Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 4 ยาปฏิชีวนะกลุ่มต่างๆ ยาต้านมะเร็ง, image, image, image, image,…
บทที่ 4 ยาปฏิชีวนะกลุ่มต่างๆ ยาต้านมะเร็ง
ยาต้านโรคมาลาเรีย
• เชื้อสาเหตุ : Plasmodium
• เมื่อเริ่มมีอาการให้กินยารักษาทันที
• สำหรับผู้ที่ทนต่อ mefloquine ไม่ได้ ให้ใช้ doxycycline 100 mg วัน
ยา Chloroquine
เชื้อมาลาเรียที่ตอบสนองกับยาคลอโรควินได้ดีคือ ชนิด Plasmodium vivax P.ovale และ P.malariae ตัวยาจะถูกดูดซึมเข้าเซลล์เม็ดเลือดแดง เมื่อเชื้อที่เป็นปรสิต
ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง ผมร่วง ผิวหนังไวกับแสงแดด การได้ยินผิดปกติ เกิดภาวะลมชัก เกิดภาวะเม็ดเลือดขาวมากกว่าปกต
ยา Mefloquine
ใช้เพื่อป้องกันการติดเชื้อมาลาเรียในผู้ที่ต้อง
เดินทางไปในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
อาการข้างเคียงต่อระบบประสาทและอาการทาจิต
ยา Primaquine
ยา Quinine sulphate
ยา Quinidine sulfate
ยา Atovaquono-proguanil
ยาต้านเชื้อรา
จำแนกตามโครงสร้างทางเคมี
1.1 polyene (amphotericin B, nystatin)
1.2 imidazole derivatives
1.3 fluorinated pyrimidine derivatives
จำแนกตามการใช้ทางคลินิก ได้แก่ amphotericin B, ketoconazole, griseofulvin?และกลุ่มที่ใช้กับการติดเชื้อเฉพาะที่ ได้แก่ nystatin, tolnaftate, econazole
การออกฤทธิ์ (target of action) ของยาต้าน
เชื้อราจะเป็น ergosterol
ยาต้านเชื้อรากลุ่มเอโซล (Azole antifungals)
เมตาบอลิสัมและการขจัดยา (metabolism and excretion)
ยา amphotericin B ถูกขจัดออกทางไต
ยา fluconazole ถูกเปลี่ยนแปลงที่ตับในสัดส่วนที่ค่อนข้างน้อย
ยา Itraconazole ถูกเปลี่ยนแปลงที่ตับในสัดส่วนที่ค่อนข้างมาก
ยา Ketoconazole ขับออกทางไตประมาณร้อยละ 13
อันตรกิริยาระหว่างยา
• Ketoconazole เป็นยาต้านเชื้อราที่มีอันตรกิริยา
ระหว่างยากับยากลุ่มอื่นๆ มาก
กลาก Ketoconazole รับประทานในขนาด
200-400 mg วันละ 1 ครั้ง Itraconazole รับประทาน
ในขนาด 100 mg วันละ 1 ครั้ง Griseofulvin
รับประทานในขนาด 500 mg วันละ 1 ครั้ง
เกลื้อน Ketoconazole รับประทานในขนาด
200 mg วันละ 1 ครั้ง Itraconazole รับประทานใน
ขนาด 100 mg วันละ 2 ครั้ง
ยาถ่ายพยาธิ Antihelminthics
ปิเปอร์ราซีน - Piperazine ใช้ถ่ายพยาธิไส้เดือน และพยาธิเส้นด้าย
ไพแรนเทล พาโมเอต - Pyrantel pamoate ใช้ถ่ายพยาธิเส้นด้าย ไส้เดือน และปากขอ ไม่ควรให้ในหญิงตั้งครรภ์ 3 เดือนแรก
อัลเบนดาโซล - Albendazole 1. ใช้ถ่ายพยาธิไส้เดือน พยาธิเส้นด้าย พยาธิปากขอ พยาธิแส้ม้า พยาธิตัวตืด
