โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
(Chronic Obstructive Pulmonary Disease : COPD)

สาเหตุ

สูบบุหรี่

โรคหอบหืด

เนื้อเยื่อปอดถูกทำลาย

โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง (chronic bronchitis)

ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง

สูญเสีย Elastic Recoil

เกิดลมค้าง(Air Trapping)

barrel chest

การแลกเปลี่ยนก๊าซลดลง

โรคหลอดลมโป่งพอง (Emphysema)

ทำให้สร้าง Mucus มากกว่าปกติ

การทำงานของ Cilla ผิดปกติ

ทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการไอเรื้อรังและมีเสมหะ

มลพิษทางอากาศ

พันธุกรรม จากการขาดเอนไซม์ α- 1antitrypsin

พยาธิ

เริ่มจากการสูดลมหายใจที่มีอนุภาคหรือก๊าซพิษเป็นประจำ ซึ่งมีสารอนุมูลอิสระ (oxidant) ต่างๆ มากมาย ที่กระตุ้นให้มีการเพิ่มจำนวนของ neutrophil และ alveolar macrophage เซลล์ที่เกี่ยวกับการอักเสบเหล่านี้และ alveolar epithelial cell เมื่อถูกกระตุ้นจึงสร้างและหลั่งสารอนุมูลอิสระมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้อนุภาคและก๊าซพิษเหล่านี้ยังทำลายสารต้านอนุมูลอิสระ (anti-oxidant) ที่ร่างกายมีไว้ป้องกันการทำลายเนื้อปอดและผนังหลอดลมอีกด้วย จนเหลือปริมาณน้อยไม่สมดุลที่จะต่อต้านสารอนุมูลอิสระที่มีปริมาณมหาศาล เมื่อมีอากาศคั่งค้างเป็นเวลานานทำให้การเคลื่อนไหวของปอดและผนังทรวงอกลดลง

ส่งผลให้กล้ามเนื้อช่วยหายใจมีความแข็งแรงลดลง ผู้ป่วยจึงมีอาการหอบเหนื่อย ทำให้ไอร่วมกับมีเสมหะ เมื่อการดำเนินของโรครุนแรงผู้ป่วยจะมีอาการหายใจลำบาก ต้องออกแรงมากในการหายใจ โดยเฉพาะช่วงการหายใจออก ต้องใช้กล้ามเนื้ออื่นๆ มาใช้ในการหายใจ ผู้ป่วยจะมีอาการหายใจลำบากมากขึ้นและบ่อยครั้งขึ้น มีผลต่อขีดจำกัดความสามารถในการทำกิจกรรมตามมา

หลอดลมได้รับสารระคายเคืองต่อเยื่อบุภายในหลอดลม ก่อให้เกิดการอักเสบเรื้อรังต่อเยื่อเมือกทำให้สร้างสิ่งคัดหลั่งเพื่อตอบสนองการอักเสบ ทำให้เยื่อเมือกบวมเสมหะเหนียวข้นและขับออกได้ยาก ช่องทางเดินอากาศในหลอดลมตีบแคบลงเกิดการระบายอากาศลดลงจึงก่อให้เกิดอาการไอเรื้อรังและหายใจลำบาก

มีอาการอย่างนี้ต่อเนื่องไปตั้งแต่ 3 เดือน ใน 1 ปี ติดต่อกันอย่างน้อย 2 ปีด้วย หอบเหนื่อยเมื่อออกแรงร่วมกับมีการติดเชื้อทางเดินหายใจบ่อยๆ

Wheezing both lungs

การทำงานที่สูดดมเอาสารพิษ สารเคมีเข้าไปในปอด

ผู้ป่วยชายไทย อายุ 74 ปี

โรคหอบหืด

วัณโรคปอด old TB

click to edit

อาการ

click to edit

click to edit

click to edit

click to edit

การรักษา

ระยะที่โรคกำเริบเฉียบพลัน (acute exacerbation)

ระยะที่อาการสงบ (Stable COPD) ให้หยุดสูบบุหรี่

แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงวี๊ด (Wheeze)

เหนื่อยง่าย หายใจลำบาก

มีเสมหะ

ไอเรื้อรัง

วัณโรค

click to edit

อาการเหนื่อยล้า (Fatigue)

เกิดการติดเชื้อบริเวณปอด

การรักษาด้วยยา

ยาขยายหลอดลม (Bronchodilator)

ยาปฏิชีวนะ ตามแผนการรักษาของแพทย์

Berodul 1 NB ทุก 4 ชั่วโมง

การให้ออกซิเจน

การใช้เครื่องช่วยหายใจ แบบไม่สอดใส่เข้าไปในร่างกายของผู้ป่วย (Non – Invasive Ventilation; NIV)

Potassium Chloride 40 mEq v 80 cc/hr

Dexamethasone 4 mg vein ทุก 6 ชั่วโมง

Ceftriaxone 2 gm IV O.D.

Omeprazole 40 mg vein ทุก 24 ชั่วโมง

Ceftazidime 2 gm iv ทุก 8 ชั่วโมง

Pulmicort 1 NB ทุก 12 ชั่วโมง

Berodual 1 NB ทุก 4 ชั่วโมง

ถุงลม

image

มีสารอันตรายคือ นิโคตินทำให้คนติดบุหรี่

ออกฤทธิ์โดยตรงต่อสมองกระตุ้นและกดระบบประสาทส่วนกลาง

ทำให้ความดันสูง

หัวใจทำงานหนักกว่าปกติ

สูบบุหรี่วัน 6-7 มวน นาน 30 ปี

อกถังเบียร์

พบในผู้ที่เป็นโรคปอดหรือหลอดลมอุดกั้น

คาร์บอนมอนอกไซด์ (Carbonmonoxide)

เกิดจากกระบวนการเผาไหม้ที่สมบูรณ์

จะขัดขวางการลำเลียงของ O2 ของเม็ดเลือดแดงลดลง

ทำให้ได้รับ O2 น้อยลง

มีการจำกัดการไหลของอากาศ

ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง

มีก๊าซออกซิเจนในเลือดต่ำ

ทำให้หายใจเข้า-ออกลำบาก

ส่งผลให้

หายใจลำบากมากขึ้้นเรื่อยๆ

ทำให้

O2 ในเลือดต่ำ (Hypoxemia)

มีผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด

หลอดเลือดปอดมีการมีการหดตัว

ความต้านทานหลอดเลือดปอดเพิ่มขึ้น

เกิดความดันในปอดสูง

Pulmonary Hypertention

หัวใจห้องล่างขวาไม่สามารถแลกเปลี่ยน O2 ได้

ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจซีกขวาโต

ทำงานล้มเหลว

ปริมาณเลือดที่ถูกบีบบออกจากหัวใจไม่เพียงพอ

ร่างกายไม่สามารถนำ O2 ไปใช้เผาผลาญผลิตเป็นพลังงานได้

ประสิทธิภาพการขับเสมหะลดลง

ทำให้มีเสมหะตกค้าง