Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจที่เกิดขึ้นภายหลัง - Coggle Diagram

- - - - แอนติบอดีจำเพาะต่อเชื้อโรคมีปฏิกิริยากับ
        เนื้อเยื่อของอวัยวะต่างๆด้วย จึงทำให้เนื้อเยื่อเหล่านี้ถูกทำลาย เช่น หัวใจ เนื้อเยื่อของข้อ สมอง เนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง
        
        โดยเริ่มจากการอักเสบของหัวใจ ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ ทุกชั้น
        
        ตำแหน่งที่พบบ่อย ได้แก่ ลิ้นไมตรัล (mitral valve) และ ลิ้นเอออร์ติค (aortic valve) โดยทำให้เกิดแผลขึ้น เกิดเป็น
        
        ลิ้นหัวใจรั่วและตีบตามมา
  - - - การอักเสบของหัวใจ (Carditis)
      - ข้ออักเสบ (Arthritis)
      - อาการเคลื่อนไหวผิดปกติ (Sydenham’s chorea)
      - ปุ่มใต้หนัง (Subcutaneous nodules)
      - ผื่นแดงที่ผิวหนัง (Erythema marginatum)
    - - ไข้ต่ำๆ ประมาณ 38.0 องศาเซลเซียส บางครั้งไข้อาจสูงได้ แต่มักไม่เกิน 39 องศาเซลเซียส
      - polyarthralgia มีอาการปวดข้อโดยไม่มีอาการอักเสบ คือ บวม แดง ร้อน ท าให้ขยับข้อได้ล าบาก
      - เลือดกำเดาไหลโดยไม่ทราบสาเหตุ
      - มีประวัติเคยเป็นไข้รูมาติกมาก่อน หรือมีประวัติเป็นหวัดหรือเจ็บคอบ่อย
  - - - ผู้ป่วยมี 2 major criteria หรือ
      - ผู้ป่วยมี 1 major criteria และ 2 minor criteria พร้อมทั้งมีหลักฐานอื่นๆ ที่บ่งชี้ว่าผู้ป่วยมีการติดเชื้อ
      - streptococcus group A หรือ ในบางกรณีมี criteria ไม่ครบ อาจวินิจฉัยโรคได้ ดังนี้
      - ผู้ป่วยมีอาการ chorea หรือ
      - การเกิดเป็นไข้รูมาติกซ้ำ ในผู้ป่วยที่เคยเป็นไข้รูมาติก หรือโรคหัวใจรูมาติกมาก่อน
      - อาการแสดงของการเกิดซ้ำของไข้รูมาติก เช่น มีไข้ ปวดข้อ และมีหลักฐานการติดเชื้อ streptococcus
  - - - ให้ยาปฏิชีวนะสำหรับกำจัดเชื้อ ß-hemolytic streptococcus group A เกิดในลำคอและทอนซิล สามารถให้ได้ตามข้อกำหนดในการรักษาการติดเชื้อ ß-hemolytic streptococcus group A ในลำคอ
      - ให้ยาสำหรับต้านการอักเสบของหัวใจและข้อ ได้แก่ salicylate และ steroid ซึ่งได้นำมาใช้ในการรักษา ผู้ป่วยโรคไข้รูมาติกมานานแต่จากการติดตามผลการรักษาในระยะยาวของผู้ป่วยพบว่า ไม่มีความแตกต่างของความชุกของโรคหัวใจรูมาติกในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับยา salicylate และ steroid
      - ให้นอนพัก โดยทั่วไปผู้ป่วยที่มี carditis และอาการหัวใจวาย ให้พักจนกว่าจะควบคุมภาวะหัวใจวายได้ ต่อมาค่อยๆ เพิ่มการเคลื่อนไหวมากขึ้นในเวลา 3 เดือน
      - ในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจวาย ให้การรักษาโดยใช้ยา digitalis เช่น digoxin ยาขับปัสสาวะ ยาลดafterload ได้แก่ ยาขยายหลอดเลือดแดง รวมทั้งยากลุ่ม angiotensin converting enzyme inhibitor
        
        ถ้าควบคุมภาวะหัวใจวายไม่ได้ โดยการรักษาทางยา อาจต้องพิจารณาให้การรักษาโดยการผ่าตัด
        