ใช้รักษาพยาธิตัวจี๊ด 3. ใช้รักษาโรคพยาธิใบไม้ตับ ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ คนที่เป็นตับอักเสบ
มีเบนดาโซล - Mebendazole ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลม (เส้นด้าย ไส้เดือน ปากขอ แส้ม้า), พยาธิตัวตืด, ทริคิโนซิส ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ ระยะ 3 เดือนแรก และผู้ป่วยโรคตับ
นิโคลซาไมด์- Niclosamode ใช้ถ่ายพยาธิตัวตืด อาจทำให้คลื่นไส้ ปวดท้อง ท้องเดิน
พลาซิควอนเทล - Praziquantel ใช้รักษาโรคพยาธิใบไม้ในตับ และพยาธิตัวตืด ห้ามใช้
ผู้ที่มีพยาธิตืดหมูในลูกตา (ocular cysticercosis) หญิงที่ให้นมบุตร
ยาต้านไวรัส
ใช้รักษาเฉพาะการติดเชื้อจากไวรัส เช่นเดียวกับ
ยาปฏิชีวนะ ยาต้านไวรัสก็ใช้ได้กับไวรัสบางชนิด
เชื้อไวรัสที่ทำให้ภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น เฮอร์ปี่
ไวรัส (herpesvirus) ไวรัสตับอักเสบ บี และ ซี
ยาต้านไวรัสที่ใช้ในการรักษาการติดเชื้อ Herpes simplex และ Varicella zoster ได้แก่ acyclovir
ยาต้านไวรัสที่ใช้ในการรักษาการติดเชื้อ cytomegalovirus เช่น ganciclovir
ยาต้านไวรัสที่ใช้รักษาการติดเชื้อ HIV
ยาต้านรักษาโรคตับอักเสบ (hepatitis) เช่น interfereon alpha
ยาต้านไวรัสที่ใช้รักษาการติดเชื้อ Influenza
ไข้หวัดใหญ เช่น lamivudine
ยาต้านวัณโรค
ยาอันดับแรก คือ ยาที่มีประสิทธิภาพสูงและอาการข้างเคียงพอรับได้ ได้แก่
• Isoniazid (ไอโซไนอะซิด) เกิดภาวะตับอักเสบ อาการชาตาม
ปลายประสาท
• Rifampicin (ไรแฟมพิซิน) เกิดภาวะ น้ำตา น้ำลาย เสมหะ
เหงื่อ ปัสสาวะ และอุจจาระเป็นสีส้ม
• Pyrazinamide (ไพราซินาไมด์) เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน
• Ethambutol (อีแทมบูทอล) เกิดอาการประสาทตาอักเสบ
• Streptomycin (สเตร็ปโตมัยซิน)
การใช้ยาอย่างสมเหตุผล ( Rational Drug Use )
ผู้ป่วยได้รับยาที่เหมาะสมกับปัญหาสุขภาพ โดย
ใช้ยาในขนาดที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละรายด้วย
ระยะเวลาการรักษาที่เหมาะสม และ
มีค่าใช้จ่ายต่อชุมชนและผู้ป่วยน้อยที่สุด
• มีประสิทธิผล
• ควำมปลอดภัยของผู้ป่วย
• มีข้อบ่งชี้
• ขนาดยาความถี่ วิธีกำรให้ยำ ระยะเวลาที่ให้ยาเหมาะสม
• ราคาเหมาะสม
• ความสะดวก และการยอมรับของผู้ป่วย
Upper respiratory tract infection 90% เกิดจาก virus
• น้ำมูกเขียว ไม่ได้บ่งบอกว่าติดเชื้อแบคทีเรีย
• ยาปฏิชีวนะไม่ลดความรุนแรงของอาการ ระยะเวลาของโรค ไม่ได้ป้องกันภาวะแทรกซ้อน
• ให้การรักษาตามอาการ ให้คำแนะนำการปฏิบัติตัว พยากรณ์โรค