Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ปัญหาสุขภาพในระบบทางเดินปัสสาวะและระบบสืบพันธุ์ - Coggle Diagram
ปัญหาสุขภาพในระบบทางเดินปัสสาวะและระบบสืบพันธุ์
อาการสำคัญ
อาการปัสสาวะบ่อย
จำนวนปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย? ปัสสาวะลำบาก แสบขัด มีเลือดปน พุ่งดีไหม น้ำหนักลด อ่อนเพลีย ไข้ หนาวสั่น ปัสสาวะราด ได้รับยาขับ
ปัสสาวะน้อยหรือไม่ออก
ปัสสาวะเป็นเลือด
ปวดสีข้าง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการณ์
UA, UC ดูลักษณะและส่วนประกอบของปัสสาวะ
ส่งตรวจเลือดเพื่อหาสิ่งผิดปกติหรือเชื้อ
ultrasound, renal scan, IVP, CT
การวินิจฉัยแยะโรคกลุ่มอาการ
ปัสสาวะผิดปกติ/ปัสสาวะลำบาก
ปัสสาวะบ่อย
ปัสสาวะบ่อยร่วมกับปริมาณปกติ
ปัสสาวะบ่อยร่วมกับมากกว่าปกติ
กลั้นปัสสาวะไม่ได้
ปัสสาวะลำบาก
inflammation
โรคที่มีการอักเสบของผิวหนังบริเวณ perineum
โรคติดเชื้อ
non-infection disease
non-inflammatory
การซักประวัติ
เพศชาย
ประวัติการมีหนองจากท่อปัสสาวะ การปัสสาวะลำบาก ไม่ค่อยพุ่ง ปัสสาวะสะดุด ปวดเอว คลื่นไส้ อาเจียน
เพศหญิง
ตำแหน่งการปวดแสบขัด การอักเบของช่องคลอด ปวดเอว ไข้ คลื่นไส้
การตรวจร่างกาย
ตรวจว่ามีไข้
กดบริเวณเหนือหัวหน่าว
เคาะบริเวณเอว
ท่อปัสสาวะมีการอักเสบหรือไม่
ตรวจภายใน
นวดต่อมลูกหมาก
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
เกิดจากแบคทีเรียกลุ่มแกรมลบ
อาการ ปัสสาวะกระปริบกระปรอย ปวดแสบขัด ปวดท้องน้อยร่วม มีกลิ่นเหม็น บางรายสีขุ่นมีเลือด
สิ่งที่ตรวจพบ อาจมีกดเจ็บกลางท้องน้อย
ดื่มน้ำมากๆและให้ยาปฏิชีวนะ
กรวยไตอักเสบเฉียบพลัน
ปวดบริเวณสีข้างเฉียบพลัน ข้างใดข้างนึงอาจจะปวดร้าวลงขาหนีบ มีไข้สูงหนาวสั่น ปัสสาวะขุ่น
ติดเชื้ออักเสบบริเวณกรวยไต
ถ้าอาการไม่รุนแรงให้ยาลดไข้และยาปฏิชีวนะ ถ้ารับประทานยาไม่ได้ให้ gentamicin
หน่วยไตอักเสบเฉียบพลัน
ไข้ บวม
ปัสสาวะออกน้อย
ความดันโลหิตสูง
ไข่ขาว +1 - +3
Nephrotic
บวมทั้งตัว
หน้าตาบวมเวลาตื่นนอน
อ่อนเพลียเบื่ออาหาร
ไข่ขาว +3 - +4
Kidney stone
ปวดเอวแบบเสียดหรือบิดเป็นพักๆ
ปัสสาวะขุ่นแดงหรือมีเม็ดทราย
Uteric stone
ปวดบิดพักๆแถวท้องน้อย
ปวดร้าวไปหลังและต้นขาด้านใน
Bladder stone
ปวดท้องน้อย
ปวดเบ่งเวลาปัสสาวะ
ปัสสาวะสีขุ่นขาว
ปัสสาวะเป็นเลือด/สีน้ำล้างเนื้อ
กลุ่มอาการระบบสืบพันธุ์
ตกขาวผิดปกติ
ช่องคลอดอักเสบติดเชื้อ
ปากมดลูกอักเสบ
ภาวะรูรั่ว
Bacterial vaginosis
เป็นการเปลี่ยนแปลงชนิดของแบคทีเรียปกติ จะพบบ่อยที่สุด
ตกขาวผิดปกติ อาการคัน มีกลิ่นเหม็นเหมือนคาวปลาหลังจากมีเพศสัมพันธ์
จะ wet smear ส่วนใหญ่
เกณฑ์การวินิจฉัน 3ใน4