        การรักษา chorea เช่น phenobarbital, haloperidol และอาจใช้ chlopromazine
- - - - ภายหลังที่เด็กเป็นไข้รูมาติกแล้ว จะมีการอักเสบของลิ้นหัวใจทุกชั้น เช่น เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ กล้ามเนื้อหัวใจ
        อักเสบ และเยื่อบุหัวใจอักเสบ ซึ่งประกอบด้วย แผ่นลิ้น (cusp) เนื้อเยื่อยึดลิ้น (chordae tendinae) และกล้ามเนื้อ
        papillary (papillary muscle)
      - ในรายที่เป็นไข้รูมาติกซ้ำๆหลายๆครั้ง จะส่งผลให้ลิ้นหัวใจถูกทำลายมากขึ้น โดยมีการหดตัว หรือแข็งตัวขึ้น ทำให้เกิดความผิดปกติของลิ้นหัวใจขึ้น อาจจะเป็นการรั่ว หรือการตีบ จึงเรียกว่าโรคหัวใจรูมาติก ดังนั้นผู้ป่วยไข้รูมาติก ถ้าได้รับการรักษาโรคอย่างทันท่วงทีและป้องกันที่ถูกต้อง ก็จะไม่เป็นโรคหัวใจรูมาติก
  - - - พยาบาลควรให้ความรู้ คำแนะนำในการปฏิบัติตัวแก่ผู้ป่วยและบิดามารดาในการป้องกันการกลับเป็นซ้ำของโรคหรือการสังเกตอาการและอาการแสดงของหัวใจวาย
      - ผู้ป่วยมาพบแพทย์ได้ทันท่วงทีทั้งนี้เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาและดูแลที่ถูกต้องและเหมาะสม สามารถดำเนินชีวิตที่ใกล้เคียงกับเด็กสุขภาพดีมากที่สุด และคงไว้ซึ่งคุณภาพชีวิตที่ดี
- - - - ภาวะ hypoxia จึงมีอาการหายใจเร็ว (tachypnea), หายใจลำบาก (dyspnea), เหนื่อยหอบ นอนราบไม่ได้ (orthopnea) มีอาการเหนื่อยหอบในช่วงกลางคืน (paroxysmal nocturmal dyspnea)
        
        บางรายอาจมีอาการไอมี
        เสมหะเป็นฟองหรือมีเลือดปน และฟังได้เสียง crepitation เนื่องจากมี pulmonary congestion
    - - หลอดเลือดดำที่คอโป่งพอง(engorgement of jugular vein) ตับโต หรือมีน้ำในช่องท้อง และในบางรายที่มีการคั่งของเลือดในหลอดเลือดดำส่วนปลาย (peripheral veins) จึงทำให้มีความดันสูงขึ้น
        
        transudate รั่วเข้าไปอยู่ระหว่างเซลล์ในเนื้อเยื่อภายนอกหลอดเลือดฝอย จึงมี interstitial
        fluid เพิ่มขึ้น ทำให้ผู้ป่วยมีอาการบวม เช่น บวมที่ขา บวมทั้งตัว มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น
        
