Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยการเรียนรู้ที่12การพยาบาลอาชีวอนามัย - Coggle Diagram
หน่วยการเรียนรู้ที่12การพยาบาลอาชีวอนามัย
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย
อาชีวอนามัย หมายถึงการดูแลสุขภาพอนามัยและความปลอดภัยของผู้ประกอบอาชีพ รวมทั้งการทะนุบำรุงและรักษาสุขภาพด้านร่างกายและจิตใจให้สมบูรณ์อยู่เสมอ
องค์การอนามัยโลก(World Health Organization : WHO ) และองค์การแรงงานระหว่างประเทศ ได้กำหนดขอบเขตของงานอาชีวอนามัยประกอบด้วยลักษณะ 5 ประการ คือ
การส่งเสริม(Promotion) และธำรงไว้(Maintenance) สุขภาพร่างกายและจิตใจความเป็นอยู่ที่ดีในสังคมผู้ใช้แรงงาน
การป้องกัน (Prevention) ไม่ให้ผู้ประกอบอาชีพมีสุขภาพอนามัยเสื่อมโทรม ผิดปกติจากการทำงาน
การปกป้องคุ้มครอง (Protection) ผู้ประกอบอาชีพไม่ให้ทำงานในสภาพที่เสี่ยงอันตราย เป็นสาเหตุให้เจ็บป่วย หรือเกิดอุบัติเหตุ
4 . การจัด (Placing) ให้ผู้ประกอบอาชีพทำงานในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
การจัดหรือปรับปรุงสภาพงานให้เหมาะสม กับลักษณะของงานและผู้ปฏิบัติงาน (Adaptation of Work)
ขอบเขตของการดำเนินงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย
งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัยเป็นงานที่เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพของผู้ประกอบอาชีพทุกอาชีพ ด้านเกษตรกรรม ด้านอุตสาหกรรม ด้านบริการ และด้านพาณิชยกรรม โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะส่งเสริมสุขภาพอนามัย
ขอบเขตของการดำเนินงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย มี 3 ประการ ดังนี้
1). การป้องกันและควบคุมโรคอันเนื่องมาจากการประกอบอาชีพ (Prevention and Control of Occupational Disease) เน้นหนักเกี่ยวกับการควบคุมและป้องกันโรคอันเนื่องมาจากการทำงาน หรือโรคอันเกี่ยวเนื่องมาจากการทำงาน
2). การป้องกันและควบคุมอุบัติเหตุอันเนื่องมาจากการประกอบอาชีพ (Prevention and Control of Occupational Accident) เป็นงานควบคุมป้องกันอุบัติเหตุ การบาดเจ็บ พิการ ตายจากการประกอบอาชีพ อุบัติเหตุนั้นมีผลสืบเนื่องมาจากการกระทำที่ไม่ปลอดภัยของพนักงาน
3). การควบคุมป้องกันมลพิษในสิ่งแวดล้อม (Environmental Pollution Control) เป็นการควบคุมมลพิษที่อาจาจะมาจากกระบวนการผลิต สภาพการทำงาน ที่จะปล่อยออกไปปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อมของการทำงาน หรือแพร่กระจายออกนอกโรงงาน
สิ่งแวดล้อมจากการทำงานที่คุกคามสุขภาพ
สิ่งแวดล้อมในการทำงาน(Working environment) หมายถึงทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่รอบตัวในขณะทำงาน อาจจะเป็นคน เช่น ผู้ร่วมงาน นายจ้าง ลูกจ้าง หรือสัตว์ เชื้อโรค หรือสิ่งของ ได้แก่ เครื่องจักรกล สารเคมี ยาฆ่าแมลง พลังงาน เช่น แสง เสียง ความร้อน
สิ่งแวดล้อมที่คุกคามต่อสุขภาพ แบ่งออกเป็น 4 ประเภท คือ
สิ่งคุกคามสุขภาพทางกายภาพ (Physical Health Hazards) เช่น ความร้อน ความเย็น แสง เสียง ความสั่นสะเทือน บรรยากาศที่ไม่เหมาะสม เช่น เป็นตะคริว เป็นลมอ่อนเพลีย
สิ่งคุกคามสุขภาพอนามัยด้านสารเคมี (Chemical Health Hazards) เช่น ก๊าช ไอ ฝุ่น ควัน เช่น โรคพิษตะกั่วในคนงานหลอมตะกั่ว
สิ่งคุกคามสุขภาพอนามัยทางชีวภาพ (Biological Health Hazards) เช่น การสัมผัสหรือได้รับสารจุลินทรีย์ชนิดต่างๆ แบคทีเรีย ปาราสิต
สิ่งคุกคามสุขภาพอนามัยทางจิตวิทยาสังคม (Psychosocial Health Hazards) หมายถึงสิ่งแวดล้อมในการทำงานที่ทำให้เกิดความเครียดจากการทำงาน เช่น สภาพแวดล้อมในการทำงาน(Physical work condition) ภาระงาน(Workload) ที่ไม่เหมาะสม
การยศาสตร์ หรือ เออร์กอนอมิกส์ (Ergonomics)
การยศาสตร์ หรือ เออร์กอนอมิกส์ หมายถึง ศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างคนกับสภาพแวดล้อมในการทำงานหรือสิ่งคุกคามสุขภาพอนามัยในการทำงาน เป็นการออกแบบงาน รวมทั้งเครื่องมือให้เหมาะสมกับการทำงานประเภทนั้นๆ
องค์ประกอบของเออร์กอนอมิกส์ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่
1.องค์ประกอบด้านกายวิภาคศาสตร์ (Anatomy) คำนึงถึงขนาด และรูปร่างของคน และท่าทางของคนในขณะทำงาน
2.องค์ประกอบด้านสรีรวิทยา (Physiology) คำนึงถึงการใช้พลังงานในขณะทำงาน และสรีรวิทยาสิ่งแวดล้อม
องค์ประกอบทางด้านจิตวิทยา (Psychology) มุ่งเน้นความชำนาญในงาน การเข้าใจในลักษณะงาน จิตวิทยาในการทำงาน