Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 การรักษา พยาบาล ด้านปัจจุบันพยาบาลและภาวะฉุกเฉิน - Coggle Diagram

- - - - :fire: Airway = ประเมินว่าผู้ป่วยได้รับอากาศในการหายใจเพียงพอ และทางเดินหายใจไม่อุดกั้น
      - :fire: Breathing = ประเมินว่าผู้ป่วยสามารถหายใจได้เองเพียงพอหรือไม่ สังเกตและค้นหาอาการสำคัญที่มีผลต่อการหายใจ
        :check: Tension, Peumothorax, Flail chest
      - :fire: Circulation, Bleeding = ประเมินอัตราการเต้นของชีพจร ความดันโลหิต ค้นหาบริเวณจุดเลือดออกทั้งภายนอกและภายในร่างกายอย่างรวดเร็ว
      - :fire: Neurogical evaluation
        
        ประเมินระดับความรู้สึกตัว (Level of conscious) โดยใช้
        :warning: GCS
        :warning: ตรวจสอบขนาดรูม่านตาและปฏิกิริยาต่อแสง
        
        ประเมินการบาดเจ็บบริเวณไขกระดูกสันหลัง/กระดูก :check: โดยเฉพาะกระดูกต้นคอ
        :warning: กรณีพบว่ามีอาการบวม มีการเกร็งกล้ามเนื้อบริเวณนั้น ต้อง Immobilize ส่วนคอไว้ทันทีไม่ให้เคลื่อนไหว :!!:
    - - การค้นหาลักษณะของการบาดเจ็บ >>DCAP BTLS<<
        
        D = Deformities** การผิดรูป
        
        C = Contusion** รอยฟกช้ำ
        
        A = Abrasion** แผลถลอก
        
        P = Puncture/ Penetrations** การมีรู/แผลจากการถูกแทง
        
        B = Burns** แผลพอง แผลไหม้
        
        T = Tenderness** ตำแหน่งเจ็บ
        
        L = Lacerations** แผลฉีกขาด
        
        S = Swelling** อาการบวม
      - ขั้นตอนการประเมินผู้บาดเจ็บอย่างรวดเร็ว
        
        :silhouette: ยึดตรึงกระดูกไขสันหลังส่วนคอไว้เสมอ (C-spine stabilization)
        
        :silhouette: ประเมินศีรษะ ( Assess the head DCAP-BTLS and crepitus)
        
        :silhouette: ประเมินคอ (Assess the neck DCAP-BTLS, Jugular vein distension, crepitus)
        
        :silhouette: ใส่อุปกรณ์ดามคอ (Apply cervical spinal immobilization collar)
        
        :silhouette: ประเมินทรวงอก (Assess the chest DCAP-BTLS, paradoxical motion, crepitus, breath sound)
        :silhouettes: ประเมินช่องท้อง (Assess the abdomen DCAP-BTLS, rigidity, distension)
        
        :silhouette: ประเมินกระดูกเชิงกราน (Assess the pelvic DCAP-BTLS, tender, instability)
        
        :silhouette: ประเมินรยางค์ทั้ง 4 (Assess all four extremities DCAP-BTLS, pulse, sensation, motor)
        
        :silhouette: พลิกตัวผู้ป่วยด้วยความระมัดระวัง และประเมินด้านหลัง (Posterior DCAP-BTLS)
        
        :silhouette: ประเมินสัญญาณชีพและซักประวัติ (Assess vital signs and SAMPLE history)
  - - - :warning: การซักประวัติการเจ็บป่วย
      - :warning: การตรวจร่างกาย
        
