Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลแต่ละวัย - Coggle Diagram
การการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลแต่ละวัย
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลวัยเด็กและวัยรุ่น
กัมพูชา
การเลี้ยงดู
อายุ 5 ปี : สามารถช่วยดูแลน้อง ๆ ได้
อายุ 7-8 ปี : ส่วนใหญ่จะเริ่มไปโรงเรียน
จะเลี้ยงดูจนกว่าจะอายุประมาณ 2-4 ปี
อายุ 10 ปี :เด็กหญิงช่วยงานบ้าน, เด็กผู้ชายช่วยงานในไร่นา
สังคม
เด็กผู้ชายบางคนบวชเป็นสามเณร
ในยุคก่อนคอมมิวนิสต์ พ่อแม่มีอํานาจปกครองจนกว่าบุตรจะแต่งงาน
วัยรุ่นจะจับกลุ่มในเพศเดียวกัน
การติดต่อระหว่างกลุ่มชนต่างอายุกัน จะต้องเลือกใช้คําพูดให้เหมาะสม
การเกิด
เป็นอันตรายทั้งต่อแม่และเด็ก หญิงตั้งครรภ์จึงต้องระวัง
สตรีที่ตายจากการคลอดบุตร เชื่อว่าเกิดจากการกระทําของปีศาจ
ทางการแพทย์
ให้การเคารพแพทย์เพราะเป็นบุคคลที่อยู่ในชั้นที่สูงกว่าในสังคม เวลาผู้ป่วยคุยกับแพทย์จึงก้มหน้าไม่สบตา
ศีรษะเป็นส่วนที่สําคัญที่สุด ผู้ให้บริการด้านสุขภาพไม่ควรแตะศีรษะผู้ป่วยก่อนได้บอนุญาตจากผู้ป่วยเองหรือจากบิดามารดาของผู้ป่วยเด็ก
จีน
อดีต
ต้องการมีลูกชายไว้สืบสกุล เพราะมีลูกได้ 1 คน
เพิ่มอัตรา การทําแท้ง/ฆ่าทารกเพศหญิง
ประเทศจีนจะมีนโยบาย “ลูกคนเดียว (One childpolicy)”
อัตราการเกิดทารกเพศชายเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
ปัจจุบัน
ปรับนโยบายมีลูกคนที่2 ได้ เพื่อแก"ปัญหาโครงสร้างประชากรในระยะยาว
พิธีล้าง
เด็กเกิดครบสามวัน
วันอาบน้ําครั้งแรกตั้งแต่คลอด
น้ําที่ใช้อาบเรียกว่า“ฉางโซ่วทัง”มีความหมายว่า “น้ําอายุมั่นขวัญยืน”
มีความพิถีพิถัน การเลือกภาชนะ, น้ํา, ผู้ประกอบพิธี
ผู้ประกอบพิธี: หญิงวัยกลางคน/หญิงชราที่มีครอบครัวแล้ว
หญิงที่มีบุตรยาก: จะเอาน้ําที่อาบให้เด็กมาอาบตัว เชื่อว่าช่วยให้สามารถมีบุตรได้
พิธีครบเดือนหรือ เรียกว่า “หมีเยว์”
กรณีเป็นเด็กคนแรกในครอบครัว/เด็กเกิดจากพ่อแม่อายุมาก
ผู้ที่จะโกนผม เอาใบชาที่อมจนเปื่อยในปาก ชโลมลงบนศีรษะเด็ก
เชื่อว่า ใบชาเขียวช่วยฆ่าเชื้อโรคบนศีรษะ,ลบรอยแผลเปjน และทําให้ผมดกดํา
อา จะอุ้มเด็กให้นั่งตัวตรง เริ่มโกนผมพร้อมการจุดประทัด
เหลือผมเปjนรูปสี่เหลี่ยมบริเวณโคนหน้าผาก และท้ายทอยจะเหลือผมไว้หนึ่งปอย
เหลือผมเป็นรูปสี่เหลี่ยมบริเวณโคนหน้าผาก และท้ายทอยจะเหลือผมไว้หนึ่งปอย