ตกขาวมีลักษณะเป็นเนื้อเดียวกัน
pH > 4.5
positive whiff test
20% clue cells on wet mount
การรักษา metronidazole , metronidazole gel
Trichomoniasis vaginalis
ตกขาวมีลักษณะคล้ายหนอง กลิ่นเหม็นร่วมกับแสบร้อนและคันบริเวณปากช่องคลอด ปัสสาวะแสบขัด ตกขาวมีสีเขียวเป็นฟองมีกลิ่นเหม็น
การตรวจ wet smear พบ trichomonads ขนาดใหญ่กว่าเม็ดเลือดขาว pH>4.5 positive whiff test
การรักษา metronidazole
Valvovaginal candidiasis
คันบริเวณปากช่องคลอด อาจมีอาการแสบร้อน ปัสสาวะแสบขัด เจ็บเวลามีเพศสัมพันธ์ ตกขาวเหมือนแป้งเปียก
การวินิจฉัย
ตรวจwet smear ร่วมกับใช้ 10%KOH ทำให้มองเห็น budding yeast และ pseudohyphae
negative whiff test
pH < 4.5
ย้อมแกรมพบยีสต์
เพาะเชื้อ
ส่องกล้องจุลทรรศน์ไม่พบเชื้อ
การรักษา
ใช้ในช่องคลอด
clotrimazole
รับประทาน
fluconazole
การซักประวัติ
อายุ
ประวัติการมีเพศสัมพันธุ์
โรคประจำตัว
การใช้ยาคุมกำเนิด
การใช้ยาปฏิชีวนะ
การตรวจร่างกายและการตรวจภายใน
ตรวจทั่วไป
อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก ฝีเย็บ ท่อปัสสาะ
ตรวจอวัยวะในอุ้งเชิงกราน
การรวจทางห้องปฏิบัติการณ์
ตรวจ pH ในช่องคลอดปกติมีภาวะเป็นกรด 3.5-4.5
wet smear
whiff test
KOH test
การย้อม gram stain
กลุ่มเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
ประจำเดือน
ซักประวัติ
ประวัติเกี่ยวกับประจำเดือน
ประวัติการมีเพศสัมพันธ์และคุมกำเนิด
ประวัติเกี่ยวกับการตั้งครรภ์และคุมกำเนิด
การตรวจภายในและมะเร็งปากมดลูก
ประวัติส่วนตัว ประวัติครอบครัว
ประวัติการได้รับฮอร์โมน
การเปลี่ยนแปลงน้ำหนัก
รูปแบบของการมีเลือดออก ปริมาณ ระยะเวลา ปัจจัยกระตุ้น
การตรวจร่างกาย
ลักษณะทั่วไป
การตรวจร่างกายทุกระบบรวมทั้งจ้ำเลือดตามตัว
ตรวจภายในแยกให้ได้ว่ามาจากภายในโพรงมดลูกหรือพยาธิสภาพเฉพาะที่ของท่อสืบพันธุ์
สาเหตุ
ทารกแรกคลอด ขาดเอสโตรเจน
วัยเด็กและวัยเพิ่งมีระดู การบาดเจ็บ, การอักเสบ, การติดเชื้อ, ความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด
วัยเจริญพันธุ์ ภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์ การอักเสบของช่องคลอด ปาดมดลูก การบาดเจ็บหือวัสดุแปลกปลอม
วัยกำลังหมดระดู ภาวะไม่ตกไข่ เนื้องอกมดลูก มะเร็งทางนรีเวช
วัยหลังหมดระดู ภาวะฝ่อ เสื่อมสภาพ
การวินิจัย
การตรวจเลือดเพื่อจรวจหาความเข้มข้นของเลือด
ทดสอบการตั้งครรภ์
ตรวจอัลตราซาวน์ในอุ้งเชิงกราน
ส่องกล้องตรวจภายในมดลูก
ตัดชิ้นเนื้อเบื่อบุโพรงมดลูก
ขูดมดลูก
ทบสอบการแข็งตัวของเม็ดเลือด
Pelvic pain and dysmenorhea
การวินิจฉัยปีกมดลูกอักเสบ
การตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ
การแตกของถุงน้ำ
การบิดขั้วของปีกมดลูก
Myoma
Endometriosis
อาการปวดที่เกิดจากทางเดินอาหาร
Appendicitis
Intestinal obstruction
อาการปวดที่เกิดจากทางเดินปัสสาวะ นิ่วในหลอดไต
อาการปวดประจำเดือน
ต่อมลูกหมากโต
ปัสสาวะลำบาก ต้องออกแรงเบ่ง ปะสสาวะพุ่งไม่แรง บางครั้งถ่ายออกเป็นเลือด
การรักษา บางครั้งต้องส่งรพ. ตรวจทางทวารหนัก คลำได้ต่อมลูกหมากที่โตหรือกล้องส่องกระเพาะปัสสาวะ
DUB
จากการเสียสมดุลระหว่างฮอร์โมนเพศหญิง estrogenและ progesterone เยื่อมดลูกหนาตัวขึ้นทำให้มีเลือดออก
มีเลือดคล้ายประจำเดือนนานเป็นสัปดาห์ ซีด อ่อนเพลีย โลหิตจาง
ขูดมดลูก ให้ยาบำรุงเลือด
โรคหนองใน
เกิดจากเชื้อGC ติดต่อทางเพศสัมพันธุ์ ระยะฟักตัว 2-10 วัน
อาการ
เพศชาย
แสบเวลาปัสสาวะ ปัสสาวะขัด มีหนองไหลออกมา ระยะแรกไหลซึมเป็นมูกใส ต่อมาเป็นหนองข้น แพร่เชื้อได้
เพศหญิง
ตกขาวเป็นหนองสีเหลือง เหม็น ไม่คัน ขัดเบาและแสบร้อนเวลาปัสสาวะ ปัสสาวะขุ่น แพร่เชื้อได้
ตรวจgram strain พบ intracellular gram-negative diplococci
การรักษา นำหนองไปย้อมสี รักษาด้วยยา norfloxacin cef-3
โรคหนองในเทียม
อาจเป็นเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส โปรโตซัว
อาการ
เพศชาย
แสบท่อปัสสาวะ แสบขัด หนองไหลเป็นมูกใสไม่ขุ่น ซึมเล้กน้อยในช่วงเช้า ถ้าปัสสาวะลงแก้วใสจะเห็นเป็นเส้นๆ
เพศหญิง
มีแค่ตกขาว
การรักษา รักษาด้วยยา Doxycyclin
ซิฟิลิส
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Treponema pallidum
อาการ 4 ระยะ
ระยะที่1 หลังติดเชื้อ 10-90 วัน ตุ่มเล็กๆเท่าเข็มหมุดที่อวัยวะเพศ ต่อมาเป็นแผลกว้าง แผลริมแข็ง ไม่เจ็บไม่คัน สะอาด พื้นแผลแดง
ระยะที่2 หลังระยะแรก 6-8 สัปดาห์ ไข้ต่ำ ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ปวดหลัง ปวดกระดูก ผื่นขึ้นทั้งตัวและฝ่ามือฝ่าเท้า แผลในช่องปาก/อวัยวะเพศมีเยื่อขาวๆ
ระยะแฝง ร่างกายทั่วไปปกติ แต่ตรวจเลือด VDRL ยืนยันด้วย TPHA ให้ผลบวก
ระยะที่3 เกิดจากการไม่ได้รักษาถูกวิธี เกิดแผลเรื้อรังที่ผิวหนัง เยื่อบุ กระดูกและอวัยวะภายใน เจ็บหน้าอก หอบเหนื่อย ไอ กลืนลำบาก มีอาการทางระบบประสาท
การรักษา
ระยะ late latent ฉีด เพนชาทีนเพนนิซิลิน 2.4 ล้านยูนิต IM 3 ห่างทุก 1 สัปดาห์
ระยะที่1,2, early latent ฉีดเบนชาทีนเพนนิซิลิน 2.4 ล้านยูนิต IM ครั้งเดียว
ระยะเข้าระบบประสาท ให้Doxycycline กินนาน 30 วัน
ท้องนอกมดลุก
เกิดจากไข่ที่ตกจากรังไข่ได้รับการปฏิสนธิแล้วเกิดการฝังตัวขึ้นนอกโพรงมดลูก ส่วนมากพบที่ท่อนำไข่
ประจำเดือนขาด เลือดออกกระปริบกระปรอย ปวดท้องน้อย เป็นลมหมดสติ ช็อค
ผล ultrasoundabdomen
ส่งต่อเพื่อรับการผ่าตัด