        การประเมินระดับความรู้สึกตัว
        
        การประเมินสัญญาณชีพ
        
        การประเมินอาการและอาการแสดง
      - :warning: การใช้ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ/การตรวจพิเศษ
    - - :no_entry: บวมผิดรูปหน้าแข้ง (film+ใส่เฝือก)
        :no_entry: ไข้ ปวดท้องน้อย (Acute appendicitis) (CBC+UA+consult, admit)
        :no_entry: แผลที่กระจกตา (ต้อง consult eye)
        :no_entry: ปวดท้องลิ้นปี่ ดื่มสุราประจำ (Acute pancreatitis) (Amylase+ฉีดยา)
        :no_entry: ไหล่หลุด (X-ray, ดึงไหล่, ฉีดยา)
        :no_entry: แผลฉีกขนาดใหญ่ แต่บวมมาก (เย็บแผล+x-ray)
        :no_entry: Diarrhea with dehydration (iv fluid+ส่งตรวจเลือด)
        :no_entry: ข้อเท้าพลิก บวมผิดรูป สงสัย Fx. (x-ray, ใส่เฝือก)
      - :checkered_flag: ปฐมพยาบาลเบื้องต้น+ส่งต่อทันที
    - - :check: แผลที่เท้าฉีกที่อาจต้องเย็บ
        :check: ข้อเท้าพลิก ไม่ผิดรูป บวมเล็กน้อย (x-ray)
        :check: ปัสสาวะแสบขัด ไม่มีไข้ (UA)
        :check: ปัสสาวะไม่ออก ต่อมลูกหมาก (retained foley's)
        :check: ปวดฟัน แนวโน้มที่ต้องฉีดยา
        :check:ปวดท้องลิ้นปี่ โรคกระเพาะ แนวโน้มที่ต้องฉีดยา
      - :checkered_flag: บรรเทาอาการ+ส่งปรึกษาแพทย์
        
        วินิจฉัยเพิ่มเติมใน 1-7วัน
    - - :warning: DM ยาหมด
        :warning: ไอ เจ็บคอ ผู้ป่วย look well
        :warning: ปวดหัวไมเกรนเล็กน้อย
        :warning: ปวดท้องลิ้นปี่เล็กน้อย
        :warning: ปวดหลังเล็กน้อย
        :warning: ถ่ายเหลวเล็กน้อย
        :warning: ผิวหนังอักเสบ
        :warning: สิว
      - :checkered_flag: ให้ยาบรรเทา + แนะนำการดูแลตนเอง + ติดตามผล (หากไม่ดีขึ้นส่งปรึกษาแพทย์)
- - - - :warning: ไม่รู้สึกตัว หยุดหายใจ คลำ pulse ไม่ได้
    - - ประเมิน ABCs(Neuro sign)
        
        A = Airway นอนราบศีรษะต่ำเล็กน้อย ตะแคงหน้า ล้วงสิ่งของในปากออก
        
        B = Breathing จัดท่าให้ทางเดินหายใจโล่ง คลายเสื้อผ้าให้หลวม ห่มผ้าให้ความอบอุ่น
        :warning: อาจช่วยหายใจโดยใช้อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อป้องกันการสัมผัสปากผู้ป่วยโดยตรง
        
        C = Circulation การนวดหัวใจ โดยเป่าลม 2 ครั้ง สลับนวดหัวใจ 30 ครั้ง
      - ให้ isotonic solution IV
      - ให้ Adrenaline 1:1000 3-5ml IV ตาม standing order
      - ส่งต่อ
  - - - :check: หายใจผิดปกติ BP สูง/ต่ำ ไข้สูง มีบาดแผลที่ศีรษะ
        :warning: อาการทางระบบประสาทร่วม เช่น ชักเกร็ง ขนาดรูม่านตาเปลี่ยน
      - การรักษาเบื้องต้น
        
        ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
        
        ให้ O2, Isotonic solution IV
        
        :check: จัดให้นอนตะแคงกึ่งคว่ำ ไม่หนุนหมอน จับศีรษะและคอเชิดเล็กน้อย
        :red_cross:ป้องกันลิ้นตกอุดกั้นทางเดินหายใจ
        