โกนผมไฟ+ จัดเลี้ยงในหมูFญาติมิตรสหาย + ตั้งชื่อให้เด็ก
ไทย
คริสต์
ทุกคนเป็นบุตรของพระเจ้า มีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษยIเท่าเทียมกัน
นิกายพยานพระเยโฮวา : ปฏิเสธรับเลือด แม้จะมีอันตรายถึงชีวิต
ต้องเข้าพิธีบัพติศมาเพื่อชําระบาปและประกาศตัวเป็นศาสนิกชน
ยังไม่บรรลุนิติภาวะ
บิดามารดาสามารถตัดสินในการรักษาพยาบาลบุตรได้
แพทย์สามารถดําเนินการรักษาได้จนกระทั่งเด็กบรรลุนิติภาวะ
เป็นของขวัญจากพระเจ้า ต้องดูแลให้เติบโตในทางที่ดี
พุทธ
พิธีที่มักกระทํา เมื่อเด็กไม่สบายหรืองอแง
ให้ผู้ใหญ้ผูกข้อมือ
พิธีที่มักกระทํา เพื่อให้เด็กที่มีสุขภาพดีไม่เจ็บป่วยง่าย (เมื่ออายุครบ 1 เดือน)
พิธีการสู่ขวัญเด็ก
พิธีการสู่ขวัญเด็ก
อิสลาม
มารดาต้องดูแลบุตรตั้งแต่ในครรภ์จนถึงวัยผู้ใหญ่หรืออายุ 21 ปี
ต้องดูแลเด็กให้เป็นคนดีของสังคม ทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
เป็นของขวัญจากองค์อัลลอฮ์เปj็สิ่งที่มีคุณค่า
ความเชื่อการดูแลเด็ก
รักษาความเจ็บป่วยด้วยอํานาจเหนือธรรมชาติ
พิธีกรรม:สะเดาะเคราะหI, ผูกข้อมือเรียกขวัญ, บูชาบวงสรวง
เพื่อให้เกิดความหวังและกําลังใจในรายที่การเจ็บป่วยหาสาเหตุไม่ได้
รักษาตามอาการจากแพทย์พื้นบ้าน
ใช้สมุนไพร, ประคบน้ํามัน
รักษาแบบผสมผสาน
ใช0สมุนไพร +วิธีการรักษาอื่น (น้ํามนตI ผูกข0อมือ)
อํานาจเหนือธรรมชาติ/แพทยIพื้นบ้าน + แพทย์แผนปัจจุบัน
ภาคเหนือ, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คล้ายคลึงกับประเทศลาว
ปัจจุบัน
หากเจ็บป่วยเล็กน้อย ผู้ปกครองส่วนใหญ่ซื้อยาให้รับประทานเอง
หากมีอาการรุนแรง/เจ็บป่วยเรื้อรังไปโรงพยาบาล
ตัวอย่าง ความเชื่อในการดูแลเด็ก(ภาคเหนือ)
เม่า
อาการ: ผิวหนังบริเวณรอบริมฝีปาก + ลิ้นมีลักษณะพุพอง ทําให้เด็กรู้สึกแสบแล้วร้องไห้
การรักษา : พ่อแม่จะนํากรวยดอกไม้ไปเสียบที่ข้างฝา/หลังคาบ้านประมาณครึ่งวัน แล้วนํากรวยดอกไม่มาทําพิธีเสกเป่าอีกครั้ง ทําเช่นนี้ทุกวันจนกว่าเด็กจะหาย
โรคในเด็กทารก(ช่วงกินนม)
รก
หลังคลอด หากรกไม่ออกตามมา
ให้ระวังรกขึ้นปิดลิ้นปี่ เด็กหายใจไม่ออก + เสียชีวิตได้
ให้หมอเวทมนตร์เสกคาถาสะเดาะเคราะห์ใส่น้ําให้แม่เด็กดื่ม เพื่อบังคับรกให้ออก
น้ํานม
ใช้น้ํานมของคนทาศีรษะของเด็กทารกผมบาง ทําให้ผมขึ้นดกหนา
ใช้น้ํานมหยอดตาคนที่เป็นโรคตาแดง หายจากอาการตาแดง
จกคอละอ่อน
