Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมของบุคคลแต่ละวัย - Coggle Diagram

- - - - พิธีกรรมเกี่ยวกับการเกิดที่สำคัญที่สุด
        (โกนผมไฟ + จัดเลี้ยงในหมู่ญาติมิตรสหาย + ตั้งชื่อให้เด็ก)
      - กรณีเป็นเด็กคนแรกในครอบครัว/เด็กเกิดจากพ่อแม่อายุมาก
        
        เชื่อว่า ใบชาเขียวช่วยฆ่าเชื้อโรคบนศีรษะ, ลบรอยแผลเป็น และทำให้ผมดกดำ
        
        เหลือผมเป็นรูปสี่เหลี่ยมบริเวณโคนหน้าผาก และท้ายทอยจะเหลือผมไว้หนึ่งปอย
        
        ผู้ที่จะโกนผม เอาใบชาที่อมจนเปื่อยในปาก ชโลมลงบนศีรษะเด็ก
        
        ผมที่โกนจะไม่ทิ้ง นำมาสานเป็นแผ่น เพื่อนำไปวางไว้หัวเตียงเด็ก/เย็บติดกับเสื้อเด็ก
        
        เพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและคุ้มครองให้แคล้วคลาดภยันตราย
        
        อา จะอุ้มเด็กให้นั่งตัวตรง เริ่มโกนผมพร้อมการจุดประทัด
    - - เข้าใจ + ยอมรับ ความเชื่อ, วัฒนธรรม,ศาสนา ของผู้รับบริการ
      - ให้การพยาบาลได้ สอดคล้องกับความเชื่อด้าน สุขภาพและวัฒนธรรมของ
        ผู้รับบริการ
      - บุคลากรทางด้านสุขภาพต้องตระหนักถึง
        
        วัฒนธรรม
        
        ศาสนา
        
        ความเชื่อ
      - ป้องกันการเกิดความขัดแย้งจากความแตกต่างทางวัฒนธรรม
        ของผู้รับบริการ
    - - น้ำที่ใช้อาบ เรียกว่า “ฉางโซ่วทัง”
        มีความหมายว่า “น้ำอายุมั่นขวัญยืน”
        
        มีความพิถีพิถัน การเลือกภาชนะ, น้ำ, ผู้ประกอบพิธี
        
        ผู้ประกอบพิธี: หญิงวัยกลางคน/หญิงชราที่มีครอบครัวแล้ว
      - ส่วนผสมของน้ำ
        
        แตกต่างกันตามความเชื่อในแต่ละท้องถิ่น
        
        ชาวปักกิ่งในสมัยราชวงศIชิง : ใช้สมุนไพรจีนใส่ลงในน้ำ เพื่อฆ่าเชื้อและ
        อนามัยต่อสุขภาพของเด็ก
        
        ชาวจีนบางกลุ่ม : ใส่ต้นหอม/นำเศษเหรียญใส่ลงในน้ำ
        
        ต้นหอมหรือชง พ้องเสียงกับ “ชงหมิง” ที่แปลว่า ฉลาดหลักแหลม
        
        เงิน หมายความว่า พรั่งพร้อมไปด้วยทรัพย์สินเงินทอง
        
        หญิงที่มีบุตรยาก : จะเอาน้ำที่อาบให้เด็กมาอาบตัว เชื่อว่าช่วยให้สามารถมีบุตรได้
    - - การปฏิบัติพยาบาล กระบวนการพยาบาล + การพยาบาลข้ามวัฒนธรรม “แนวคิดไลนิงเจอร์”
        
        วางแผนการพยาบาล
        
        ปฏิบัติการพยาบาล
        
        วินิจฉัยการพยาบาล
        
        ประเมินผลการพยาบาล
        
        ประเมินปัญหา
      - การสื่อสาร
        
        หากสื่อสารไม่ได้หรือไม่มีประสิทธิภาพให้สื่อสารผ่านญาติที่สื่อสารได้ หรือใช้ล่าม
        
        รูปภาพสื่อสารแทนภาษาพูด คู่มือ หรือแนวทางการดูแลเด็กป่วยของครอบครัวที่เป็นภาษาต่างประเทศ
        
        พัฒนาทักษะการสื่อสารตามพัฒนาการของเด็กและผู้ดูแล ด้วยภาษาง่ายๆ
      - ศึกษาวัฒนธรรมของผู้ป่วยและครอบครัว
        