        ห่มผ้า
        
        NPO
        
        กรณีหมดสติ + hypoglycemia => 50% glucose IV
        
        กรณีหมดสติจากการรับประทานสารพิษมาภายใน 1hr ให้ใส่สายสวนและล้างกระเพาะอาหาร (on NG tube with lavarge) :no_entry: ยกเว้น รับประทานกรด/ด่าง (ผงซักฟอก น้ำยาล้างห้องน้ำ น้ำยาล้างจาน)
        
        ส่งต่อ
  - - - ระบบไหลเวียนล้มเหลว :warning: BP < 90/60 mmHg, Pulse pressure < 20 mmHg
        :warning: กระสับกระส่าย ชีพจรเบาเร็ว เหงื่อออก ตัวเย็น อาเจียน ปัสสาวะออกน้อย/ไม่ออก หายใจเร็ว ถี่ ไม่สม่ำเสมอ หมดสติ (อาจมีม่านตาไม่ค่อยตอบสนองต่อแสง)
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - :check: จัดให้นอนราบยกขาสูง, ห่มผ้า, NPO, ให้ O2
      - Retain foley catheter
      - แก้สาเหตุการช็อค เช่น เสียเลือดจากแผล = ทำการห้ามเลือด :!!:
      - ส่งต่อ
  - - - :warning: เกร็งกระตุก เหม่อลอย ตาค้าง น้ำลายไหล N/V จำเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไม่ได้ หมดสติในเวลาต่อมา
    - - Localized seizure (focal, partial) ลมบ้าหมู
      - Generalized seizure = ชัก ปัสสาวะราด
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - ให้ O2, IV ไว้ฉีดยาเมื่อชักซ้ำ
      - :no_entry: จัดให้นอนตะแคงกึ่งคว่ำ ไม่หนุนหมอน จับศีรษะและคอเชิดขึ้นเล็กน้อย ป้องกันลิ้นตกอุดกั้นทางเดินหายใจ :check: ให้อยู่ในสถานที่ปลอดภัย ป้องกันอุบัติเหตุ ยกเหล็กกั้นเตียงขึ้น
      - กรณีมีไข้ เช็ดตัวลดไข้
      - ส่งต่อ
  - - - ผื่นคัน ไอ จาม น้ำมูกไหล ใจสั่น เป็นลม การรู้สึกตัวเปลี่ยน ช็อค หมดสติ เสียชีวิต
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - ให้ O2, Isotonic IV
      - ให้ Adrenaline 1:1000 0.3-0.5ml IM, IV :no_entry: ให้ยาแก้แพ้
        :no_entry:ถ้ามี Bronchospasm ให้ยาขยายหลอดลม ตาม standing order
      - ส่งต่อ
  - - - ไม่รู้สึกตัว ชีพจรเบาเร็ว หายใจผิดปกติ อาเจียน กระวนกระวาย หมดสติ แน่นหน้าอก หายใจหอบถี่แรง เหงื่อออกมาก
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - ให้อยู่ในที่ร่ม อากาศถ่ายเท :check: นอนราบไม่หนุนหมอน คลายเสื้อผ้าให้หลวม
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - :warning: กรณีมี hypoglycemia ให้รักษาตามแนวทาง --> เสี่ยงหยุดหายใจ :!!:
      - ส่งต่อ
  - - - :warning: หมดสติ อ่อนแรงทั้งตัว/บางส่วน ชาครึ่งซีก/เฉพาะส่วน คอแข็ง ตามัว/มองไม่เห็นทันทีทันใด พูดไม่ชัด ตะกุกตะกัก ไม่เข้าใจคำพูด ปวดศีรษะเฉียบพลันและรุนแรงแบบไม่เคยเป็นมาก่อน เดินลำบาก เป็นลม