แม่ช่าง (หมอตําแย) หรือหมอทําคลอด ใช้นิ้วมือล้วงเข้าไปในลําคอของทารกแรกคลอดเพื่อเอาเสลด/เลือดที่ติดค้างอออกมา
ถ้าไม่ทําเช่นนี้ เมื่อโตขึ้นเด็กคนจะป่วยเป็นโรคหืดหอบได้
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลวัยผู้ใหญ่
อิสลาม
ศาสนกิจที่สําคัญของชาวมุสลิม
การถือศีลอด
การทําฮัจญ์
การละหมาดวันละ 5 เวลา
การดูแลผู้ป่วย
การดูแลทําความสะอาดผู้ป่วยแบ่งเป็น 3 กลุ่ม
ผู้ป่วยที่ไม่สามารถทําความสะอาดได้
ผู้ป่วยที่มีนะญิส(สิ่งสกปรกที่ต้องชําระให้สะอาดตามหลักนิติบัญญัติอิสลาม) ติดตัวอยู่ตลอดเวลา
ผู้ป่วยที่สามารถทําความสะอาดได้
สตรีตั้งครรภ์และหลังคลอดชนเผ่าม้ง
ตอนตั้งครรภ์
ให้ดื่มน้ํามะพร้าวเมื่ออายุครรภ์ 7-8 เดือน ทําให้ลูกไม่มีไข คลอดง่าย และผิวสวย
ให้กินแกงผักปรัง (ผักพื้นบ้าน) มีลักษณะลื่นๆ ทําให้คลอดไม่ลําบาก
หลังคลอด
รับประทานพวกไก่ ไข่ 30 วัน
อยู่ไฟ 1 เดือน แมสุขภาพดี แข็งแรง และช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว
ใช้ผ้ารัดหน้าท้องให้แน่นเพื่อไม่ให้ท้องโต
พิธีบนผี/ทําผี (เมื่ออยู่ไฟครบ) คุ้มครองเด็กก่อนพาออกบ้านหรือเดินทางไกล
การปฏิบัติที่ทําให้นํ้านมมาก
กินยาสมุนไพรที่มียางสีขาว กินมะละกอตมใส่ไก่
บางคนกินแป้งข้าวหมัก (มีแอลกอฮอล] มีผลเสียตอลูกได้
เชิญหมอผี ทําพิธีเรียกนํ้านม (คล้ายๆการบนผี
ชาวจีน
ถ้าร่างกายแข็งแรงไม่จําเป็นต้องพบแพทย)
การใช้การรักษาดั้งเดิม
การฝังเข็ม, การนวด
การขูดผิวหนัง(เชื่อว่าขับสารพิษที่ก่อโรคออกจากร่างกายผ่านทางผิวหนัง)
การใช้สมุนไพรเพื่อการบําบัดโรค
แนวทางการดูแลผู้ใช้บริการ
พัฒนาทักษะการสื่อสารกับผู้ใช้บริการชาวจีน
ภาษาจีนง่ายๆ เพื่อให้สื่อสารและเป[นประโยชน์ต่อการดูแลผู้ป่วย
หากสื่อสารไม่ได้ อาจสื่อสารผ่านญาติ หรือใช้ล่ามแปล
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
บูรณาการศาสตร์ทางการพยาบาล+ วัฒนธรรมของผู้ใช้บริการ
ให้การพยาบาลเหมาะสมกับบริบทและสอดคล้องกับวัฒนธรรม
ศึกษาวัฒนธรรมของชาวจีนในด้านต่างๆ
เพื่อให้เข้าใจและให้การพยาบาลสอดคล้องกับวัฒนธรรมของผู้ใช้บริการเช่น ความเป็นอยู่ ขนบธรรมเนียมประเพณี ภาษา และความเชื่อ
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลวัยสูงอายุ
การจัดสิ่งแวดล้อมและป้องกันอุบัติเหตุ
ผู้ที่มีภาวะแขนขาอ่อนแรง ควรจัดสถานที่ให้ปลอดภัยจากการพลัดตกหกล้ม มีสิ่งอํานวยความสะดวก เช่นติดราวที่ฝาผนังในห้องน้ํา
