - การหายของแผลแบบตติยภูมิ(Tertiary intention healing)
    - - ระยะ1: ห้ามเลือดและอักเสบ (Hemostasis and Inflammatory phase)
      - ระยะ 2: การสร้างเนื้อเยื่อ (Proliferate phase)
      - ระยะ 3: การเสริมความแข็งแรง (Remodeling phase)
    - - ชนิดของบาดแผล เช่น แผลผ่าตัด (incision wound) เย็บกี่เข็ม (stitches)
      - ตำแหน่ง/บริเวณ เช่น ตำแหน่ง RLQ
      - ขนาด ควรระบุเป็นเซนติเมตร
      - สี เช่น แดง (readiness) เหลือง (yellow) ดำ(black) หรือปนกัน
      - ลักษณะผิวหนัง เช่น ผื่น (rash) เปียกแฉะ (Incontinence) ตุ่มน้าพองใส (bruises)
      - ขั้นหรือระยะความรุนแรงของบาดแผล เช่น แผลกดทับขั้น 4
      - สิ่งที่ปกคลุมบาดแผลหรือสำรคัดหลั่ง (discharge) เช่น หนอง (pus) สารคัดหลั่ง
    - - ห้ามเลือด
      - ดึงขอบแผลเข้าหากัน
      - ส่งเสริมการหายของแผล
      - ป้องกันมิให้เชื้อโรคเข้าไปในแผล
      - รักษาสภาพปกติของผิวหนัง
    - - Continuous method เป็นวิธีการเย็บแผลแบบต่อเนื่องตลอดความยาวของแผล
      - Interrupted method เป็นวิธีการเย็บแผลที่ต้องตัดวัสดุเย็บแผลในทุกฝีเข็ม
      - Subcuticular method เป็นกำรเย็บแผลแบบ continuous method แต่ใช้เข็มตรงในการเย็บ
      - Retention method (Tension method) เป็นวิธีกำรเย็บรั้งแผลเข้าหากัน เพื่อพยุงแผลในกรณีผู้ที่มีชั้นไขมันหน้าท้องนา
    - - วัสดุที่ละลายได้เอง (Absorbable sutures)
        
        1.1 เส้นใยธรรมชาติ
        
        1.2 เส้นใยสังเคราะห์
      - วัสดุที่ไม่ละลายเอง (Non-absorbable sutures)
        
        2.1 เส้นใยตามธรรมชาติ
        
        2.2 เส้นใยสังเคราะห์
        
        2.3 วัสดุที่เย็บเป็นโลหะ
  - - - ให้สภาวะที่ดีเหมำะแก่การงอกของเนื้อเยื่อ
      - ดูดซึมสารคัดหลั่ง เช่น เลือด น้าเหลือง หนอง เป็นต้น
      - จำกัดการเคลื่อนไหวของแผลให้อยู่นิ่ง
      - ให้ความชุ่มชื้นกับพื้นผิวของแผลอยู่เสมอ
      - ป้องกันไม่ให้ผ้าปิดแผลติดและดึงรั้งเนื้อเยื่อที่งอกใหม่
      - ป้องกันแผลหรือเนื้อเยื่อที่เกิดใหม่จากสิ่งกระทบกระเทือน
      - ป้องกันแผลปนเปื้อนเชื้อโรคจำกอุจจาระปัสสำวะสิ่งสกปรกอื่น ๆ
      - เป็นการห้ามเลือด
      - ช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกสุขสบาย
    - - อุปกรณ์ทำความสะอาดแผล
        
        1.1 ชุดทำแผล (dressing set)
        