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - ให้ O2, Isotonic IV
      - NPO
      - ส่งต่อ
  - - - :checkered_flag: จมน้ำหมดสติ ชักเกร็ง ระบบไหลเวียนและระบบหายใจหยุดทำงาน อาจได้รับบาดเจ็บอื่นร่วมด้วย เช่น กะโหลกศีรษะแตก คอหัก มีบาดแผลตามร่างกาย หัวใจเต้นผิดจังหวะ BP drop ช็อค มีการสูดสำลัก
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - :no_entry: ตรวจดูสิ่งแปลกปลอมที่อุดกั้นทางเดินหายใจ
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - ให้ O2, ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย
      - ให้ IV
        :check: กรณีจมน้ำจืดให้ isotonic solution
        :check: กรณีจมน้ำเค็มให้ hypotonic solution
      - ดูแลบาดแผลและอาการบาดเจ็บร่วม
      - ส่งต่อ
  - - - :warning: กระสับกระส่าย เหงื่อออก ตัวเย็น ซึม หน้ามืด หมดสติ วิงเวียน ชัก BP ลดลง ปัสสาวะไม่ออก ได้รับบาดเจ็บ มีบาดแผลตามร่างกาย
    - - ประเมินสภาพผู้ป่วย ความรู้สึกตัว ระบบหายใจและระบบไหลเวียนโลหิต
      - ให้ O2, ให้ IV
      - Retain foley cath
      - ส่งต่อ
  - - - :check: ไม่รู้สึกตัว ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง ระบบไหลเวียนโลหิตผิดปกติ หัวใจเต้นผิดปกติ มีบาดแผลไหม้โดยเฉพาะบริเวณทางเข้าและทางออกของกระแสไฟฟ้า มีกระดูกหัก/ข้อเคลื่อน กระดูกสันหลังหัก ไตวายเฉียบพลัน
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - ให้ O2, ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายม ให้ IV
      - ดูแลบาดแผลและอาการบาดเจ็บร่วม
      - ส่งต่อ
  - - - Nervous system => หากรุนแรง เสียชีวิตจากระบบการหายใจล้มเหลว
      - Hearing system => เยื่อแก้หูแตก/ฉีกขาด
      - Skin => เกิดแผลไหม้
      - Heart => หัวใจได้รับบาดเจ็บและหยุดทำงาน
      - Vascular system => ทำให้เกิดการจับตัวเป็นก้อนของเลือดในเส้นเลือด
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - ให้ O2, ให้ IV
      - ดูแลบาดแผลและอาการบาดเจ็บร่วม
      - ส่งต่อ
  - - - :check: ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง การบาดเจ็บของศีรษะ กระดูกสันหลัง กระดูกแขนขา การบาดเจ็บของทรวงอกและอวัยวะภายใน มีบาดแผลตามร่างกาย เลือดออกมาก BP ลดลง
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - กรณีระบบหายใจและระบบไหลเวียนไม่ทำงาน => CPR
      - ประเมินการบาดเจ็บและความรุนแรง และรักษาการบาดเจ็บเฉพาะแห่ง
      - NPO
      - ส่งต่อ
  - - - การหักที่ไม่สมบูรณ์ (Incomplete fracture) => เป็นรอยร้าว
      - การหักที่สมบูรณ์ (Complete fracture)
        