ความสามารถในการเคี้ยวและกลืน
จัดอาหารรสชาติที่ผชอบเช่น รสจืด ไม่เผ็ด รสหวาน
จัดให้รับประทานผลไม้ ไอศกรีม ขนม และ อาหารเสริม
ไม่จัดอาหารที่เหนียว/แข็งเกินไป
ระวังเรื่องการสําลัก:ผู้สูงอายุสําลักได้ง่าย และอาจเกิดภาวะปอดบวมจากากรสําลักได้
สุขภาพและยาที่ใช้
อาการจากผลข้างเคียงของยา เช่น เป็นลมจากน้ําตาลต่ําหรือสูงเกิน
ยาที่ผู้สูงอายุใช้ เช่น ยาเบาหวาน ยาลดความดัน ยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด ยาที่ทําให้เลือดออกง่าย ยาพาราคินสัน และสมองเสื่อม
สุขภาพและโรคที่เป็น เช่น เบาหวาน หัวใจ ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง
การดูแลด้านจิตสังคม
ปัจจุบันประเทศไทยมีโรงเรียนผู้สูงอายุเพื่อเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้เรียนรู้การดูแลตนเอง มีกิจกรรมในสังคมร่วมกัน เพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิตให้ผู้สูงอายุ
จัดกิจกรรมในบ้านพักสําหรับผู้สูงอายุเพื่อเสริมสร้างคุณค่าของชีวิต เช่น จัดกลุ่มให้พูดพูดคุยและทํากิจกรรมต่าง ๆ ในสิ่งที่มีความสนใจคล้ายกัน
เป็นวิทยากรด้านที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และมีประสบการณ์สูง
การสื่อสาร
การสื่อสารกับผู้สูงอายุที่มีปัญหา: ความจําเสื่อม อัลไซม์เมอร์สายตาและการมองเห็นที่ลดลง
ไม่ทําให้ผู้สูงอายุเกิดความรู้สึกถูกละเลย เนื่องจากไม่สามารถสื่อสารได้
ควรทําให้ผู้สูงอายุเกิดความไว้วางใจ
ใช้เสียงดังให้เหมาะสมกับความสามารถในการได้ยิน ด้วยความสุภาพ
ควรมองตรง ๆ ที่ใบหน้า และใช้สายตาสื่อสาร
ควรใช้ภาษาที่ตรงกับภาษาที่ผู้สูงอายุสามารถสื่อสารได้
การดูแลด้านจิตวิญญาณตามความเชื่อของผู้สูงอายุ
ร่วมนมัสการในบ้านหรือไปโบสถ์
ฟังเพลงนมัสการ ฟังคําเทศนา ฟังพระคัมภีร์ การละหมาด การไปวัด
การเคารพนับถือความเป็นบุคคลของผู้สูงอายุ
การเข้าใจถึงบุคลิกภาพหรือสิ่งที่ผู้สูงอายุชอบ เช่น เสื้อผ้า การแต่งกาย เครื่องประดับ รองเท่า
ให้ความสําคัญของรูปภาพของผู้สูงอายุและครอบครัว
การเรียกชื่อ การใช้สรรพนาม การเคารพในสัญชาติ ภูมิหลัง ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม
ให้ผู้สูงอายุได้ใช้ของใช้ส่วนตัว เช่น แปรงผม ลิบสติคสมุดไดอารี่
ให้ความสําคัญเรื่องเพศของผู้ดูแลต้องเป็นเพศเดียวกับผู้สูงอายุก็ควรพิจารณาเช่นกัน