        1.2 สารละลาย (solution)
    - - เปิดแผลโดยใช้มือ (ใส่ถุงมือ) หยิบผ้าปิดแผลโดยพับส่วนที่สัมผัสแผลอยู่ด้านในทิ้งลงชามรูปไต หรือถุงพลาสติก
      - เปิดชุดทำแผล (ตามหลักการของ IC) หยิบ forceps ตัวแรกโดยใช้มือจับด้านนอกของผ้าห่อชุดทไแผล
      - หยิบ non-tooth forceps ใช้คีบส่งของ sterile ทำหน้ำที่เป็น transfer forceps
      - หยิบ tooth forceps ใช้รับของ sterile ทำหน้ำที่เป็น dressing forceps
      - หยิบสำลีชุบ alcohol 70% เช็ดรอบๆ แผลวนจากในออกนอกห่างแผล 1 นิ้วเ
      - หยิบสำลีชุบ 0.9% NSS เช็ดจำกบนลงล่ำงจนแผลสะอำดแล้วเช็ดด้วยส ำลีแห้ง
      - ทำแผลด้วย antiseptic solution ตำมแผนกำรรักษา (ถ้ามี)
      - ปิดแผลด้วย gauze ติดพลำสเตอร์ตำมแนวขวำงของลำตัวโดยเริ่มติดชิ้นแรกตรง
      - เก็บอุปกรณ์ ถอดถุงมือ ถอด mask และล้ำงมือ ทิ้งขยะในถังขยะติดเชื้อทุกครั้ง
    - - เปิดแผลโดยใช้มือ (ใส่ถุงมือ) เปิดชุดทำแผลตำมหลัก IC หยิบผ้าปิดแผลส่วนบนทิ้งลงในชามรูปไตหรือถุงพลาสติก
      - ทำความสะอาดริมขอบแผลเช่นเดียวกับการทำ dry dressing
      - ใช้สำลีชุบน้าเกลือหรือน้ายาตามแผนการรักษาเช็ดภายในแผลจนสะอาด
      - ใช้ผ้า gauze ชุบน้ายำ (solution) ใส่ในแผล (packing) เพื่อฆ่าเชื้อและดูดซับ
      - ปิดแผลด้วยผ้า gauze และปิดพลาสเตอร์ตามแนวขวางของลำตัว
    - - หลักการตัดไหม
        
        ตรวจสอบคำสั่งการรักษาของแพทย์ทุกครั้งว่ามีจุดประสงค์ให้ตัดไหมทุกอัน(total stitches off) หรือตัดอันเว้นอัน (partial stitches off)
        
        เศษไหมที่เย็บแผลส่วนที่มองเห็นเป็นส่วนที่มีการสัมผัสเชื้อแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ตามผิวหนังในการตัด
        
        ขณะตัดไหมหากพบว่ามีขอบแผลแยกให้หยุดทำ และปิดแผลด้วยวัสดุที่ช่วยดึงรั้งให้ขอบแผลติดกัน (sterile strip)
  - - - ใช้เป็นแรงกดป้องกันเลือดไหล
      - ช่วยพยุงผ้าปิดแผลให้อยู่กับที่
      - ให้ความอบอุ่นบริเวณนั้น ๆ
      - ช่วยให้อวัยวะอยู่คงที่ และพยุงอวัยวะไว้
      - รักษารูปร่างของอวัยวะให้พร้อมที่จะใส่อวัยวะเทียม
      - ป้องกันการติดเชื้อ
    - - ผ้าสามเหลี่ยม (triangular bandage)
      - ผ้าพันแผลชนิดม้วน (roller bandage)
      - ผ้าพันแผลชนิดพิเศษ (special bandage)
    - - การพันแบบวงกลม (circular turn)
      - การพันแบบเกลียว (spiral turn)
      - การพันแบบเกลียวพับกลับ (spiral reverse)
      - การพันเป็นรูปเลข 8 (figure of eight)
      - การพันแบบกลับไปกลับมา (recurrent)
  - - - ปัจจัยภายในร่างกาย
        