        บางรายมีม้ามโต คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร ปวดท้อง แน่นอึดอัดท้อง แขนขาเย็น บวม และมีน้ำในช่องท้อง อาการเหล่านี้ส่วนใหญ่จะตรวจพบ
        ในเด็ก
        โต ส่วนในเด็กเล็กอาจพบว่ามีอาการตับโต (hepatomegaly) เท่านั้น
  - - - เวนตริเคิลซ้ายมีความดันสูงขึ้น เลือดจากเอเตรียมซ้ายไหลลงเวนตริเคิลซ้ายได้ไม่เต็มที่ เกิดการคั่งของเลือดในเอเตรียมซ้าย ทำให้มีความดันของเอเตรียมซ้ายเพิ่มขึ้นด้วย มีการคั่งของเลือด pulmonary veins ส่งผลให้ความดันในpulmonary veins สูงขึ้น จึงมีการคั่งของเลือดในหลอดเลือดฝอยที่ปอด (pulmonary congestion) ความดันในหลอดเลือดที่ปอดจะสูงขึ้น ส่งผลให้ของเหลวถูกกรองออกจากหลอดเลือดฝอย จะส่งผลให้ transudate รั่วเข้าไปอยู่ระหว่างเซลล์ในเนื้อเยื่อภายนอกหลอดเลือดฝอย จึงมี interstitial fluid เพิ่มขึ้น และเข้าไปในถุงลม (alveolar space) ทำให้เกิดภาวะปอดบวมน้ำ(pulmonary edema) เนื้อที่สำหรับการแลกเปลี่ยนก๊าซบริเวณปอดลดลง เนื่องจากมีน้ำเข้าไปแทนที่
    - - เวนตริเคิลขวาไม่สามารถบีบเลือดออกสู่ pulmonary artery ได้เต็มที่ตามปกติ ทำให้มีการคั่งของเลือดในเวนตริเคิลขวา ส่งผลให้ความดันเวนตริเคิลขวาเพิ่มขึ้น จึงทำให้เลือดจากเอเตรียมขวาไหลลงเวนตริเคิลขวาไม่ได้เต็มที่ ทำให้เกิดการคั่งของเลือดในเอเตรียมขวา ส่งผลให้มีความดันของเอเตรียมขวาสูงขึ้นด้วย ทำให้เลือดจาก superior vena cava และ inferior vena cava ไหลกลับเข้าหัวใจได้ไม่เต็มที่ เป็นผลให้เกิดการคั่งของเลือดดำใน systemic venous circulation มาก อาจพบการคั่งของเลือดในหลอดเลือดดำที่คอ หรือใน portal vein หรือหลอดเลือดดำจากอวัยวะในช่องท้อง
- - - - เด็กจะมีไข้สูงทกคน โดยมากมักเป็นนานเกิน 5 วัน บางรายอาจนาน 3 – 4 สัปดาห อาจมีผื่นขึ้นตามตัวและแขนขา
      - ตาแดง จะเป็นทั้ง 2 ข้าง มักเห็นภายใน 2-4 วันแรกนับจากเริ่มมีไข้ ตาที่แดงจะเป็นบริเวณตาขาวมาก ไม่่ค่อยมีขี้ตา และไม่ค่อยเจ็บ
      - ริมฝีปากแห้งและแดง อาจแตกมีเลือดออกด้วย เยื่อบุในปากจะแดงด้วย แต่ไม่มีแผล ลิ้นจะแดงและมีปุ่มรับรสใหญ่กว่าปกติ ลักษณะคล้ายผลสตรอเบอรรี่
      - ฝ่ามือและฝ่าเท้า จะบวมแดง บางรายเจ็บชัดเจน ตั้งแต่ช่วงแรกๆของโรค ประมาณ 2-3 สัปดาห์หลังจากเริ่มมีไข้จะเห็นผิวหนังลอก โดยเริ่มลอกบริเวณรอบๆเล็บมือ เล็บเท้า อาจลามมาจนลอกทั้งฝ่ามือ ฝ่าเท้า
      - ผื่น มักขึ้นภายใน5 วันแรกนับจากมีไข้ โดยมักเป็นทั่วทั้งบริเวณลำตัว และแขน ขา โดยบริเวณสะโพก
        อวัยวะเพศ ขาหนีบ ผื่นจะหนาแน่นที่สุด บางครั้งจะมีการลอกคล้ายที่มือและเท้าด้วย
      - ตอมน้ำเหลือง ที่โตมักพบที่คอ มักเป็นข้างเดียว ลักษณะค่อนข้างแข็ง และกดไม่ค่อยเจ็บ
  - - - 1.ในช่วงที่มีไข้ใน 10 วันแรก ตรวจหัวใจด้วยเครื่องอัลตราซาวน์ เพื่อดูลักษณะหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจ
      - 2.ให้ยาลดการอักเสบคือ ยา aspirin ขนาดสูง ให้รับประทานอย่างต่อเนื่่องประมาณ 1 – 2 สัปดาห์
      - 3.ให้ intravenous immune globulin (IVIG) เข้าหลอดเลือดดำ พบวาหลังให้ยาดังกล่าว ไขมักจะลดลงภายใน 24 - 48ชั่วโมง หลังจากไข้ลดจะต้องให้ยา aspirin ขนาดต่ำวันละ 1 ครั้ง รับประทานต่อเนื่อง 6 – 8 สัปดาห์เพื่อป้องกันเกล็ดเลือดรวมกันเป็นก้อน ซึ่งอาจไปเพิ่มการอุดตันในหลอดเลือดที่ผิดปกติ หลังจากนั้นตรวจอัลตราซาวน์หัวใจซ้ำ พบวา หลอดเลือดหัวใจปกติก็สามารถหยุดยาได้ และจากการติดตามผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดผิดปกติหลัง 8 สัปดาห์