        เข้าใจ + ให้การพยาบาลสอดคล้องกับวัฒนธรรม
    - - เพิ่มอัตรา การทำแท้ง/ฆ่าทารกเพศหญิง
      - อัตราการเกิดทารกเพศชายเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
      - ต้องการมีลูกชายไว้สืบสกุล เพราะมีลูกได้ 1 คน
  - - - อายุ 5 ปี : สามารถช่วยดูแลน้อง ๆ ได้
      - อายุ 7-8 ปี : สBวนใหญ่จะเริ่มไปโรงเรียน
      - จะเลี้ยงดูจนกว่าจะอายุประมาณ 2-4 ปี
      - อายุ 10 ปี : เด็กหญิงช่วยงานบ้าน, เด็กผู้ชายช่วยงานในไร้นา
    - - เด็กผู้ชายบางคนบวชเป็นสามเณร
      - ในยุคก่อนคอมมิวนิสต์ พ่อแม่มีอำนาจปกครองจนกว่าบุตรจะแต่งงาน
      - วัยรุ่นจะจับกลุ่มในเพศเดียวกัน
      - การติดต่อระหว่างกลุ่มชนต่างอายุกัน จะต้องเลือกใช้คำพูดให้เหมาะสม
    - - เป็นอันตรายทั้งต่อแม่และเด็ก หญิงตั้งครรภ์จึงต้องระวัง
      - สตรีที่ตายจากการคลอดบุตร เชื่อว่าเกิดจากการกระทำของปีศาจ
    - - ให้การเคารพแพทย์ เพราะเป็นบุคคลที่อยู่ในชั้นที่สูงกว่าในสังคม เวลา
        ผู้ป่วยคุยกับแพทย์จึงก้มหน้าไม่สบตา
      - ศีรษะเป็นส่วนที่สำคัญที่สุด ผู้ให้บริการด้านสุขภาพไม่ควรแตะศีรษะ
        ผู้ป่วยก่อนได้รับอนุญาตจากผู้ป่วยเองหรือจากบิดามารดาของผู้ป่วยเด็ก
  - - - ทุกคนเป็นบุตรของพระเจ้า มีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน
      - นิกายพยานพระเยโฮวา : ปฏิเสธรับเลือด แม้จะมีอันตรายถึงชีวิต
      - ต้องเข้าพิธีบัพติศมาเพื่อชําระบาปและประกาศตัวเป็นศาสนิกชน
      - ยังไม่บรรลุนิติภาวะ
        
        บิดามารดาสามารถตัดสินในการรักษาพยาบาลบุตรได้
        
        แพทย์สามารถดำเนินการรักษาได้จนกระทั่งเด็กบรรลุนิติภาวะ
      - เป็นของขวัญจากพระเจ้า ต้องดูแลให้เติบโตในทางที่ดี
    - - พิธีที่มักกระทำ เพื่อให้เด็กที่มีสุขภาพดีไม่เจ็บป่วยง่าย (เมื่ออายุครบ 1 เดือน)
        
        พิธีการสู่ขวัญเด็ก, โกนผมไฟ
      - พิธีที่มักกระทำ เมื่อเด็กไม่สบายหรืองอแง
        
        ให้ผู้ใหญ่ผูกข้อมือ
        
        บางครอบครัวในอำเภอเมืองน่านและอำเภอกระนวน
        
        พิธีสู่ขวัญ เพื่อให้เด็กหยุดร้องไห้งอแงและอยู่ดีมีสุข
        
        ถ้าเด็กร้องในช่วงอายุ 2 หรือ 3 เดือน จะทำพิธีหาพ่อเกิดแม่เกิด
        โดยผู้อาวุโสในชุมชน (ปsจจุบันปรากฏให้เห็นน้อยลง)
    - - มารดาต้องดูแลบุตรตั้งแต่ในครรภIจนถึงวัยผู้ใหญ่หรืออายุ 21 ปี
      - ต้องดูแลเด็กให้เป็นคนดีของสังคม ทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
      - เป็นของขวัญจากองค์อัลลอฮ์เป็นสิ่งที่มีคุณค่า
    - - รักษาตามอาการจาก แพทย์พื้นบ้าน
        
        ใช้สมุนไพร, ประคบน้ำมัน
      - รักษาแบบผสมผสาน
        
        ใช้สมุนไพร + วิธีการรักษาอื่น (น้ำมนต์ ผูกข้อมือ)
        