        1.1 อายุ
        
        1.2 ภาวะโภชนาการ
        
        1.3 ยำที่ได้รับกำรักษำ
        
        1.4 การผ่ำตัด
      - ปัจจัยภายนอกร่างกาย
        
        2.1 แรงกด
        
        2.2 แรงเสียดทาน
        
        2.3 แรงเฉือน
        
        2.4 ความชื้น
    - - ระดับที่ 1 ผิวหนังแดงไม่มีการฉีกขำดของผิวหนังและไม่จางหายไปภายใน 30 นาที
      - ระดับที่ 2 ผิวหนังแดงเริ่มมีแผลเล็กๆ มีหนังแท้ถูกทำลายฉีกขาดเป็นแผลตื้นมีรอยแดงบริเวณเนื้อเยื่อรอบๆ และเริ่มมีสำรคัดหลั่งจำกแผล
      - ระดับที่ 3 แผลลึกถึงชั้นไขมัน (subcutaneous) แต่ยังไม่ถึงชั้นกล้ำมเนื้อ (muscle)มีรอยแผลลึก มีสิ่งขับหลั่งจำกแผล:
      - ระดับที่ 4 แผลลึก เป็นโพรงถึงกล้ามเนื้อ กระดูก และเยื่อหุ้มข้อ พบมีเนื้อตาย
    - - ท่านอนหงาย บริเวณที่เกิดคือ ท้ายทอย ใบหูหลังส่วนบน ก้นกบ ข้อศอก ส้นเท้า
      - ท่ำนอนคว่า บริเวณที่เกิดคือ ใบหูและแก้ม หน้าอกและใต้ราวนม หน้าท้องหัวไหล่ สันกระดูกตะโพก หัวเข่าปลายเท้า
      - ท่านอนตะแคง บริเวณที่เกิดคือ ศีรษะด้านข้าง หัวไหล่ กระดูกก้น ปุ่มกระดูกต้นขา ฝีเย็บ หัวเข่าด้านหน้า ตำตุ่ม
      - ท่านั่ง บริเวณที่เกิดคือ ก้นกบ ปุ่มกระดูกก้น หัวเข่าด้านหนัง กระดูกสะบักเท้า ข้อเท้าด้านนอก
- - - - 1.1 ความสามารถในการเคลื่อนไหว
      - 1.2 ความสามารถในการช่วยเหลือตนเอง
      - 1.3 ประเมินการขับถ่าย
    - - 2.1 แบบประเมิน Braden Scale
      - 2.2 ผู้ป่วยที่มีปัญหำพร่องควำมสำมำรถในกำรเคลื่อนไหว
      - 2.3 ประเมินควำมเสี่ยงสม่ํ่าเสมอทุก ๆ 72 ชั่วโมง
    - - 3.1 ประเมินลักษณะผิวหนังผู้ป่วยแต่ละรายอย่างเป็นระบบอย่างละเอียด ตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า เน้นบริเวณปุ่มกระดูก อย่างน้อยเวรละครั้ง
      - 3.2 ทำควำมสะอาดบริเวณผิวหนังอย่ำงสมาเสมอด้วยน้าสะอาด หรือผลิตภัณฑ์อาบน้าชนิดด่างอ่อน เพื่อป้องกันการระคายเคืองต่อผิวหนัง
      - 3.3 ลดปัจจัยเสี่ยงด้านสิ่งแวดล้อมที่ทำให้ผิวหนังแห้ง
      - 3.4 จัดการความเปียกชื้นจากการถ่ายปัสสาวะอุจจาระ
      - 3.5 ใส่ผ้ำอ้อมสำเร็จรูป ในรำยที่ไม่สำมำรถควบคุมการขับถ่ายได้ด้วยตนเอง
      - 3.6 ห้ามนวดบริเวณที่เสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
    - - 4.1 ประเมินค่าดัชนีมวลกำย แปลผลภาวะโภชนาการ
      - 4.2 ประเมินสารอาหารที่ได้รับพอต่อความต้องการใน 1 วันหรือไม่
      - 4.3 รายที่รับอาหารได้น้อยมากต้องรายงานแพทย์เพื่อให้อาหารทางสายยาง