Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท, image, image, image, image, image, image…
การใช้ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท
ยาในระบบประสาทอัตโนมัติ เป็นยาที่ออกฤทธิ์ต่อกล้ามเนื้อเรียบ กล้ามเนื้อหัวใจและต่อมต่างๆ และรวมถึง neurotransmitters neurotransmitters neurotransmitters ที่หลั่งจากปลายประสาทอัตโนมัติ หรือปมประสาทและสารสังเคราะห์ที่ออกฤทธิ์คล้ายกับ neurotransmitters neurotransmitters neurotransmitters ซึ่งเป็นสารที่ใช้ทั้งกระตุ้นและยับยั้ง
-Cholinergic drug
2.1 Nicotinic Cholinergic Agents
Nicotine เป็นตัวต้นแบบของ Nicotinic Cholinergic Agentsพบในบุหรี่ มีผลต่อร่างกายคือกระตุ้น sympathetic และparasympathetic และมีผลต่อ CNS
ความรุนแรงขึ้นกับขนาดที่ได้รับ
กรณีได้รับในขนาดสูง เช่น ฉีดเข้าโดยตรงมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนผิวหนังเย็น ปวดศีรษะ ชีพจรเร็ว ความดันโลหิตต่ำ หมดสติ และตายในที่สุด
2.2 Muscarinic cholinergic Agents
จุดเด่นของ Muscarinic อยู่ที่ post ganglionicparasympathetic nerve จะมีอยู่ที่ในสมอง ปมประสาทดังนั้นจึงเรียกว่า Parasympathomimetics ซึ่งเป็นสารที่เร่งการทำงานของ parasympathetic nerve
-
Anticholinegic Drugs
Anticholinegic drug หรือ Parasympatholyticได้แก่ hyoscine, atropine, belladonna extractยาเตรียม Atropine 1 amp มีปริมาณ 1 cc. มีตัวยา0.6 mg
-
Adrenergic Agents
Adrenergic Agents
เป็นสารที่มีผลต่อระบบประสาทsympathetic ส่วน Adrenomimetic agents เป็นยากระตุ้นประสาทsympathetic
-
Dopamine
เป็นสารสื่อประสาทในสมอง เมื่อแตกตัวจะได้ norepinephrine และEpinephrine ออกฤทธิ์กระตุ้นβ1-receptor ของกล้ามเนื้อหัวใจ และมีฤทธิ์ทางอ้อมทำให้หลั่งnorepinephrine จากปลายประสาท และกระตุ้น dopaminergic receptors ในไตด้วย
-
Dobutamine
เป็นสารสังเคราะห์ โครงสร้างคล้าย dopamineออกฤทธิ์ต่อβ1receptors ใช้ระหว่างการผ่าตัดหัวใจ ใช้เพื่อเพิ่ม cardiac output ในโรคหัวใจล้มเหลว
-
Adrenergic Antagonist
α-adrenergic antagonist เป็นสารที่จับกับ α-receptors
ขัดขวางการออกฤทธ์ของ sympathetic ที่ α-receptors
ยาที่ใช้ได้แก่
Prazosin, Doxazosin
ลักษณะเด่น
ซึ่งแสดงถึงความเป็นautonomic nervous system ก็คือ มีการลดความดันลงอย่างรวดเร็ว จึงต้องระมัดระวัง โดยค่อยๆเพิ่มขนาดขึ้นทีละน้อย
ข้อควรระวัง
: ควรจะค่อยๆ เพิ่มขนาด การใช้จำนวนมากในทันที เพราะจะทำให้ความดันตกมาก และpropanololขัดขวาง β2- receptors จึงควรระวังในผู้ป่วยที่เป็นหอบหืด จะทำให้มีอาการมากขึ้น เพราะทำให้หลอดลมบีบตัว
-ทนยาอย่างรวดเร็ว ในการใช้ประจ าควรเลือกยากลุ่มอื่น
ยาที่มีผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง
Sedative drugs
เป็นยาที่มีฤทธิ์ทำให้สงบลง ลดความตื่นเต้น อาการกระวนกระวาย
Hypnotic drugs
เป็นยาฤทธิ์ทำให้ง่วงซึม ช่วยให้หลับง่ายขึ้น
การพยาบาล
-ให้ยาก่อนนอนเพื่ไม่ให้ฤทธิ์ยารบกวนกิจวัตร
-หลังให้ยาติดตามว่าเป็นไปตามเป้าหมายที่ต้องการหรือไม่
-สังเกตุอาการข้างเคียง
-เเนะนำผู้ป่วยหลีกเลี่ยงการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรภายหลังรับประทานยา
Agent treat psychiatric
disorders
Antipsychotic drugs
ยากลุ่มเดิมที่ใช้มี2ชนิด คือ Phenothiazine และ Butyrophenone
ผลดีของยากลุ่มนี้
คือมีประสิทธิภาพสูง เเละมีผลข้างเคียงน้อย
กลุ่มเป้าหมาย
-ใช้ควบคุมอาการทางจิตที่สำคัญ ได้แก่ อาการหลงผิด อาการประสาทหลอน
-ใช้ในผู้ป่วยที่มีอาการสับสน วุ่นวาย เอะอะ อาละวาดหรือมีพฤติกรรมรุนแรงต่างๆ
-ใช้ร่วมกับยารักษาอารมณ์เศร้า ในผู้ป่วยโรคจิตอารมณ์แปรปรวน
Antidepressants
ยาระงับอาการซึมเศร้าแบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม
ยาระงับอาการเศร้ากลุ่มดั้งเดิม (Conventional antidepressants)
ยาระงับอาการเศร้ารุ่นที่ 2 (Secondary generationantidepressant, Atypical antidepressants)
ยารุ่นใหม่อื่นๆ ได้แก่ Tianeptine, Nefazodone,Mirtazapine
กลุ่มเป้าหมาย
-ใช้รักษาผู้ป่วยอารมณ์ซึมเศร้า เช่น major depression โดยเฉพาะที่แสดงอาการทาง vegetative signs
-ใช้ในผู้ป่วยซึมเศร้าที่เกิดจากการเจ็บป่วยทางกาย หรือใช้ในผู้ป่วยจิตเวชอื่นๆ ที่มีอารมณ์ซึมเศร้า
ฤทธิ์ข้างเคียงเเละพิษของยา
-กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ท าให้เกิดอาการกระวนกระวาย วิตกกังวล ประสาท
-Orthostatic hypotension ออกฤทธิ์ลดความดันโลหิตเนื่องจากหลอดเลือดขยายตัว
Antianxiety drug
Action
ยากลุ่ม Benzodiazepinesจะไปออกฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง
ยับยั้งและปิดกั้น GABA (Gamma Amino Butyricacid) บริเวณ limbic system และ subcortical ทำให้สมองส่วนที่รับความรู้สึกถูกกด การเคลื่อนไหวช้าลง ง่วงนอน ยาจึงทำให้ระดับความวิตกกังลวลดลง ทำให้ผู้ป่วยสงบระงับ และช่วยให้หลับได้