        อำนาจเหนือธรรมชาติ/แพทย์พื้นบ้าน + แพทย์แผนปัจจุบัน
      - รักษาความเจ็บป่วยด้วยอำนาจเหนือธรรมชาติ
        
        พิธีกรรม: สะเดาะเคราะห์, ผูกข้อมือเรียกขวัญ, บูชาบวงสรวง
        
        เพื่อให้เกิดความหวังและกำลังใจในรายที่การเจ็บป่วยหาสาเหตุไม่ได้
      - ปัจจุบัน
        
        หากเจ็บป่วยเล็กน้อย ผู้ปกครองส่วนใหญ่ ซื้อยาให้รับประทานเอง
        
        หากมีอาการรุนแรง/เจ็บป่วยเรื้อรัง ไปโรงพยาบาล
- - - - ผ่านชีวิตครอบครัวและการทำงานมาระยะหนึ่ง
      - มีความมั่นคงและความสำเร็จในชีวิต
    - - มีความเสื่อมถอยของร่างกาย จิตใจ และบทบาททางสังคม
      - การปรับตัวต่อความเสื่อมถอยและการเผชิญชีวิตในบั้นปลายเป็นสิ่งสำคัญในการดำรงชีวิตของวัยนี้
    - - มีพัฒนาการด้านร่างกาย วุฒิภาวะทางจิตใจและอารมณ์ อย่างเต็มที่
      - เลือกแนวทางดำเนินชีวิตของตนเองอย่างมีความหมาย อาชีพ, คู่ครอง, ความสัมพันธ์กับบุคคลต่าง ๆ
  - - - ทำความสะอาดด้วยตนเองได้ หรือมีผู้อื่นช่วย
      - ทำความสะอาดตามปกติ ก่อนที่จะอาบน้ำละหมาดในแต่ละเวลา
    - - ทำความสะอาดเท่าที่จะสามารถกระทำได้
      - การละหมาดถือว่าใช้ได้ ไม่ต้องละหมาดชดใช้
    - - การดูแลทำความสะอาดผู้ป่วย แบFงเป็น 3 กลุ่ม
        
        ผู้ป่วยที่ไม่สามารถทำความสะอาดได้
        
        ผู้ป่วยที่มีนะญิส (สิ่งสกปรกที่ต้องชำระให้สะอาดตามหลักนิติบัญญัติอิสลาม) ติดตัวอยู่ตลอดเวลา
        
        ผู้ป่วยที่สามารถทำความสะอาดได้
      - การดูแลทำความสะอาดผู้ป่วยที่ทำการละหมาด
        
        ผู้ป่วยที่ไม่สามารถทำความสะอาดได้
        
        ผู้ป่วยที่มีนะญิส (สิ่งสกปรกที่ต้องชำระให้สะอาดตามหลักนิติบัญญัติอิสลาม)
        
        ผู้ป่วยที่สามารถทำความสะอาดได้
    - - การอาบน้ำละหมาดนั้นไม่เสีย แต่จะต้องอาบน้ำละหมาดหรือตะยัมมุม (ทำความสะอาดร่างกายด้วยฝุpนแทนน้ำเพื่อเตรียมตัวละหมาด) ทุกครั้ง
        ก่อนที่จะละหมาด ตราบใดที่ยังมีสติ ครบเงื่อนไขที่จำเปjนต้องละหมาด
      - จะต้องทำการละหมาดตามความสามารถภายใต้การผ่อนปรนตามหลักการของศาสนา
      - แนะนำผู้ป่วยทำความสะอาดบริเวณดังกล่าวตามปกติ หรือตามคำแนะนำของแพทย์
  - - - หัวปลาไหลแห้ง + ผักปลังดิน + ใบหนาด มัดรวมกันแช่น้ำและอาบทุกวัน เมื่อท้องแก่ใกล้คลอด
        
        ทำให้คลอดง่าย
      - หากท้องแก่ใกล้คลอด เอานํ้ามันละหุ่ง ทาถูหน้าท้อง
        
        ลูกเกิดมาจะได้ตัวสะอาด ไม่มีไข คลอดง่าย
    - - อยู่ไฟ ~ 1 เดือน --> แม่สุขภาพดี แข็งแรง และช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว
      - พิธีบนผี/ทำผี (เมื่ออยู่ไฟครบ) --> คุ้มครองเด็กก่อนพาออกบ้านหรือเดินทางไกล
      - รับประทานพวกไก่ ไข่ ~ 30 วัน
      - การปฏิบัติที่ทำให้นํ้านมมาก
        
