Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Primary Medical Care for Emergency Condition: Animal Bites and Poisoning -…

- - - - ระยะเฉียบพลัน (Acute) เกิดในช่วง 2-3 วันแรก ผู้ป่วยจะมีหลอดลมตีบ หายใจลำบาก คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ปวดท้องบิด เหงื่อออก น้ำลายไหล น้ำตาไหล ชีพจรเต้นช้า ความดันโลหิตต่ำ ม่านตาเล็ก ตามัว ปัสสาวะบ่อยกลั้นไม่ได้เกิดภายใน 24 ชั่วโมง และอาจมีอาการมากภายใน 2-3 วัน
      - ระยะกึ่งเฉียบพลัน (subacute) เกิดในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก ผู้ป่วยจะมีอาการกระวนกระวายค่อยๆ ซึมลงจน coma ได้
      - ระยะ chronic อาการจะเกิด 2-4 สัปดาห์ลักษณะที่สำคัญคือมี แขนขาอ่อนแรง ชาปลายมือปลายเท้า
    - - Parenteral: Pralidoxime chloride (2-PAM) 1 gm./vial
      - Atropine sulphate 0.6 mg/ml (1 ml/ampule)
  - - - ให้ดินเหนียวหรือ Fuller's earth (60 gm/bottle) 150 gm ผสมน้ำ 1 ลิตร ให้ทางปาก
      - 7.5% bentonite 100-150 gm
      - Activated charcoal 100-150 g (2 gm/1kg) และให้ร่วมกับยาระบาย MOM 30 ml ทุก 4-6 ชั่วโมงจนผู้ป่วยถ่ายอุจจาระ
- - - - ภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังผู้ป่วยได้รับยาเกินขนาด จะมีอาการของระบบทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร หลังจาก 24 ชั่วโมง ผู้ป่วยจะมีอาการทางตับ คือ อาเจียน ปวดท้องบริเวณ right upper quadrant อ่อนเพลีย มีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง ในรายที่เป็นมากจะมีอาการซึมและมีอาการ coma หรือ hepatic encephalopathy
    - - N-acetylcysteine (Fluimucil) 100 -200 mg หรือ 5 gm ชนิดผง granules สำหรับละลายน้ำดื่ม
      - N-acetylcysteine (Fluimucil) 300 mg/3 ml ชนิดละลายสำหรับฉีด
  - - - ผู้ป่วยจะมีอาการง่วงซึม ภายใน 30 นาที - 2 ชั่วโมง ในระยะแรกอาจจะมีอาการตื่นเต้นร่วมด้วย จากนั้นจะค่อยๆ ซึมลง พูดจาวกวน ถ้าเป็นมากจะซึมจนหมดสติได้
    - - Flumazenil (Anexate) 0.5 mg/5 ml สารละลายสำหรับฉีด
- - - - ชนิดผลิตจากซีรั่มม้า (Equine Rabies Immunoglobulin: ERIG) ขนาดบรรจุ 5 ml. (1000 IU) ขนาดที่ใช้ 40 IU/Kg.
      - ชนิดผลิตจากซีรั่มคน (Human Rabies Immunoglobulin: HRIG) ขนาดบรรจุ 2 ml. (300 IU) และ 5 ml. (750 IU) ขนาดที่ใช้ 20 IU/Kg
    - - กรณีเคยได้รับวัคซีนป้องกันบาดทะยักมาแล้วอย่างน้อย 3 ครั้ง และฉีดเข็มสุดท้ายนานกว่า 5 ปี ให้ใช้ Td (Tetanus-diphtheria toxoid) 1 เข็ม ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ
      - กรณีไม่เคยได้รับวัคซีนหรือเคยได้วัคซีนป้องกันบาดทะยักน้อยกว่า 3 ครั้ง ให้วัคซีน Td เข้ากล้าม 3 ครั้ง คือวันที่ 0, 1 เดือน และ 6 เดือน
    - - ในผู้ใหญ่ Ibuprofen 400 mg. 1 tab oral t.i.d. pc. หลังอาหารทันที
      - ในเด็ก Ibuprofen syrup 5-10 mg./kg./dose oral t.i.d. pc. หรือ q.i.d. pc
  - - - ปวดตรงตำแหน่งที่ถูกกัด บางชนิดทำให้บวมและเลือดออก บางชนิดทำให้เกิดตุ่มน้ำพุพอง อาจมีไข้ปวดเมื่อยตามร่างกายด้วย
    - - พิษต่อระบบประสาท (Neurotoxicity) อาการเริ่มแรกคือ ตาพร่า เห็นภาพซ้อน หนังตาตก กล้ามเนื้ออ่อนแรงเป็นอัมพาต ขากรรไกรแข็งพูดไม่ได้ กลืนน้ำลายไม่ได้ อึดอัด แน่นหน้าอก หายใจไม่ออกและเสียชีวิตจากหัวใจล้มเหลว
      - พิษต่อระบบโลหิต (Hematotoxin) ผู้ป่วยจะมีอาการปวด บวม บริเวณที่ถูกกัด เลือดไหลออกจากแผล มีจ้ำเลือด เลือดออกไม่หยุด กระสับกระส่าย ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่ำ ปวดท้อง แน่นหน้าอก และหมดสติ
      - พิษต่อระบบกล้ามเนื้อ (Myotocxin) จะมีอาการปวดกล้ามเนื้อทั่วทั้งตัว ปัสสาวะมีสีเข้มจนถึงสีดำ อาจมีอัมพาตบางส่วนหรือทั้งหมด ปัสสาวะออกน้อยเนื่องจากมีภาวะไตวายเฉียบพลัน อาจมีอาการทางระบบประสาทร่วมด้วย
    - - การรักษาทั่วไป
        
        ให้ผู้ป่วยมีการเคลื่อนไหวบริเวณที่ถูกงูกัดน้อยที่สุด โดยการดามบริเวณที่ถูกงูกัดด้วยแผ่นไม้หรือวัสดุแข็ง แล้วใช้ผ้ายืด (Elastic bandage) รัดให้แน่น ไม่ควรขันชะเนาะ (Tourniquet)
        
        ประเมินการหายใจ และการไหลเวียนของเลือด เพื่อให้การช่วยเหลือเบื้องต้นได้ทันท่วงที ผู้ป่วยที่มีระดับความดันโลหิตต่ำต้องรีบให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำก่อน หรือการเกิด Anaphylactic shock ต่อพิษงู
      - การให้เซรุ่มต้านพิษง
        
        Monovalent antivenom เป็นเซรุ่มชนิดต้านพิษงูได้ชนิดเดียว ใช้ในกรณีที่ทราบชนิดงูค่อนข้างแน่นอน ได้แก่ เซรุ่มต่อพิษงูเห่า งูจงอาง งูสามเหลี่ยม งูทับสมิงคลา งูแมวเซา งูกะปะ และงูเขียวหางไหม
        
        Polyvalent antivenom ต้านพิษงูได้หลายชนิด ใช้กรณีที่ไม่ทราบชนิดของงูที่กัด เซรุ่มนี้มี 2 ชนิดคือสำหรับงูพิษต่อระบบโลหิต และงูพิษต่อระบบประสาท
        
        การให้วัคซีนป้องกันบาดทะยัก พิจารณาเช่นเดียวกับการดูแลผู้ป่วยที่ถูกสุนัขกัด