        Closed fracture
        
        Opened fracture
    - - :warning: กระดูกหักชนิดมีแผลเปิด แผลสกปรก กระดูกหักที่มีการเสียเลือดมาก กระดูกหักที่มีการทำลายเส้นเลือด/เส้นประสาทกล้ามเนื้อ มีการบาดเจ็บลดลง บวมผิดรูป หมดสติจากเสียเลือดมาก
    - - ประเมินความรู้สึกตัว ABCs
      - ให้ O2, ให้ IV
      - ประเมินตำแหน่งที่มีการบาดเจ็บ ห้ามเลือดถ้ามีเลือดออก ล้างแผลให้สะอาด
      - :forbidden: 24hr แรก ประคบเย็นเพื่อลดบวม ลดปวด ให้ยาแก้ปวด จัดท่าให้เหมาะสม
        :forbidden: 24hr หลัง ประคบร้อน
      - NPO กรณีที่มีแผลเปิด
      - ส่งต่อ
  - - - เปลือกตาฉีก :checkered_flag: ทำแผล ส่งต่อ
      - ตาบวม เขียวช้ำ มีเลือดออก :checkered_flag: ประคบเย็น ส่งต่อ
      - มีเลือดออกในตา ตามัว ตาแดง ปวดตา ใช้ไฟฉายส่งพบเลือดในตาดำ :checkered_flag: Absolute bed rest, ศีรษะสูง 30-40 องศา, ปิดตาทั้ง 2 ข้าง, ให้ยาแก้ปวด, ส่งต่อ
    - - โลหะติดแน่น เคืองตา ปวดตา น้ำตาไหล :black_flag: หยอดยาชา (ถ้าทำได้), ให้ยาแก้ปวด ส่งต่อทันที
      - มองเห็นสิ่งแปลกปลอมชัดเจนและระคายเคืองตา :black_flag: ล้างตา/เขี่ยออก, ป้ายยา, นัด F/U 24hr หากพบบาดแผลบนแก้วตาให้ส่งต่อ
      - สารเคมี แสบตา ปวดตามาก :black_flag: ล้างตาด้วย NSS นาน 1/2hr อย่างน้อย 2 ลิตรต่อครั้ง ส่งต่อ
      - เลือดออกใต้ตาขาว :warning: อาการหายเองใน 2 wks ถ้ามีอาการตามัวร่วมด้วย ส่งต่อ
      - ตาแดงรอบๆกระจกตา ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตามาก ตามองไม่ชัด :black_flag: ปิดตา ส่งต่อทันที
      - เยื่อบุตาฉีกขาด ตามองเห็นชัด แก้ตาปกติ :black_flag: หยอดตาด้วย ATB/ ป้ายยา ATB ส่งต่อ
      - แก้วตาอักเสบจากแสงยูวี :black_flag: หยอดยาชา + ป้ายตาด้วย eye ointment + ปิดตา + ส่งต่อ
      - แก้วตาทะลุ มีเนื้อเยื่อในช่องลูกตาหลุดออกมา :red_cross: ห้ามหยอดตา ห้ามป้ายยา ห้ามปิดตา NPO ใช้ที่ครอบตา/แว่นยา + ให้ TT + ส่งต่อ
  - - - แผลฉีกขาดที่ใบหู :silhouette: ทำแผล + ให้ยาแก้ปวด + ส่งต่อเย็บแผล
      - มีเลือด/ CSF ไหลออกจากหู :silhouette: Absolute bed rest + ส่งต่อ
      - สิ่งแปลกปลอมเข้าหู
        วัตถุต่างๆเข้าหู ปวดหูมาก :silhouette: (ตื้น => คีบออก ไม่เห็น => ส่งต่อ)
        น้ำเข้าหู หูอื้อทันที :silhouette: ใช้น้ำหยอด ตะแคงหน้าเทออก + เช็ดช่องหูให้แห้ง
        แมลงเข้าหู :silhouette: ส่องไฟถ้ายังมีชีวิต หยอดน้ำมัน (กรณีมองไม่เห็นและเยื่อแก้วหูไม่ทะลุ)
        เยื่อแก้วหูฉีกขาดจากการแคะหู หูอื้อ ปวดหู :silhouette: ห้ามหยอดำ/แคะ/ล้างหู + ให้ยาแก้ปวด + F/U ต่อเนื่อง (ปกติหูจะติดกันเอง 3-7 วัน)
        หูอื้อ ปวดหูจากความดันบรรยากาศเปลี่ยน :silhouette: แนะนำกลืนน้ำ กลืนน้ำลาย + ให้ยาแก้ปวดและยา decongestant (pseudoephedrine) ถ้าไม่ดีขึ้น ส่งต่อ