        กินยาสมุนไพรที่มียางสีขาว กินมะละกอต้มใส่ไก่
        
        บางคนกินแป้งข้าวหมัก (มีแอลกอฮอล] มีผลเสียต่อลูกได้)
        
        เชิญหมอผี--> ทำพิธีเรียกนํ้านม (คล้ายๆการบนผี)
      - ใช้ผ้ารัดหน้าท้องให้แน่น --> เพื่อไม่ให้ท้องโต
    - - ให้กินแกงผักปรัง (ผักพื้นบ้าน) มีลักษณะลื่นๆ
        
        ทำให้คลอดไม่ลำบาก
      - คลอดที่บ้านเป็นส่วนใหญ่ เพราะเปjนความเชื่อและปฏิบัติสืบต่อกันมา(ปัจจุบันบางคนคลอดในโรงพยาบาล แต่ก็มีส่วนน้อย)
      - ให้ดื่มน้ำมะพร้าว เมื่ออายุครรภ์ ~ 7-8 เดือน
        
        ทำให้ลูกไม่มีไข คลอดง่าย และผิวสวย
  - - - พัฒนาทักษะการสื่อสารกับผู้ใช้บริการชาวจีน
      - การพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
      - ศึกษาวัฒนธรรมของชาวจีนในด้านต่าง ๆ
    - - การปรับเข้าหากันระหว่างแบบแผนของการดูแลเชิงวัฒนธรรมของพื้นบ้านและของวิชาชีพ(Culture care accommodation or negotiation)
        
        หญิงหลังคลอด
        
        มีความเชื่อว่า บำรุงร่างกายของมารดา
        
        แนวปฏิบัตินี้ไม่เหมาะสม ต้องตัดสุราออกไป
        
        รับประทานไก่ผัดขิงผสมสุรา
        
        พยาบาลควรเสนอแนะให้มีการปรับเอาสุราออกจากอาหารของหญิงหลังคลอด
      - การปรับเปลี่ยนแบบแผนของวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาแบบแผนของการดูแลเชิงวัฒนธรรมขึ้นใหม่(Culture care repatterning or restructuring)
        
        หญิงหลังคลอด
        
        ให้รับประทานปลา + หนังปลา --> แผลหายเร็ว
        
        หนึ่งเดือนหลังคลอด --> สวมหมวกให้ศีรษะอุ่น ใส่เสื้อผ้าและห่มผ้าห่มหนา ๆ
        
        ให้ดื่มสุราวันละ 3 ครั้ง --> เลือดไหลเวียนดี
        
        มือและเท้าห้ามออกนอกผ้าห1ม ห้ามสระผมและอาบน้ำ ห้ามล้างมือล้างเท้า ใช้เช็ดตัวด้วยน้ำร้อน แอลกอฮอลI และเกลือแทน
        
        กินอาหารรสร้อน --> ขิง กระเทียม โสม แครอท เห็ด เห็ดแห้ง หมู เป็ด ไก่ ไวท์น้ำมันงา พุทราจีน
        
        ใช้น้ำอุ่นจัด ๆ แปรงฟัน และล้างหน้า
        
        ให้ดื่มน้ำน้อย ๆ แต่ให้กินน้ำซุปเป็นหลัก
        
        พยาบาลควรปรับแผนการดูแลให้เหมาะสมกับภูมิอากาศปัจจุบัน (อากาศร้อนมากขึ้น)
      - คงไว้ซึ่งแบบแผนของการดูแลเชิงวัฒนธรรมระบบพื้นบ้านและขอวิชาชีพ
        (Culture care preservation or maintenance)
        
        หญิงหลังคลอด
        
        มีความเชื่อว่า ขิงช่วยขับลม บำรุงกระเพาะ ป้องกันโรคและมีอายุยืนยาวสุขภาพแข็งแรง
        
        แนวปฏิบัตินี้เหมาะสม เพราะขิงมีสรรพคุณ : ช่วยนอนหลับสนิท แก้คลื่นไส้อาเจียน ระงับปวด ต้านเชื้อโรค
        
        รับประทานไก่ผัดขิง
        
        พยาบาลจึงไม่ต้องเปลี่ยนแปลงและยังคงให้ผู้ใช้บริการปฏิบัติได้ต่อไป
    - - การใช้การรักษาดั้งเดิม(Traditional treatments)
      - การใช้สมุนไพรเพื่อการบำบัดโรค
      - ถ้าร่างกายแข็งแรงไม่จำเป็นต้องพบแพทย์